Morgunblaðið - 28.11.1978, Blaðsíða 30
38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. NÓVEMBER 1978
Ragnar Þorkelsson
fíugvélstjóri -Minning
Fæddur 7. október 1923
Dáinn 15. nóvember 1978
Við sólarupprás að nýjum degi,
í nýjum heimi, þá vil ég óska vini
mínum, Ragnari Þorkelssyni, allr-
ar blessunar, eftir að hafa kvatt
þennan heim, svo skyndilega, á svo
sviplegan hátt. Umskiptin verða
honum án efa snögg og óvænt, en
öll eigum við eftir að ganga yfir
þessi landamæri, þó svo að ei(*i
verði það kannski á svo óvæntan
og óundirbúinn hátt sem hjá
Ragnari vini mínum.
Hugur manns hvarflar aftur í
tímann, þegar svo góður félagi og
vinur hverfur svo skyndilega af
sjónarsviði voru. Arið 1947 hóf
undirritaður störf hjá Loftleiðum
h.f., sem viðgerðarmaður flugvéla
á Reykjavíkurflugvelli. Þar voru
samankomnir ungir og áhugasam-
ir menn. Loftleiðir voru þá ungt
félag sem hafði ekki úr auði að
moða, en baráttuvilji starfsfólks
fyrir velferð þess ótvíræður. Þar
var í hópi Ragnar, sem mér er í
fersku minni, sem einn stundvís-
asti maður, sem ég hefi kynnst.
Alltaf var hann mættur á vinnu-
stað löngu fyrir áætlaðan vinnu-
tíma, í vinnuföt var hann kominn
án stundar — gamanyrði fuku, þar
til á mínútunni er starf átti að
hefjast, þá var Ragnar genginn út
úr dyrunum og til verks. Oft var
kalt og hráslagalegt að vinna í
óupphituðum flugskýlunum á
veturna en það lét pilturinn ekki á
sig fá. Hann hafði lært það í
uppvexti sínum að maður á að
standa sína „plikt", og það gerði
hann.
Seinna hóf Ragnar störf sem
flugvélstjóri hjá sama félagi, og
eigi efa ég að stundvísi hans hafi
verið söm þar. Það tímabil sem við
unnum saman í flugskýlinu
kynntist ég Ragnari vel. Það tókst
með okkur vinskapur góður, sem
ég vildi ógjarnan hafa verið án.
Hann var ósvikinn vinur vina
sinna, fremur hlédrægur við
fyrstu kynni, en því traustari.
Eiginkonu sinni Viggu Svövu
Gísladóttur og börnum þeirra,
Reyni Má, Gísla og Margréti hafði
Ragnar með aðstoð sinnar góðu
konu byggt sér fagurt heimili.
Ég kveð vin minn að sinni í
þeirri von að hann reyni að taka
hinum snöggu umskiptum með
hugarró. Með honum fóru trúaðir
og tryggir vinir, og ég veit að þeir
haldast í hendur og fylgjast að,
meðan þeir bíða eftir ókomnum
ástvinum. Blessun fylgi þeim
öllum, með þökk fyrir allt.
Konu Ragnars og börnum bið ég
einnig blessunar, svo og öllum
ástvinum þeirra er urðu honum
samferða yfir hin óþekktu landa-
mæri.
Aðalmundur Magnússon.
Ragnari kynntist, ég fyrst, er
leiðir okkar lágu saman við
flugvirkjanám á Spartan-skólan-
um í Oklahoma í Bandaríkjunum
árið 1946.
Síðan höfum við starfað saman
nær látlaust hjá Loftleiðum við
flugvirkja- og flugvélstjórastörf,
þar til hann var kallaður burt svo
snögglega, sem alþjóð veit.
Kynning og samstarf svo
margra ára hlýtur að skilja eftir
sig spor, og í tilfelli Ragnars eru
þau spor minninganna öll góð.
Ragnar var góður drengur, í
þess orðs fyllstu merkingu. Aldrei
vildi hann gera nokkuð á hlut
annars — hann var góður verka-
maður í iðn sinni, glaðvær og
ljúfmenni hið mesta.
Allir, sem kynntust Ragnari,
lærðu að meta og dást að þessum
frábæru eiginleikum hans. Veit ég,
að hér tala ég fyrir munn ailra
starfsfélaga hans og vina.
Það fer ekki hjá því að á svo
löngu árabili, sem við þekktumst,
hafi maður ekki kynnst fjölskyldu
Ragnars að einhverju leyti.
Það er mikill missir að sjá á bak
mönnum sem Ragnari. Það veit
fjölskylda hans bezt, en ég vil þar
við bæta, að við vinnufélagar hans
og vinir finnum þann missi einnig.
Ég kveð Ragnar með þakklæti í
huga fyrir öll þau ár, er við
störfuðum saman, og einnig fyrir
vináttu hans.
Guð styrki eiginkonu hans og
fjölskyldu á þessum sorgartímum.
Ég syrgi líka góðan dreng.
Baldur Bjarnasen.
Enginn veit hvenær kallið kem-
ur og enginn veit heldur hvar
staðar nemur í þessu lífi varð mér
hugsað er harmafregnin barst um
hið sorglega flugslys í Sri Lanka
þann 15. nóvember síðastliðinn, og
einn æskuvinur minn og stéttar-
bróðir var einn meðal þeirra er þar
létu lífið, Ragnar Þorkelsson
flugvélstjóri. Við slíkan atburð
sem hér átti sér stað setur mann
hljóðan og finnur næstum engin
orð til að lýsa tilfinningum sínum,
æskuvinur, góður eiginmaður og
faðir, ógleymanlegur samferða-
maður er horfinn.
Ragnar var fæddur í Reykjavík
7. október 1923, sonur hjónanna
Árnýjar Ágústsdóttur og Þorkels
Guðmundssonar. Foreldrar hans
voru með þeim fyrstu er byggðu
sér hús í austurhluta Kleppsholts-
ins og nefndu það Vegamót. Afi
minn og amma áttu hús á næstu
lóð, Sunnuból. Oft dvaldi ég hjá
þeim og þar hófust kynni okkar
Ragnars, hann stór í mínum
augum, 8 ára en ég aðeins 5 ára og
allar götur síðan hefur vinátta
okkar verið fölskvalaus og traust
eins og í upphafi var til stofnað.
Við vorum saman í sveit í
Borgarfirðinum og við vorum
sammála um, eins og svo oft á
lífsleiðinni, að hvergi væri betra
fólk en þar og engin sveit jafnfög-
ur sem Borgarfjörðurinn. Leiðir
okkar á æskuárum lágu ótrúlega
mikið saman, og sem ungir menn
höfðum við ýmsar framtíðaráætl-
anir í huga, og árið 1946 tókum við
þá ákvörðun að fara til Bandaríkj-
anna til náms í flugvirkjun.
Þessari ákvörðun okkar var ekki
tekið með neinum fögnuði af
foreldrum okkar né vinum, töldu
þetta mesta flan, en við vorum
ákveðnir í okkar áætlun, og í
ágústmánuði þetta ár fórum við
með herflugvél bandaríska flug-
hersins á íslandi, en í þá daga var
ekki um flug miíli landa að ræða
eins og nú er. I september
innrituðumst við svo í Spartan
School of Aeronautics.
Þegar heim kom að loknu prófi í
flugvirkjun haustið 1947 hóf Ragn-
ar störf hjá Loftleiðum sem
flugvirki og síðan er hann gerður
að flugvélstjóra á flugvélum
félagsins og starfaði við það til
hinstu stundar.
í rúm þrjátíu ár vinnur hann
hjá Loftleiðum og má af því marka
hve miklum hæfileikum hann var
búinn til þessa ábyrgðarmikla
starfs sem honum var trúað fyrir,
enda þótti hann öruggur og
traustur í öllu því er hann tók að
sér að gera.
Það verður aldrei ofþakkað að
hafa átt þennan góða mann að vini
allt frá því við vorum litlir
drengir. Ragnar var alla tíð
lítillátur, barst ekki mikið á en
kom til dyranna eins og hann var
klæddur. Hann var sanngjarn,
heiðarlegur og mikill drengskap-
armaður, sem öllum vildi gott
gera. í starfi sem í leik áttum við
margar ánægjulegar stundir sam-
an, atvinna okkar var þó á þann
veg að oft var erfitt að stilla
samverustundunum saman, en
þegar við gátum fundið tíma, þá
var margs að minnast frá liðnum
árum. Ekki alls fyrir löngú sagði
Ragnar, við þurfum að taka okkur
góðan tíma og rifja upp gömlu
góðu dagana því það hefur margt
drifið á daga okkar sem gaman er
að minnast. Það hljóta að koma
bráðlega hvíldartímar svo við
getum hist. Hvíldartími míns góða
æskuvinar er upprunninn, en við
höfum ekki rætt málin til fulln-
ustu. Það bíður betri tíma.
Það var stór dagur í lífi
Ragnars, 9. apríl 1949, er hann
gekk að eiga eftirlifandi eiginkonu
sína, Viggu Gísladóttur, mikla og
góða mannkostakonu. í hamingju-
sömu hjónabandi varð þeim
þriggja barna auðið, sem öll eru
hin mannvænlegustu. Þau eru
Reynir, Gísli og Margrét. Faðir
Ragnars er látinn fyrir all mörg-
um árum, en móðir hans Árný
dvelur nú hjá dætrum sínum
tveim, sem búsettar eru í Banda-
ríkjunum.
Nú er við kveðjum þennan góða
samferðamann mun ég, kona mín
og allir þeir sem höfðu af honum
kynni minnast hans með söknuði.
Minnast trygglyndis hans og
vinfengis. Við hjónin sendum
eiginkonu og börnum hans, móður
hans og ástvinum hans öllum
okkar innilegustu samúðarkveðj-
ur.
Guð blessi minningu góðs
drengs.
Gunnar Loftsson.
Ragnar fæddist að Brekku á
Seltjarnarnesi 7. október 1923.
Foreldrar hans voru Árný Ágústs-
dóttir og Þorkell Guðmundssön,
bæði úr Borgarfirði.
Hann ólst upp, ásamt þrem
systrum sínum, í foreldrahúsum,
þá í Reykjavík.
Með Þórólfi Gíslasyni er í valinn
fallin mikil kempa, hreystimenni,
er hvergi hlífði sér um ævina, einn
þeirra er settu svip á byggðarlag
okkar um áratugi. Hann var mikill
Reyðfirðingur, þar fæddist hann
og ólst upp, þar reisti hann sér
heimili, þar bjó hann allt undir
það allra síðasta. Sannarlega var
byggðin honum kær, hvort sem var
í sólskini hásumars eða hríðakófi
vetrarins. Því Þórólfur Gíslason
gerði þar ekki á ýkja mikinn mun,
hraustmenni sem hann var lét
ekki fjúk né froststorma aftra sér,
heldur ekki sviptibylji lífsins né
mótlæti þess buga sig.
Mér fannst ætíð sem þar færi
verðugur afrtaki þeirra kynslóða,
sem þraukuðu i þessu landi
myrkar aldir, án þess að missa
kjarkinn, af mikilli reisn mitt í
harðri lífsbaráttu.
Hann var traustur liðsmaður
hvers þess, er hann lagði lið,
hafhleypa til verka og ákafamað-
ur, ef svo bauð við að horfa, enda
lágu að baki við leiðarlok mörg vel
unnin störf, því hann var maður
vinnunnar og naut þess að helga
sig erfiðu starfi, því hlutskipti,
sem löngum hefur verið aðall
vinnandi fólks við sjó og í sveit á
þessu landi.
Hann hafði ákveðnar, fastmót-
aöar skoðanir og fór hvergi dult
Strax á unglingsárum fór að
bera á því, að hugur Ragnars
hneigðist til tæknilegra hluta, svo
ungur að árum réðst hann til
Strætisvagna Reykjavíkur og
starfaði þar við bifvélavirkjun um
tíma.
En hugur hans stefndi hærra, og
varð úr, að hann fór utan, til náms
í flugvirkjun árið 1946.
Varð fyrir valinu Spartan-skól-
inn í Tulsa, Oklahoma í Bandaríkj-
unum. Var sá skóli þá, — og er
enn, — viðurkenndur, sem einn
bezti skóli sinnar tegundar, og
hafa margir Islendingar hlotið
menntun sína þar, bæði sem
flugvirkjar og flugmenn.
í-tíð Ragnars á skólanum voru
þar flestir íslendingar saman
komnir um 20 talsins í hinum
ýmsu greinum flugsins. Það var á
þeim árum, sem neisti áhugans
fyrir fluginu hafði kviknað fyrir
alvöru og ungir menn flykktust til
þess náms. Ekki veitti af, þar eð
flugið var af bernskuskeiði á
íslandi og á hraðri vaxtarleið.
Vantaði dugandi menn við upp-
bygginguna, og varð Ragnar einn í
þeirra hópi.
Við heimkomu sína 1947 réðst
Ragnar til Loftleiða og starfaði
þar sem flugvirki á árunum
1947-1950.
Þá fóru í hönd erfiðir tímar hjá
Loftleiðum og varð Ragnar að
hverfa frá því félagi um hríð og
leita sér starfa annars staðar,
ásamt mörgum öðrum.
Starfaði hann um hríð á Kefla-
víkurflugvelli hjá varnarliðinu en
síðar hjá Flugfélagi Islands í
Reykjavík.
Árið 1955 urðu svo aftur þátta-
skil hjá Ragnari hvað áhrærði
atvinnuna, en þá ræðst hann aftur
til Loftleiða, og byrjar þá fljótlega
að fljúga sem flugvélstjóri á
Skymaster (Douglas DC-4) vélum
félagsins í utanlandsflugi.
Síðan hefur Ragnar verið óslitið
í hópi flugvélstjóra félagsins allar
götur til dauðadags, og flogið á
öllum þeim tegundum flugvéla
sem hafa verið í notkun þessi ár,
— DC-4, DC-6, CL-44 og nú síðast
DC-8.
Hér má til með að bæta við, að
hann er líka einn þeirra fáu, er
flugu sem vélstjórar á „Catalina"
flugbátum Loftleiða fyrir 1950,
rétt áður en hann þurfti að hætta
störfum hjá Loftleiðum þá.
Hinn 9. apríl 1949 giftist Ragnar
eftirlifandi eiginkonu sinni Viggu
Svövu Gísladóttur, og eignuðust
þau þrjú börn, — Reyni Má, Gísla
Ragnar og Margréti. Eitt barna-
með, greindur og athugull og
fylgdist vel með framvindu mála
hverju sinni. Ungur hóf hann
sjósókn og þótti hinn ágætasti
sjómaður, áræðinn og traustur,
fylginn sér við það sem annað og
fiskinn vel. Sjómennska og almenn
verkamannavinna voru hans aðal-
störf um ævina, en smávegis
búskap hafði hann einnig leng3t af
sem fleiri á Reyðarfirði.
barn átti Ragnar, tveggja ára barn
Gísla Ragnars.
Þegar við lítum yfir lífsleið
Ragnars, er ekki annað hægt að
segja, en að hér hafi verið á ferð
farsæll maður, bæði í starfi og
einkalífi.
Hann var vel fær í sínu starfi og
samvizkusamur.
Geðprýði hans og glaðværð
gerði að verkum að hann var allra
manna hugljúfi. Um það er allt
samstarfsfólk hans sammála, svo
og allir vinir í flugvirkjastétt.
Fjölskyldumaður var Ragnar
mikill, ástríkur og tillitssamur
eiginmaður, faðir og afi.
Er við lítum yfir allt það, er hér
hefur verið nefnt, — og þó hefur
verið aðeins stiklað á stóru, —
sjáum við að mikill missir er að
slíkum manni. Er það bæði missir
þrautþjálfaðs og góðs starfs-
manns, — en þó sér í lagi
eiginmanns og fjölskylduföður.
En enginn getur umflúið örlög
sín, — allir eigum við eftir að
ganga sömu götu og Ragnar, — inn
í eilífðina, þó e.t.v. undir öðrum
kringumstæðum.
Hann lét lífið við starf sitt,
gerandi skyldu sína til hins
síðasta. Er hægt að fara fram á
meira?
Meðlimir Flugvirkjafélags ís-
lands votta konu hans og fjöl-
skyldu sina dýpstu samúð í sorg
þeirra og biðja Guð að styrkja þau
um ókomna framtíð.
Flugvirkjafélag íslands.
Kveðja frá
Félagi Loftleiðaflugmanna
í dag kveðjum við hinsta sinni
einn af okkar reyndustu og bestu
flugvélstjórum, Ragnar Þorkels-
son. Hann var einn af þeim
flugvélstjórum Loftleiða sem
mesta reynslu hafði, því að hann
hafði starfað hjá félaginu frá
stofnun þess. Það var því gott fyrir
okkur sem yngri vorum að leita til
Ragnars, því að hann var ávallt
reiðubúinn að miðla okkur af sinni
þekkingu. Hann stundaði starf sitt
alltaf af mikilli alúð og virtist oft
sem hann hefði ekki mikið fyrir
því að gegna þessu vandasama
starfi. Hann var hvers manns
hugljúfi og vildi leysa öll vanda-
mál í vinsemd.
Fjölskyldu Ragnars allri send-
um við okkar innilegustu
samúðarkveðjur.
Félag Loftleiðaflugmanna.
Frá bernsku eru mér þeir
bræður minnisstæðir: Björn i
Gröf, Sigurjón í Bakkagerði og
Þórólfur í Sjólyst og ljóst, að þar
fóru engir meðalmenn að atgervi,
enda hver öðrum meiri hraust-
menni. Nú eru þeir allir úr
hópnum horfnir. Þórólfur kvaddi
þeirra síðastur hinn 17. nóvember
s.l. eftir stutta legu.
Fæddur var hann á Reyðarfirði
22. ágúst 1889 og skorti því innan
við ár í nírætt, er hann lézt.
Foreldrar hans voru hjónin María
Sigfúsdóttir og Gísli Nikulásson
bóndi í Bakkagerði á Reyðarfirði.
Hann bjó á Reyðarfirði alla tíð,
utan tvö ár á Akureyri, fyrstu
hjúskaparár sín 1910 og 1911, en
kona hans, Katrín Jóhannesdóttir,
var frá Akureyri. Hún lézt á bezta
aldri árið 1947. Til Reyðarfjarðar
munu þau hjón svo hafa flutzt árið
1912 og lengst bjuggu þau í Sjólyst
sem Þórólfur byggði 1914, enda
Þórólfur gjarnan þar við kenndur.
Þau hjón eignuðust sjö börn, sem
öll komust til fullorðinsára. Af
þeim eru nú fimm á lífi.
Ljóst er það hverjum, sem kynnt
hefur sér kjör alþýðufólks á þeim
árum, sem þau Katrín og Þórólfur
komu á legg sínum stóra barna-
hóp, tíma fátæktar, atvinnuleysis
og kreppu, að ekki var það auðvelt
eða átakalaust að sjá sér farborða
með stórt heimili, þó aðeins væri
til fæðis, klæða og húsaskjóls
horft. Þessu hlutverki skiluðu þau
hjón með miklum ágætum. Þórólf-
ur var ekki aðeins ötull, heldur
úrræðagóður, með óbilandi kjark
og nýtti til hins ýtrasta- hvert
Þórólfur Gíslason
frá Sjólyst - Minning