Morgunblaðið - 08.02.1979, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. FEBRÚAR 1979
Fréttaskýring:
Stjóm Pintos stend-
ur tæpt og ný stjóm-
arkreppa þykir
blasa við í Portúgal
Utanflokkastjórn Carlosar Mota
Pinto í Portúgal er nú í bráðri
hættu vegna efnahagsstefnu
stjórnarinnar í efnahagsmálum,
að þvt' er stjórnmálafræðingar
telja. Ennfremur fara nú í hönd
viðræður stjórnvalda og fulltrúa
Alþjóöagjaldeyrissjóösins (IMF)
varöandi lánafyrirgreiöslur til
Portúgals, og er búist við erfið-
um og afdrifaríkum viðræöum
fyrir Pinto og stjórn hans.
Þessar vangaveltur hafa nú skotið
upp kollinum í kjölfar þess að hin
10 vikna gamla stjórn Pintos
kunngerði nýverið mjög umþrátt-
aöar áætlanir í efnahagsmálum,
en þar er m.a. gert ráð fyrir því
aö allar launahækkanir veröi
takmarkaöar og miöaöar við þaö
að verðbólga fari ekki yfir 18 af
hundraði á árinu í landinu, og
ennfremur að lagöur verði á íbúa
sérstakur nýr skattur sem ætlaö
er aö tryggja hailalaus fjárlög
fyrir 1979.
Báöar þessar hugmyndir stjórnar
Pintos hafa hlotið mikla gagn-
rýni. Þrjár helztu verkalýðshreyf-
ingar landsins hafa lýst því að
þak á launahækkanir sé óað-
gengilegt og óframkvæmanlegt,
og að stjórnin muni alls ekki ná
því marki sem hún ætlar sér í
viðureigninni við verðbólguna.
Þá hafa ýmsir stjórnmálaflokkar,
allt frá kommúnistum til miö-
demókrata (CDS) sagt nýju
stefnu stjórnarinnar í mótsögn
við stefnuskrá stjórnarinnar sem
þingið samþykkti fyrir síöustu jól.
Nýju tillögur stjórnarinnar fara fyrir
þingið 15. febrúar næstkomandi.
FeHi þingiö þær, en miklar líkur
þykja benda til þess, gæti Pinto
neyöst til aö segja af sér. Þýddi
það 11. stjórnarkreþþu
Portúgals frá byltingunni 1974.
Prófessor Mota Pinto, sem er 42
ára og þar með yngsti forsætis-
ráðherra Evrópuríkis, sagði
nýlega í sjónvarpi að viðræður
stjórnarinnar við IMF yrðu „mjög
erfiðar". Sagöi Pinto þá blátt
áfram að Portúgalir yrðu að nýta
erlend Ián til fjárfestingar á
úrvinnslu og framleiðsiugreinum
svo og til aö örfa útflutning, í
staö þess aö nota þau til aö auka
neyzluna heima fyrir. Pinto
kvaöst ekki mundu hika við að
grípa til aðgeröa sem fælu í sér
meinlæti fyrir íbúana, en búist er
við því að IMF setji sem skilyrði
fyrir erlendum lánveitingum til
Portúgals, að opinberar fram-
kvæmdir og eyðsla verði tak-
markaöar verulega. Ennfremur
er búist viö því aö möguleikar
Portúgala á erlendum lánveiting-
um veröi áfram verulega skertir.
Vandi Pintos er fyrst og fremst í
því fólginn að hann hét því að
ríkissjóöur yrði rekinn með
jöfnuði á þessu ári, en hann var
rekinn með um 500 milljón doll-
ara halla á síðasta ári. Jafnframt
því verður Pinto að leysa deilu
sem upp er risin í sambandi viö
útgjöld sveitarfélaga, en um er
aö ræöa útgjöld sem á fyrsta ári
munu nema a.m.k. 300 milljónum
dala fyrir ríkið.
Pinto vísaði í síöustu viku á bug
öllum fregnum um að stjórn hans
kynni aö biöjast lausnar vegna
deilunnar um útgjöld sveitar-
félaganna. Hann sagði að fregnir •
um alvarlega öröugleika á
stjórnarheimilinu væru runnar
undan rótum ímyndunaraflsins
og hugarburöur einn, sem ætlað
væri að gera stjórninni erfiðar
fyrir í starfi.
Og í viðtali við íhaldssamt viku-
blað, Tempo, fyrir skömmu,
sakaöi Pinto kommúnista um að
þeir stæðu á bak viö hreyfingu
sem heföi það að markmiði að
koma stjórn hans frá völdum á
þeirri forsendu að hún væri
andsnúin hinum vinnandi stétt-
um. Sagði Pinto þær forsendur
vera rangar.
Pinto hefur hálfvegis fariö fram á
stuðning frá öðrum flokkum en
kommúnistum við efnahagstil-
lögur sínar, og sagt að ósigur
stjórnarinnar í þessu máli yrði
einungis til þess að leggja drög
að nýrri og hættulegri stjórnar-
kreppu, og til þess aö skaöa
lýðræðisímynd Portúgals og mál-
stað landsins heima fyrir og
erlendis til ógagns.
Ljóst er þó að Pinto mun eiga
erfiðar stundir fyrir höndum því
hann hefur fengið sósíalistaflokk
Mario Soaresar, stærsta flokk

iWf - .
tr
mm
'Wi

m mvm rmm
m, fimú /mœ*t
Greater New York Automobile Show mestu bflasýningu veraldar er nú nýlega lokið. Þessi Oldsmobile vakti
strax athygli okkar fyrir sérstæða hönnun. Hann er með tvær farangursgeymslur eins og sjá má og tvö
varadekk sem bæði eru staðsett utan á bflnum. Ljósm. Mbi. RAX.
Jeppar frá Benz
og Volkswagen
TVEIR nýir jeppar hafa litið
dagsins ljós í Þýzkalandi og eru
þeir framleiddir hjá Volkswagen
verksmiðjunum og Daimler-Benz
og bera þeir nöfnin „Póiar-
köttur“ og „G“.
Á efri myndinni er „Pólarkött-
ur“ Benz-verksmiðjanna og á að
kynna hann í næsta mánuði,
þannig að ekki hafa borizt enn
nánari fréttir af honum. Neðri
myndin er af jeppa Volkswag-
en-verksmiðjanna „G“, en hann
hefur 75 hestafla 1,7 lítra vél, sem
á að skila bílnum allt upp í 130 km
hraða. Hann ber 500 kg og er
sagður geta ekið í 60 cm djúpu
vatni án erfiðleika. Hjólbarðarnir
eru 16“ og hæð undir lægsta punkt
22,5 cm.
&
Vestur-I>ýzkir bílar
eru ósamkeppnishæf ir
segir formadur Daimler-Benz —
JOACHIM Zahn formaður fram-
kvæmdastjórnar Daimler-Benz-
bifreiðaframleiðendanna
vestur-þýzku sem framlciða m.a.
Mercedes Benz sagði á fundi með
fréttamönnum í gær að bfla-
iðnaður í Vestur-Þýzkalandi yrði
að breytast veruiega á næstu
árum ef hann ætti hreinlega ekki
að detta upp fyrir í hinni hörðu
samkeppni sem er á markaðnum f
dag.
Hann sagði að til viðbótar þeirri
Bílar
Verður þínum bíl stolið næst?
Á 32. sekúndna fresti er stolið
bfl einhversstaðar í Banda-
rfkjunum, og á hverju ári er
stolið nærri einni milljón bfla.
Þessar upplýsingar koma fram í
bæklingi er dreift var á bfla-
sýningunni í New York á dögun-
um og þar segir að einn af
hverjum fimm bflum séu að
jafnaði ólæstir og jafnvei með
lyklunum í, þannig að segja
megi að margir bjóði þjófunum
heim.
Talið er að 1,6 milljarðar dala
fari í súginn vegna þessara
mörgu bílaþjófnaða. Tveir þriðju
hlutar þjófnaðanna fara fram að
næturlagi. í bæklingnum er talað
um að til að sporna nokkuð við
þjófnuðum af þessu tagi verði að
koma til samvinna borgaranna og
opinberra aðila svo sem lögreglu,
dómara og bílaframleiðenda. Þá
eru talin upp ýmis heilræði sem
eiga að varna bílþjófnaði svo sem
að læsa bílum tryggilega, geyma
ekki verðmæti í þeim og læsa
bílgeymslum einnig sé um þær að
ræða. Einnig er mönnum ráðlagt
að merkja bíla sína á einhvern
hátt þar sem á stolnum bílum sé
oftlega breytt um lit og öðrum
einkennum breytt þannig að
erfitt geti stundum reynst að
þekkja rétta bílinn aftur. Er t.d.
bent á að rista nafn og heimilis-
fang einhvers staðar í vélarhús
bílsins eða á öðrum lítt áberandi
stöðum, t.d. að renna nafnspjaldi
niður með bílrúðunni, niður í
hurðina.
Á þessi atriði mætti benda hér
þótt ekki séu bílaþjófnaðir orðnir
„atvinnugrein" eins og í Banda-
ríkjunum, en full ástæða er til að
minna fólk á að læsa bílum sínum
og geyma ekki í þeim verðmæti.
umsjon
JOHANNES TÓMAS-
SON og SIGHVAT-
UR BLÖNDAL
miklu samkeppni sem komið hefur
frá Japan á undanförnum árum
væru Bandaríkjamenn nú að
bætast í hópinn vegna stöðu
dollarans og svo vegna tilkomu
fleiri millistórra bíla vegna orku-
sparnaðar.
Zahn sagði að afkoma Daiml-
er-Benz á síðasta ári hefði verið
skárri en flestra annarra
vestur-þýzkra bílaframleiðenda
svo að þeir stæðu nokkuð sæmi-
lega að vígi til að gera breytingar
og mæta hinni auknu samkeppni.
Þá sagði hann að reynsla Daiml-
er-Benz í framleiðslu bíla með
dieselvélum kæmi þeim til góða á
næstu árum.