Morgunblaðið - 08.02.1979, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. FEBRÚAR 1979
19
í hverju á þá endurnýjunin að
vera fólgin? Nýjar vélar til
framleiðslunnar kosta peninga,
hvað þá ný hús. En Ólafur
Ragnar ætlar að gera þetta öðru
vísi. Hann ætlar hvorki að
kaupa nýjar vélar né auka
atvinnuhúsnæði i landinu. Hann
ætlar bara að leika sér að tölum
og ákveða útkomuna fyrirfram.
Þess vegna sagði hann við
Matthías Á. Mathiesen, þegar
hann hafði sýnt fram á
þyngingu skattanna: „Þetta er
bara broslegur talnaleikur."
Ég leik mér öðru vísi með
tölur en þú, bætti hann við í
hljóði. Síðan kvartaði hann yfir,
því að Matthias skildi ekki
skattastefnu ríkisstjórnarinnar.
Matthías viðurkenndi það fús-
lega, en sagði, að verra væri, að
þeir skildu hana ekki sjálfir. —
„Því er ekki von, að vel fari“,
bætti hann við.
Verðbólguhítin
tekur við öllu
Ég varð fyrir vonbrigðum með
frammistöðu Jóns Helgasonar.
Sérstaklega í sambandi við
fyrningarnar. í vor greiddi hann
atkvæði með fyrningum sam-
kvæmt endurmati, sem hefur
svipuð áhrif og verðstuðulsfyrn-
ing af því að hún væri nauðsyn-
leg vegna verðbólgunnar. Nú
réttlætti hann niðurfellingu
verðstuðulsfyrningar af því að
hún væri óréttmæt í verðbólgu.
Jón Helgason er einkum
kunnugur landbúnaði. Hann
veit vel, að skerðing fyrningar-
ákvæðanna í haust hefur komið
illa við bændur nú þegar, hvað
þá á þessu ári. Honum er einnig
kunnugt um, að margur bónd-
inn, sem stendur í framkvæmd-
um í vor, verður að byrja á því
að greiða 2% nýbyggingargjald
áður en fyrsta skóflustungan er
tekin, nema hann hafi verið svo
forsjáll að ganga frá sínum
málum fyrir 15. janúar. Af 30
millj. kr. fjósi er þetta 600 þús.
kr. skattur, sem ríkissjóð munar
ekkert um en bóndann mikið.
Jón Helgason á bara eftir að
koma því heim og saman, að
bændur sitji uppi með mikinn
verðbólgugróða, eins og hann
segir nú og hinu, sem hann segir
endranær, að verðbólgan sé
mesti bölvaldur bóndans og að
til hennar megi rekja þá erfið-
leika, sem nú eru í landbúnaðin-
um.
Það er dýrt að
búa í eigin íbúð
Með þessari grein eru þrjú
dæmi um það, hvað ríki og borg
taka í skatta af eigin húsnæði
Þessi skattheimta er orðin til-
finnanleg hjá fjölda manns, ekki
sízt öldruðum, sem vilja búa
áfram í íbúðinni sinni, þótt hún
sé þannig staðsett í Reykjavík,
að fasteignamatið sé að knýja
það fram, að henni sé breytt í
skrifstofu.
Kjarni málsins er vitaskuld
sá, að íbúð, sem maður á og býr
í, gefur ekki af sér arð. Það
vantar því allar forsendur fyrir
því að hækka tekjuskattinn,
þótt maður búi i íbúð, — því
hvar á hann annars staðar að
búa? Það er nú einu sinni svo, að
menn veigra sér við þvi að taka
sér bólfestu í kirkjugarðinum,
fyrr en þeir eru allir.
Ríkisstjórnin hefur hækkað
eigin húsaleigu úr 1,1% í 1,5%
eða um nær 50% þegar tekið er
tillit til fyrningar. Eignarskatt-
urinn hækkar jafnmikið og fast-
eignagjöldin hækka líka, þar
sem „félagshyggjumennirnir"
eru við völd. Yfirleitt geta menn
gengið út frá því, að hafi þeir
borgað 100 þús. kr. af íbúðinni
sinni sl. ár, þurfa þeir að borga
núna 200—250 þús. kr. og upp í
300 þús. kr.
Nú er ég ekki að tala um neina
eignamenn í almennum skiln-
ingi þess orðs, heldur eigna-
menn í skilningi Ólafs Ragnars
Grímssonar og Alþýðubanda-
lagsins. Ég er að tala um „borg-
arastéttina“ í landinu, um alla
þá, sem hafa náð því marki að
eignast þak yfir höfuðið.
Hagfræðingur
Alþýðusambandsins
Ég þekki ekki viðhorf hag-
fræðings Alþýðusambands ís-
lands, sem fram kom í sjón-
varpsþættinum, að öðru leyti en
því, sem þar kom fram. En ég
var óánægður með hans innlegg.
Þannig láðist honum algjörlega
að vekja athygli á þeirri stað-
reynd, að það er stefna laun-
þegahreyfingarinnar að beinir
skattar séu lækkaðir en óbeinir
komi í staðinn. Þetta var mikil
gleymska.
Honum láðist algjörlega að
vekja athygli á því, að beinir
skattar hafa hækkað verulega,
sem ekki kemur fram í vísitölu.
Á hinn bóginn voru launin
lækkuð um 2% gegn fyrirheiti
ríkisstjórnarinnar um lækkun
beinna skatta, sem ekki var
staðið við. Sömuleiðis hafa
óbeinir skattar verið lækkaðir
og vísitalan í samræmi við það,
svo að ég fæ ekki séð, hvernig
hagfræðingurinn fær það út, að
í því felist einhver réttarbót
launþegum til handa. Einkum
þegar tekið er tillit til þess, að
þessi tilfærsla hefði aldrei verið
gerð nema hallaði á launþega.
Það veit hver einasti maður að
stjórnvöld krukka í yísitöluna í
þeim eina tilgangi. Hafi hagfræð-
ingurinn fengið annað út úr
dæminu, held ég að hann verði
að reikna það upp á nýtt.
Loks sagði hagfræðingur Al-
þýðusambands Islands, að
skattar í ár yrðu svipað hlutfall
af tekjum lágtekju- og miðl-
ungstekjufólks og áður. Vita-
skuld breytist tekjuskatturinn
ekki hjá þeim, sem engan borg-
uðu í fyrra og engan í ár. Svo
einfalt er það. En hvað kallar
hagfræðingurinn miðlungs-
tekjufólk? Það væri fróðlegt að
fá það upplýst. Einnig hvað
„svipað" merkir á hans tungu og
loks hvað hann reiknar með, að
laun hafi hækkað mikið frá
skattárinu 1977 til 1978. Síðast
en ekki sízt er nauðsynlegt að fá
það fram, hvað hann reiknar
með, að laun hækki mikið á
þessu ári til þess að það skiljist,
hvað hann á við með því að
segja, að „skattar í ár verði
svipað hlutfall" af miðlungs-
tekjum.
Ég efast ekki um, að þessi
ummæli hagfræðings Alþýðu-
sambands íslands reynist fávíst
hjal, þegar hallar sumri og
skattseðlarnir hafa verið sendir
til fólksins í landinu. Hitt er
örðugra að sjá fyrir, hvað þeir
verða margir, einn, tveir eða
kannski þrir.
Þannig lítur hún út loðnan, fiskurinn sem tilveran snýst svo mikið um þessa dagana. Loðnuhrognin
sjást til hliðar á borðinu, einstakt ljúfmeti og gleðigjafi að því er Japanir segja! Ljósm. Sigurgeir.
Loðna fryst í
V estmannaeyjum
fyrir Japani
Með bros á vör skilja þa>r hrygnuna frá karlfiskinum.
Skipverjar á Hugin henda gömiu nótinni og taka aðra grynnri um
borð. Nótin kostar nú um 50 milljónir og fyrirferðin er ekki lítil
eins og sjá má.
þeim frystihúsum, sem
loðna er fryst, eru bros-
mildir, japanskir eftirlits-
menn til að fylgjast með
hlutunum. í ár hafa Japan-
ir minnkað kröfurnar fyrir
frystinguna, en sem fyrr
þykja loðnuhrogn gómsæt
vara í Japan og hrognin
einstaklega örvandi — á
ýmsan hátt.
Auk Vestmannaeyja hef-
ur loðna einnig verið fryst
á Austfjörðum á vertíðinni
til þessa.
FYRSTA loðnan barst til
Vestmannaeyja í fyrrinótt
er Seley kom þangað með
hátt í 200 tonn. Síðan
fylgdu Hafrún með um 300
og Huginn með 200 tonn í
kjölfarið. Huginn tók nýja
nót, en eitt stykki nót er
ekki lítið fyrirtæki og
kostar um eða yfir 50
milljónir króna. En loðnan
borgar slíka hluti þegar vel
veiðist og dýrmætast er
hráefnið, sem fer í fryst-
ingu.
Til að Japanir vilji frysta
loðnu þarf hrognafyllingin
að ná ákveðnu hlutfalli og í
Vigtin verður að vera upp á
gramm hjá stúlkunum í Fisk-
iðjunni.