Morgunblaðið - 26.04.1979, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. APRÍL 1979
Eitt seiðanna gaf
upp öndina er lent
var á norskri grund
ÞAÐ VAR hresst lið, sem mætt
var við laxeldisstöðina að Laxa-
mýri í býtið á mánudagsmorgun-
inn. Ákveðið hafði verið að 30
þúsund iaxaseiði af sjógöngu-
stærð hefðu aðsetursskipti. Þau
átti að flytja úr stöðinni, sem
hafði þau ung alið og til Noregs.
Ekki var að spyrja að norðlenzk-
um krafti og dugnaði við að
pakka seiðunum og flytja þau frá
Laxamýri í flugvéí frá Iscargo á
flugvellinum í Aðaldal. Nákvæm
skipulagning gerði það að verk-
um að starfi 40 manna við þetta
tvennt tók ekki nema nákvæm-
lega eina klukkustund og sjö
mínútur.
Flutningurinn til Noregs gekk
mjög vel og reyndar enn betur, en
fyrir tveimur árum, er 25 þúsund
seiði voru á sama hátt, flutt frá
Laxamýri og til Noregs. Þá
sprungu nokkrir seiðapokar vegna
hæðabreytinga, en í þetta sinn gaf
ekki einn einasti poki sig á leiðinni
Sagt frá
seiðaflutn-
ingum frá
Laxamýri
til Noregs
til Noregs. Hins vegar sprakk einn
pokinn er verið var að afferma
flugvélina í Noregi. Seiðin duttu á
jörðina, en snör handtök komu
þeim fljótlega í vatn og virtust
seiðin strax kunna við sig í norska
vatninu. Ekki varð þó komið í veg
fyrir að eitt, þeirra lét þarna líf
sitt, en afföllin geta þó varla talist
mikil. Aðeins eitt gaf upp öndina
af 30.000, ekki er annað vitað en
hin 29.999 hafi komist heilu og
höldnu á áfangastað. Söluverð
seiðanna um 10 milljónir króna, en
kostnaður er mjög mikill.
í vetur var ráðgerður útflutn-
ingur á töluverðu magni af kvið-
pokaseiðum frá Laxamýri til Skot-
lands, en á síðustu stund hættu
Skotarnir við að taka seiðin, vegna
hættu sem Skotarnir töldu vera að
nýrnaveiki bærist með seiðunum.
Það setti því verulegt strik í
reikninginn fyrir laxabændur
nyrðra, en fyrir nokkru voru þó
100.000 kviðpokaseiði seld til ein-
staklings í Reykjavík. í sumar
verður 20 þúsund gönguseiðum
sleppt í Laxá í Aðaldal og stöðin í
Kollafirði hefur hug á að fá 12
þúsund gönguseiði í tilraunaskyni
í sumar. Verða tilraunirnar fólgn-
ar í því að kanna hvernig bezt
verði staðið að sleppingu seiðanna
með endurheimtur þeirra í huga.
Formaður stjórnar Laxamýrar-
stöðvarinnar er Björn Jónsson á
Laxamýri, en í stjórninni með
honum eru Kristján Benediktsson
bóndi á Hólmavaði og Jóhannes
Kristjánsson Akureyri. Fleiri
mætti nefna, sem ötullega hafa
starfað að uppbyggingu stöðvar-
innar á Laxamýri, t.d. Vigfús
Jónsson á Laxamýri.
Morgunblaðið rabbaði í gær við
Jóhannes Kristjánsson um starf-
semina á Laxamýri og sagði hann
að mikil þrengsli hefðu verið orðin
í stöðinni og því hafi verið nauð-
synlegt að rýma. Sjógönguseiðin
hafi verið orðin rúmfrek og önnur
seiði að koma til, þannig að útlit
hafi verið fyrir tvöfalda áhöfn í
stöðinni í maímánuði ef þessi sala
Seiðin komin um borð í flugvélina á flugvellinum í Aðaldal, 1
klukkustund og 7 mínútum cftir að verkið hófst.
Jóhannes Kristjánsson laxakóngur frá Akureyri (t.h.) og Björn
Jónsson bóndi í Skógahlíð í Reykjahverfi dæla lofti í plastpokana, sem
hýsti seiðin á leiðinni til Noregs. Bændur í Mývatnssveit og
áhugamenn frá Húsavík um fiskeldi og stöðina á Laxamýri lögðu sitt
af mörkum við flutning seiðanna frá Laxamýri.
Laxamýrarfrúrnar, Jóna Þórðardóttir, kona Björns, og Sigríður
Atladóttir, kona Vigfúsar, lögðu sitt af mörkum og nutu góðrar
aðstoðar yngra fólksins. Plastpokarnir með seiðunum, vatni og
hæfilegu magni súrefnis voru settir í slíka pappírssekki til að hlífa
plastpokunum í flutningunum.
Jóhann Hjálmarsson skrifar um þing leikgagnrýnenda í Vin
Herra prófessor doktor
talar um Brecht
l/Jr
5
Schumacher í augum borgaralegs gagnrýnanda
Dagana 1.—7. apríl var sjötta
þing leiklistargagnrýnenda haldið
í Vín. Mættir voru fulltrúar nítján
þjóða. Frá íslandi: Jóhann
Hjálmarsson (Morgunblaðinu) og
Sverrir Hólmarsson (Þjóðviljan-
um).
Alþjóðasamtök leiklistargagn-
rýnenda eða AICT voru stofnuð
1956. Höfuðstöðvarnar eru í París.
Samtökin hafa notið stuðnings
UNESCO frá upphafi. Þing eru
haldin annað hvert ár. Eitt af
verkefnum samtakanna er útgáfa
alþjóðlegrar leikhúsárbókar, en í
henni segir frá því sem efst hefur
verið á baugi í leikhúsum um allan
heim. ísland hefur ekki enn verið
með í þessari bók, en það mun
standa til bóta, ekki síst eftir
Vínarþingið, en j)ar var lögð mikil
áhersla á að Islendingar tækju
virkan þátt i starfi samtakanna,
sæktu þing þeirra framvegis og
kynntu íslenskt leikhús í árbók-
inni.
Núverandi forseti AICT er
Júgóslavinn Doktor Petar Salem,
hann var endurkjörinn í Vín.
Umræðuefni sjötta þingsins var
alþýðuleikhús, eða almennings-
leikhús ef menn vilja heldur nota
það orð. Fyrra orðið verður notað í
þessari grein. Á þingið settu svip
fulltrúar Austur-Evrópu, þeir voru
margir, enda ljóst að þeim er
mikilvægt að ná tengslum við
vestræna menningu. Létu
fulltrúar Austur-Evrópu mjög að
sér kveða á þinginu, fluttu langar
tölur og tóku þátt í umræðum af
miklum áhuga og dugnaði.
Einkum voru það Pólverjar með
hinn aldna höfðingja pólskrar
leikgagnrýni, Roman Szydlowsky,
í borddi fylkingar sem tóku til
máls. Einnig má minna á hlut
Júgóslava og Rúmena, Ungverja
og Austur-Þjóðverja. Þessir menn
voru þó ekki einráðir á þinginu,
síður en svo, fulltrúar Mexíkó,
Englands, Frakklands, Hollands,
ísraels, Argentínu og fleiri landa
létu ekki sitt eftir liggja. Segja má
að mikil málgleði hafi einkennt
þingið þótt vafasamt sé að fullyrða
að margt nýtt hafi komið fram.
Það var heldur ekki aðalatriðið.
Menn eru í raun að hugsa um það
sama þótt af ólíkum þjóðernum
séu. Og hin persónulegu kynni,
skraf í góðra vina hópi, hefur líka
sitt að segja.
Það var til dæmis forvitnilegt að
hlusta á prófessor doktor Ernst
Schumacher tala um Brecht og
alþýðuleikhús, en Schumacher er
einn kunnasti Brechtsérfræðingur
heims og hefur samið yfirgrips-
mikið verk um meistarann. Ef
mönnum leiddist að hlusta á
lærðar útskýringar Schumachers
mátti virða fyrir sér konu hans
meðan hann talaði. Hún er að
minnsta kosti þrjátíu árum yngri
en hann og augnayndi. Það er
háttur margra lærðra manna
þýskættaðra að vera málgefnir.
Aftur á móti var Schumacher
fremur hljóðlátur í viðkynningu.
Hann virtist ekki hafa haft spurn-
ir af íslenskum Brechtþýðingum,
en vildi ólmur fá allt um þær að
vita.
Eftir að Schumacher hafði talað
um alþýðuleikhús í Austur-Þýska-
landi með hliðsjón af Brecht reis
upp Mexíkaninn doktor Juan
Miguel de Mora sem hefur fjórar
doktorsgráður og skýrði frá því að
í Mexíkó væri alýðuleikhúsið póli-
tískt. Það væri einnig framúr-
stefnuleikhús og ferðuðust leikar-
arnir um landið og léku fyrir fólk,
laun þeirra væru brauð í staðinn
fyrir list. Kona de Mora sem er
sérfræðingur í verkum Carvantes
tók undir orð manns síns. Það sem
við leikum aðallega, sagði hún, er
Bracht, Camus og Tsékov, ekki
Lope de Vega.
Italskur fulltrúi sagði að í stað
Goldonis væri kominn Dario Fo.
Sá síðarnefndi var mikið ræddur á
þinginu og einnig sú tilhneiging að
einfalda um of boðskap hans, tefla
honum einkum fram sem liðs-
manni í baráttu við auðvaldið.
Athygli vakti greinargóð ræða
Sverris Hólmarssonar um íslenskt
alþýðuleikhús þar sem hann vakti
meðal annars athygli á starfi
áhugamannaleikfélaga og þeim
góða árangri sem náðst hefði í
sambandi við það. Kom mönnum á
óvart sá metnaður sem lýsir sér í
verkefnavali íslenskra áhuga-
mannaleikfélaga og það hvernig
smæð hinna ýmsu staða kemur
ekki í veg fyrir að fólk glími við
vandasöm verkefni. Sverrir benti á
að íslenskt leikhús væri í raun