Morgunblaðið - 26.04.1979, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. APRÍL 1979
Erlend fréttaskýring:
Þegar Caliaghan forsætisráö-
herra Bretlands var neyddur til
þess aö rjúfa þing og ákveöa
kosningar 3. maí blés ekki
byrlega fyrir Verkamanna-
flokknum. Allar skoöanakann-
anir voru þá á eina lund:
stórsigur íhaldsflokksins blasti
viö og Margaret Thatcher yröi
þar af leiöandi fyrsta konan er
tæki sér bólfestu í Downing-
stræti 10. Nú er líöur aö lokum
kosningabaráttunnar saxast
meö hverjum degi á forskot
íhaldsflokksins. í gær myrkv-
uðust enn vonir Margaret
Thatcher þegar tvö íhaldsblöö,
Daily Express og Daily
Telegraph, skýröu frá niður-
stööum í skoöanakönnunum,
þar sem fram kom, að James
Callaghan var langtum vinsælli
meðal kjósenda en Margaret
Thatcher. Það er í sjálfu sér
ekkert nýtt, lengst af hefur
Callaghan aö því leyti staöiö
betur aö vígi en Thatcher, en
engu aö síöur hefur fæstum
dottið alvarlega í hug annað en
James Callaghan rædir vió Pierre trúö fyrir utan höfuóstöóvar
brezka Verkamannaflokksins í dag. Pierre gaukaði ýmsum
ráðleggingum að Callaghan varöandi kosningabaráttuna.
Símamynd-AP.
V erkamannaf lokkur-
inn saxar á fylgi
íhaldsflokksins
íhaldsflokkurinn myndi bera
sigur úr býtum. í þessum skoö-
anakönnunum sem birtust í
Daily Express kemur m.a. þaö í
Ijós, aö íhaldsflokkurinn fengi
nú 46 prósent atkvæöa en
Verkamannaflokkurinn 40 pró-
sent og Frjálslyndi flokkurinn
11 prósent. Þar meö eru yfir-
buröir íhaldsflokksins aöeins
sex prósent en voru um hríö
allt aö 20% og vel þaö. Sams
konar skoðanakönnun sem
blaöiö birti viku áöur gaf
íhaldsflokknum tólf prósent í
forskot.
í Gallupskoöanakönnun sem
Daily Telegraph skýröi frá í dag
eru niðurstööur enn ferlegri
fyrir íhaldsflokkinn: þar fær
hann aö vísu 46.4 prósent en
Verkamannaflokkurinn hefur
þar aöeins 4.5 prósent minna
fylgi. Um miöjan marz voru
niðurstöður Gallup þær, aö
íhaldsflokkurinn fengi 14.5%
meira en Verkamannaflokkur-
inn.
Nú hefur vissulega oftsinnis sýnt
sig, aö skoöanakannanir og
niöurstööur þeirra eru langt frá
einhlítar. En engu aö síöur er
athyglisvert aö fylgjast meö
þeim. Og flest hnígur í þá átt
aö Verkamannaflokkurinn hafi
unniö stórkostlega á þessar
síðustu vikur og nú séu tvær
grímur aö renna á marga þá,
sem vegna reiöi og óánægju
meö ráöstafanir Callaghans og
stjórnar hans, hugsuöu sér í
fyrstu aö greiða íhaldsflokkn-
um atkvæði sitt.
Ef gengiö er nú út frá því aö
skoðanakannanirnar og niöur-
stööur þeirra gefi allsanna
mynd af afstööu brezkra kjós-
enda er nokkurn veginn öruggt
aö Thatcher mun leiöa íhalds-
flokkinn til sigurs eftir viku, en
haldi biliö áfram að mjókka
eins og upp á síökastiö yröi sá
sigur býsna naumur.
Þaö hlýtur og aö vera Margaret
Thatcher vaxandi áhyggjuefni
hversu erfiölega henni gengur
aö ná hylli kjósenda en
Callaghan getur á hinn bóginn
státaö af slíku og án fa hefur sú
vissa orðiö honum mikil hvatn-
ing í kosningabaráttunni, sem
hann hóf viö mikið mótlæti.
Svo virðist líka sem Thatcher
hafi orðið á ýmiss konar mistök
í kosningabaráttunni og þó svo
hún hafi í kringum sig reynda
pólitíkusa eins og James Prior,
Whitelaw, Keith Joseph og
Margrét Thatcher leiðtogi
brezkra íhaldsmanna brýnir
raust sína á blaðamannafundi í
höfuöstöövum íhaldsflokksins í
dag.
Símamynd-AP.
Francis Pym, svo aö þeir sem
nánastir eru séu nefndir, hefur
henni gengiö brösulega.
Allra síöustu daga hefur íhalds-
flokkurinn reynt aö beina at-
hyglinni frá Thatcher sjálfri og
benda öllu meira á stefnu
flokksins og aöra frambjóö-
endur og því er ekki hægt aö
neita að þetta er auðvitaö
álitshnekkir fyrir Thatcher og
þeim mun hvimleiöara þegar
vinsældir Callaghans eru svo
teknar meö í reikninginn.
Margt er þaö sem hefur valdið
því aö máiin hafa þróast á
þessa lund, og ekki er allt því
aö kenna að Margaret Thatch-
er fari alfariö í taugarnar á
kjósendum. Þaö er óumdeilan-
legt að Verkamannaflokkurinn
hefur náö ákaflega miklum
árangri í baráttu sinni viö
veröbólgu og atvinnuleysi á
kjörtímabilinu og þó svo aö tök
stjórnarinnar á flóknum vanda-
málum síöustu mánaöa hafi
verið klaufaleg og óskiljanleg,
gera menn sér þó grein fyrir því
aö hagur þjóöarinnar hefur
vænkast og styrkzt ótrúlega
mikiö. Því telja ýmsir aö ekki sé
teflandi í þá tvísýnu aö glata
því góöa sem áunnizt hefur og
aö stefna íhaldsflokksins sé
svo frábrugðin stefnu Verka-
mannaflokksins í ýmsum meiri
háttar málum aö þaö gæti
reynzt afdrifaríkt aö skipta um
forystu. Þetta er kannski nokk-
uö ýkt mynd, því aö vitað er aö
flokkur í stjórnarandstööu
boðar jafnan róttækari breyt-
ingar frá stefnu ríkjandi stjórn-
ar en hann treystist síöan til aö
framkvæma þegar í stjórn er
komiö. En einnig má nefna þaö
sem jafnan er komiö aö í þessu
máli: margir vantreysta Marg-
aret Thatcher og álíta aö hún
rísi ekki undir því, sem þaö
heföi í för meö sér aö takast á
hendur aö stjórna Bretlandi.
En svo er auövitað fjölda margt
annað, þar eru efni bæöi mál-
efnaleg, tilfinningaleg og þar
fram eftir götunum. Og ekki má
heldur leiöa hjá sér þá staö-
reynd, aö fleiri þættir koma inn
í myndina: þar er ekki fyrirferö-
arminnstur þáttur svartra og
asískra innflytjenda. Þúsundir
þeirra kjósa nú í fyrsta sinni og
það er ekki trúlegt aö þeir veiti
íhaldsflokknum fylgi sitt. Og í
skoðanakönnun Daily Mail
meöal þessa fólks kom fram,
að 92 prósent af Vestur-lndíu-
fólki, sem býr á Bretlandi,
ætluðu að styöja Verkamanna-
flokkinn og 86% innflytjenda
frá Asíu. Önnur úttekt sem var
gerö á þessu benti til að 18%
þessara innflytjenda heföu í
hyggju aö veita íhaidsflokknum
atkvæöi sitt og var um lítillega
aukningu aö ræöa frá því aö
sams konar könnun var gerö í
október á sl. ári. Þaö er ekki
ástæöa tii aö gera of mikiö úr
þeim áhrifum sem atkvæöi
þessara kjósenda gætu haft en
þau skyldu ekki vanmetin held-
ur. Margaret Thatcher og
flokksmenn hennar hafa gert
sér grein fyrir-þessu og tals-
menn íhaldsflokksins hafa
reynt aö viöra sig dálftiö upp
viö þetta fólk og milda þau
ummæli Margaretar Thatcher í
þess garö sem mikla reiöi
vöktu er hún lýsti því yfir aö
Bretland væri aö drukkna í
innflytjendum af ýmsum dökk-
um kynstofnum.
Af flestu er Ijóst aö þaö er ekkert
einfalt mál aö segja fyrir um
niöurstööur kosninganna hvaö
svo sem skoöanakönnun um
líður. Þaö gæti víst fariö svo aö
íhaldsflokkurinn héldi sínu
striki og ynni kosningarnar og
sólskins-Jimmi myndi þá vænt-
anlega hverfa úr forystusveit
brezka Verkamannaflokksins
innan tíöar.
h.k.
Sprengjualda í
borgum á Italíu
Róm, 14. apríl. AP.
VINSTRISINNAÐIR hryðjuverkamenn haía hafið sprengjuherferð
gegn skrifstofum kristilegra demókrata í ýmsum borgum á Ítalíu í
sambandi við hátfðahöld á afmæli frelsunar landsins í heimsstyrjöld-
inni.
Ráðizt var á þrjár skrifstofur
flokksins í bílaborginni Torino og
skrifstofu flokksins í Róm í dag.
Mikið tjón varð í árásunum að
sögn yfirvalda en engan sakaði.
I Sassari á Sardiníu var kastað
benzínsprengju að heimili borgar-
stjórans, sem er kristilegur
demókrati, og tjón var mikið.
Veður
víða um heim
/
Akureyri 2 léttskýjaó
Amsterda, 11 skýjaó
AÞena 23 heióskírt
Barcelona 15 skýjaó
Berlín 15 skýjað
BrUssel 9 skýjaó
Chicago 18 rigning
Frankfurt 12 rigning
Genf 11 skýjaó
Helsinki 5 skýjaó
Jerúsalem 21 heióskírt
Jóhannesarb. 20 sólskin
Kaupmannah. 8 skýjaó
Lissabon 18 sólskin
London 11 rigning
Los Angeles 22 sólskin
Madrid 16 skýjaó
Malaga 20 léttskýjaó
Mallorca 16 léttskýjaó
Miami 24 rigning
Moskva 8 skýjaó
New York 21 rigning
Ósló 4 rigning
París 12 skýjaó
Reykjavík 7 bjart
Rio De Janeiro 27 skýjað
Rómaborg 16 skýjaó
Stokkhólmur 8 skýjað
Tel Aviv 22 heióskírt
Tókýó 23 skýjaó
Vancouver 16 skýjaó
Vínarborg 18 skýjað
í Torino sögðu Heimavarnar-
hópar kommúnista, samtök öfga-
manna lengst til vinstri, að þeir
hefðu staðið fyrir sprengjuárásun-
um. Þessi samtök sögðu í síðustu
viku að þau hefðu kveikt í Lanc-
ia-bílaverksmiðjunni í Chivasso.
Sprengjuárásirnar í dag voru
gerðar einum sólarhring eftir
árásir hryðjuverkamanna á starfs-
menn kristilegra demókrata í Tor-
ino og Genúa, Giancarlo Dagnino
og Franco Piccinelli. Ráðizt var á
þá úr launsátri og skotið á þá í
hnén. Rauðu herdeildirnar sögðust
hafa staðið að þessum árásum.
Útifundir voru haldnir um ger-
valla Ítalíu í dag til að minnast
þess að 34 ár eru liðin frá frelsun
Italíu.
Talí
1. sæti
Montreal, 25. apríl. AP.
TAL sigraði Spassky í 10.
umferð skákmótsins í
Montreal og komst þar með
hálfum vinningi fram úr
Karpov heimsmeistara.
Ljubojevic og Larsen gerðu
jafntefli.
Þrjár skákir fóru í bið og
verða tefldar á morgun,
fimmtudag, skákir Karpovs
og Hubners, Horts og
Portischs og Timmans og
Kavaleks.
Tal er með 7 vinninga,
Karpov með 6V2 og biðskák,
Portisch 6 og eina biðskák,
Ljubojevic 6, Hubner 5,
Timman 4Ú2, Hort 4,
Spassky 3V2, Larsen 3 og
Kavalek 1V2.
Þetta gerðist
1974 — Spinola hershöfðingi
heitir frjáisum kosningum í
Portúgal.
1966 - Fyrstu MIG-21 þotu
kommúnista grandað í Víetnam-
stríðinu.
1964 — Tanganyíka og Zanzibar
sameinast og verða Tanzanía.
1962 — Fyrsta gervihnetti
Breta og Bandaríkjamanna
skotið.
1954 — Ráðstefna í Genf um
Kóreu og Indókína.
1937 — Loftárás Þjóðverja á
Guernica á Spáni.
1925 — Kosning Hindenburgs
forseta í Þýzkaiandi.
1915 — Leynisamningur Breta,
Frakka og ítala í London —
Þjóðverjar hefja sókn í Rúss-
landi.
1872 — Borgarastríð brýzt út á
Spáni.
1828 — Rússar segja Tyrkjum
stríð á hendur.
1807 — Rússar og Prússar
stofna bandaiag.
1607 — Landganga John Smiths
og fyrstu landnemanna sem
stofnuðu varanlega enska ný-
lendu í Ameríku á Cape Henry,
Virginíu.
1532 — Suleiman I gerir innrás
í Ungverjaland og sækir til
Vínar.
Afmæli: Markús Árelíus, róm-
verskur keisari (121—180) —
Maria de Medici, Frakkadrottn-
ing (1573-1642) - David
Hume, skozkur heimspekingur
(1711-1776) - Lafði Hamilton,
hjákona Nelsons iávarðar
(1765—1815) — James Audubon,
bandarískur fuglafræðingur
(1785-1851) - Eugene
Deiacroix, franskur iistmálari
(1798-1863).
Andlát: Daniel Defoe, rithöf-
undur, 1731 — Björnstjerne
Björnson, rithöfundur, 1910 —
Andrei Grechko, hermaður,
1976.
Innient: Eggert Ólafsson og
Bjarni Páisson kyaddir með
konungsbréfi til ísiands til
rannsóícna 1751 — Oddur Sig-
urðsson tapar fyrir Gottrup
sýslumanni í Hæstarétti 1727 —
42 farast í ofsaveðri við Faxa-
flóa 1834 — 14 manns úr Land-
eyjum drukkna í fiskiróðri 1893
— Björn Jónsson ráðherra skip-
ar nefnd í „bankamálinu" 1909
— Leiðangur Jóns Eyþórssonar
kemur af Vatnajökli eftir 40
daga útivist 1951 — II hafrétt-
arráðstefnunni lýkur í Genf
1960 — Útför Jóhannesar Kjar-
vals 1972 — d. Stefán pr. Thor-
arensen 1892 — f. Pétur Hall-
dórsson borgarstjóri 1887 —
Björgvin Guðmundsson tón-
skáld 1891 — Kjartan Thors
1890 — Oddur Ólafsson 1909 —
Halldór Pálsson 1911 - Regína
Þórðardóttir 1906.
Orð dagsins: Mönnum getur
leiðzt þangað til ieiðindi verða
dulræn reynsla. — L.P. Smith,
enskur rithöfundur
(1865-1946).