Morgunblaðið - 23.06.1979, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. JÚNÍ1979
35
íminningu skipverja
afHrönn fráEskifírði
Jóhannes Steinsson, Eirík-
ur Bjarnason, Stefán Guð-
mundsson, Kjartan ólafs-
son, Sveinn Eiríksson og
Gunnar Hafdal
Ingvarsson.
í hljóðum harmi drúpa menn
höfði í dag. Sorgarlag hefur sær-
inn sungið Eskifirði. Agætir dáða-
drengir eru í einni andrá horfnir í
hafsins djúp. Heimabyggð þeirra
er slegin myrkum rúnum hryggð-
ar og trega og sá djúði tregi
bergmálar í brjóstum manna víðs
vegar, ekki sízt um Austurland
allt. Á slíkum stundum er eftitt
um orð og aðeins skal hér fáum og
fátæklegum orðum minnst mætra
drengja.
í kaupstaðnum við Eskifjörð er
nú skarð fyrir skildi. Mikið mann-
val var á Hrönn, þegar hún fórst,
mikil og hörmuleg blóðtaka ekki
stærra byggðarlagi. Ég þekkti þá
félaga mismikið, var málkunnug-
ur öllum, en við suma átti ég
nánari kynni en aðra. í huga mér
leiftra myndir liðinna ára, ljós-
brot sem glitra frá kynnum, sem í
hvívetna voru hin beztu. Traust-
leikinn og æðruleysið í fari Jó-
hannesar skipstjóra, elskuleg ljúf-
mennska Eiríks Bjarnasonar, hlýr
hressileiki Stefáns Guðmundsson-
ar, hljóðlát rósemi Sveins Eiríks-
sonar, hýrt bros þess góða drengs
Kjartans frá Byggðarholti og inni-
leikinn í fari Gunnars Hafdals,
þegar inn úr skelinni var komið.
Allt mun þetta og ótalmargt fleira
merla í minningunni um þessi
horsku hraustmenni, hali vammi
firrða.
Hér er ekki ætlunin að rekja
æviferil hvers einstaks, en allir
höfðu þeir að baki dagsverk gott
og giftudrjúgt, þó hinzta dægur
bæri að svo alltof, alltof fljótt.
í ómældri þakkarskuld stendur
þjóðin öll við íslenzka sjómenn,
þess skyldi minnzt oftar og betur,
ekki sízt varðandi aðbúnað allan,
öryggi og almenn lífskjör. Þar
duga hvergi háfleyg orð á hátíðis-
dögum eða harmatár hryggðar á
sorgarstund, heldur átök og bar-
átta fyrir bættum hag og íífsskil-
yrðum öllum sjómannastéttinni
til handa.
Hér hæfir ekki mikið meira en
geta þess, sem sameiginlega ein-
kenndi alla þessa menn: karl-
mennskan, dugurinn, drenglundin.
Það voru eðliskostir, sem þá alla
prýddu. Eiríki kynntist ég bezt,
hann var einn af mínum beztu
samherjum á Eskifirði, en svo var
um fleiri úr þessum hópi. Þar fór
einstakur mannkostamaður, sem
allir mátu og báru traust og
hlýhug til. Öll mín kynni voru þar
á einn veg og honum færi ég
sérstakar þakkir í söknuði og
eftirsjá. Eins hlýt ég að minnast
sérstaklega Stefáns Guðmunds-
sonar, þess góða og hjartahreina
drengs, sem ævinlega var hinn
sami, hvað sem á gekk. En eitt
stendur ofar öllu öðru, við erum
lostin sárum trega, djúpum harmi
vegna þessa óvænta og hörmulega
slyss.
Eðlilega reikar hugurinn helzt
til þeirra, sem nú eiga um sárt að
binda og blessunar skal þeim
öllum beðið af einlægum saknað-
arhug.
I dag fer fram frá Eskifjarðar-
kirkju minningarathöfn um
áhöfnina á vélbátnum Hrönn, sem
fórst í Reyðarfirði 30. april s.l. Er
mikill harmur kveðinn að litlu
byggðarlagi sem sér á svo svipleg-
an hátt á bak sex dugnaðar- og
ágætismönnum. Langar mig til að
minnast vinar míns og félaga,
Jóhannesar Steinssonar skip-
stjóra, með fáeinum orðum.
Foreldrar hans voru hjónin
Steinn Árni Ásgrímsson frá
Karlsstöðum í Ólafsfirði, sem
látinn er fyrir þrem árum, og
Anna Sigurðardóttir frá Þverá í
Ólafsfirði, hún lifir son sinn.
Jóhannes fæddist í Ólafs-
fjarðarkaupstað 16. sept. 1935, sá
5. í 8 systkina hópi, hin eru
Sigurður, bifvélavirki í Njarðvík,
Guðfinna húsmóðir á Siglufirði,
Kristinn vélvirki á Akureyri,
Gunnar bílstjóri í Ólafsfirði,
Bragi ketilsmiður á Akureyri,
Eiginkonum og börnum þeirra
Eiríks og Jóhannesar skulu færð-
ar sérstakar samúðarkveðjur.
Aldraðri móður Stefáns, foreld-
rum þeirra Sveins og Kjartans og
ekki sízt góðvini mínum Ingvari í
Dölum og konu hans, foreldrum
Gunnars Hafdal færi ég einlægar
samúðarkveðjur.
Baráttuhetjunni okkar í Nes-
kaupstað, Bjarna Þórðarsyni,
semdi ég hlýjustu kveðjur mínar.
Orðs er eðlilega vant á stund sem
þessari. Minningin lifir og merkið
stendur, þó maðurinn falli, er með
réttu sagt.
Minning þessara mætu heiðurs-
manna verður öllum syrgjendum
þeirra mikil huggun harmi gegn.
Ég bið allar góðar vættir að
veita þeim styrk í sárri sorg
þeirra. Kveðjur mínar eru yljaðar
hlýrri þökk og heitri samúð. Þeim
horfnu skal helguð virðing okkar
allra, svo sem þeir áttu skilið.
Blessuð sé minning þeirra allra.
Helgi Seljan
Anna sjúkraliði á Akureyri og
Málfríður húsmóðir í Reykjavík.
Sjóinn hóf Jóhannes að stunda
15 ára gamall, og var sjómennsk-
an hans aðalstarf upp frá því.
Veturinn 1957—58 var hann við
nám á Akureyri og tók þá fiski-
mannapróf. Éftir það var hann
yfirmaður á fiskiskipum, fyrst á
Jóni Kjartanssyni, sem stýri-
maður hjá Þorsteini Gíslasyni,
síðan skipstjóri á Birki, sem hann
átti með nokkrum öðrum, og í
nokkur ár var hann með Gissur
hvíta á Hornafirði. Um 1970 stofn-
aði hann ásamt Stefáni Guð-
mundssyni og Eiríki Bjarnasyni
Hafölduútgerðina sem þeir starf-
ræktu til dauðadags. Áttu þeir
fyrst tvo báta með Haföldunafn-
inu og nú síðasta árið Hrönnina.
Var Jóhannes skipstjóri á þeim
öllum.
Þann 26. desember 1958 kvænt-
ist Jóhannes Þorbjörgu Björns-
Jóhannes Steinsson
Eskifiröi—Minning
Anna Jónsdóttir
—Minningarorð
Menn eiga ávallt erfitt með að
sætta sig við fráfall náins ástvinar
jafnvel þótt aðstæður séu þannig,
að við því megi búast hvenær sem
er. Þannig var mér farið, er ég
frétti lát ömmu minnar, Önnu
Jónsdóttur frá Þverhamri og í
harmi mínum finn ég, að orð verða
harla fátækleg til að lýsa þeim
tilfinningum sem í brjóstinu
bærast við slíka fregn. Ég vil samt
reyna í örfáum orðum að lýsa
þakklæti mínu fyrir þá gæfu að
hafa-átt samleið með henni á
bernsku og unglingsárum mínum
þótt allt það sem ég á henni gott
að gjalda verði aldrei fuliþakkað.
Flestir menn eiga í huga sér
fjársjóð sem tengdur er minningu
um einhvern sem þeir hafa kynnst
á lífsleiðinni. í mínum huga er
slíkur fjársjóður tengdur
minningunni um ömmu mina.
Hún var ekki auðug á veraldarvísu
en auður og manngildi fara ekki
alltaf saman eins og sannaðist á
henni. Hennar verðleikar voru
skynsemi, dómgreind og hjarta-
hlýja og slíkir verðleikar verða
aldrei metnir til fjár.
Það er margs að minnast þegar
hugurinn reikar til bernskuár-
anna, austur í Breiðdal þar sem ég
dvaldi á hverju sumri við leik og
störf undir verndarvæng ömmu
minnar. I huga barnsins getur
einfallt atvik orðið að miklu
vandamáli og í slíkum tilfellum er
gott að eiga einhvern að, sem með
heilbrigðri dómgreind og skyn-
semi útskýrir málin og færir allt
til betri vegar. Þessir eiginleikar
voru svo ríkir í fari ömmu, að
skýrustu minningarnar um hana
tengjast þeim á einn eða annan
hátt.
Ég minnist þess einnig hve
mikla virðingu ég bar fyrir
þekkingu hennar á bókmenntum
fornaldar og sögu lands og þjóðar.
Þau voru ófá kvöldin sem hún
leiddi mig inn í ævintýraheim
fornkappa og Noregskonunga með
upplestri úr Islendingasögunum
eða Heimskringlu og á þann hátt
kenndi hún mér að meta og virða
þau andlegu verðmæti sem felast í
fornritunum. í daglegu amstri
fátækrar sveitakonu gefst ekki
mikill tími til að grúska í þjóðleg-
um fræðum, en henni tókst ótrú-
lega vel að nýta frítima sinn á
þann hátt, eins og hugur hennar
stóð til. Enda var það svo, að
þekking hennar vakti undrun
margra sem henni kynntust.
Nú skilja leiðir okkar ömmu að
sinni en minningin um hana mun
lifa í huga mér og sú minning
verður ávallt tengd öllu því besta
sem ég hef kynnst.
Sveinn Guðjónsson.
Afmœlis- og
minningargreinar
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og
minningargreinar verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast
á í miðvikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir
hádegi á mánudag og hliðstætt með greinar aðra
daga. Greinar mega ekki vera í sendibréfsformi eða
bundnu máli. Þær þurfa að vera vélritaðar og með
góðu línubili.
dóttur frænku minni, sóma- og
dugnaðarkonu, svo sem heimili
þeirra ber glöggt vitni um. For-
eldrar hennar voru Hallgerður
Halldórsdóttir frá Högnastöðum,
sem lést 1943, og Björn Jónasson,
bóndi frá Svínaskála. Hann lést í
hárri elli í nóvember s.l. Hafði
hann þá um nokkurt skeið verið
hjá Gunnþóru dóttur sinni í Egils-
staðakauptúni, en 12 næstu ár á
undan var heimili hans hjá Þor-
björgu og Jóhannesi. Umhyggja
þeirra beggja fyrir honunt var til
fyrirmyndar og hjá þeim undi
hann sér vel.
Tvö myndarleg börn eignuðust
þau hjónin, þau eru Hallgerður
Anna, tvítug, og Ásgrímur Óli, 15
ára. Fyrir tveimur árum bættist
lítill ljósgeisli í heimilið, dóttur-
dóttirin Birna Kristín, sem var
augasteinn afa síns.
Jóhannes var einstaklega dug-
legur maður og áhugasamur að
hverju sem hann vann, það var
alltaf hressilegt andrúmsloft í
kringum hann og stutt í spaugs-
yrði á hverju sem gekk. Það
jafnaðargeð og sú þrautseigja og
græskulausa kímni sem hann átti,
er ómetanleg þeim sem heyja stríð
við válynd náttúruöfl. Það var
ævinlega hressandi að heyra til
hans, hvort heldur var á landi eða
sjó. I síðasta sinn sem við töluð-
umst við í talstöð, daginn fyrir
slysið, brá hann á glens að vanda
og bað mig að útbúa fyrir sig
kröfuspjaldið fyrir 1. maí gönguna
og hafa það ekki mjög stórt ef
hann yrði hvass.
Ég og mínir félagar áttum um
árabil margt saman að sælda við
þá Jóhannes, Eirík og Stefán. Það
get ég með sanni sagt að ekki bar
nokkurn minnsta skugga á í þeim
samskiptum. Aldrei fór ég bón-
leiður til búðar ef ég bað þá félaga
um greiða.
Jóhannes Steinsson var góður
drengur, einlægur og hreinskilinn.
Það erfitt að kveðja slíka menn
fyrir fullt og allt í blóma lífsins,
en mikils virði aö eiga minning-
una um svo góðan vin sem hann
var. Sendi ég fjölskyldu hans
einlægar samúðarkveðjur, svo og
fjölskyldum skipsfélaga hans.
Arni Halldórsson.