Morgunblaðið - 13.11.1979, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. NÓVEMBER 1979
17
Ræðumenn Sjálfstæðisflokksins á fundinum. Talið frá vinstri: Elín Pálmadóttir Reykjavík, Björg Einarsdóttir Reykjavík, Erna Ragnarsdóttir
Reykjavík, Inga Jóna Þórðardóttir Vesturlandi, Ragnhiidur Helgadóttir Reykjavík, Salóme Þorkelsdóttir Reykjanesi og Arndís Björnsdóttir
Reykjanesi.
Áratugur
Framsóknar
Ræðumenn Framsóknar-
flokksins í fyrstu umferð voru
Sigrún Sturludóttir Reykjavík
og Unnur Stefánsdóttir
Reykjanesi. Sigrún ræddi nokk-
uð um stjórnarslitin og sagði
Alþýðuflokkinn hafa hlaupist
undan merkjum. Hún sagði
áratuginn réttilega vera nefnd-
an áratug Framsóknarflokks-
ins og nefndi dæmi máli sínu til
stuðnings. Hún fjallaði í lokin
nokkuð um utanríkismál og
sagði Framsóknarflokkinn
vilja, að íslendingar flyttu til-
lögur á alþjóðavettvangi um
allsherjarafvopnun á Atlants-
hafssvæðinu. Unnur Stefáns-
dóttir ræddi aðallega um við-
skipti og verzlun. Hún sagði
m.a. að í röðum Framsóknar-
manna væru nú fjölmargir
kaupmenn og hún taldi brýnt
að verzlunarþjónusta væri sem
bezt, stórmarkaðir hefðu m.a.
gefið mjög góða raun.
Alþýðuflokksræðumenn í
fyrstu umferð voru Guðrún
Helga Jónsdóttir Reykjanesi og
Asthildur Ólafsdóttir Reykja-
nesi. Þær ræddu nokkuð um
hagsmuni launafólks og félags-
málapakkann úr tíð vinstri
stjórnarinnar, sem Ásthildur
sagði hafa verið stórátak til
leiðréttinga á launum hinna
lægst launuðu. Hún sagði einn-
ig að mikil nauðsyn væri
áframhaldandi baráttu til að
minnka bilið milli þeirra hæstu
og lægstu í launastiganum.
Húsnæðismál og lánakjör til
húsbyggjenda voru einnig til
umræðu.
10 tegundir skatta upp
á 21 milljarð
Sjálfstæðisflokkurinn átti
þrjá ræðumenn í þessari um-
ferð. Salóme Þorkelsdóttir
Reykjanesi talaði fyrst og fjall-
aði um byggðamál og stefnu
Sjalfstæðisflokksins í sveitar-
stjórnarmálum. Hún sagði
vegamálin brýnt hagsmunamál
fyrir hinar dreifðu byggðir og á
stefnuskrá Sjálfstæðisflokksins
væri lagning varanlegs slitlags
á hringveginn á næstu 10—15
árum. Hún taldi brýnt að hið
fyrsta yrði komið á skýrri
verkaskiptingu ríkis og sveit-
arfélaga. Elín Pálmadóttir
ræddi um launa- og skattamál
og útskýrði stefnu Sjálfstæðis-
flokksins í efnahagsmálum.
Hún benti á, að í tíð vinstri
stjórnar hefðu verið lagðar á
tíu tegundir skatta upp á 21
milljarð króna og útleggingar
andstæðinga Sjálfstæðisflokks-
ins á stefnuskrá hans væru eins
og þegar skrattinn læsi Bibl-
íuna — út í bláinn. Hún sagði
það verða fyrsta verk Sjálf-
stæðisflokksins, fengi hann til
þess fulltingi að fella niður þá
auknu skatta, sem vinstri
stjórnin hefði bætt á klifjar
almennings. Síðastur ræðu-
manna Sjálfstæðisflokksins í
fyrstu umferð var Arndís
Björnsdóttir Reykjanesi. Hún
ræddi um viðskipti og verzlun
og gerði grein fyrir stefnu
Sjálfstæðisflokksins í þeim
málum. Sagði hún ma.a að
hagsmunir neytenda og selj-
enda vöru og þjónustu færu
saman og áróður andstæðinga
frjálsra viðskiptahátta væri
rangsnúinn. Heilbrigð sam-
keppni og afnám viðskiptahafta
í öllum myndum kæmi neyt-
endum til góða í lækkuðu vöru-
verði og mun betri þjónustu.
Ræðumenn Alþýðubanda-
lagsins í fyrstu umferð voru
tveir, þær Elsa Kristjánsdóttir
Reykjanesi og Guðrún Hall-
grímsdóttir Reykjavík. Elsa
sagði m.a. að hún teldi að
íslendingar ættu að auka út-
flutning og gætu m.a. ræktað
lax í stórum stíl til útflutnings,
laxarækt á Reykjanesi hefði til
að mynda gefið góða raun. Hún
varði hluta ræðutíma síns í
útlistun á stefnu Sjálfstæðis-
flokksins í efnahagsmálum og
taldi skattaafnám ekki koma
hinum lægstlaunuðu til góða.
Guðrún Hallgrímsdóttir varði
svo til öllum ræðutíma sínum í
að útskýra hvað stefna Sjálf-
stæðisflokksins fæli í sér.
Kartöflurækt og
kaupfélög
Önnur umferð umræðnanna
hófst strax að lokinni þeirri
fyrstu. Ræðumenn Framsókn-
arflokksins í þeirri umferð voru
Valgerður Sverrisdóttir úr
Norðurlandskjördæmi og Sig-
rún Magnúsdóttir Reykjavík.
Valgerður gaf fundarmönnum
skýrslu um kartöfluuppskeru
Norðlendinga og áhrif tíðarfars
á afkomu bænda. Einnig flétt-
aði hún inn í umræðuna ali-
fugla- og minkarækt. Hún
sagðist harma að Halldór E.
Sigurðsson væri ekki lengur
landbúnaðarráðherra. Einnig
fjallaði hún um nauðsyn kaup-
félagsreksturs.
Af hálfu Alþýðuflokksins tal-
aði Kristín Guðmundsdóttir
Reykjavík. Hún fjallaði um
áhuga alþýðuflokkskvenna á
málefnum þriðja heimsins og
taldi brýnt að íslendingar
veittu aukna aðstoð til hrjáðra
ríkja þess heimshluta. Hún
ræddi einnig nokkuð stefnu
Alþýðuflokksins almennt í
utanríkismálum.
Sjálfstæðisflokkurinn átti
tvo ræðumenn í þessari umferð,
þær Björgu Einarsdóttur og
Ernu Ragnarsdóttur. Björg
sagði í upphafi ræðu sinnar, að
hún hefði ætlað að verja hluta
af ræðutíma sínum til útlistun-
ar á efnahagsstefnu Sjálfstæð-
isflokksins, en ræðumenn
vinstri flokkanna og þá sér-
staklega Alþýðubandalagskon-
ur hefðu tekið af sér ómakið.
Hún spurði, hvort ekki hefði
verið tilgangur fundarins að
ræðumenn ræddu stefnu sinna
flokka, eða hvort ástæða ítrek-
aðrar umfjöllunar á stefnu
Sjálfstæðisflokksins væri sú, að
hinir flokkarnir væru stefnu-
lausir. Hún fjallaði síðan um
vinnumarkaðinn og nauðsyn
stöðugleika hans, sem hún
sagði frumskilyrði þess að at-
vinnuvegir blómstruðu. Erna
Ragnarsdóttir fjallaði um af-
leiðingar þess, að þjóðarfram-
leiðslan hefur dregist saman og
ástandefnahagsmála. Hún
sagði brýnt að nú þegar yrði
gert stórátak til að mæta at-
vinnuþörf og tryggja lífskjör á
við það sem bezt gerðist í
nágrannalöndunum. Hún sagði
í lok ræðu sinnar, að bætt
lífskjör væru orð dagsins. Þau
öfl sem slík sókn byggðist á
yrðu ekki leyst úr læðingi með
ríkisforsjá, heldur fyrst og
fremst með frjálsum og sterk-
um fyrirtækjum fólksins og
samtaka þeirra í öllum lands-
hlutum.
Bjarnfríður Leósdóttir var
ræðumaður Alþýðubandalags-
ins í annarri umferð. Ræddi
hún sérstaklega um verkalýðs-
hreyfinguna og sína reynslu af
störfum innan hennar. Gerði
hún, eins og fyrri ræðumenn
Alþýðubandalagsins, sérstak-
lega að umræðuefni stefnu
Sjálfstæðisflokksins og sagði
þar m.a. að athafnafrelsi Sjálf-
stæðisflokksins væri réttur
hins sterka og útlistaði frelsis-
hugsjón þess flokks frá hennar
bæjardyrum séð.
Með hálfum huga í
Reykjavík
Að lokinni annarri umferð
var gert kaffihlé en að því
loknu hófst þriðja og síðasta
umferðin. Fyrstir ræðumanna í
umferðinni voru frambjóðend-
ur Framsóknarflokksins, þær
Þrúður Helgadóttir Reykjanesi
og Dagbjört Höskuldsdóttir
Vesturlandi.
Þrúður ræddi nokkuð um
utanríkismál og herstöðvar-
málið. Taldi hún brýna nauð-
syn, að nú þegar yrði gengið til
þjóðaratkvæðagreiðslu um her-
stöðvarmálið og væri það að
líkindum eina leiðin til að leiða
þau vandamál til lausnar. Dag-
björt Höskuldsdóttir gekk síð-
an til ræðustóls og sagðist
standa upp með hálfum huga í
Reykjavík til að ræða byggða-
mál. Rakti hún síðan nokkuð
vandamál landsbyggðarinnar í
samanburði við Reykjavík. Hún
sagðist því miður litlu fá ráðið
um atburðarásina, þar sem hún
væri aðeins í 9. sæti síns lista
en lauk ræðu sinni á því að
benda Reykvíkingum á, að „það
mætti nú stóla á hann Óla“.
Ræðumenn Alþýðuflokksins í
þessari umferð voru Ragnheið-
ur Ríkharðsdóttir Reykjanesi
og Jóhanna Sigúrðardóttir
Reykjavík. Ræddu þær stöðu
efnahagsmála, stefnumál Al-
þýðuflokksins og stjórnarslitin.
Jóhanna sagði afstöðu Alþýðu-
flokksins við stjórnarslitin
hafa verið eina möguleika
flokksins eins og málum var þá
komið.
Lágmarkskrafa að þeir
séu læsir
Inga Jóna Þórðardóttir Vest-
urlandi og Ragnhildur Helga-
dóttir Reykjavík voru ræðu-
menn Sjálfstæðisflokksins í
þessari síðustu umferð. Inga
Jóna ræddi um ósamræmi í
málflutningi Alþýðubandalags-
fulltrúanna og benti á öfug-
mæli þeirra um stefnu Sjálf-
stæðisflokksins í efnahagsmál-
um. Hún sagði frelsi einstakl-
ingsins til orðs og æðis vera
frumhugsjón sjálfstæðis-
manna. Hún lauk ræðu sinni á
því að benda á að það væri
lágmarkskrafa til Alþýðu-
bandalagsmanna að þeir væru
læsir áður en þeir tækju að sér
að lesa upp stefnur annarra
flokka.
Ragnhildur Helgadóttir
spurði í upphafi sinnar ræðu
hvort 60% verðbólga væri leið
til bættra lífskjara en það hefði
verið loforð vinstri flokkanna
fyrir síðustu kosningar. Hún
rakti síðan, hvernig ástand
þjóðmála væri nú í lok stjórn-
artímabils þessarar sömu ríkis-
stjórnar. Hún hvatti menn í
lokin til að kynna sér af eigin
raun stefnu Sjálfstæðisflokks-
ins og sagði hana einu raun-
hæfu leiðina til að takast á við
núverandi óstjórn til bættra
lífskjara til handa öllum þegn-
um þessa lands.
Guðrún Helgadóttir var
síðust ræðumanna Alþýðu-
bandalagsins. Hún gerði stefnu
Sjálfstæðisflokksins nokkur
skil og sagði í lok ræðu sinnar,
að Alþýðubandalagið vildi ekki
skera niður fjárveitingar til
neinna málaflokka, hvorki
menntamála, heilbrigðismála
né annarra, en hún taldi þó
augljóst að takast yrði á við
aðsteðjandi efnahagsvanda.
Mikið spurt um
„kvcnnakröfur“
í lok umræðnanna voru
leyfðar fyrirspurnir. Félags-
konur úr Rauðsokkahreyfing-
unni voru iðnar við að spyrja
kvenframbjóðendur. Komu
fram spurningar um hvernig
þær ætluðu að einbeita sér að
svokölluðum „kvennakröfum",
afstöðu þeirra til fóstureyð-
inga, um þriggja mánaða fæð-
ingarorlof og hvernig þær ætl-
uðu sér að höfða til kvenna í
kosningabaráttunni. Spurt var
um afstöðu frambjóðenda til
niðurskurðar á starfsliði
sjúkrahúsanna, afstöðu til auk-
ins lýðræðis innan verkalýðs-
hreyfingarinnar, hver væri
hinn öruggi atvinnuvegur o.fl.
Framsögumenn svöruðu spurn-
ingunum eftir því sem þeim var
til þeirra beint.
Sólveig Ólafsdóttir sleit
síðan fundi, þakkaði framsögu-
mönnum og starfsmönnum
fundarins þeirra þátttöku,
fundargestum komuna og
hvatti konur í lokin til virkari
þátttöku í stjórnmálum.