Morgunblaðið - 21.02.1980, Síða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1980
13
Kvlkmyndlr
eftir ÓLAF M.
JÓHANNESSON
setjumst inn í bíla og stoppum á
næsta rauða ljósi. En hvernig
nær Skolimowski að ýta okkur
um stund yfir á rauðu. Kvik-
myndunin er frábær. Landslagið
verður eins og sjálflýsandi. Þu
sérð áruna kringum grastoppana
þar sem þeir skaga upp í dem-
antsbláan himininn sem á næstu
stundu er líkt og ryðguð járn-
plata. Eldsnöggum bak-myndum
er brugðið upp af frumstæðum
helgitáknum sem hreyfa við
fornum heilastofnum, sem senda
jafn snöggt merki til heilabark-
arins. Þessi tákn verða enn
skýrari þá skyndilega er kippt út
lit er Susannah York kemst
undir val „houngan", á þeirri
stundu sem hún er í stellingu
Astralíunegra. Tónlistin er að
því er mér heyrist úr smiðju
Genesis. I henni er þessi undar-
lega fjarlægð sem þenur út
hugann.
„Leikarar" myndarinnar ráða
yfir tækni sem þarf til að verða
verkfæri leikstjórans. Alan Bat-
es sem Crossley er „villst“ hefur
til Astralíu og lifað meðal frum-
stæðra í 18 ár, getið börn en
deytt þau að lögum innfæddra.
Hinn mikli líkami Bates gerir
hann að ógnvekjandi „houngan“.
Andlitið er hins vegar eins og
klippt úr úr auglýsingu lækna-
blaðsins á „valium". John Hunt
leikur Anthony, manninn sem
innréttað hefur dálítið „HELL“ í
kjallaranum hjá sér í nafni
listarinnar en stingur bómull í
eyrun þegar Crossley býr sig til
að öskra niður múrana, lyfta
honum upp úr kjallaranum. Sus-
annah York, eðlishvötin sjálf
eftir að „ópið“ hefur rofið múra
hjónabandsins. Og þá er það
textinn. Dæmi: „Hann reif af sér
nýrun og skóf af þeim fituna."
Hvernig getur svo fíngert skáld
sem Robert Graves látið slíkt út
úr sér. Er máske „HELL“ þeirra
manna stærst sem verða að láta
sér nægja að upplifa það í formi
svartra stafa á hvítu blaði.
þrjú skáld. Af gamanleikaskáld-
unum lifir aðeins Aristófanes.
Grikkland hið forna vitnar um
að höfundinum hefur tekist það
ætlunarverk sitt að skynja „marg-
slungna menningu í öllum sínum
myndum". Það sem gæðir verkið
lífi er léttieiki frásagnarinnar,
hinn óþvingaði stíll sem höfundur-
inn tileinkar sér og er eiginlega
líkari töluðu en rituðu máli. Eg
þekki ekki verkið á frummálinu,
en tek undir það sem aðrir hafa
sagt um ágæti þýðingar Jónasar
Kristjánssonar. Að hætti lærðra
manna brúar Jónas Kristjánsson
það bil sem löngum er milli
einfaldleika í orðavali og hátíðlegs
málfars. Þýðing ljóðanna sem
vitnað er til er nokkuð einhæf, en
sýnir svo ekki verður um villst að
Jónas Kristjánsson er hlutgengur
í þeim fáliðaða flokki manna sem
fæst við að túlka klassísk skáld-
verk. Ég nefni sem dæmi þýðingu
hans á hinu fallega sveitasælu-
kvæði Þeókrítosar sem byrjar svo:
„Heyr þú um ást mína, hvernig
hún vaknaði, helga Seleita".
veldur lifandi þungum áhyggjum.
Söguþráður er mjög fáránlegur og
gefur síður en svo ýmsum absúrd-
verkum samtímans eftir.
Útgáfa Jóns Helgasonar á
Gömlum kveðskap er í senn fræði-
leg og alþýðleg, enda Jón engum
háður í mati sínu, fer sínar leiðir í
túlkun efnisins. Kvæðin eru prent-
uð „stafrétt" eftir syrpu séra
Gottskálks Jónssonar í Glaumbæ
sem skrifuð er um og eftir miðja
16. öld, fornkvæðasöfnum frá of-
anverðri 17. öld og kvæðum um
fornsagnakappa sem Árni Magn-
ússon skrifaði upp snemma á 18.
öld. Kvæðin eru skemmtilestur,
ekki síst vegna þess hve skringileg
þau eru.
Athugasemdir Jóns Helgasonar
eru margar hverjar uppbyggi-
legar. Til dæmis segir hann eftir-
farandi um það að texta (Kistu-
dans) var breytt þannig að gift
kona var látin vera ógift vegna
þess að ógeðfellt þótti að segja eða
hlýða á hórdómssögur: „Og má
vera að einhver spyrji hvort
íslenzkum áheyrendum muni þá
ekki eignað meira tærilæti í hug-
arfari og orðum en þeir hafi
annars unnið til“.
Rafmagns-
skammtanir
minni en
áætlað var
FRÁ því að skömmtun rafmagns
hóíst í siðari hluta sept. s.l. hefur
niðurskurður til fjögurra aðila,
Áburðarverksmiðjunnar, Járn-
blendiverksmiðjunnar, ÍSAL og
Keflavikurflugvallar. verið 49.1
GWh eða um 15% af venjulegri
notkun þessara aðila. Þetta er þó
um 35% minni skömmtun en rætt
var um i upphafi. Ástæðan er sú,
að álag á stöðvar Landsvirkjunar
hefur reynst minna síðustu mán-
uðina og auk þess hefur veðurfar
verið hagstæðara.
Að sögn formanns stjórnar
Landsvirkjunar, Jóhannesar Nor-
dal, er þess að vænta, að ástandið
í raforkumálum landsins geti orð-
ið mjög slæmt á næsta vetri, en
unnið verður að úrbótum eins og
unnt er á þessu ári. Verulegra
úrbóta er þó ekki að vænta fyrr en
með tilkomu Hrauneyjarfossvirkj-
unar 1981.
Góður afli
línubáta frá
Sandgerði
Sandgerði 19 feb.
í GÆR lönduðu 30 bátar
afla, alls 218 lestum. Afli
línubáta var óvenju góður
eða allt upp í 15 lestir.
Línubátarnir fengu aflann
á Jökuldjúpi og Jökul-
grunni. Þá landaði einn
trollbátur 38 lestum eftir
tvo daga, allt þorski. Fisk-
urinn sem bátarnir komu
með var stór og fallegur.
Togararnir Erlingur og
Dagstjarnan lönduðu hér
um helgina, Erlingur 140
lestum og Dagstjarnan 130
lestum.
— Jón.
MYNDAMÓT HF.
PRENTMYNDAGERÐ
AÐALSTRÆTI • - SlMAR: 17152-17355
Verzlunarráð
S'
Islands
AÐALFUNDUR 1980
fimmtudagur, 21 febrúar, kl. 11.10
Kristalssal Hótel Loftleiða
njam e«eir _ .
Kristjánsson DAGSKRAl
11.00—11.15 Mæting og móttaka fundargagna.
11.15— 11.45 Setningarræða formanns Verzlunarráðs íslands, Hjalta Geirs
Kristjánssonar.
11.45—12.15 Skýrsla um störf stjórnar V.í. og fjárreiður ráðsins.
12.15— 13.30 Hádegisverður í Víkingasal. Ávarp viðskiptaráðherra Tómasar
Árnasonar. Fyrirspurnir.
fómas Arnason
Guömunaur Einarsson
Jónas H. Haralz
13.30—15.00 Framfarir og framtíöin
— Atvinnulífið á nýjum áratug —
1. Tækninýjungar á komandi áratug og áhrif þeirra á atvinnulíf-
ið:
Guðmundur Einarsson, verkfræðingur.
2. Efnahagsleg skilyrði framfara: Jónas H. Haralz, bankastjóri.
3. Almennar umræður og ályktanir.
15.00—15.30 Störf, stefna og skipulag
Verzlunarráðs Islands 1980—1990.
1. Fjárhags- og framkvæmdaáætlun 1980.
2. Viðfangsefni 1980—1990, Ragnar S. Halldórsson. Jóhann J.
Ólafsson.
3. Laga- og skipulagsbreytingar
15.30-15.45 Kaffi.
Haraldur Sveinsson.
15.45—16.00 Kosningar:
1. Kosning formanns V.í.
2. Úrslit stjórnarkjörs.
3. Kosin 7 manna kjörnefnd.
4. Kosnir 2 endurskoöendur.
16.00—16.30 Önnurmál.
16.30 Fundarslit.
Fundarstjóri: Haraldur Sveinsson framkvæmdastjóri.