Morgunblaðið - 21.02.1980, Blaðsíða 25
24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1980
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1980
25
fMtogtutliIfifcft
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöaistræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 4.500,00 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 230
kr. eintakiö.
Hreinsanirnar
í Alþýðu-
bandalaginu
Miklar sviptinjíar eru nú innan Alþýðubandalagsins.
Allt síðan ljóst varð, að Lúðvík Jósepsson, formaður
flokksins, ætlaði að láta af formennskunni og draga sifí út
úr daglejru pólitísku vafstri, hafa AlþýðubandalaRsmenn
verið að skipa sér í valdafylkinuar. Þau átök, sem af því
hafa leitt, birtast í ýmsum myndum. Nú síðast í kjöri
manna í flokksráð í Alþýöubandalajísfélaginu í Reykjavík.
Þar var Kerð atlaga jtejín nokkrum þekktustu verkalýðs-
forinjíjum flokksins ok þeir felldir í almennri kosninjíu.
Kommúnistarnir í Alþýðubandalafíinu hafa löngum
stært sír af því, að flokkur þeirra endurspeRli vel afstöðu
ýmissa hreyfinjía í þjóðlífinu, og með sambandi sínu við
þær haldi flokkurinn nauðsynlegu jarðsambandi. Svo
virðist sem þetta jarðsamband sé að slitna vegna
valdabrölts fámenns hóps, sem er studdur dyggilega af
Þjóðviljanum.
I kosningabaráttunni snerist forystusveit Sambands
íslenskra námsmanna erlendis gegn samstarfi við Alþýðu-
bandalagið og sagði, að flokkurinn hefði í stjórnarand-
stöðu haft að engu þau stefnumál, sem hann hafði lofað að
bera fram fyrir hönd stúdenta. Við ákvörðun framboðs-
lista fyrir síðustu kosningar var sjónarmiðum Rauðsokka-
hreyfingarinnar ýtt út í yztu myrkur. Herstöðvaandstæð-
ingar hafa hvað eftir annað lýst því yfir, að þeir beri ekki
lengur neitt traust til Alþýðubandalagsins. Hefur sú
skoðun verið ítrekuð eftir myndun núverandi ríkisstjórn-
ar. Og nú hefur félagsfundur í Alþýðubandalaginu í
Reykjavík komið þannig fram við verkalýðsforingjana, að
áhrif þeirra hafa líklega aldrei verið minni í helstu
valdastofnunum kommúnistaflokksins.
Hér er um svo víðtækar pólitískar sviptingar að ræða,
að menn hljóta að velta því gaumgæfilega fyrir sér,
hverjar séu orsakir þeirra. Engin ein skýring dugar til að
finna ástæðuna. Hins vegar eru þær yfirlýsingar, sem
ráðamenn í flokknum eins og Ólafur Ragnar Grímsson
gefa, fremur ósannfærandi. Það er ótrúlegt, að tilviljun
ráði því eða einhvers konar mistök, hvaða menn veljast í
forystusveit kommúnista. Það er að minnsta kosti
einkennileg tilviljun, að svo skuli fara, að sex starfsmenn
af Þjóðviljanum nái kjöri í flokksráði en alkunnir
trúnaðarmenn flokksins í verkalýðshreyfingunni gleymist.
Haldbærasta skýringin á þessum síðustu umbrotum
innan raða kommúnista virðist sú, að „tæknimennirnir,"
sem náð hafa flokknum undir sig og sest í ríkisstjórn í
hans nafni, kæri sig kollótta um allt jarðsamband. Þeir
séu komnir með þann leiða kvilla, sem oft hrjáir lítilsiglda
stjórnmálamenn og Acton lávarður lýsti með hinu fræga
spakmæli: „Vald spillir, og alræðisvald gjörspillir.“ í
krafti valds síns hafi þeir ákveðið að reyna að ýta til
hliðar sem flestum af þeim mönnum, er harðast berjast
fyrir ákveðnum hagsmunum.
Mörgum Islendingi hrýs hugur við þeim áhrifum, sem
kommúnistar hafa náð í þjóðfélaginu og hvernig þeir hafa
þröngvað sjálfum sér inn í æðstu valdastöður. Þetta er
staðreynd, sem ekki verður fram hjá litið og ekki brugðist
við með þeim ráðum sem duga nema lýðræðisöflin
sameinist. En kommúnistar hafa ekki síst náð þessum
árangri vegna þess, hvernig þeir hafa stiklað til valda í
skjóli verkalýðsforingjanna innan Alþýðubandalagsins.
Afstaða „tæknimannanna" og málgagns þeirra til Snorra
Jónssonar, Guðmundar J. Guðmundssonar, Ingólfs Ing-
ólfssonar, Jóns Snorra Þorleifssonar, Jóns Hannessonar
og Einars Ögmundssonar nú, sýnir að ekki er lengur talin
þörf á þessum mönnum í valdabröltinu.
Alþýðubandalagið er smátt og smátt að breytast í
afturhaldssaman stjórnmálaflokk, þar sem þröngsýnn
valdahópur „tæknimanna" ræður ríkjum og fer öllu sínu
fram undir því merki, að aðrir skuli hlýða og sýna þá
undirgefni sem hæfir.
Öskudagur á Akureyri:
Aö lokinni „söngferð" um bæinn er fengnum skipt og stóra systir fengin
til að aöstoða.
Kötturinn sleginn úr tunnunni á Sólborg, vistheimili fyrir vangefna ð Akureyri.
Honum var ekki of vel við Ijósmyndarann snáðanum.
EINS og búast mátti við var líf
og fjör ó Akureyri í gser, öskudag.
Grímuklædd börn fylltu miðbæinn,
sungu í verslunum og fengu
sælgæti aö launum. Indiánar,
kúrekar, munkar, hefðarfrúr,
kóngafólk, læknar og fleiri gengu
um meö poka á bakinu ánægð á
svipinn.
Stúlka ein sem klædd var sem
skurðlæknir sagðist alls ekki geta
hugsað sér að missa af öskudegin-
um og ef hún flytti einhvern tímann
frá Akureyri ætlaöi hún alltaf að
fara þangað á öskudaginn.
„En ég ætla ekki að vera
skurðlæknir þegar ég verð stór. Ég
ætla að verða augnlæknir af því aö
pabbi minn er þaö og þá get ég
fengiö stofuna hans.“
Öskudagurinn á Akureyri er
haldinn samkvæmt gamalli danskri
hefð. Hér áður fyrr hófst hann á því
að foringjar öskudagsliða blésu í
lúöra til aö vekja liðsmenn sína
fyrir kattarslag sem hófst kl. 7.
Síðar var farið í „söngferð" um
verslanir og verksmiðjur bæjarins.
Kattarslagurinn lagðist niður
með árunum en fyrir nokkrum
árum tók Rafveita Akureyrar uþp á
því að standa fyrir kattarslag á
Ráðhústorgi. Á sl. ári stóöu þeir
einnig aö kattarslag á Sólborg,
vistheimili fyrir vangefna á Akureyri
og var svo einnig í ár.
Aö kattarslagnum frátöldum
hefur öskudagurinn á Akureyri
verið haldinn óbreyttur frá upphafi.
Börnin fara í hópum í „söngferö"
um bæinn fyrir hádegiö en síöar
um daginn er afrakstrinum skipt en
fengurinn oftast uppurinn aö kvöldi
dags.
„Megum viö syngja?“
Og þar fýkur síöasta spýtan úr tunnunni og tunnukóngur ársins fenginn.
Tunnukóngurinn Jón Einar Jóhannsson og kattarkóngurinn Björgvin Finnsson. Eins og
fyrr var þaó ekki köttur sem var inni í tunnunni heldur hrafn.
„HLflUPA LITIL BORN UM BÆINN
OG BERA POKA T1L OG FRÁ“