Morgunblaðið - 01.04.1980, Qupperneq 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1. APRÍL 1980
Er Höfð
Ljósm. Emilía.
Frá borKarafundinum í Árbæjarhverfi þar sem fjallað var um Höfðabakkabrúna. Fremstir á myndinni eru borgarráðsmennirnir Birgir ísleifur
Gunnarsson, Björgvin Guðmundsson, Sigurjón Pétursson, Kristján Benediktsson og Albert Guðmundsson sem voru gestir fundarins.
ur sem
Ilú.sfyllir var á borgarafundi í
safnaðarheimili Árbæjarkirkju sl.
fimmtudagskvöld þar sem rætt var
um fyrirhugaðar framkvæmdir við
Höfðahakkabrú. Að fundinum
stóðu Bræðrafélag Árbæjarsóknar.
Kvenfélag Árbæjarsóknar, íþrótta-
félagið Fylkir og Foreldra- og
kennarafélag Árbæjarskóla. Borg-
arráðsmennirnir Albert Guð-
mundsson, Birgir ísleifur Gunn-
arsson, Björgvin Guðmundsson,
Kristján Albertsson og Sigurjón
Pétursson mættu til fundarins sem
gestir fundarbjóðenda.
Þórir Einarsson fundarstjóri
sagði í inngangsorðum sínum að
tilefni fundarins væri að fá fram
hreinskiptar skoðanir og skoðana-
skipti milli íbúa Arbæjarhverfis og
borgarráðsmanna um fyrirhugaðar
framkvæmdir. Hann sagði að óskir
íbúa Árbæjarhverfis um endurskoð-
un og frestun framkvæmda hefði
. ekki fengið hljómgrunn hjá stjórn-
endum borgarinnar.
Ragnar Tómasson formaður For-
eldra- og kennarafélags Árbæj-
arskóla sagði að vænta mætti þess
að bæði þeir sem væru með bygg-
ingu Höfðabakkabrúar og þeir sem
væru á móti framkvæmdunum,
hefðu eitthvað til síns máls. Mann-
virkið væri gert með það í huga að
uppfylla ákveðnum þörfum nútíma
borgarfélags. Ekki mætti gleyma þó
að hlutverk nútíma borgarfélags
væri fyrst og fremst það að gera
umhverfið byggilegt fyrir borgar-
ana.
Gagnrýndi Ragnar það sem hann
nefndi hundsun sjónarmiða íbúa
Árbæjarhverfisins varðandi bygg-
ingu Höfðabakkabrúar. Ljóst væri
að margir þeirra væru á móti
brúnni. Fyrir Árbæingum vekti að
vernda umhverfi sitt eftir sem
beztum mætti. Það væri gæfa íbúa
Árbæjarhverfis að ríkt hefur þar
skemmtilegur andi. Bað Ragnar
borgarráðsmenn að virða íbúum
hverfisins það til vorkunnar þótt
þejr færu fram á að fá að halda því
forkunnarfagra umhverfi sem þeim
hefði hlotnazt. Árbæingar væru þó
ekki á móti innreið tækninnar, og
vildu láta kanna hvort ekki væru til
aðrar leiðir að sama marki, án þess
að þær trufluðu svæðið eins og
Höfðabakkabrú mundi gera. „Við
viljum í lengstu lög halda því
umhverfi sem þetta hverfi byggir á
og okkur þykir vænt um,“ sagði
Ragnar Tómasson að lokum.
Brýtur niöur
heildarmynd
dalsins
Ásta Gunnarsdóttir fulltrúi
kvenfélags Árbæjarsóknar sagði að
Höfðabakkabrúin yrði „hrikalegt
mannvirki, fyrir æðandi umferð
vélknúinna farartækja en ekki fyrir
eðlileg samskipti hverfanna tveggja,
Árbæjar- og Breiöholtshverfa."
Brúin mundi slíta hverfið úr tengsl-
um við Árbæjarsafn, unaðsreit sem
byggður hefur verið þar sem æva-
gamalt býli og áningastaður ferða-
langa til og frá Reykjavík um aldir.
I safninu svifi andi fortíðarinnar
yfir vötnum, það væri miðstöð
hverfisins og skólabarna árið um
kring.
Ásta sagði að samgöngumál borg-
arbúa yrðu vissulega að hafa for-
gang, en þó ekki þannig að þau
skerði verðmæti eins og að framan
greinir. I stað Höfðabakkabrúar
mætti frekar hugsa sér göngubrú,
með braut fyrir hjólreiðamenn og
hestamenn, brú sem að gerð og útliti
rýfur ekki svip Elliðaárdalsins.
Hraðbraut mundi brjóta niður
heildarmynd dalsins.
„Foretdrar í Árbæjarhverfi hafa
rólegir getað leyft börnum sínum að
fara í ferðir á túnin við Árbæjar-
safn um dagparta, til að njóta
svæðisins og umhverfisins þar. Með
hraðbraút yrðu börnin og foreldr-
arnir sviptir þeirri lífsnautn sem af
Árbæjarsafni hlýzt. Það er ekki
góðs viti, að hraði, tækni, hávaði og
umrót skuli ganga fyrir slíkum
hégóma sem mannlífi," sagði Ásta.
Hún sagði að lokum að leita yrði
annarra lausna, lausna sem rúmuð-
ust hver með annarri, þar sem ekki
yrði aftur snúið þegar búið væri að
byggja svo mikla brú.
Ekki hlustað á
hófsamar óskir?
Gylfi Felixsson formaður Fylkis
rakti áðdragandann að þessum
fundi og gagnrýndi ráðamenn borg-
arinnar fyrir að svara ekki hófsam-
lega orðuðu bréfi, þar sem farið var
fram á frestun framkvæmda og
endurskoðunar á aðalskipulaginu,
og að hafa að engu undirskriftar-
söfnun íbúanna. Hann ræddi einnig
um þau blaðaskrif sem farið hafa
fram um Höfðabakkabrúna, þá
gagnrýni sem komið hefur fram á
framkvæmdirnar og þau rök sem
færð hafa verið fyrir réttmæti
framkvæmdanna. Hann sagði að
ekki heyrðist eins mikið í meðmæl-
endum brúarinnar og þeim sem
væru andvigir henni. Einnig að
málið væri hafið yfir persónulegar
stjórnmálaskoðanir.
Jóhann Pétursson ritari Bræðra-
félags Árbæjarsóknar sagði , að
athyglisverð væri andstaða þeirra
sem fást við skipulagsmál, og með
andstöðu íbúa Árbæjarhverfis til
viðbótar, mætti ætla að ástæða væri
til að staldra við, og endurskoða og
fresta framkvæmdum við Höfða-
bakkabrú.
Jóhann gerði að umtalsefni Ár-
bæjarsafnið, Elliðaárnar og um-
hverfi þeirra, og sagði að margar
borgir myndu hrósa happi yfir
svæði af þessu tagi og myndu ekki
eyðileggja það með hraðbrautum.
Hann sagði að lokum að íbúar
Árbæjarhverfis tryðu því ekki að
háttvirtir borgarfulltrúar vildu
hafna hóflegri ósk þeirra um end-
urskoðun á framkvæmdunum í ljósi
andstöðu íbúanna og skipulags-
manna, sem bent hefðu á að for-
sendur brúargerðarinnar hefðu
breyzt.
Hluti hraðbrautar
sem kemur aldrei
Heiðar Hallgrímsson verkfræð-
ingur hjá borgarverkfræðingi og
íbúi í Árbæjarhverfi er einn þeirra
sem lagst hefur gegn byggingu
Höfðabakkabrúar. Hann ræddi um
upphaflegar hugmyndir um Höfða-
bakkann í aðalskipulagi Reykja-
víkur, um umferðarspár sem for-
sendur brúarinnar byggðu á og
nýlegar umferðartalningar, sem
bentu til þess að fyrri umferðarspár
væru óraunhæfar. Hann gerði einn-
ig grein fyrir tillögum sínum og
annarra starfsmanna borgarverk-
fræðings um að ekki verði á næstu
árum ráðist í framkvæmdir við
Höfðabakkabrú, en hins vegar
byggður svonefndur Ofanbyggða-
vegur.
Heiðar sagði að árið 1973 hefði
farið fram frumathugun á gerð
Höfðabakkabrúar. Hann hefði þá
gert athugasemdir við legu vegarins
með tilliti til landslags, en Þróun-
arstofun hefði alfarið hafnað hug-
myndum hans, þar sem Höfðabakk-
inn, ásamt Fossvogsbraut og
Hlíðarfæti, væri hugsaður til að
létta af umferð af Miklubraut, og
yrði að vera þannig úr garði gerður
að hann stæðist samkeppni við
Miklubraut þótt leiðin væri lengri.
Borgarstjórn hefði svo samþykkt
nýtt skipulag í apríl 1977 og gilti
það til ársins 1995. Á skipulags-
uppdráttum væri Höfðabakkinn
óumdeilanlega hluti hraðbrautar
um Fossvogsdal og Hlíðarfót, en í
maí 1977 hefði Kópavogskaupstaður
lýst andstöðu sinni við gerð Foss-
vogsbrautar og jafnframt rift sam-
starfi um athugun á nauðsyn braut-
arinnar.
Breyttar forsendur
„Það hefur því tvennt gerst frá
því í apríl 1977 sem breytt hefur
óumdeilanlega forsendum fyrir
Höfðabakkabrúnni í þeirri mynd
sem samþykkt hefur verið í borgar-
stjórn. Það er ljóst að Fossvogs-
braut kemur okki, a.m.k. ekki sem
stofnbraut, og í öðru lagi hefur
Breiðhyltingum verið lofað að hluti
Höfðabakkans í brekkunni milli
Höfðabakka-
brúin
til umræðu
á borgara-
fundi
í Árbæjar-
hverfi
Fyrri hluti
Arnarbakka og Vesturbergs falli
niður og verði ekki gerður. Þetta
þýðir aukna umferð um Vesturberg
og Austurberg, þar sem Höfða-
bakkabrú mun verka sem segull og
soga til sín umferð um þessar götur.
Í dag fara um 2.700 bifreiðar um
Vesturberg á sólarhring, og má
áætla að ef brúin væri til í dag væri
umferðin þar um 20% meiri, þ.e.
3.200 bílar á sólarhring. Og þar sem
í forsendum brúarinnar var reiknað
með að árið 1995 færu daglega 3700
bílar um þann hluta Höfðabakkans,
sem Breiðhyltingum hefur verið
lofað að ekki verði lagður, væri
hugsanlega hægt að segja að milli 6
og 7 þúsund bifreiðar færu um
Vesturberg árið 1995.
Þá bendir nýleg athugun á íbúa-
þróun höfuðborgarsvæðisins til þess
að ekki verði eins mikil fjölgun á
íbúum og gert er ráð fyrir í
forser.dum skipulagsins. Einnig er
nú hugsanlegt að taka megi ný
svæði undir byggingar, svæði sem
hingað til hafa verið vernduð vegna
vatnsverndunar, svo sem á Norð-
lingaholti og Grafarholti. Þá hefur
verið mörkuð stefna um þéttingu
byggðar vestan Elliðaáa, sem hlýtur
að breyta hér einhverju um,“ sagði
Heiðar.
Aðrar lausnir
Heiðar sagði að það yrði til enn
meira hagræðis fyrir Breiðhyltinga
að gerðar yrðu ýmsar úrbætur og
lagfæringar varðandi núverandi
umferðaræðar úr og í hverfið. Hann
sagði að með gerð Höfðabakka-
brúarinnar væri verið að stytta ferð
Kópavogsmanna í Ártúnshöfða-
hverfið um 600 metra, og að straum-
ar úr Árbæjarhverfi niður í bæ, og
straumar úr Breiðholti niður á
Breiðholtsbraut myndu líða fyrir
það ef brúin yrði byggð. Hann sagði
að nú legðu borgarfulltrúar mesta
áherzlu í máli sínu á að
Höfðabakkabrúin væri fyrst og
fremst millihverfatenging, en ekki
hraðbraut til að létta á og keppa við
Miklubraut eins og verið hefði allt
til ársins 1977. í stað brúarinnar
mætti gera aðrar ódýrari tengingar
á öðrum stöðum, tengingum er
fyllilega þjónuðu hlutverki sínu með
tilliti til samnýtingar skólahúsnæð-
is o.s.frv.
Þremur árum
of seint
Björgvin Guðmunsson borgar-
ráðsmaður og formaður fram-
kvæmdaráðs Reykjavíkurborgar
sagðist vera vanari því að mæta á
fundum þar sem framkvæmdir
væru heimtaðar, en ekki þar sem
beðið væri um frestun eða að jafnvel
yrði hætt við þær. „En þið haldið
þennan fund þremur árum of seint.
Það eru þrjú ár frá því að þessar
framkvæmdir voru samþykktar,
Þær voru samþykktar ágreinings-
laust í öllum stjórnmálaflokkum, í
öllum nefndum og ráðum.“ Þá komu
engin mótmæli fram né athuga-
semdir frá íbúum Árbæjarhverfis.
Og líkan af Höfðabakkabrúnni var
til sýnis á skipulagssýningu að
Kjarvalsstöðum 1976. Þess var sér-
staklega óskað þá, að athugasemdir
yrðu gerðar við þær tillögur sem þar
lágu frammi. Þær komu ekki, en
hins vegar bárust miklar og ítrekað-
ar beiðnir frá Breiðholtsbúum að
ráðist yrði í gerð brúar og samgöng-
ur bættar.
Þið hafið sofið á verðinum. Og
ekki megið þið gleyma því, að
Höfðabakkabrú er ekki gerð bara
fyrir íbúa Breiðholtanna og Árbæj-
ar, heldur fyrir Reykvíkinga alla.
Það virðist í raun og veru sem
allir séu sammála um að brú eigi að
koma, deilan snúist hins vegar bara
um hvar hún skuli koma,“ sagði
Björgvin.
Björgvin rabbaði um aðdragand-
ann að og forsendur fyrir byggingu
Höfðabakkabrúar. Hann sagði að
viðurkenna bæri að hverfandi líkur
væru á að Fossvogsbraut yrði lögð,
en samt sýndu umferðarspár að
töluverð umferð yrði um brúna
þegar Höfðabakkabrúin og vegurinn
sem henni tengdist yrði fullgerður.
Hann sagði að Ofanbyggðavegur
gæti ekki komið í stað Höfðabakk-
ans. Óraunhæft væri og að brúa yfir
Kermóafossa og leggja veg vestan
við Árbæjarsafnið í stað Höfðaakk-
ans. „Borg kallar á vegi, og ef á eru
um borg, þá kallar hún á brýr,“
sagði Björgvin að lokum og ítrekaði
að hann væri enn þeirrar skoðunar
að leggja ætti Höfðabakkaveginn og
reisa brúna, en nýverið hefði verið
veitt fyrsta fjárveitingin í það verk.
Hefur hvorki
upphaf né endi
Sigurjón Pétursson forseti borg-
arstjórnar kvaðst vera fulltrúi
þeirra Reykvíkinga sem vildu að
frestað yrði framkvæmdum við
Höfðabakkabrú, og að skipulagið
yrði í heild sinni endurskoðað. Það
væri rétt að fyrir þremur árum
hefðu aliir borgarstjórnarmenn ver-
ið sammála um nauðsyn þessara
framkvæmda, en ef forsendur
breyttust, eins og um væri að ræða í
þessu tilviki, væri bæði nauðsynlegt,
mannlegt og karlmannlegt að skipta
um skoðun.