Morgunblaðið - 01.04.1980, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1. APRÍL 1980
33
Jón Kr. Níelsson
Minningarorð
Fæddur 13. janúar 1898.
Dáinn 20. mars 1980.
Oft var það á góðum stundum
að Jón Níelsson sagði okkur frá
bernsku sinni og síðar því sem á
dagana dreif á manndómsárunum.
Frásagnir hans voru lifandi og
ljósar. Hann hafði lag á því að
gera hlustandann að þátttakanda
í sjálfri atburðarásinni. Maður
hreifst með, tók þátt í tvísýnni
baráttu sjómannsins á opnum báti
er hann leitaði lands undan fár-
viðri, eða naut sumarblíðu lág-
nættis er hauður og haf runnu
saman í litadýrð miðnætursólar
fyrir opnum Eyjafirði.
A sama hátt tók hlustandinn
þátt í skautaferðum um Eyjafjörð
frostaveturinn mikla, er farið var
á sleðum frá Gjögri inn á Akur-
eyri, fylgdist með heyskap og
leitum eða strangri vinnu í
síldarnótunum á Siglufirði meðan
síldarævintýrið entist. En í öllum
þessum frásögnum, sem því miður
verða ekki framar skráðar, var
sterkur undirtónn manndóms,
réttsýni og drengskapar.
Jón Níelsson lést hinn 20. mars
sl. og hafði þá tvo um áttrætt.
Hann fæddist á Reyðarfirði 13.
janúar árið 1898, fyrsta barn
hjónanna Kristínar Kristjáns-
dóttur og Níelsar Jónssonar. Strax
í maí sama ár fluttust þau búferl-
um til Eyjafjarðar og settust að í
Hrísey. Aldamótaárið fluttu þau
Níels og Kristín með son sinn að
Syðra-Kálfskinni á Árskógsströnd
þar sem þau bjuggu næstu tíu
árin. Þaðan lá leið þeirra að
Grund í Þorvaldsdal, en árið 1912
fluttust þau að Birnunesi. Níels og
Kristín voru dugnaðarfólk og efn-
uðust vel. Heimili þeirra var
annálað fyrir myndarskap og
jafnan mannmargt. Fjölskyldan
stækkaði er árin liðu. Næst Jóni
að aldri var systirin í hópnum,
Jóhanna, þá Friðfinnur, Gunnar
og Ingólfur.
Um það leyti er Jón óx úr grasi
var farskóli starfræktur á Ár-
skógsströnd. Börn og unglingar á
aldrinum 10—14 ára nutu kennslu,
átta vikur í senn. Kennarinn sem
veitti börnunum tilsögn á Selár-
bakka og í Litla-Árskógi 1909—
1910 varð síðar þjóðkunnur
maður. Hann hét Snorri Sigfús-
son. Enda þótt ærinn aldursmun-
ur væri á honum og Jóni Níelssyni
tókst með þeim vinátta, sem entist
meðan báðir lifðu. Oft minntist
Jón þessara skóladaga. Þeir nýtt-
ust honum vel og hann taldi sig
eiga Snorra kennara Sigfússyni
mikið að þakka. Mér er nær að
halda að á þessum árum hafi orðið
„námsleiði" ekki verið til í málinu.
Heima á Birnunesi liðu árin í
glöðum systkinahópi, við vinnu til
sjós og lands. Jón Níelsson var
mjög félagslyndur og tók þátt í
flestu sem um var að vera á þeim
vettvangi. Hann lék á harmoniku
á dansleikjum og tók þátt í
leikstarfsemi. Á Birnunesi var
búið við rausn. Jón varð snemma
formaður á báti föður síns en
bræður hans hásetar. Þeir sóttu
fast sjóinn er fiskur gekk á mið,
en ýmsum þótti óvarlegt að vita
bræðurna alla á sama báti. Svo
mörg voru dæmin um skiptapa og
hörmuleg slys. En gæfan var
formanninum unga hliðholl, svo
sem reyndar oftast á hans löngu
vegferð. Hann kom ávallt heill af
hafi þótt tvísýnt væri á stundum.
Eg dreg ekki í efa að heimasæt-
ur á Árskógsströnd hafi rennt
hýru auga til Jóns þegar hér er
komið sögu. Hann lét sér hins
vegar hægt í þeim efnum og eitt
sinn er hann kom á bæ í nágrenn-
inu spurði gömul kona sem þar
átti heima hvort hann væri ekki
búinn að sjá sér út konuefni. Jón
lét lítið yfir því og sló umræðunni
upp í grín. Þá sagði gamla konan:
„Þú ert svo góður drengur Nonni
minn að þú átt skilið góða konu og
ég veit hver hún verður. Það er
hún Petra litla í Stærra-Árskógi."
„Hvernig heldur þú að ég nenni
að bíða eftir henni, barninu,"
svaraði Jón, en Petra var þá
unglingur. En það fór eins og sú
gamla sagði. Þau Jón og Petra
Jónsdóttir giftust 17. nóvember
1923 og bjuggu fyrst um sinn hjá
foreldrum hans á Birnunesi. Jón
var á þessum árum til sjós, m.a.
með Sæmundi Sæmundssyni á
skipinu Hjalteyri.
En fjölskyldurnar í Stærra-
Árskógi og á Birnunesi áttu eftir
að tengjast enn frekar, er Gunnar
bróðir Jóns kvæntist Helgu, syst-
ur Petru.
Þessi tvenn hjón byggðu árið
1931 nýbýlið Brimnes á Ár-
skógsströnd austan Þorvaldsdals-
ár. Þeir bræður reistu þarna
myndarlegt íbúðarhús, og stund-
uðu útgerð og búskap jöfnum
höndum. Jón fór einnig til Siglu-
fjarðar um síldveiðitímann, þar
sem hann var við netaviðgerðir.
Petra var heima, gætti bús og
barna og lét ekki sitt eftir liggja
að vinna heimilinu. Á fyrsta
hjúskaparári fæddist þeim fyrsta
barnið, bráðfalleg stúlka sem
skírð var Elsa.
Sagt er að stundum sé skammt
milli gleði og sorgar. Elsa lést á
öðru ári. Getur hver og einn gert
sér í hugarlund erfiðleika foreldr-
anna ungu. Til þess að hafa ofan
af fyrir sér eftir dótturmissinn,
reri Petra heilt sumar með manni
sínum. Hún vissi sem var að
tíminn skurnar sárin og vinnan er
máske e'ina meðalið þegar svo
stendur á.
En hamingjusólin brosti við
ungu hjónunum á ný. Þau eignuð-
ust er árin liðu góð og heilbrigð
börn, sem öll létu sér annt um
foreldra sína. Traustari fjöl-
skyldubönd hefi ég varla séð. Vel
búnaðist Jóni og Petru á Brimnesi.
Þar kom þó eftir nær átján ára
búskap að þau seldu jörðina og
fluttu til Siglufjarðar og síðan
Dalvíkur. Þaðan lá leiðin til Akur-
eyrar. Jón stundaði í fyrstu dag-
launavinnu, en síðan verslunar-
störf. Þeim Jóni og Petru vegnaði
vel á Akureyri er frá leið og árið
1960 stofnaði hann í félagi við vin
sinn, Magnús Sigurjónsson bólstr-
ara, húsgagnaverslun sem var til
húsa að Skipagötu 13. Hún hlaut
nafnið Kjarni. Þessi verslunar-
rekstur gekk vel. Verslunin var
brátt vinsæl og um tíma störfuðu
þau Jón og Petra þar bæði.
Viðskiptavinir komu víða að. Oft
kom fyrir að Petra fékk óvænta
gesti í hádegismat eða kvöldverð.
Ef viðskiptamaðurinn var langt að
kominn, hvort heldur þar var á
ferð gamall sveitungi eða annar,
var gestrisni þeirra hjóna söm við
sig. Jón Níelsson var einstaklega
gjafmildur. Hann naut þess að
gleðja þá sem minna máttu sín.
Börn Jóns Níelssonar og Petru
eru: Jón Maríus kvæntur Kristínu
Jóhannsdóttur, Elsa Kristín, gift
Hreiðari Valtýssyni, María gift
Sveini Sæmundssyni, Níels Brim-
ar kvæntur Hildi Sigursteinsdótt-
ur og Jóhanna Helga gift Eiríki
Eiðssyni.
Jón Níelsson var með afbrigðum
barngóður maður. Börn hændust
að honum hvar sem hann fór.
Slíkum manni var því mikil gleði
að barnabörnunum, sem nú eru
sum hver fulltíða fólk.
Nú þegar Jón Níelsson er allur
og verður í dag kvaddur hinstu
kveðju í Akureyrarkirkju leita
gamlar og nýjar minningar á
hugann. Hann var maður óvenju
margra góðra eðliskosta. Réttsýni
hans, heiðarleika og reglusemi var
við brugðið. Hann var glettinn og
gat verið smástríðinn, en aldrei
kerskinn. Hann varð innilega sár,
ef einhver var órétti beittur. Jafn
innileg var gleði hans yfir vel-
gengni og hamingju. Jón var
mannblendinn og fróðleiksfús,
enda vinamargur og vinfastur.
Á efri árum ræddi Jón oft um
tilgang lífsins. Hann var trúaður
maður og trúði á það góða í
þessum heimi. Hann var ham-
ingjumaður í einkalífi og hjóna-
band Petru og hans var einstakt.
Hennar missir er því mikill.
Jón gerði sér fulla grein fyrir
því að kallið væri ekki langt
undan. Ég er viss um að hann
hvarf yfir móðuna miklu sáttur
við Guð og menn. Það er heiðríkja
yfir minningunni um Jón Kr.
Níelsson. Hann var góður maður.
Sveinn Sæmundsson
Verksmiójusala
Buxur á alla aldurshópa
Herrabuxur úr flaueli, kakí og denim.
Dömubuxur úr flaueli, flannel og kakí.
Unglingabuxur úr flannel, flaueli og denim.
Barnabuxur úr flannel, flaueli og denim.
Sumarjakkar á börn og karlmenn.
Gerið góö kaup í úrvalsvöru.
Opið virka daga kl. 10—18. Föstudaga kl. 10—19.
Laugardaga kl. 9—12.
Skipholti 7.
Sími 28720.
Skiðadeild ®
Æfingavika
Fullbókaö er í páskadvöl í Skálafelli.
Þar sem gistirými er takmarkaö verður
næturgisting um páskana einskorðuð við
þátttakendur æfingavikunnar.
Stjórnin
smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar
3ja herb. sérhæö 106 fm allt sér.
Raöhús 120 fm ásamt bílskúr.
Garður
Viölagasjóöshús í toppstandi
ásamt bílskúr.
3ja herb. íbúö í tvíbýli í mjög
góöu ástandi. Allt sér.
Glæsilegt einbýlishús. ásamt
bílskúr.
Sandgeröi
3ja herb. efri hæö ásamt bílskúr.
Fokhelt elnbýlishús, gólf og
loftplata steypt.
Elgnamiölun
Suöurnesja,
Hafnargötu 57,
sími 3868.
Ullarkápur til sölu
og jakkar í st. 36—50, frekar i
frúarlínum, á mörgum veröum
og sumt ódýrt.
Kápusaumastofan Díana,
Miötúni 78, sími 18481.
Hilmar Foss
Lögg. skjalaþýð., dómt. Hafnar
stræti 11, sími 14824, Freyju-
götu 37. Sími 12105.
Bólstrun, klæðningar
Klæöum eldri húsg. ákl. eða
leður. Framl. hvíldarstóla og
Chesterfieldsett.
Bólstr. Laugarnesvegi 52.
Sími: 32023.
Tek að mér
að leysa út vörur
fyrir verzlanir og innflytjendur.
Tilboö sendist augld. Mbl.
merkt: ,|Ú — 4822“.
□ Edda 5980417 — 1 Frl.
IOOF Rb. 4=129418’4i — M.A
□ Hamar 5980417 — Páskaf.
Tilkynning frá Skíða-
félagi Reykjavíkur
Á skirdag kl. 2 verður opnuð
göngubraut frá Skiöaskálanum í
Hveradölum aö Skálafelli á
Hellisheiöi. Brautin er plægö og
vel merkt. Göngumenn frá
Skíöafélagi Reykjavíkur veröa
meö þegar brautin veröur opn-
uö. Göngubraut þessi var á
sínum tíma uppáhalds gönguleiö
stofnanda Skíöafélags Reykja-
víkur L.H. Möllers. Skíöafélag
Reykjavíkur afhendir viðurkenn-
ingu fyrir þessa fyrstu göngu á
skírdag.
Göngumenn fjölmenniö.
Stjórn Skíöafélags
Reykjavíkur.
Fíladelfía
Samkoma verður ekki í kvöld.
UTIVISTARFERÐIR
Páskaferö 5 dagar
Snæfellsnes, gist á Lýsuhóli,
sundlaug. hitapottur. ölkelda,
gönguferðir um strönd og fjöll,
m.a. á Snæfellsjökul og Hel-
grindur. Kvöldvökur og mynda-
sýningar aö venju. Fararstj.
Kristján M. Baldursson o.fl.
Farseðlar á skrifst. Útivistar,
Lækjarg. 6a, sími 14606.
Útivist.
Kvenfélag
Háteigssóknar
Fundur veröur þriöjudaginn 1.
apríl kl. 20.30 ! Sjómannaskól-
anum. Séra Frank M. Halldórs-
son segir frá ferð ( máli og
myndum.
R0SARKR0SSREGLAN
A S' 4* =5
-----w------
V' ATLANTIS PRONAOS
143333820
GEOVERNOARFÉLAG ISLANDS