Morgunblaðið - 14.07.1981, Síða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚLÍ 1981
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Fulltrúar ritstjóra Þorbjörn Guðmundsson, Björn Jóhannsson.
Fréttastjórar Freysteinn Jóhannsson, Magnús Finnsson, Sigtryggur Sigtryggsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 80 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 4 kr. eintakið.
Vegurinn og
neitunarvaldið
Eins og menn muna .var Steingrímur Hermannsson, formaður
Framsóknarflokksins, og samgönguráðherra tregastur til að
viðurkenna opinberlega, að við myndun núverandi ríkisstjórnar hefði
verið gert samkomulag um neitunarvald kommúnista í meiriháttar
málum. Jafnvel eftir að Svavar Gestsson greindi frá efni samkomu-
lagsins í fréttabréfi til flokksmanna sinna og Finnbogi Hermannsson,
fyrrverandi varaþingmaður Framsóknarflokksins, skýrði frá neitun-
arvaldsákvæðinu, neitaði Steingrímur Hermannsson að játa tilvist
þess. Nú sýnist hann hafa skipt um skoðun í þessu máli eins og svo
mörgum öðrum. Svavar Gestsson beitti neitunarvaldi gagnvart
framkvæmdum við 750 metra langan vegarkafla frá Hraunholtslæk í
Garðabæ að Engidal og Steingrímur Hermannsson gaf Vegagerð
ríkisins fyrirmæli um að fara að ósk félagsmálaráðherra.
Fyrr í sumar beitti minnihluti bæjarstjórnar í Garðabæ sér gegn
fyrirhuguðum vegaframkvæmdum fyrir norðan þann hluta Hafnar-
fjarðarvegar, sem hér er til umræðu, það er breikkun vegarins neðan
Silfurtúns. Taldi minnihlutinn sig hafa í fullu tré við meirihlutann
með félagsmálaráðherra, Svavar Gestsson, og Arnmund Bachmann,
aðstoðarmann hans, sér við hlið. Að vísu lét ráðherrann ekki þá til
skarar skríða og reyndi þá minnihlutinn að stöðva framkvæmdir með
því að fá lögbann, en fógeti hafnaði þeirri beiðni. Svavar Gestsson
hefur að líkindum sætt hörðu ámæli flokksbræðra sinna í Garðabæ
fyrir aðgerðarleysið og til að bæta um betur ákvað svo ráðherrann að
úrskurða 750 metra vegarkaflann sem „meiriháttar mál“ og beita
neitunarvaldi sínu í ríkisstjórninni.
Þegar Morgunblaðið spurði Steingrím Hermannsson samgönguráð-
herra, hvers vegna hann hafi gefið Vegagerðinni fyrirmæli um að
fresta framkvæmdunum sagði hann: „Ég fresta þessu eingöngu að ósk
félagsmálaráðherra." Svavar Gestsson félagsmálaráðherra sagði,
þegar blaðið spurði hann um forsendur tilmæla sinna til samgöngu-
ráðherra: „... en ég hef haft um þetta mál gott samstarf við
skipulagsstjóra og varðandi efnisatriði málsins þá vísa ég bara á hann,
Zophonías Pálsson." Og svo bætti félagsmálaráðherra við: „Ráðuneytið
mun ekki fella neinn úrskurð í þessu máli.“ Morgunblaðið sneri sér til
skipulagsstjóra, sem sagði: „Það er búið að framkvæma það sem mesta
deilan var um, það er kaflann sunnan við Arnarneslæk og að
Vífilsstaðavegi. Það er búið og gert og eiginlega er ágreiningurinn úr
sögunni." Hins vegar sagði skipulagsstjóri um frestunina: „Mér finnst
allt í lagi að fresta þessu um eitt ár. Það liggur miklu víðar á
vegabótum en á kaflanum þarna fyrir sunnan Vífilsstaðaafleggjar-
ann.“ Og í lok samtalsins sagði Zophonías Pálsson, að peningana, sem
til verða vegna frestunarinnar, mætti nýta til að byrja á
Reykjanesbraut í Kaplakrika. Er félagsmálaráðherra með þessi áform
á prjónunum? Ætlar hann enn að beita neitunarvaldinu, þegar
fresturinn, sem samgönguráðherra hefur veitt, rennur út 1. septem-
ber?
Matthías Á. Mathiesen alþingismaður benti réttilega á það í
Morgunblaðinu á sunnudag, að í vegaáætlun, sem Alþingi samþykkti í
vor, er gert ráð fyrir, að á þessu ári verði lokið við þær
vegaframkvæmdir, sem nú hefur verið frestað. Sú samþykkt sýnist
stangast á við óskir skipulagsstjóra, sem félagsmálaráðherra vísar á
vegna efnisatriða þessa máls. Ráðherrarnir verða að gera betur grein
fyrir því, hvað vakir fyrir þeim í raun og veru. Er Svavar Gestsson að
ná sér niðri á Steingrími Hermannssyni? Lætur Steingrímur
Hermannsson formann Alþýðubandalagsins nota sig til að skapa
meirihlutastjórn sjálfstæðismanna í Garðabæ vanda? Eða er hér enn
einu sinni að sannast, að ráðherrarnir vita ekkert hvað þeir eru að
gera, hvorki í stóru né smáu?
Við einir vitum
Sigurjón Pétursson, forseti borgarstjórnar, hefur lagt blessun sína
yfir jarðraskið framan við Bernhöftstorfuna en segir það allt að
rekja til þess, að mun stærri taflmenn hafi verið smíðaðir í útitaflið en
hann bjóst við. Hann hefur varpað ábyrgðinni frá sér yfir á
listamanninn, sem fenginn var til að gera taflmennina. Útvarpið hafði
samt eftir Sigurjóni, að holundarsárið yrði borgarprýði! Én hvers
vegna standa menn allt í einu frammi fyrir því, að búið er að
eyðileggja þessa brekku — mynda holundarsár í hjarta borgarinnar?
Jú, ástæðan er einföld, vinstri menn í borgarstjórn hafa markvisst
unnið að því að slíta öll eðlileg samskipti við borgarbúa. Þeir starfa
samkvæmt kjörorðinu: Við einir vitum. Þeir efna ekki til hverfafunda
með borgarbúum heldur reyna þess í stað að vinna störf sín á bak við
lokaðar dyr. Hvar er nú öll „umræðan" um stórt og smátt, sem vinstri
menn eru ávallt með á vörunum? Næsta feimnismálið, sem vinstri
menn eru að vinna að í borgarstjórninni, er brúarlagning yfir
Tjörnina. Úr því að sæmilegur friður hefur ríkt í kringum Tjörnina,
finnst vinstri mönnum ekkert sjálfsagðara en spilla honum. Úr því að
grænu svæðin eru hvert af öðru tekin af mannskepnunni er eðlilegt að
ná sér einnig niðri á kríunni og öndunum.
Torfan að hverfa - Borg-
arstjórnarmenn mát?
EFTIR bVÍ sem Bakarabrekkan fer minnk-
andi fyrir tilstilli stórvirkra vinnuvéla færist
umræðan um framkvæmdir við gerð útitafls á
Bernhöftstorfu í aukana. Sýnist sitt hverjum,
en flestum borgarbúum, jafnvel þeim er
fylgdu ákvörðuninni um þessar framkvæmdir
úr hlaði, virðist vera sameiginlegt að undrast
hið mikla umfang framkvæmdanna. Sl. laug-
ardag var svo haldinn borgarafundur við
Bernhöftstorfu, þar sem öllu jarðraski við
Torfuna var harðlega mótmælt. Tillagan um
gerð útitaflsins var á sínum tíma samþykkt í
borgarráði að tillögu umhverfismálaráðs. En
nú hefur byggingarnefnd gert við hana
breytingartilíögur, sem miðast við það að
minnka umfang hellulagnarinnar umhverfis
taflið. Kemur málið því aftur fyrir borgarráð
þegar fundargerð byggingarnefndar liggur
fyrir, sem verður e.t.v. í dag. Morgunblaðið
sneri sér í gær til nokkurra borgarstjórnar-
manna og spurði þá álits á því, sem er að
gerast við Bernhöftstorfu.
„Stærra í sniðum
en ég bjóst viðu
„Ég verð að segja að þetta er
mun stærra í sniðum en ég bjóst
við,“ sagði Kristján Benedikts-
son, borgarfulltrúi Framsóknar-
flokksins, „og ég er ekki frá því
að þetta sé e.t.v. of stórt í
sniðum að því er best verður séð.
En fyrst að á annað borð er búið
að leggja út í allan þennan gröft
þá held ég að best sé að sjá
hvernig þetta muni líta út full-
frágengið. Ég hef í rauninni
engar sterkar meiningar um
þetta,“ sagði Kristján, „en held
að best sé að hafa þann háttinn á
að klára verkið úr því sem komið
er. Það má þá breyta því aftur ef
menn eru mjög óánægðir með
útkomuna."
„Minnist þess ekki
að hafa samþykkt
allt þetta jarðrask44
„Borgarráð og borgarstjórn
samþykktu á sínum tíma gerð
útitafls á Lækjartorgi, en ég
minnist þess ekki að hafa sam-
þykkt allt þetta jarðrask, sem nú
á sér stað á Bernhöftstorfu,“
sagði Björgvin Guðmundsson,
borgarfulltrúi Alþýðuflokksins.
„Ég held að þessar framkvæmd-
ir hafi vaxið í umfangi frá því,
sem upphaflega stóð til,“ sagði
Björgvin ennfremur, en bætti
við að sér hefði verið kunnugt
um að borgarverkfræðingur
teldi einhver jarðvegsskipti
nauðsynleg við Bernhöftstorfu.
Björgvin kvaðst ekki hafa séð
teikningar af svæðinu eins og
það ætti að líta út endanlega en
sagði: „Þrátt fyrir þetta er það
skoðun min að þegar allt er um
garð gengið verði útitaflið til
prýði.“
„Málið verður rætt
í ljósi nýjustu
atburðau
„Persónulega brá mér mjög í
brún þegar ég sá þetta,“ sagði
Ólafur B. Thors, borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins. Aðspurður
hvort hann hefði séð teikningar
að útitaflinu sagði Ólafur að
borgarstjórn hefði aldrei séð
þær teikningar. En nú verður
málið væntanlega tekið fyrir á
næsta borgarráðsfundi, í ljósi
breytingartillagna byggingar-
nefndar og þá má búast við
umræðum í Ijósi nýjustu at-
burða. „Ég myndi ekki sam-
þykkja þetta nema ég fengi að
sjá endanlegar teikningar,"
sagði Ólafur B. Thors.
„Er þeirrar trúar
að þetta verði
umhverfisprýðiu
„Þessar framkvæmdir hafa
verið meira en tvö ár í farvatn-
inu og teikningarnar hafa verið
kynntar í borgarráði," sagði Sig-
urjón Pétursson, fulltrúi Al-
þýðubandalagsins og forseti
borgarstjórnar. „Ekki hafa aðrir
staðir í miðbænum en Lækjar-
torg og síðan Bernhöftstorfan
komið til greina undir taflið. Og
ég skil ekki af hverju menn eru
hissa á þessum framkvæmdum
nú, þegar þær hafa verið fyrir-
hugaðar jafn lengi og raun ber
vitni. Taflmennirnir voru sam-
þykktir fyrir meira en ári en
reitastærð var stærri en til stóð,
því þeir voru stærri en búist var
við. Ég vil benda á að þegar
grafinn er út grunnur lítur sárið
alltaf verr út en endanlega
frágengið svæði,“ sagði Sigurjón,
„en ég er þeirrar trúar að þetta
útitafl verði umhverfisprýði í
borginni þegar vinnu við það er
lokið.“
Formaður umhverfísmálaráðs:
„Umfangsmeiri framkvæmd-
ir en ég átti von á“
„ÞETTA eru umfangsmeiri
framkvæmdir en ég átti von á,
en segja þó ekkert um endan-
lega mynd á svæðinu.“ sagði
Alfheiður Ingadóttir, formaður
umhverfismálaráðs borgarinn-
ar en hún var spurð um af-
greiðslu ráðsins á framkvæmd-
um þeim á Bernhöftstorfu, eða
því, sem eftir er af henni. sem
menn greinir nú á um. „Það var
unnið að þessu máli í alllangan
tíma innan umhverfismálaráðs
og endanleg útfærsla útitaflsins
samþykkt i vor.
Nú hefur byggingarnefnd
breytt tillögunum litiílega og eru
þær breytingar að öllu leyti til
bóta að mínum dómi,“ sagði
Álfheiður, „en þær gera ráð fyrir
því að umfang hellulagnarinnar
umhverfis taflið minnki. Upp-
hafið að þessu var ósk Skáksam-
bands Islands til borgaryfirvalda
um að „veglegt útitafl yrði sett
upp í miðbænum" og var Lækj-
artorg fyrst og fremst haft í
huga.
Á sama tíma var umhverf-
ismálaráð með áætlanir um
endurbætur á Bernhöftstorfu,
því komið var fram að nauðsyn-
legt væri að skipta um jarðveg í
brekkunni. Þessar hugmyndir
runnu svo saman í eina og
ákveðið var að staðsetja taflið á
Torfunni. Mér er ekki kunnugt
um að Þorsteinn Bergsson, for-
maður Torfusamtakanna, hafi
verið beittur þrýstingi af hálfu
neinna aðila innan stjórnkerfis
borgarinnar til að lýsa sig sam-
þykkan þessum framkvæmdum,"
sagði Álfheiður. En eins og
kunnugt er, hefur formaður
Torfusamtakanna sagt samtökin
vera í óþægilegri aðstöðu vegna
þessa máls þar eð Torfusamtökin
eru upp á borgaryfirvöld komin
hvað varðar fjárveitingu til við-
gerða á húsunum á Bernhöfts-
torfu.
Aðspurð hvaða álit hún hefði á
þeim mótmælum sem fram hafa
komið gegn framkvæmdunum,
sagði Álfheiður: „Ég tel að þessi
mótmæli stafi af því að málið
hefur ekki verið kynnt sem
skyldi. En ég held að þegar
endanlegt útlit kemur í ljós verði
allir ánægðir."