Morgunblaðið - 06.12.1981, Blaðsíða 21

MORGJflJíBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. DESEMBER 1981
Einar Kárason
ÞETTA ERU ASNAR
GUÐJÓN
Bráðvel skriíuð íslensk nú-
tímasaga. Aðalpersóna er
ungur maður sem er í upp-
reisn gegn umhverii sínu,
upprelsn sem er hálláttavillt
og stetnulaus. Við fylgjum
honum ettir í stúdentspróts-
íylliríi sem œtlar engan
enda að taka, í kommúnu
gamalla skólalélaga sem
hala sest að á sveitabœ til
að nýta gœði landsins. í
misheppnaðri tilraun til
háskólanáms og á trillu og
togbát þar sem lítið ter íyrir
sjómannarómantík í lýsingu
höfundar.
Vandfundin er jaín hnyttin
lýsing á lííi og hugsunar-
hœtti ungs lólks nútimans og
í þessari bók. Málfarið er
ósvikið og sver sig í œttína
og sagan er auk þess
krydduð með hráslaga-
legum gálgahúmor sem
hœfir efninu einkar vel.
Vilborg Dagbjartsdóttir
UÓÐ
Ljóðasafn eins al allra list-
fengustu ljóðskáldum okkar
Hér er að finna allar þœr
ljóðabœkur sem Vilborg
hefur gefið út. Laufið á
trjánum, Dvergliljur og
Kyndiimessu. Til viðbótar
eru hér prentuð ljóð sem
síðar hala birst í blöðum og
tímaritum. Er ekki minnstur
fengur að fá þau kvœði öll
saman á einum stað því
meðal þeirra em mörg af
merkilegustu ljóðum
Vilborgar. Jón Reykdal
teiknaði kápu og sá um útlit
bókarinnar.
Mál H og menning
Sigurður A. Magnusson
MÖSKVAR
MORGUNDAGSINS
Þetta er sjálfstœtt framhald
metsölubókarlnnar Undir
kalstjömu. Þegar frásögnin
hefst er söguhetjan 9 ára
og þegar henni lýkur er
hann kominn „í fullorðinna
manna tölu."
Möskvar morgundagsins er
ekki síður en fyrri bókln
fallegt og átakanlegt lista-
verk og um leið sérstœð
aldaríarslýsing af þeim
sviðum Reykjavíkurlífsins á
kreppu- og hemámsárum
sem lítt hefur fyrr verið
hampað í bókum.
Jakobína Sigurðardóttir
í SAMA KLEFA
Aðalpersónur em miðaldra
kona og ung stúlka sem
verða al tilviljun samskipa
á leið suður Á þelm rúma
sólarhring sem ferðin tekur
seglr eldri konan þeirri yngri
slitur úr œvisögu sinni. Aí
hversdagslegri frásögn
hennar - og ekki síður þvi
sem hún lœtur ósagt - nemur
lesandinn örlagasögu
umkomulausrar manneskju
og það hugaríar sem til
verður í harðbýlum og af-
skekktum byggðum og
skapar henni örlög. Er þá
ónefnd lýsing ungu konunn-
ar og að hve miklu leyti
hennar bíður sams konar
hlutskipti þrátt fyrir þá upp-
reisn sem henni býr í brjóstl.
Hér er mikilll sögu þjappað
saman á fáar blaðsíður í bók
sem enginn bókmennta-
unnandi má láta fram hjá
sér fara.
Tryggvi Emilsson
KONA SJÓMANNSINS
ogaðrarsögur
Æviminningar Tryggva
Emilssonar haía notið
mikillar hylll og viður-
kenningar. Sögur þessarar
bókar em skáldsögur þó að
þœr sœki að einhverju leyti
eínivið sinn tii raunveru-
leikans. Sögusviði í Konu
sjómannsins svipar að tals-
verðu leyti tll œviminning-
anna. þar er lýst lífsbaráttu
lólks og byrjandi verkalýðs-
baráttu í ungum og vaxandi
kaupstað þar sem óbrúan-
legt djúp er milli stétta.
í bókarlok em nokkrar
smœrri sögur þar sem frá-
sagnargáfa höfundar nýtur
sín einna best.
Wiiliam Heinesen
KVEN NAGULLIÐ í
GRÚTARBRÆÐSLUNNI
Fimmta bókin í sagnasafni
Heinesens í þýðingu Þorgeirs
Þorgeirssonar. Um síðustu bók
sögðu gagnrýnendur m.a.:
„Er nú ekki að orðlengja það
að slíka bók leggja menn frá
sér með þakklœti og biðja
William Heinesen að liía í
hundrað og tuttugu ár. Þorgeir
Þorgeirsson fœr ósvikið lof fyrir
þýðingu sína sem hinar fyrri í
þessu ritsafni - hún er á miklu
máll og góðu." ÁB Þjv.
, J>essar dýrlegu smásögur
Helnesens eiga eflaust eftir að
vera öllum unnendum hans
kœrkomin upplyfting í annars
snautlegu jólabókaflóði."
SSHp
„Þegar öðm hverju er verið
að rífast út af Norrœna
þýðingarsjóðnum. aldrei
heyrist þá nefnt hvað við
elgum sjóðnum að þakka...
í minum huga er enginn vali
á því að þýðingar Þorgeirs
Þorgeirssonar em það sem
við eigum sjóðnum mest að
þakka það sem at er."
ÓJ Dbl.
„Sem bókmenntaverk er
„Það á að dansa" með því
besta aí þýddu efni. sem
undirritaður hefur fengið til
lestrar mjög lengi
JGTíminn.
Mikhaíl Búlgakof
MEISTARINN
OG MARGARÍTA
Söguþráð þessarar
mögnuðu og œrslafullu
skáldsögu er eríitt að rekja
í stuttu máli. Hér er íléttað
saman píslarsögunni og frá-
sögn af því er andskotinn og
árar hans heimsœkja
Moskvu - og setja allt á
annan endann. Það fólk sem
af þvi hlýtur uppreisn.
örlagasaga þess og ástar-
saga, er þungamiðja bókar-
innar upp frá því.
Mikhaíl Búlgakof (1891-
1940) lauk við þessa skáld-
sögu skömmu fyrir andlát sltt
og var þá lítil von til þess að
sagan kœmist nokkm sinni á
prent. Fmmprentun var í
sovésku tímariti 1966-7,
með ýmsum úrfellingum. í
þýðingu Ingibjargar
Haraldsdóttur, sem gerð
er beint úr rússnesku, er
sagan óstytt.
Snorri Hjartarson
KVÆÐ11940-1966
Heildarsafn ljóða Snorra
Hjartarsonar fram að verð-
launabókinni Hauströkkrið
ylirmór.
Myndskreytingar eltir Jón
Reykdal. Bók sem enginn
ljóðaunnandi getur án
verið.
Maj Sjöwall og
Per Wahlöö
MAÐUR UPPIÁ PAKI
Sjöunda bókin í hinum
vinsœla lögreglusagna-
flokki Skáldsaga um glœp.
Þessar bœkur hafa komið
út í 22 þjóðlöndum og
hvarvetna notið mikilla vin-
sœlda. Eftir þessarí sögu
gerði Bo Widerberg
kvikmynd sem m.a. hefur
verið sýnd hór á landi.
Þýðandi er Ólalur Jónsson.
Vésteinn Lúðvíksson
í BORGINNI OKKAR
Sögur og ævintýri frá
kostulegri tíð.
Vésteinn Lúðviksson er
löngu kunnur sem einn
fremsti rithöfundur okkar
Með þessu sagnasafni mun
hann þó enn koma lesend-
um sínum á óvart. Hann
f jallar hór um samtíð okkar
frá sjónarhóli framtíðar-
innar og birtlr hana um leið í
nýju og kostulegu ljósi.
Lestur þessara sagna er ekki
síður skemmtun en opin-
berun á þeim veruleika sem
við þekkjum best.
Það er góður sögumaður
sem heldur á penna.
-T% -fc
'
JL
3É1
Richard Llewellyn
GRÆNN VARSTU
DALUR
Saga námumannafjölskyldu
í Wales skömmu fyrir síðustu
aldamót. Sagan er í senn
uppvaxtarlýsing, þjóð-
lélagsleg skáldsaga og
ástarsaga. Engum dylst að
höfundur nauðþekkir það
fólk sem hann lýsir og að
það á samúð hans óskipta
Saga þess verður heillandi
lestur, ljóðrœn, tull aí hlýju,
skaphita, angurvœrð og
góðlátlegri kímni.
Þessi skáldsaga hefur
hvarvetna farið siguríör.
Þýðing Ólaís Jóhanns
Sigurðssonar var fyrst
prentuð 1949 og seldist upp
á tveimur mánuðum en
hefur ekki verið endurprent-
uð fyrr en nú.
Kristján Jóhann Jónsson
HAUSTIÐ ER RAUTT
Fjölskrúðug nútímasaga
sem gerist í íslensku þorpi
og sveitinni þar í kring Þetta
þorp er þó ekki allt þar sem
það er sóð. í rás sögunnar
tekur það t.a.m stökkbreyt-
ingu og þenst út í allar áttir
Er ekki að turða þótt ýmsar
af sögupersónum verði átta-
villtar og að háttvirtur
höfundur óttist að missa allt
út úr höndum sér.
Kristján Jóhann Jónsson er
f. 1949 Hann kennir nú við
Menntaskólann á Egils-
stöðum Haustið er rautt er
fyrsta skáldsagan sem eítir
hann birtist.
kun