Morgunblaðið - 21.01.1982, Síða 32

32
MORGUNfiLAÍMÐ, FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 1982
' r- '■ >
VIÐSKIPTI
VIÐSKIPTI - EFNAHAGSMÁL - ATHAFNALÍF
— umsjón Sighvatur Blöndahl
Hampiðjan:
Sala fyrirtækisins
jókst um 12% 1981
Heildarútflutningurinn dróst saman um 12% janúar—nóvember 1981:
Útflutningur á iðnaðar-
vörum dróst saman um 5%
SALA Hampiðjunnar á síðasta ári
var um 67 milljónir króna, eða um
72% meiri, en árið á undan. í tonn-
um talið jókst salan hins vegar um
— Þá aukningu má nær að
hálfu rekja til aukins útflutnings,
en að öðru leyti hefur sala á vertíð-
artógi og fiskilínu innanlands stað-
ið undir henni.
Skipting heildarveltu fyrir-
tækisins er þannig, að um 49% er
sala á garni, línu og köðlum, 42%
trollnet og mottur og 9% plast-
rör. Um 20% veltunnar fer til út-
flutnings, mest net og netagarn,
en einnig kaðlar og fer hlutur
þeirra vaxandi.
Nýbygging fyrirtækisins við
Bíidshöfða var að fullu tekin í
notkun í apríl á sl. ári, þegar
netahnýtingardeild flutti úr hús-
næðinu við Stakkholt í hinn nýja
1600 fermetra sal á annarri hæð
byggingarinnar, en röradeild
hafði þá þegar tekið til starfa á
neðri hæðinni. SI. sumar og
haust var síðan gengið frá í
kringum húsið um 2000 fermetra
lagersvæði og bílaplan malbikað
og lagt í það snjóbræðslukerfi.
Fjárfestingar í vélum urðu litl-
ar á árinu 1981, enda vélakaup
mikil á seinni hluta ársins 1980.
Helzt er að nefna, að í árslok
voru fest kaup á netahnýtingar-
vél frá hnýtingarverksmiðju í
Kanada, sem hætti rekstri.
Um 8% samdráttur hjá ÍSAL, en 28% aukning hjá ÍSJÁ
HEILDARÚTFLUTNINGUR landsnianna dróst saman um 12% fyrstu ellefu
mánuði ársins 1981, en verðmætaaukningin á þessu tímabili var í kringum
48%, samkvæmt yfirliti Útflutningsmiðstöðvar iðnaðarins. Alls voru flutt út
liðlega 570 þúsund tonn fyrstu ellefu mánuði sl. árs, samanborið við tæplega
644 þúsund tonn á sama tímabili árið 1980. Verðmæti útflutningsins í fyrra var
tæplega 5,66 milljarðar króna, samanborið við 3.815 milljarð króna árið 1980.
Á þessu ellefu mánaða tímabili við liðlega 505,6 milljónir króna ár-
dróst hins vegar útflutningur iðn-
aðarvara saman um 5% í magni
talið, en verðmætaaukningin á
þessu tímabili var um 30%. Alls
voru flutt út liðlega 152,6 þúsund
tonn af iðnvarningi fyrstu ellefu
mánuðina í fyrra, samanborið við
tæplega 159,2 þúsund tonn á sama
tíma árið 1980. Verðmæti iðnaðar-
vöruútflutningsins á sl. ári var
1.150 milljarðar króna, samanborið
við 886 milljónir króna á sama
tímabili 1980.
Fyrstu ellefu mánuðina voru
flutt út liðlega 58,8 þúsund tonn af
áli og álmelmi, samanborið við lið-
lega 63,5 þúsund tonn árið 1980, en
það þýðir um 8% samdrátt. Verð-
mætaaukningin var hins vegar að-
eins um 16% fyrstu ellefu mánuð-
ina í fyrra, en þá nam verðmæti ál
og álmelmisútflutningsins tæplega
586 milljónum króna, samanborið
ið 1980.
Á fyrstu ellefu mánuðum síðasta
árs jókst útflutningur ullarvara
um í námunda við 7%, og verð-
mætaaukningin var um 57%. Alls
voru flutt úr 1410,7 tonn af ullar-
vörum á sl. ári, samanborið við
1313,9 tonn árið 1980. Verðmæti út-
flutningsins í fyrra var 225,4 millj-
ónir króna, samanborið við 143,6
milljónir króna árið þar á undan.
Um 28% aukning var á kísil-
járnsútflutningi á fyrstu ellefu
mánuðum síðasta árs, en þá voru
flutt út liðlega 29 þúsund tonn,
samanborið við liðlega 22,6 þúsund
tonn árið 1980. Verðmætaaukning-
in fyrstu ellefu mánuðina í fyrra
var í kringum 60%, en heildarverð-
mæti kísiljárnsútflutningsins i
fyrra var tæplega 113 milljónir
króna, samanborið við liðlega 70,8
milljónir króna á árinu 1980.
Útflutningur á skinnavörum
jókst um 27% fyrstu ellefu mánuð-
ina í fyrra, en alls voru flutt ut
liðlega 29,5 þúsund tonn af skinna-
vöru á fyrstu ellefu mánuðunum í
fyrra, samanborið við tæplega 23,3
þúsund tonn á sama tímabili árið
1980.
Verðmætaaukning fyrstu ell-
efu mánuðina í fyrra var liðlega
43%, en heildarverðmæti útflutn-
ings skinnavara í fyrra var liðlega
186,3 milljónir króna, samanborið
við liðlega 129,7 milljónir króna á
árinu 1980.
Þá má geta þess, að útflutningur
á kísilgúr jókst um 11% fyrstu ell-
efu mánuðina 1981, en alls voru
flutt út tæplega 18,2 þúsund tonn,
samanborið við 16,4 þúsund tonn á
árinu 1980. Verðmætaaukningin
varð um 50% fyrstu ellefu mánuð-
ina, en heildarverðmæti útflutn-
ings á kísilgúr fyrstu ellefu mánuð-
ina 1981 var liðlega 30,7 milljónir
króna, samanborið við tæplega 20,4
milljónir króna á sama tíma árið
1980.
Hafskip opnar fjórar eigin
svæðisskrifstofur erlendis
Félagið er nú med 7—8 skip í rekstri að staðaldri
MIKILI. uppgangur hefur verið hjá Hafskip hf. á undanförnum misserum og
er nú svo komið, að félagið er með 7—8 skip að staðaldri í siglingum milli
íslands og Evrópu og Bandaríkjanna. í sumar sem leið var svo tekin ákvörð-
un um það af stjórnendum fyrirtækisins, að gera allsherjarúttekt á erlendri
starfsemi fyrirtækisins. Úttektin hefur verið unnin undir forystu annars
framkvæmdastjóra félagsins, Björgólfs Guðmundssonar, og í henni hafa
tekið þátt þeir Guðmundur Baldur Sigurgeirsson í Þýzkalandi og Baldvin
BErndsen í Bandaríkjunum, ásamt ýmsum erlendum ráðgjöfum. Ég ræddi
fyrir skömmu við framkvæmdastjóra félagsins, Björgólf Guðmundsson og
Ragnar Kjartansson, og spurði þá fyrst hver tilgangurinn hefði verið með
þessari úttekt.
Aukin þjón-
usta við mat-
vælaiðnaðinn
SÍVAXANDI eftirspurn er eftir
þjónustu Iðntæknistofnunar ís-
lands við efna- og matvælaiðnað
og er í því sambandi fyrirhugað,
að auka mannafla efnaiðnaðar-
deildar á þessu ári, m.a. fá til
starfa matvælaefnafræðing. Þess-
ar upplýsingar koma fram í
fréttabréfi Iðntæknistofnunar.
— Deildin vinnur nú að þróun-
arverkefni fyrir sælgætisiðnaðinn,
auk ýmissa verkefna fyrir fyrir-
tæki í matvæla- og efnaiðnaði. Er
þar aðallega um að ræða ráðgjöf í
sambandi við nýjar tegundir og ný
framleiðslukerfi, val véla, upp-
skrifta og vörutegunda, segir
ennfremur.
Samdráttur í
svissneskum
iðnaði 1982
Samkvæmt spá svissneska
bankans „Union Bank of Switzer-
land“, mun eftirspurn eftir svissn-
eskum iðnaðarvörum enn dragast
saman á fyrsta ársfjórðungi árs-
ins, en nokkur samdráttur var í
eftirspurninni allt síðasta ár.
— Hagfræðingar bankans segja,
að vélaframleiðendur, úraiðnaður-
inn og málmiðnaðarfyrirtækin
eigi hvað mest undir högg að
sækja á erlendum mörkuðum.
Samkvæmt yfirliti bankans
munu aðeins 25% svissneskra
iðnfyrirtækja auka sölu sína á
fyrsta ársfjórðungi ársins, þ.e.
janúar-marz.
— Tilgangurinn er nokkuð
margþættur, en það má t.d nefna,
að við viljum lækka kostnað við
afgreiðslu og þjónustu við skip fé-
lagsins erlendis. Við höfum áhuga
á að lækka innanlandskostnað er-
lendis fyrir viðskiptamenn félags-
ins, þ.e. erlendan innanlands-
kostnað í innkaupsverði vöru. Þá
hefur félagið áhuga á að þjálfa ís-
lendinga í störfum erlendis, sem
færa aukna þekkingu og reynslu í
flutningsmálum til landsins. Við
viljum veita alhliða viðskipta- og
upplýsingaþjónustu fyrir inn- og
útflytjendur erlendis og loks má
nefna, að við höfum áhuga á að
athuga möguleika á flutningum
milli hafna erlendis með skipum
félagsins.
Allt þetta teljum við okkur geta
gert og á stjórnarfundi 14. janúar
sl. var ákveðið að hefja lokaund-
irbúning að opnun fjögurra svæð-
isskrifstofa félagsins erlendis.
Fyrsta skrifstofan verður opnuð
innan tíðar í Bretlandi og aðrar
verða í Skandinavíu, meginlandi
Evrópu og í Bandaríkjunum.
Við gerum ráð fyrir, að á hverri
skrifstofu starfi um fimm manns
og að forstöðumaður og hluti ann-
ars starfsfólks verði Islendingar.
Við erum sannfærðir um að
rekstrarkostnaður þessara
skrifstofa sé töluvert minni en fé-
lagið greiðir til þeirra erlendu að-
ila, sem sjá um þessa þjónustu í
dag fyrir félagið, auk annarrar
hagkvæmni sem vænst er af þess-
um breytingum.
Við teljum okkur ótvírætt ná
betri tökum á þeirri þjónustu, sem
við viljum veita með stofnun þess-
ara svæðisskrifstofa félagsins.
Það hefur alveg vantað að Islend-
ingar sæju um sína hagsmuni
sjálfir erlendis, auk þess sem við
teljum alveg bráðnauðsynlegt, að
starfsfólk okkar geti kynnzt
starfseminni erlendis. Okkar
stefna í því, er að geta sent okkar
starfsmenn af aðalskrifstofu til
starfa á þessum svæðisskrifstof-
um til lengri eða skemmri tíma.
Þá má ekki gleyma því, að talið
er að 60% af kostnaði skipafélags-
ins sé erlendur. Þá er talið að
10—20% af vöruverði erlendis sé
flutningskostnaður frá framleið-
anda til skips, og hefur þessi
flutningskostnaður hækkað til
muna hin síðari ár. Við höfum
áhuga á að koma inn í keðjuna,
þ.e. taka við vörunni fyrr. Með eig-
in skrifstofum gætum við leitað
tilboða í þessa flutninga frá verk-
smiðju til skips fyrir viðskiptavini
okkar. Þannig myndu háar fjár-
hæðir sparast, sögðu þeir félagar
Björgólfur og Ragnar.
Hafskip er með fjórar megin
línur, þ.e. Norðursjávarlínuna,
Skandinavíulínuna, Eystrasalts-
línuna og ferðir til Bandaríkj-
anna. Skip félagsins koma einu
sinni í viku til Kaupmannahafnar,
Gautaborgar, Halmstad og Fred-
riksstad í Skandinavíu, Hamborg-
ar, Rotterdam, Antwerpen og
Ipswich í Norðursjó og síðan á
þriggja vikna fresti til Helsing-
fors og Gdynia í Eystrasalti og
New York og Norfolk í Bandaríkj-
unum. Félagið á í dag fjögur skip,
Selá, Langá, Skaftá og Laxá, en er
auk þess með 3—4 skip á leigu að
staðaidri.
Björgólfur Guðmundsson, sem
hefur verið staðsettur að meira
eða minna leyti erlendis í vetur fer
nú utan að nýju og mun undirbúa
stofnun framangreindra svæðis-
skrifstofa og mun byrja í Bret-
landi.
Hjá Hafskip störfuðu tæplega
300 manns á síðasta ári og hafa
starfsmenn ekki í annan tíma ver-
ið fleiri. Aðalskrifstofur félagsins
eru í Hafnarhúsinu í gömlu höfn-
inni, en í henni er aðalathafna-
svæði félagsins.
Framkvæmdastjórar Hafakips, f.v. Ragnar Kjartansson og Björgólfur Guð-
mundsson. Ljrámrnd. Mbl. ÓI.K.M.
Annað tveggja fjölhæfniskipa félagsins, en félagið hafði þau á leigu um
nokkurt skeið.