Morgunblaðið - 20.02.1982, Blaðsíða 36

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. PEBRÚAR 1982
36
• •
Olafur Ogmundsson
Hjálmholti - Minning
Fæddur 2. ágúst 1899
Dáinn 15. febrúar 1982
í dag er til moldar borinn frá
Hraungerðiskirkju í Hraungerðis-
hreppi Ólafur Ögmundsson fyrr-
um bóndi í Hjálmholti. Hann var
sonur hjónanna Ögmundar Kol-
beinssonar og Ágústu Margrétar
Ólafsdóttur frá Hjálmholti. Þau
hjón byrjuðu búskap á Seli í
Grímsnesi en fluttu fljótt á föð-
urleifð Ágústu að Hjálmholti, þar
fæddist Olafur er öldin nítjánda
var að renna út sitt skeið, má því
með sanni segja að Ólafur væri
aldamótamaður í orðsins fyllstu
merkingu. Þau Hjálmholtssystk-
ini voru 5, einn hálfbróðir, Krist-
inn, er Ögmundur átti áður en
hann giftist Ágústu, en alinn þar
upp sem einn af systkinunum. Hin
voru Guðrún gift Runólfi Guð-
mundssyni er bjuggu allan sinn
búskap að Ölvisholti í sömu sveit,
og búa þar enn. Elín, er gift var
Einari Þorsteinssyni frá Lang-
holti, hún dó á besta aldri og Ingi-
gerður, var hún ógift. Hún lést í
bílslysi 1952.
Hjálmholtssystkinin voru alin
upp við gleði á gamalgrónu menn-
ingarheimili. Þar var einnig í
heimili afi Ólafs, Kolbeinn fyrrum
bóndi á Seli, annálaður gleðimað-
ur; hann var samtímamaður Ólafs
í Hjálmholti í 36 ár og dó þar 99
ára gamall. Ögmundur faðir Ólafs
hafði þá dáið nokkrum árum fyrr.
Ólafur fór til búnaðarnáms að
Hvanneyri og útskrifaðist þaðan
1921. Hjá Halldóri Vilhjálmssyni
á Hvanneyri var Ólafur síðan
kaupamaður og átti þaðan
ógleymanlegar minningar frá
skemmtilegu sumri og skólatíð.
Vorið 1925 tók Ólafur við öllum
búsforráðum í Hjálmholti op hélt
því með rausn í 52 ár. En Ólafur
hafði aðeins búið í rúmt ár er
hann veiktist af ógreindum sjúk-
dómi er á örskömmum tíma leiddi
til þess að Ólafur lamaðist að
miklu leyti í fótunum. Leitað var
til færustu lækna án árangurs og
haustið 1927 sigldi Ólafur til Dan-
merkur þar sem hann var lagður
inn í Ríkisspítalann í Kaup-
mannahöfn. í þessum veikindum
sýndi Ólafur hve hann bjó yfir
miklum styrk að láta ekki bugast
þó niðurstaða sjúkrahúsvistarinn-
ar yrði helst sú að ekki væri að
vænta neins bata. Það var því erf-
ið ferð yfir íslandsála, þar sem
óðal feðranna beið með öldruðum
foreldrum er biðu í óvissu heim-
komu sonarins kæra, en svo mikl-
ar vonir voru við bundnar um
framtíð fjölskyldunnar í Hjálm-
holti, er setið hafði þetta forna
höfuðból um aldir. En Ólafur
gafst ekki upp heldur hélt bú-
skapnum áfram af fullri reisn
fyrst ókvæntur með móður sinni
og systrum, þar til Guðmunda
Guðjónsdóttir frá Hrygg fluttist
að Hjálmholti og hóf búskap þar
með Ólafi. Guðmunda bjó yfir
óvenjulegu þreki, vann jafnt úti
sem inni og stóð jafnan þar sem
harðastur var bardaginn við eril
bústarfanna. Nutu þau þá jafnan
góðra granna hvert sem litið var
af Hjálmholtshlaði enda Ólafur
óvenju vinsæll maður og vina-
margur um allt hérað Árness-
þings. Ólafur tók því virkan þátt í
félagsmálum sveitarinnar og hér-
aðs, fyrst sem ungur maður í
ungmennafélagshreyfingunni og
með Kristni bróður sínum sem
máttarstólpi Héraðasambandinu
Skarphéðni um áraraðir. Ólafur
var einn af stofnendum Kaupfé-
lags Árnesþinga og lengi deildar-
stjóri þess og einnig fyrir Slátur-
félag Suðurlands. I fulla fjóra ára-
tugi var Ólafur hreppsnefndar-
maður og einnig umboðsmaður
tryggingafélaga. Þá var Ólafur í
stjórn Búnaðarfélags Hraungerð-
ishrepps í langa tíð og kjörinn
heiðursfélagi þess á 70 ára afmæli
sínu 1969. Mörg önnur störf í þágu
félagsmála hafði Ólafur með
höndum þó ekki verði fleiri hér
upp talin. Þó Ólafur sinnti svo
mikið félagsmálum sem að fram-
an greinir var hann þó fyrst og
fremst bóndi af guðs náð, sem
hugsaði um ræktun lands og lýðs.
I búfjárrækt var Ólafur alla sína
búskapartíð í fremstu röð bænda
hér á landi, og átti jafnan á búi
sínu landsfræga afurðagripi er
notaðir hafa verið til kynbóta víða
um land.
Þau Ólafur og Guðmunda eign-
uðust 9 börn; tveir drengir létust í
frumbernsku, á lífi eru Ágústa
Margrét, gift Birni Sigurðssyni
bónda Úthlíð og eiga þau 4 börn,
Kolbeinn, til heimilis að Hjálm-
holti, Kristinn giftur Guðbjörgu
Sigurðardóttur; þau búa á Selfossi
og eiga 2 börn og einn dreng átti
Kristinn áður, Kristín Lára gift
Guðmundi Kr. Jónssyni; þau búa á
Selfossi og eiga 3 syni, Þormóður
bóndi í Hjálmholti ókvæntur, Sig-
urður bóndi í Hjálmholti ókvænt-
ur, Bergur Ingi bóndi í Hjálm-
holti, ókvæntur. Sem að framan
greinir er Hjálmholt fornt höfuð-
ból með miklum landgæðum. Þar
var jafnan meiri og betri húsa-
kostur en almennt gerðist í sveit.
Er börn Ólafs og Guðmundu fóru
að komast á legg og sýnt þætti að
enn myndu niðjar Olafs vilja búa í
Hjálmholti hóf Ólafur endurbygg-
ingu jarðarinnar af aðdáunarverð-
um dugnaði og sást þá að ennþá
var hann óbugaður en með bjart-
sýni á framtíðina og hina ungu
syni sína. Allt var byggt upp frá
grunni. Fjós fyrir 50 kýr ásamt
hlöðum og síðan íbúðarhús og eins
til vandað og kostur var á. Og þar
var æfikvöldinu eytt í faðmi ást-
vina. Þar var tekið á móti vinum
og glaðst yfir hverjum áfanga í lífi
barna. Og barnabörnin 10 hlökk-
uðu jafnan til að fara í heimsókn
til afa og ömmu í Hjálmholti.
Tengdabörnin fóra heldur ekki
varhluta af ástríki þessa einstaka
heimilisföður. Þeim var öllum tek-
ið frá fyrstu kynnum opnum örm-
um og studd ráðum og dáðum. Hin
seinni ár þurfti Ólafur oft að
dvelja á sjúkrahúsum um lengri
eða skemmri tíma, en þó oft liti
illa út með bata, náði Ölafur sér
jafnan á strik aftur og var þá gleð-
in yfir að vera kominn heim sá
aflgjafi er gerði slíkt að veruleika.
Svo var einnig um síðustu jól. Enn
hafði Ólafur yfirstigið það sem
engum hafði döttlö í hug og komið
austur til fjölskyldunnar. En
fljótt kom í ljós að áfram var veg-
ið í sama knérunn og Ólafur vist-
aðist til Vífilstaða, þar sem hann
hafði með hjálp góðs starfsfólks
unnið svo marga og stóra sigra, en
nú var við ofurefli að etja og enda-
stundin í jarðlífinu upp runnin.
Veri svo kært kvaddur elskulegur
tengdafaðir. Megi hann til ljós-
heima líða sæll i sálu. Þar eru
guðs vegir er góðir menn fara.
Björn Sigurðsson
Guðmundur Egþórsson
Hafnarfirði - Minning
Guðmundur Eyþórsson er lát-
inn.
Þau tíðindi komu kannski ekki
svo mjög á óvart, þó svo ég hefði
ekki búist við að hann væri á för-
um svo fljótt.
En örlög ráða. Enginn ræður
sínum næturstað. Lengstum bjó
hann með foreldrum sínum, síðar
eftir að móðir hans féll frá með
föður sínum, og að honum látnum
einnig „undi hann lengstum einn“.
Eftir nám í Loftskeytaskólanum
fór hann til sjós og störfin síðustu
árin voru líka helst tengd sjónum.
En legstum starfaði hann við
Morgunblaðið og var að auki í
mörg ár fréttaritari þess í Hafn-
arfirði, sínum kæra heimabæ, þar
sem hann undi alla sína daga.
Guðmundur var geysi tryggur
vinur og þó aldursmunur okkar
væri mikill, urðum við góðir félag-
ar. Við áttum sameiginlegt áhuga-
mál, þar sem Sjálfstæðisflokkur-
inn var og oft var gaman fyrir
mig, ungan mann, að rabba við
hann um liðna tímann, sem mér
var að mörgu hulinn, og afla mér
fróðleiks af honum. Minni hans
var einstakt og óskeikult. Þó ekki
væri hann alltaf sem best fyrir
kallaður, einkum síðustu árin,
sveik minnið hann ekki.
Guðmundur minntist oft ár-
anna, er hann starfaði við Morg-
unblaðið. Þá varð svipur hans
bjartur og dreyminn. Var auð-
heyrt að hann saknaði starfans og
félaganna þar. En ávallt talaði
hann um alla þar með mikilli virð-
ingu og eftirsjá. Oft minntist
hann Bjarna heitins Benedikts-
sonar, sem lengi var ritstjóri
Morgunblaðsins. Fáa menn mat
hann meira og var hann honum
harmdauði, eins og flestum. Guð-
mundur flíkaði ekki tilfinningum
sínum, — enda oftast einfari og
því dulur eins og margir slíkir.
Hann var stilltur maður, kurteis
og snyrtimenni svo af bar.
Guðmundur var ekki gamall er
kallið kom. En hann var lúinn,
slitinn, einn. Hann var lengi með-
reiðarsveinn bölkonungsins mikla,
Bakkusar, og þjáðist oft af hans
völdum. Það var lífsharmur hans.
Slík er sumra saga.
Ég kveð Guðmund Eyþórsson
með þakklæti. Megi óþekkt fram-
tíð hans verða honum léttbærari
en árin sem nú eru að baki. Systk-
inum votta ég samúð.
Ævar Harðarson
raðauglýsingar — raðauglýsingar — raðauglýsingar
til sölu
Til sölu
Atlas kælivél, 3 kv., lítiö notuö. Uppl. í síma
19071.
húsnæöi óskast
Óska eftir
aö taka á leigu 200 — 300 fm sal, miösvæöis
í höfuöborginni.
Tilboð sendist augl.deild Mbl. merkt: „Vó —
8322“.
ÉFélagsstarf
Sjálfstœðisflokksins\
Selfoss
Sjálfstæóisfélögin á Selfossi halda almennan félagsfund, sunnudag-
inn 21. febrúar kl. 16.00 aö Tryggvagötu 8.
Fundarefni:
1. Tekin ákvöröun um framboöslista sjálfstæöismanna vegna nk.
bæjarstjórnarkosninga á Selfossi.
2. Umræöur um bæjarstjórnarmál. Framsöguerindi Óli Þ. Guö-
bjartsson.
3. Önnur mál.
Sjálfstæóisfélögm
Viðtalstími bogarfulltrúa
Sjálfstæðisflokksins
í Reykjavík
Borgartulltrúar Sjáltstæöistlokksins veröa til
viötals í Valhöll. Háaleitisbraut 1, á laugar-
dögum frá kl. 14—16.
Þar er tekið á móti hverskyns ábendingum
og er öllum borgarbúum boöiö aö notfæra
sér viötalstima þessa.
Laugardaginn 20. febrúar veröa til vlötals
Birgir ísleifur Gunnarsson og Hilmar Guö-
laugsson.
Heimdellingar —
varnarmál
Heimdallur gengst fyrir námskeiöi um varnarmál þriöjudaginn 23.
febrúar og fimmtudaginn 25. febrúar, og hefjast bæöi kl. 20.00 á
kvöldin. Leiðbeinandi veröur Kjartan Gunnarsson. Upplýsingar og
skráning í síma 82900.
Akureyri — Akureyri
Almennur fundur um fjárhagsáætlun bæjarsjóös áriö 1982 og önnur
bæjarmálefni, veröur haldinn í fólagsmiöstöö Lundarskóla, mánudag-
inn 22. febrúar kl. 20.30.
Bæjarfulltrúarnir, Gisli Jónsson, Siguröur J. Sigurösson og Siguröur
Hannesson skýra áætlunina og svara fyrirspurnum.
FulllrúaráO Sjálfstæóisflokksins á Akureyrl.
Félag sjálfstæðismanna í smáíbúða
og Fossvogshverfi
Mánudaginn 22. febrúar veröur haldin
fundur í Valhöll, Háaleitisbraut 1, meö um-
dæmafulltrúm félagsins. Hilmar Guö-
laugsson, varabókafulltrúi mætir á fund-
inn. Umdæmafulltrúar hvattir til aö fjöl-
menna.
Stjórnin.
„Betra líf í bæjum“
Umhverfismálakynning í Valhöll, Háaleitisbraut 1, laugardaginn 20.
febrúar:
Kl. 14.00 — 18.00 Sýning í vestursal á 1. hæö. Fjölmörg samtök og
félög kynna starfsemi sina á vettvangi umhverfismála.
Kvikmyndasýningar og skuggamyndasýningar í kjallara.
Kl. 15.00 Erindi flutt í austursal á 1. hæö. Setning: Salome Þorkels-
dóttir, alþingismaöur.
Kl. 15.05 Listrænt og menningarlegt umhverfi: Sveinbjörn Baldvins-
son, Ijóöskáld.
Kl. 15.15 Maöur og umhverfi: Dr. Jón Óttar Ragnarsson, matvælafr.
Kl. 15.25 Heilsusamlegt umhverfi: Skúli Johnsen, borgarlæknir.
Kl. 15.35 Umhverfi aö degi og nóttu: Kjartan Gunnar Kjartansson
háskólanemi.
Kl. 15.45 Náttúruvernd og notkun lands: Jón Gauti Jónsson,
framkv.stj. Náttúruverndarráös.
Kl. 15.55 Hönnun umhverfis: Stefán Snæbjörnsson, innanhúsarki-
tekt.
Kl. 16.05 Byggt umhverfi, skipulag og mannvirkjagerö: Þórarinn Þór-
arinsson, arkitekt.
Kl. 16.15 Trjárækt i j^éttbýli: Siguröur Blöndal, skógræktarstjórl.
Kl. 16.25 Endurnýjun umhverfis: Nanna Hermannsson, minjavöröur.
Kl. 16.35 Æskan og umhverfiö: Arnfinnur Jónsson, skólastjóri.
Kl. 16.45 Umhverfi aldraöra: Þórir Guöbergsson, félagsráögjafi.
Kl. 16.55 Umhverfi fatlaöra: Jóhann Sveinsson, laganeml.
Kl. 17.05 Heildarlöggjöf um umhverfismál: Dr. Páll Sigurösson, dós-
ent.
Kl. 17.15 Stefnumótun I umhverfismálum: Elín Pálmadóttir. blaöa-
maöur
Sýningin og ráöstefnan er öllum opin. Kaffiveitingar veröa frá kl. 15.
Umhverfismálanefnd Sjálfstæöisflokkslns.