Morgunblaðið - 21.04.1982, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. APRÍL 1982
19
Um „
íþrótt-
ir og „slæmar
u
eftir Ómar Þ.
Ragnarsson
Nú nýlega hafa heyrst raddir
um það, hve slæmt athæfi rall-
akstur sé.
Þessi íþrótt er ekki nema nokk-
urra ára gömul hér á landi, og það
er því ekkert óeðlilegt, að það geti
vafist fyrir mönnum, hvað hér sé á
ferð. Hingað til heg ég ekki hirt
um að elta ólar við ýmsar fullyrð-
ingar, sem komist hafa á kreik, en
ég á þó erfitt með að sitja þegj-
andi undir þeim stóryrðum, sem
Gísli Bjarnason, gegn og góður
maður á Selfossi, viðhafði um rall-
akstur í lesendabréfi í Morgun-
blaðinu síðastliðinn fimmtudag.
Ætli maður verði ekki að bera
hönd fyrir höfuð sér, þegar maður
er sakaður um að stunda „fyrir-
litlegasta uppátæki í akstri," eins
og Gísli kallar rallakstur í grein
sinni.
Munurínn á bíl
og keppnisbíl
Gísli og fleiri virðast eiga erfitt
með að gera greinarmun á ai-
mennum akstri og akstursíþrótt-
um.
Þessi munur er þó töluverður,
og verður bezt lýst með einföldum
samanburði: í almennri umferð
aka íslendingar á venjulegum bíl-
um á allt að 70—80 kílómetra
hraða á vegum, þar sem þeir mæta
bílum af svipuðu sauðahúsi. Al-
mennt aka menn án þess að nota
bílbelti. Rekist bíll á annan, sem
kemur á móti, getur höggið sam-
svarað árekstri bíls á 140—160
kílómetra hraða á kyrrstæðan
hlut. í rallkeppni er hins vegar ek-
ið á leiðum, oftast afskekktum,
sem lokaðar eru annarri umferð á
meðan, og hæfilegt bil er á milli
keppnisbíla. Skylt er, að bílarnir
séu með sterkar veltigrindur, sem
standast strangar alþjóðlegar
kröfur, tvö stór slökkvitæki, tvo
aðvörunarþríhyrninga, enginn
hlutur laus í bílnum, ökumenn
njörvaðir niður í fjögurra punkta
öryggisbelti, sem liggja yfir báðar
axlir og mitti og hafi hjálma á
höfði. Flestir keppnisbílarnir eru
styrktir yzt sem innst með sér-
stakan rofa til að rjúfa allan
straum, jafnvel með benzíngeyma,
flutta innar í bílinn og sérstaklega
varða.
Fleira mætti nefna, en ætti ég
að velja á milli þess að aka á hinn
venjulega íslenzka hátt án þess að
spenna bílbelti í umferðinni eða
aka i keppni á fullkomnum rallbíl
á lokaðri keppnisleið, þá er ég ansi
hræddur um, að ralibíllinn yrði
ofan á.
„Góðar“ íþróttir
og „slæmar“
En nú koma Gísli og félagar og
segja, að það sé slæmt fordæmi,
sem gefið sé með akstrinum í
rallkeppni, og Gísli á erfitt með að
skilja, að akstur geti verið íþrótt.
Jæja, Gísli minn, ég er hræddur
um, að margar viðurkenndar
íþróttagreinar yrðu lagðar niður,
ef menn legðu þennan skilning i
iðkun þeirra.
Þannig gætu Júdó og glímur
hvers konar og fangbrögð, þar sem
hvers kyns brögðum, „hengingum"
og fantatökum er beitt, verið
álitnar fordæmi fyrir líkamlegu
ofbeldi samkvæmt þessum skiln-
ingi.
Sem betur fer, sjá flestir, að
þessu er ekki svo farið, enda gæti
þá orðið brátt um „þjóðaríþrótt-
ina", glímuna; að maður nú- ekki
tali um skylmingar og spjótkast,
sem hvort tveggja eru íþrótthr,
sem til hafa orðið upp úr vopna-
burði og manndrápum.
Raunar er allur sé öryggis-
búnaður, sem notaður er við
skylmingar, sem er Ólympíu-
íþrótt, hliðstæður við þau öryggis-
tæki, sem notuð eru í rallbílnum.
Og dettur engum í hug, að skylm-
ingar verði til þess, að menn fari
að vaða um og leggja fólk í gegn,
eða að keppni í skotfimi hvetji
menn til manndrápa.
Hver er munurínn á
skíðum og hestum,
bobsleðum og bílum?
Ég skal nefna aðra hliðstæðu:
keppni í bruni á skíðum. Sé farið
að alþjóðlegum öryggiskröfum,
sem sjást á brunmótum, sem sýnd
eru í sjónvarpinu, þarf brun ekki
að vera hættulegri íþrótt en til
dæmis knattspyrna. í rallbílum er
fylgt alþjóðlegum öryggiskröfum,
sem hafa leitt til þess, að rallakst-
ur er hættuminni íþrótt en til
dæmis knattspyrna og skíða-
íþróttir.
Margir eiga erfitt með að átta
sig á því, að akstur geti verið
íþrótt. Þó er kappakstur viður-
kennd íþróttagrein erlendis, og ég
man ekki betur en að íþrótta-
fréttamenn hafi kjörið Jackie
Stewart íþróttamann ársins hér
um árið. Er einhver afgerandi
munur á því, hvort menn eru á
skíðum, hestum, bobsleðum eða
bílum?
Meðan gæðingar eru
til, verður þeim hleypt
Segjum sem svo, að bílar væru
ekki komnir til sögu, og hesturinn
væri enn „þarfasti þjónninn". Þá
væru í gildi umferðalög aldamót-
anna um ákveðinn hámarkshraða
hesta í umferðinni og fleiri atriði,
sem spornuðu gegn slysum og
árekstrum á götum og vegum.
Auðvitað yrði fyrir hendi áhugi
ýmissa á því að hleypa gæðingum
og stunda alls kyns hestaíþróttir,
og það fengju menn náttúrulega
að gera á lokuðum brautum, eftir
ákveðnum öryggisreglum, til
dæmis um notkun hjálma o.s.frv.
Það skyldi þó aldrei vera, að upp
risu menn og andmæltu hesta-
íþróttum á þeirri forsendu, að
þetta væri auðvirðileg sóun á
kröftum og fóðri og æsti menn til
þess að hleypa hestunum í um-
ferðinni?
Eða að banna ætti hestaíþróttir,
vegna þess, að hestar ættu stóran
þátt í ofbeit landsins?
Ég sagði í upphafi, að bíla-
íþróttir væru ungar hér á landi.
Margir hafa enn ekki áttað sig til
fulls á því, að bíllinn hefur komið
til skjalanna, ýmist í stað hestsins
eða sem hliðstæða.
Slys, jafnvel dauðaslys á hest-
um, þykja vart fréttnæm. Þau eiga
sér 1100 ára hefð. Ein bílvelta
verður hins vegar að þremur, þeg-
ar dagblað segir frá Tommaralli,
og smávægileg meiðsl verða að
hryggbroti.
Hversu mjög, sem menn vilja,
að íþróttir, sem þeir hafa skömm
á, verði útlægar gerar, verða menn
að horfast í augu við raunveru-
leikann, þann raunveruleika, að
mcðan gæðingar eru til, verður þeim
hleypt, og í nútímaþjóðfélagi, hafa
margir yndi af því að efla leikni eða
afl sitt á einhverju sviði.
Eftir að bílaíþróttir komu til
sögunnar hér á landi, hefur dregið
mjög úr því, að sögn lögreglunnar
i Reykjavík, að menn hafi stundað
kappakstur á götum borgarinnar
til stórhættu fyrir sjálfa sig og
aðra.
Piltar með áhuga á bílaíþróttum
eyðanú tómstundum sínum vikum
og mánuðum saman I að endur-
bæta og gera við bíla sína til þess
að geta hleypt þeim á lokuðum
brautum og vegum, í samræmi við
nauðsynlegar öryggiskröfur.
Þótt ef til vill væri æskilegra, að
þeir læsu Islendingasögurnar eða
góðskáldin, þá eru þeir ekki verr
komnir liggjandi undir bílum sín-
um í viðgerðargailanum á kvöldin
heldur en í mörgu öðru, sem aðrir
ungir menn stunda.
Sú kunnátta, sem þeir öðlast á
bílum við þessa iðju skilar sér oft
í góðum verkmönnum til bílavið-
gerða þegar fram líða stundir.
Ég held, að ekki sé meira benz-
íni eytt í akstri þessarra keppnis-
bíla heldur en eytt er í flugferða-
kostnað með íþróttafolk, sem
stundar „viðurkenndar" íþróttir.
Og margur dreifbýlisjeppinn
eyðir meiru yfir árið en þessir bíl-
ar gera.
Eru laxveiðar „vont" sport,
vegna orkueyðslunnar, sem fylgir
þeim?
Með þekkingu og skiln-
ingi má leysa málin
Erlendis er rallakstur gróin og
vinsæl íþrótt, jafnt austan tjalds
sem vestan.
Omar Þ. Ragnarsson
„Ætti ég að velja á
milli þess að aka á hinn
venjulega íslenska hátt
án þess að spenna bíl-
belti í umferðinni eða
aka í keppni á fullkomn-
um rallbíl á lokaðri
keppnisleið, þá er ég
ansi hræddur um að
rallbíllinn yrði ofan á.“
Innan vébanda akstursíþrótta-
félaga landsins eru nú um þrjú
þúsund manns.
Þetta er ung íþrótt hérlendis, og
eðlilega þarf að leysa ýmis vanda-
mál, sem upp koma, vegna þess, að
ekki er á gróinni hefð að byggja.
Nokkrum sinnum hefur komið í
minn hlut að ræða við menn í hér-
aði um framkvæmd rallkeppni til
þess að leysa vandamál, sem kom-
ið hafa upp á síðustu stundu í
sambandi við framkvæmd keppni.
í öllum tilfellum hefur sam-
komulagsvilji, tillitssemi og skiln-
ingur orðið til þess að leysa málin,
enda hafa málsaðilar lagt sig fram
um það að kynna sér aðstæður all-
ar til þess að geta uppfyllt eðli-
legar óskir hver annars.
Með ósk um slíkan anda erfi ég
ekki skrif vinar míns, Gísla
Bjarnasonar, um rallakstur, held-
ur virði þau til betri vegar.
Ég virði áhuga hans á auknu
umferðaröryggi, en bendi honum
á, að þekking á akstursíþróttum
og öryggisatriðum í sambandi við
þær geta glöggvað skilning manna
á mikilvægum þáttum umferðar-
öryggis, sem er sameiginlegt
áhugamál okkar beggja.
Við, þessi þrjú þúsund, sem
grípum í akstursíþróttir í stopul-
um tómstundum, gerum ekki kröf-
ur til lýsingarorða eins og „göfug
þjóðaríþrótt".
Við æskjum aðeins þekkingar og
skilnings; að fá að sitja við sama
borð og aðrir hliðstæðir hópar
áhugafólks, og ekki myndi saka,
þótt senn yrðu settar langþráðar
reglur um akstursíþróttir og
framkvæmd þeirra.
Þá yrði minni hætta á misskiln-
ingi og atvikum á borð við það í
Flóanum um daginn.
Ómar Þ. Ragnarsson

Einangrun og pússning
aö utan á steinhús,
hlaðin hús og timburhús
Eigiö þér alkali-skemmt hús? „Einn af möguleikunum á viögerö" sam-
kvæmt skýrslu frá Rannsóknarstofnun byggingariönaöarins.
Eigiö þér gamalt hús? Hægt er aö lækka K-töluna(kólnunartalan minnk-
ar hitatap). Þá er þetta lausnin.
Eruð þér aö byggja nýtt hús?
Þá er þetta lausnin.
1,
Gömlu pússninguna á ekki aö
taka i burtu.
2Festingar fyrir ullina, netiö og
■ pússninguna.
Einangrun; ull, óbrennanleg,
rakavarin í A-gæðaflokki, 50
mm—125 mm.
Sýruhelt ryöfrítt stálnet.
Grunnpússning til aö halda viö
i netinu.
6Sprittpússning, hraunpússning
■ eða sléttpússning eftir vali.
Vindþétt, vatnsþétt, frostþoliö. 36
mismunandi litir eftir vali.
Viöurkennt af Statens Planverk (byggingayfirvaklinu) í Svíþjóö.
Viöurkennt af Boligministeriet (byggingayfirvaldinu) í Danmörku.
— Geymið auglýsinguna-
Allar upplýsingar veitir
Vinnustofan Verkhönnun
í síma 84749, ettir kl. 19.00 virka daga.