Morgunblaðið - 21.04.1982, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. APRÍL 1982
25
Ljósm.: Kmilía Bj. Björnsdóttir.
4 blaðamannafundinum í Norræna húsinu í gær. Talið frá vinstri: Björg Elling-
*n, eiginkona Ragnars, þá Ragnar Jónsson, útgefandi, Ragnheiður Jónsdóttir
er myndskreytti bókina og Marteinn Viggósson, frá Prentsmiðjunni Grafík er
irentaði bókina.
Grna Ragnarsdóttir, Valva Árnadóttir, Auður Ragnarsdóttir og Sigríður Ella
tlagnúsdóttir. Erna og Auður eru dætur Ragnars í Helgafelli, Valva er starfs-
naður forlagsins og Sigríður Ella mun syngja Ijóð eftir Laxness á tónleikunum á
iumardaginn fyrsta.
tíð
r betri
■ .* -4 |
Kápusíða nýju bókarinnar. Eins og sjá má er myndskreyting Ragnheiðar Jónsdóttur gerð í kringum glugga. f þessum
gluggum sést skáldið áttrætt, og á bernskualdri. „Ég sé hann þarna fyrir mér sem ungan dreng er horfir til hins áttræða
manns, eins og hann spyrji sem svo, hvað varð nú úr mér?“ sagði Ragnheiður.
okkur að horfa út um,“ sagði
Ragnheiður.
Hin nýja bók er vönduð að allri
gerð, í stóru broti, 80 blaðsíður.
Hún er sett í Bliki, bundin í Bók-
felli, en litgreind, brotin um og
prentuð í prentsmiðjunni Grafík
hf. Sem dæmi um þá vinnu sem
lögð hefur verið í prentunina má
nefna, að svarthvítar myndir
Ragnheiðar við sum ljóðin, voru
litgreindar og prentaðar í fjórum
umferðum eins og litmyndirnar, til
að gefa þeim rétta áferð, til sam-
ræmis við litmyndirnar. „Það má
því segja að prentunin sé nokkurt
afrek einnig, ekki síður en efnið
sjálft," sagði Erna Ragnarsdóttir,
sem stjórnaði blaðamannafundin-
um fyrir hönd Helgafells. Hún
sagði bókina koma í verslanir á
föstudaginn, 23. apríl, á afmælis-
dag Laxness. Upplag bókarinnar
er takmarkað við 1000 eintök.
Við mörg kvæða Laxness hefur
verið samin tónlist, og hafa mörg
þeirra laga náð vinsældum. í til-
efni afmælis skáldsins efnir
Helgafell til tónleika í Norræna
húsinu á morgun, fimmtudag,
sumardaginn fyrsta. Þar mun
listafólkið Kristinn Sigmundsson
og Sigríður Ella Magnúsdóttir
syngja lög við ljóð eftir Halldór,
við undirleik Jónínu Gísladóttur
og Jórunnar Viðar. Lögin eru eftir
tónskáldin Atla Heimi Sveinsson,
Jón Ásgeirsson, Jón Þórarinsson,
Karl 0. Runólfsson, Þorkel Sigur-
björnsson, Þórarin Guðmundsson,
Jón Nordal og Jórunni Viðar.
Ljóðin eru, í sömu röð og höf-
undar laganna við þau: Bráðum
kemur betri tíð, Maístjarnan (Sól),
Vögguljóð á hörpu, Dans (Viki-
vaki), Lagstúfur úr Atómstöðinni,
Vor hinsti dagur er hniginn, Hvert
örstutt spor og tvö hin síðustu við
lög Jórunnar Viðar, Glugginn og
Unglingurinn í skóginum. Lag Jór-
unnar við hið síðastnefnda er sam-
ið sérstaklega í tilefni afmælisins
nú, að beiðni Ragnars Jónssonar í
Helgafelli (í Smára).
Þá verða einnig sungin ljóð úr
„Söngbók Garðars Hólrn", við lög
Gunnars Reynis Sveinssonar.
— AH
mennan skilning á mikilvægum
málefnum þjóðlífsins? Það getur
verið, en er þá víst, að mennta-
skólar séu rétti staðurinn fyrir
slíka fræðslu? Gætu ekki frjáls
námskeið, í skólum og utan
þeirra, sinnt þessu hlutverki bet-
ur fyrir þá, sem á annað borð
hafa áhuga? Þá skiptir kennslan
ekki minna máli. Það er mikil-
vægara í þessum greinum en
nokkrum öðrum, að hún sé í
höndum manna, sem auk há-
skólanáms hafa öðlazt þekkingu
og innsæi í virku starfi og eru
vaxnir upp úr þeim hugmynda-
fræðum, sem menn iðulega
ánetjast í háskóium. Eiga
menntaskólar völ á kennslu
slíkra manna og leita þeir eftir
henni?
En gildi bókar Gylfa Þ. Gísla-
sonar er jafnmikið, hvort sem
hún verður kennd í menntaskól-
um eða ekki. Hún leiðir hvern
þann, sem áhuga hefur, á vit
fræðigreinar, sem fjallar um
einn mikilvægasta þátt mann-
legs lífs og samfélags. Þessi
grein er frábrugðin náttúruvís-
indum að því leyti til, að við-
fangsefni hennar er síbreytilegt.
Það samhengi fyrirbæra, sem
verið er að leita að, er ekki var-
anlegt. Þróun fræðigreinarinnar
sjálfrar er jafnvel orsakavaldur
síns eigin viðfangsefnis. Þeir
tímar hafa komið, þegar hag-
fræðin virtist geta gefið grein-
argóð svör við spurningum
manna og leyst á hagnýtan hátt
þau verkefni, sem fyrir hana
voru lögð. Slík skeið voru í upp-
hafi klassíska tímabilsins í byrj-
un nítjándu aldar eða á blóma-
skeiði jafnvægiskenninga í byrj-
un þessarar aldar. En það hafa
komið aðrir tímar, þegar hag-
fræðin virtist ekki fjalla um
sjálfan veruleikann. Á slíkum
tímum hafa nýjar stefnur skotið
upp kollinum, ágreiningur
magnast og áhrif greinarinnar
þorrið. Slíkt skeið var á fjórða
tug þessarar aldar og í upphafi
þess fimmta, á námsárum og
fyrstu starfsárum okkar Gylfa
Þ. Gíslasonar og jafnaldra
okkar. En upp úr því róti spratt,
öllum að óvörum, nýtt blóma-
skeið hagfræðinnar. Hagfræð-
ingar voru að nýju sammála um
grundvallaratriði, ágreiningur
stjórnmálaflokka minnkaði stór-
lega, og stjórnmálamenn og hag-
fræðingur unnu saman með góð-
um árangri.
Það er þetta blómaskeið, sem
er baksvið bókar Gyifa Þ. Gísla-
sonar um þjóðhagfræðina. Það
eru viðhorf þess og hugmyndir,
sem til okkar tala svo til á hverri
síðu. Líklega í of ríkum mæli.
Það getur víst ekki farið á milli
mála að nýtt skeið ólgu og um-
brota er gengið í garð, og það
fyrir nokkru síðan, að þær
lausnir, sem áður dugðu, hafa nú
brugðist, að hagfræðingar eru
ekki lengur sammála, og stjórn-
málaátök fara vaxandi. Um það
getur enginn spáð, hvort úr þess-
um jarðvegi sprettur ný sam-
hæfing kenninga innan hagfræð-
innar, sem á raunsæjan hátt
fjallar um þann veruleika, sem
við blasir, og getur orðið farsæll
leiðarvísir í efnahagsmálum.
Það er að sjálfsögðu til of mikils
ætlazt, að bók sem þessi geti tek-
izt á við málefni af slíkum toga
og varpað ljósi á þá óvissu, sem
við blasir. En það hefði mátt
gefa lesendunum öllu meira
hugboð um það, sem er á ferð-
inni, en raun hefur á orðið.
En þótt margt virðist nú ekki
á rökum reist, sem áður voru
augljós sannindi, stendur þó sjá
kjarni hagfræðinnar óhaggaður,
sem byggir á grundvallareigin-
leikum manna, því hátterni, sem
ætíð virðist koma í ljós, hvernig
sem aðstæður breytast og
stjórnarfari er háttað. Það voru
þessi atriði, sem frumherjar
hagfræðinnar sinntu umfram
allt. Þess vegna hafa þeir nú
meira að segja okkur en margir
þeirra, sem síðar komu til sög-
unnar, og sá skilningur og inn-
sæi getur komið okkur að góðum
notum, þegar við reynum, um
stundarsakir, að finna á ný fót-
festu í heimi og í fræðigrein, sem
er á hverfanda hveli.
Gekk vel og áheyrend-
ur tóku mér hlýlega
segir Unnur María Ingólfsdóttir sem
hélt tónleika í Wigmore Hall í London
— Þessir tónleikar gengu mjög
vel, áheyrendur tóku mér hlýlega og
ég fékk mikið af blómum, sagði
Unnur María Ingólfsdóttir fiðluleik-
ari í samtali við Mbl. í gær, en í
fyrrakvöld hélt hún tónleika i Wig-
more Hall í London.
Með Unni Maríu spilaði píanó-
leikarinn Ian Brown og á efn-
isskrá þeirra voru sónata eftir
Geminiani, Chaconna í D-dúr eftir
Bach, Vorsónatan eftir Beethoven
og sónata eftir Franck. Unnur
María Ingólfsdóttir hefur sl. 4 ár
verið búsett í London og var hún
spurð hvað helst væri á döfinni
hjá henni á næstunni:
— Ekki eru ráðgerðir sérstakir
tónleikar alveg á næstunni, en í
júní kem ég til íslands og spila
m.a. á Listahátíð með nýju kamm-
ersveitinni og síðar fer ég til
Spánar með Pólýfónkórnum og
spila einleik með kammersveit í
Bach-konsertum. Annað er ekki á
dagskrá í sumar, en í mars sl. var
ég á ferð í Stokkhólmi og Osló og
lék þar m.a. með Þorkatli Sigur-
björnssyni íslenska tónlist.
Unnur María Ingólfsdóttir fiðluleikari
Fæðingarorlof feðra:
Er einn mánuður
RÉTTUR feðra til fæðingarorlofs
hefur verið rýmkaður nokkuð með
sérstakri lagatúlkun er breyttist frá
24. febrúar 1982, en áður miðaðist
fæðingarorlofsgreiðsla loður við
vinnuframlag móður. Samkvæmt
nýju lagatúlkuninni á faðir nú rétt á
kr. 8.073 í einn mánuð hafi hann
unnið 1032 dagvinnustundir síðustu
12 mánuði og felli hann niður störf
sín. Móðir, sem rétt á til fæðingar-
orlofsgreiðslu almannatrygginga,
getur samþykkt að faðir taki síðasta
mánuð fæðingarorlofsins, þ.e. þriðja
mánuð þess, og fellur þá greiðsla til
móður niður.
Samkvæmt upplýsingum er
og allt að
8.032 kr.
Mbl. aflaði sér hjá Trygginga-
stofnun ríkisins er fæðingaror-
lofsupphæðinni skipt í þrjá flokka
og er framangreind tala greiðsla
eftir 1. flokki. í 2. flokki fá menn
kr. 5.382 hafi þeir unnið 516—1031
dagvinnustund og í 3. flokki kr.
2.691 hafi menn unnið 515 dag-
vinnustundir eða minna síðustu 12
mánuðina. Þá upplýsti Trygg-
ingastofnunin m.a. eftirfarandi:
Faðir sem hyggst neyta réttar síns
til fæðingarorlofs almannatrygg-
inga skal tilkynna það atvinnurek-
anda með 21 dags fyrirvara og hve
lengi hann verður frá störfum.
Skal hann leggja inn sérstaka um-
sókn sem fylgi vottorð vinnuveit-
anda um vinnu hans síðustu 12
mánuði og yfirlýsing þess efnis að
hann leggi niður launuð störf
þann tíma sem fæðingarorlof
verður greitt. Er umsókn aðeins
gild að móðir samþykki og faðir á
því aðeins rétt til fæðingarorlofs
almannatrygginga að móðir hafi
átt þann rétt.