Morgunblaðið - 21.04.1982, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. APRÍL 1982
Fimm mánuðir í fáein svör:
„Hefiir tekið hressi-
lega á í ráðuneyti sínu
u
— sagði Þjóðviljinn um iðnaðarráðherra

Samkvæmt 32. grein þingskapa
ber ráðherra að svara fyrirspurnum
þar sem skriflegra svara er krafizt
innan viku. Hinn 10. desember
1981 lagði Kriðrik Sophusson (S)
fram beiðni til iðnaðarráðherra um
skriflegt svar við 6 fyrirspurnum,
sem enn hefur ekki verið svarað: I)
Hvaða nefnda og starfshópa hefur
iðnaðarráðuneytið stofnað til í tíð
núverandi ríkisstjórnar til að vinna
að sérstökum verkefnum? 2) Hvaða
sérfræðinga hefur ráðuneytið feng-
ið til slíkra verkefna? 3) Hver eru
verkefni þessara nefnda og sér-
fræðinga, starfshópa og sérfræð-
inga? 4) Hvaða menn eru í þessum
nefndum og starfshópum? 5) Hver
var kostnaðurinn við þessa starf-
semi árið 1980 og hvað er áætlað að
hann verði í ár (þ.e. 1981)? 6)
Hvernig hefur iðnaðarráðuneytið
varið eftirfarandi tekjum fjárlaga-
ársins 1981: aðstöðugjaldi kr. 10,5
m.kr., efling iðnþróunar og tækni-
nýjungar 400 þús. kr., orkusparnað-
ur 450 þús. kr., ullar- og skinna-
verkefni 180 þús. kr.?
Tólf nefndir með
sjö tugi manna
lagðar niður!
Friðrik Sophusson (S) sagðist
margoft hafa ítrekað þessar fyr-
irspurnir, sem svara hefði átt sex
dögum síðar en þær vóru fram
lagðar, 10. desember fyrra árs, en
nú væru brátt 5 mánuðir liðnir —
án svara. Ég á ekki annars kost
en kveðja mér hljóðs um þing-
sköp og knýja á þagnarmúrinn.
Ég spyr iðnaðarráðherra nú,
hvort er svara að vænta fyrir
þinglausnir?
Skömmu eftir að Hjörleifur
Guttormsson tók við embætti
iðnaðarráðherra, sagði Friðrik,
kom mikil uppsláttarfrétt í Þjóð-
viljanum, í desember 1978, þar
sem þau afrek vóru tíunduð, að
nýr og ferskur ráðherra í
iðnaðarráðuneyti, sem tekið hafi
við af Gunnari Thoroddsen, hafi
heldur betur hreinsað til eftir
hann, lagt að velli hvorki meira
né minna en 12 nefndir með sjö
tugi manna innanborðs. Þessari
frétt hafi síðan verið fylgt eftir í
forystugrein í Þjóðviljanum þar
sem hafi m.a. verið komizt svo að
orði: „Hjörleifur Guttormsson
hefur tekið hressilega á í ráðu-
neyti sínu. Það heyrir til tíðinda,
þegar ráðherra tilkynnir á einu
bretti, að hann hafi lagt niður
tólf nefndir á vegum ráðuneytis
síns og leyst frá störfum sjötíu og
tvo nefndarmenn og ritara. Er
þessi tiltekt skýr vottur um
Friðrik Sopusson
Gunn#r Tboroddwn:
Aramótaskaup
iðnaðarráóherrans
„Tekió til í ráóuneyti"

Hjörleifur Guttormsson
ir manna innanborðs. Hefur
margur orðið frægur af minna
tilefni!" í svari Gunnars Thor-
oddsen er það hinsvegar ekki tal-
ið til tíðinda þó nefndir, sem lokið
hafi störfum, séu lagðar niður.
Og í niðurlagsorðum segir hann
m.a.: „í auglýsingastarfsemi sinni
hefur iðnaðarráðherra láðst að
geta um eitt: Það er, hverjar
nefndir hann hefur sjálfur skip-
að...“
Það er einmitt um þetta efni
sem nú hefur verið spurt, nefndir
og sérfræðinga, starfssvið og
kostnað, sem iðnaðarráðherra
hefur hlaðið utan um sig í tímans
rás, en vefst tunga um tönn við að
svara. Sumir segja fimm mínútna
verk að taka það saman, sem um
er spurt, enda liggi öll svörin
fyrir, sumir fimm daga, en eng-
inn að það þurfi þá fimm mánuði,
sem liðnir eru síðan spurt var!
Svar mjög fljótlega
Hjörleifur Guttormsson, iðnaðar-
ráðherra, sagði að svör hefðu
dregizt úr hömlu, en myndu
væntanlega liggja fyrir mjög
fljótlega. Ég hefi ýtt á eftir þessu
máli í mínu ráðuneyti, sagði
ráðherra, en þessar spurningar
kalla á nokkra vinnu, þar sem
m.a. er beðið um tölulegar upp-
lýsingar. Þetta liggur nú fyrir en
það er eftir að leggja það fram í
prentuðu máli.
Ég eftirlæt öðrum að hafa
þessa hluti að gamanmáli, sagði
ráðherra, en bið velvirðingar á
þeim drætti sem orðið hefur.
Hann minnti og á, að árlega
kæmi út bók á vegum stjórnvalda
um nefndir og ráð, nöfn og kostn-
að.
Friðrik Sophusson (S) þakkaði
háttvís og hófleg svör og kvaðst
skilja þau svo, að umbeðið skrif-
legt svar kæmi innan fárra daga.
Hann sagði rétt, að út kæmi ár-
lega bók um nefndir ríkisins, en
þar væri ekki að finna störf falin
sérstökum sérfræðingum, né
kostnað þar að lútandi, og gott
væri líka að fá fram þær nýju
nefndir og starfshópa þess
„hressa" ráðherra, sem Þjóðvilj-
inn hældi á sinni tíð fyrir að
ganga á hólm við nefndafarganið
og hafa sigur, að sögn!
stefnubreytingu í iðnaðar-
ráðuneytinu."!
Gunnar Thoroddsen, núverandi
forsætisráðherra, svaraði þessum
Þjóðviljaskrifum í Morgunblaðs-
grein. Hún bar yfirskriftina: Ára-
mótaskaup iðnaðarráðherrans —
„tekið til í ráðuneyti". Upphafs-
orð hennar vóru: „Margt er sér til
gamans gert um áramót. Hjör-
leifur iðnaðarráðherra Gutt-
ormsson gerði sér afrekaskrá og
kom á framfæri við fjölmiðla.
Fréttamenn fögnuðu skrá þessari
enda eru íþróttafréttir vinsælar
og hafa forgang í fjölmiðlum. Það
hlaut að teljast til meiriháttar
tíðinda í íþróttaheiminum þegar
einn maður hefur í einni lotu lagt
að velli tólf nefndir með sex tylft-
Frumvarp um kirkjuráð og kirkjuþing:
Kirkjuþingsfulltrúum fjölgað um fimm
Kirkjumálaráðherra hefur lagt fram frumvarp um kirkjuþing og kirkjuráð
íslenzku þjóðkirkjunnar. Frumvarpið felur i sér eftirfarandi breytingar:
1) Kirkjuþingsmönnum er fjölg-
að um fimm. Bætt verður við
tveimur í Reykjavíkurprófasts-
dæmi. Myndað verður nýtt kjör-
dæmi, Kjalarnesprófastsdæmi, en
Borgarfjarðar-, Snæfellsness- og
Dalaprófastsdæmi verða sérstakt
kjördæmi. Ennfremur er lagt til að
guðfræðikandidatar og prestar sem
gegna föstum störfum í þágu þjóð-
kirkju án þess að bera ábyrgð á
prestakalli kjósi úr sínum hópi
einn aðalmann og tvo varamenn til
setu á kirkjuþingi.
2) Vígslubiskupar skulu eiga rétt
til fundarsetu á kirkjuþingi.
3) Kirkjuþing komi saman ár
hvert en ekki annaðhvort ár.
Starfstími verði allt að 10 dögum.
4) Smærri breytingar er varða
m.a. kosningu til kirkjuþings.
Verði frumvarpið að lögum situr
21 kjörinn fulltrúi á kirkjuþingi, en
það fjallar um sameiginleg málefni
þjóðkirkjunnar að eigin frumkvæði
og leysir úr málum, sem til þings-
ins er vísað af hálfu biskups,
kirkjuráðs, Alþingis og kirkju-
málaráðherra.
Kirkjuráð þjóðkirkjunnar er
skipað fimm mönnum: biskupi, sem
er forseti þess, og fjórum mönnum,
tveimur guðfræðingum og tveimur
leikmönnum, sem kirkjuþing kýs.
Kirkjuráð fer með framkvæmd
sameiginlegra málefna þjóðkirkj-
unnar, þ.á m. verkefni sem lög og
stjórnvaldsreglur ætla því og er-
indi, sem vísað er til þess af hálfu
kirkjuþings, biskups, kirkjumála-
ráðherra, Alþingis, héraðsfunda
sóknarnefnda eða starfsmanna
sókna og þjóðkirkju.
Flugleiðir/Arnarflug/Iscargo:
Fjármálaráðherra biður um
mat, sem fulltrúi samgönguráð
herra greiddi atkvæði gegn
Leyfið til Iscargo var út í hött, sagði Geir Hallgrímsson
Ragnar Eiður Steingrímur
Ragnar Arnalds, fjármálaráó-
herra, hefur farið fram á það við
stjórn Flugleiða hf., að hún fái fram
og láti Alþingi í té upplýsingar um
mat á eignum, sem Arnarflug hf.
keypti nýlega af Iscargo hf. Hann
beindi þessum tilmælum til Flug-
leiða í framhaldi af þingsályktun
um þetta sama efni. Sighvatur
Björgvinsson (A) sagði i þessu sam-
bandi Ijóst, að fjármálaráðherra
hefði formlega farið fram á það við
stjórn Flugleiða hf., sem fulltrúi
samgönguráðherra í stjórn þessa
sama félags heföi greitt atkvæði
gegn!
Eiður Guðnason (A) beindi
fyrirspurn til samgönguráðherra,
hversvegna fulltrúi hans í stjórn
Flugleiða hefði greitt atkvæði
gegn því í stjórn félagsins að
fram yrði látið fara mat óvil-
hallra manna á verðmæti þeirra
eigna Iscargo sem Arnarflug
hefði keypt og hvort samgöngu-
ráðherra hafi verið á móti slíku
mati?
Steingrímur Hermannsson, sam-
gönguráðherra, sagðist ekki hafa
haft afskipti af þessari atkvæða-
greiðslu, en tvennt hafi ráðið af-
stöðu fulltrúa hans: 1) fulltrúar
Flugleiða í stjórn Arnarflugs
hefðu staðið öðrum betur að vígi
að meta þessar eignir og 2) að
stefna ekki í hættu viðræðum um
visst samstarf Flugleiða og Arn-
arflugs.
Mjög harðar umræður urðu um
þetta mál og sökuðu þingmenn
Alþýðuflokks samgönguráðherra
um óeðlileg afskipti af þessu
máli, umræddar eignir hafi verið
keyptar á 10—12 milljóna króna
hærra verði en efni stóðu til og
kaupin líklega tengd veitingu
ráðherra á flugleyfum, m.a. til
Amsterdam. Ráðherra hefði þó
getað veitt Arnarflugi slíkt leyfi,
án þess að Iscargo skilaði sínu
leyfi, enda loftferðasamningur
milli íslands og Hollands ekki
skilyrtur um fjölda leyfa, þó hann
hafi látið að öðru liggja.
Geir Hallgrímsson (S) sagði
samgönguráðherra hafa haldið
óhönduglega á þessu máli. Ráð-
herra hefði skilyrt stuðning við
Flugleiðir, varðandi N-Atlants-
hafsflugið, því að það seldi meiri-
hluta sinn í Arnarflugi hf. Hvað
sem liði þeirri kenningu ráðherra
að hér skuli starfa tvö flugfélög í
millilandaflugi, annað stórt en
hitt minna, þá standi hitt eftir,
að vart hafi verið verjandi að
veita Iscargo flugleyfi til Amst-
erdam á sinni tíð, bæði vegna
fjárhagsstöðu þess félags, sem
síðar hafi komið betur í ljós, og
vegna þess að það hafði ekki eigin
vélar til að sinna slíku flugi, en
horft þá framhjá Arnarflugi, sem
hafði mun traustari fjárhag, eig-
in vélakost og hafði sýnt sig verð-
ugt trausts.
Eiður Guðnason (A) sagði svör
samgönguráðherra minni en eng-
in. Hann hefði vitnað til þess sem
afsökunar, að fulltrúar Flugleiða
í stjórn Arnarflugs væru öðrum
færari um að meta gildi þessara
kaupa, en þessir fulltrúar hafi
einmitt tekið afstöðu gegn þeim!
Það var ekki farið að þeirra vilja.
Þau eru orðin mörg klúðursmál-
in, sem skotið hafa upp kolli und-
anfarið, og flest í tengslum við
ráðherra Framsóknarflokksins.
Olafur Ragnar Grimsson (Abl)
sagði m.a. að ráðherrar, þ.á m.
samgönguráðherra, bæru stjórn-
arfarslega ábyrgð á afstöðu full-
trúa, sem þeir skipuðu í stjórn
stofnana og fyrirtækja, er ríkið
sé eignaraðili að.