Morgunblaðið - 21.04.1982, Blaðsíða 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. APRÍL 1982
Sr. Grímur Gríms
son - sjötugur
Eg hygg að þeir séu ekki margir,
nema þá þeir, sem umgangast síra
Grím Grímsson náið, er geti látið
sér til hugar koma að hann sé
sjötugur á degi þessum. Mannin-
um hefir. gefið verið óvenju ung-
legt og frítt yfirbragð auk þeirrar
snyrtimennsku, sem hann ber með
sér.
Síra Grímur er fæddur hér í
Reykjavík og var tvíburi. Systir
hans samaldra, Hildur Hald er
búsett í Kaupmannahöfn.
Faðir síra Gríms var Grímur
Jónsson, guðfræðingur á Isafirði,
hinn gjörfulegasti maður og
gáfaður. Voru honum falin ýmis-
leg ábyrgðarstörf á Isafirði.
Skólastjóri var hann við barna-
skólann um skeið. Settur var hann
sýslumaður um nær hálfs árs
tíma. Organisti var hann við
kirkjuna og mikill tónlistarunn-
andi, en lengst af vann hann skrif-
stofustörf við Asgeirsverzlun á
Isafiröi.
Móðir síra Gríms var Kristín
Eiríksdóttir, ráðskona Gríms
Jónssonar mikil ágætiskona, dug-
leg og æðrulaus. Hún var ættuð
frá Hóli í Önundarfirði.
Síra Grímur ólst upp í foreldra-
húsum á ísafirði og átti þar
bernsku sína til ellefu ára aldurs,
er móðir hans flutti með börnin
hingað suður. Var þá Grímur
Jónsson látinn fyrir fjórum árum.
Síðan hefir síra Grímur Grímsson
átt hér heima nema þann áratug,
sem hann var sóknarprestur í
Sauðlauksdal.
Séra Grímur Grimsson varð
stúdent frá Menntaskólanum í
Reykjavík árið 1933 og var svo við
nám í Háskólanum vetrarlangt.
Að því búnu hélt hann til náms til
Danmerkur og settist þar í einn
ágætasta skóla Dana, Niels Brocks
Handelsskole í Kaupmannahöfn.
Þaðan lauk hann prófi í verzlunar-
fræðum vorið 1935 og að því búnu
hóf hann fulltrúastörf við toll-
stjóraskrifstofuna í Reykjavík.
Þarna vann hann í nær tvo ára-
tugi, þar til, er hann að námi
loknu í guðfræði, gerðist sókn-
arprestur í Sauðlauksdalspresta-
kalli sumarið 1954. Sóknarprestur
í Ásprestakalli í Reykjavík verður
hann frá nýjári 1964 og þjónaði
þar i sextán ár, en að því búnu
þjónaði hann sem settur prestur í
Staðarprestakalli í Súgandafirði
um eins árs skeið. Prestsþjónustu
hefir því síra Grímur Grimsson
haft á hendi í 27 ár.
Sér rýnt í ártöl, þá sést, að síra
Grímur hefir setzt í guðfræðideild
meðan hann enn starfaði hjá toll-
stjóranum í Reykjavík og lokið
námi á fjórum árum. Þetta ber
vott um, að síra Grímur hefir ver-
ið ágætur námsmaður, enda
heyrði eg það eitt sinn, er einn af
prófessorum guðfræðideildar tal-
aði um óvenju góða greind síra
Gríms og nokkuð var það, að hann
lauk prófi með mjög góðum vitn-
isburði.
Síra Grímur er kvæntúr Guð-
rúnu Jónsdóttur (Gunnlaugsson-
ar, stjórnarráðsfulltrúa frá Kiðja-
bergi). Þau eiga þrjú börn: Soffíu,
hjúkrunarkennara í Stokkhólmi,
Hjört, verktaka og Jón, flugmann.
Það er á vettvangi prestsþjón-
ustunnar, sem leiðir okkar síra
Gríms hafa legið saman. Ég minn-
ist þess, er fundum okkar bar
fyrst saman vestur í Sauðlauksdal
fyrir rúmum tveim áratugum. Við
hjónin og börn okkar vorum á
ferðalagi og komum þar á prests-
setrið með sameiginlegum vini
okkar síra Gríms. Hann vildi
gjarnan, að við kynntumst síra
Grími og konu hans, því að hann
hafði mætur á prestshjónunum.
Þegar þar var komið heim á
hlað, veitti eg því fyrst athygli
hvílíka snyrtimennsku þar var að
sjá, svo og innandyra og hve þau
hjónin vor.u vinsamleg í viðmóti
og gestrisni. Þarna bjuggu þau
ágætu búi á þeirrar tíðar vísu.
Höfðu þau reist þar nýtt fjós,
votheyshlöður og brotið og ræktað
tún. Undraði mig hve staðurinn
var vel setinn, því að ekki hugði eg
að maður úr kaupstað, sem stund-
að hafði skrifstofuvinnu kynni svo
vel til verka við búsumsýslu.
Seinna komst eg að raun um það,
að á æskuárum hafði síra Grímur
lært að taka til hendinni. All
nokkur sumur hafði hann á æsku-
árum unnið sveitavinnu og kunni
því til þeirra verka. Auk þessa
hafði hann lagt aðra vinnu fyrir
sig bæði byggingarvinnu og síld-
arvinnu í verksmiðjum. Erfiðis-
vinna var honum því ekki fram-
andi. Þar að auki var maðurinn
vel á sig kominn, e.t.v. vegna þess,
í og með, að hann hafði sem ungur
maður iðkað íþróttir og var af-
reksmaður í þeim efnum. Fjöld-
ann alian hefur hann hlotið af
verðlaunapeningum á íþróttamót-
um hér í Reykjavík og annars
staðar og megin hlutann úr gulli
og silfri.
Eg varð þess var, að síra Grím-
ur naut mannhylli í prestakalli
sínu og einnig á Barðaströndinni,
því að um sex ára skeið þjónaði
hann einnig Brjánslækjarpresta-
kalli. Eg hygg að mannhylli þá, er
síra Grímur og þau hjón bæði
hlutu í Sauðlauksdal, megi rekja
til viðmóts þeirra, mannskilnings
og þeirrar gestrisni er sóknarfólk-
ið naut þar. Af afspurn veit eg, að
eftir messu á staðnum og við önn-
ur tækifæri var öllum boðið í bæ-
inn til að þiggja góðgjörðir.
Starfsvettvangur síra Gríms
var ekki auðveldur á þessum ár-
um, því að yfirferð var mikil og
ferðlög erfið og kostnaðarsöm.
Eins og áður var nefnt tók síra
Grímur við prestsþjónustu í Ás-
prestakalli um nýjár 1964.
Ásprestakall var eitt nokkurra
nýrra prestakalla, sem þá voru
sett á laggirnar vegna fólksfjölg-
unarinnar í borginni. Ekki er víst
að allir geri sér þess grein við
hvað er að etja í slíkum presta-
köllum, sem enga aðstöðu geta
lagt til, og presturinn á slíkum
stað verður að hafa forgöngu og
útsjónarsemi til að sjá þjónust-
unni farborða. Eg veit að í Ás-
prestakalli var mikið lagt á herðar
síra Grími og konu hans. Heimili
sitt lögðu þau til, svo að hægt væri
að sinna fermingarfræðslu og öðr-
um athöfnum. Þar fóru fram
skrifstofustörf og viðtöl við sókn-
arfólk. Messustaðir voru óhentug-
ir og samfara þessu var svo það
mikla starf að vinna að kirkju-
byggingunni og félagsstarfi í
sókninni. Þau hjónin lögðu geysi-
mikið af mörkum í þessum efnum.
Áður en síra Grímur lét af störf-
um í Ásprestakalli var Áskirkja
komin undir þak.
Sé svo vikið að prestsþjónustu
síra Gríms, þá fer hún honum vel
úr hendi. Maðurinn er ekki aðeins
smekkmaður og snyrtimaður í ytri
ásýnd, heldur þekki eg hann einn-
ig sem andlegt snyrtimenni, ef svo
má að orði kveða. Honum hefir
gefið verið tónlistarnæmi, og því
gat hann flutt tón sitt hreint og af
smekkvísi. Ræður sínar vildi hann
vanda. Því lagði hann sig fram um
eðlilegt og vandað íslenzkt málfar.
Auk þess er hann í ræðum sinum
laus við trúmálaþras, laus við
ásakanir á hendur stéttarbræðr-
um eða öðrum mönnum, en reynir
að vera uppbyggilegur, vinsamleg-
ur og það að geta staðið við það,
sem hann er að flytja. Sjálfsagt
má ætla það, að málvísi hans hafi
mótazt að einhverju leyti af því,
sem hann hefir lesið og les. Þar
ber hæst sígildar íslenzkar bók-
menntir og norðurlanda-bók-
menntir. I viðræðum okkar vitnar
síra Grímur oft til þess, sem hann
hefir lesið og á skemmtilegan
hátt, sem mér þykir birta nærgæt-
inn mannskilning hans og næmi
fyrir hinu broslega.
Kunningsskapur okkar síra
Gríms Grimssonar hófst við um-
breytni okkar, er við fluttum til
Reykjavíkur samtímis að kalla, til
nýrrar prestsþjónustu. Þessi
kynni jukust við það, að fljótlega
vorum við báðir kjörnir í vara-
stjórn Prestafélags Islands og
nokkru síðar í aðaistjórn félags-;
ins. Síra Grímur árinu fyrr. í
stjórn Prestafélags íslands var
hann í tólf ár samfleytt og for-
maður í ellefu ár. Við áttum mikið
samstarf um málefni prestastétt-
arinnar og þetta samstarf þróað-
ist í vináttu. Verður að segja það
eins og það er, að á þessum árum,
undir formennsku síra Gríms,
ávannst það mikið í viðurkenn-
ingu á starfi prestastéttarinnar og
í kjaraefnum, að sambærilegur
ávinningur hefir ekki orðið síðan.
Síra Grími fór formennskan ágæt-
lega úr hendi. Hann stjórnaði
fundum öllum með velvilja, laus
við forustuhroka, en var glöggur á
aðalatriði málefna. Nokkrum
sinnum sóttum við saman og
ásamt öðrum norræn prestaþing.
Þar kom síra Grímur fram á veg-
um íslenzkra presta, meðan hann
var formaður prestafélagsins.
Flutti þá ávörp eða ræðu við
messu. Allt var það gjört á þægi-
legan smekkvísan og skemmtileg-
an hátt.
Þegar eg virði fyrir mér í hug-
anum samneyti okkar síra Gríms
Grímssonar, þá er mér efst í huga
nærgætni hans og velvilji, hversu
hann skynjar og virðir manninn i
manninum, hve skemmtilegur og
greindur hann er í viðræðum og
þau hjónin gestrisin. Eg er mjög
þakklátur fyrir hina tryggu og
hreinskilnu vináttu og kynni við
þau hjónin. Eg og mitt fólk óskum
síra Grími, konu hans og fjöl-
skyldu þeirra, heilla og guðlegra
gæða á degi þessum og um allar
lífsstundir.
Arngrímur Jónsson
Sjötugur er í dag sr. Grímur
Grímsson, fyrrum sóknarprestur í
Ásprestakalli í Reykjavík. Hann
er fæddur á ísafirði 21. apríl árið
1912, sonur Gríms Jónssonar cand.
theol. og Kristínar Eiríksdóttur.
Eftir stúdentspróf vorið 1933
stundaði sr. Grímur nám við
kunnan verslunarskóla í Kaup-
mannahöfn og lauk þaðan prófi
vorið 1935 og gerðist fljótlega eftir
það starfsmaður Tollstjóra-
embættisins í Reykjavík og starf-
aði þar allt til ársins 1954.
Síðustu ár starfstíma síns hjá
Toilstjóra lagði sr. Grímur stund
Öllum er sýndu mér vinsemdarvott og virð-
ingar 6. apríl síðastliðinn, í tilefni áttræðis-
afmælis, þakka ég af heilum hug. Ég man
heillaskeytin öll og árnaðaróskir, blómasend-
ingar og hlýhug allan. Bið ykkur Guðs bless-
unar í bráð og lengd.
Þórgnýr Guðmundsson.
á nám við guðfræðideild Háskóla
íslands og lauk þaðan prófi með
mjög góðum vitnisburði. Það eru
þeim engin tíðindi, sem þekkja til
hæfileika hans, en ber ekki síður
þeirri alúð vitni sem hann lagði
við námið og þeirri alvöru, sem
köllun hans til þjónustu í kirkj-
unni var honum.
20. júní árið 1954 vígðist sr.
Grímur til Sauðlauksdalspresta-
kalls í Vestur-Barðastrandar-
sýslu. Það brauð var afskekkt og
örðugt yfirferðar, þar eð vegir
voru ekki upp á marga fiska og
þeir háskalegir, einkum að vetr-
arlagi. En sr. Grímur vílaði það
ekki fyrir sér, enda vel íþróttum
búinn og vestfirsku fjöllin ægi-
fögru honum kær frá bernskudög-
um, jafnt þegar um þau gnauðar
sem er þau skapa meiri kyrrð og
frið í faðmi sinum en annars stað-
ar verður fundinn á landi hér.
Sr. Grímur sat Sauðlauksdal af
reisn og hóf snemma búskap á
prestssetursjörðinni. í fjölþættum
verkahring sínum sem sóknar-
prestur afskekktra sókna, var
prestinum ómetanlegur styrkur
eins og jafnan ella að dugmikilli
hjástoð eiginkonu sinnar, frú Guð-
rúnar S. Jónsdóttur, en þau giftust
á þessum degi árið 1939 og eiga
þrjú börn. Kvað verulega að þeim
hjónum í félags- og menningarlífi
byggðarlagsins, enda þau félags-
lynd svo af ber og nutu mikilla
vinsælda sóknarbarna og virð-
ingar, sem og mennilegt heimili
þeirra í Sauðlauksdal. Sr. Grímur
var kostgæfinn um embætti sitt
og ekki síður sóknirnar sunnar
Kleifaheiðar, en hann þjónaði
Brjánslækjarprestakalli á Barða-
strönd lengst af prestsskap sínum
vestra.
Á jólaföstu árið 1963 urðu mikil
tímamót í lífi þeirra hjóna, en þá
hlaut sr. Grímur veitingu fyrir
nýstofnuðu Ásprestkalli í Reykja-
vík, sem hann tók við 1. janúar
1964. Flutti fjölskyldan að nýju á
Hjallaveg 35, þar sem heimili
hennar hafði staðið áður en leiðin
lá vestur á firði. Hér syðra biðu
prestsins mikil verkefni í nýjum
söfnuði sem enga kirkju átti né
neina starfsaðstöðu. Kom það í
hlut hans að hafa forgöngu um
byggjngu yfir starfsemi safnaðar-
ins. Áður en langt um leið var ráð-
ist af stórhug í byggingu þeirrar
kirkju, sem nú er risin í Laugar-
ásnum.
í brautryðjendastarfi í nýju
prestakalli naut þess, að sr. Grím-
ur átti fjölþætta reynslu að baki
og hann gæddur mikilli hæfni til
að laga sig að óhægum aðstæðum
og hann þess umkominn að glæða
helgar stundir safnaðarins hátíð-
leik þó ekki væri fyrir að fara
stuðningi af húsakosti eða öðrum
búnaði. Prédikanir hans og ræður
bera því vitni að hann er fróður
vel og víðlesinn og þær virðulega
fluttar af þeim næma smekk, sem
einkennir prestsverk hans öll. Það
er margur, sem minnist þakklát-
um huga þess trausts, sem per-
sóna hans og orð reyndust á við-
kvæmum stundum og þar, sem
huggunar var þörf og einnig þar,
sem gleðin ríkti. Enda er sr. Grím-
ur gæddur ríkri kímnigáfu og
spaugsemi honum létt á tungu, en
fáa þekki ég græskulausari. En
hitt dylst ekki kunnugum, að hann
er alvörumaður og gæddur við-
kvæmu þeli og örlátur á hlýju.
Þess nutu ekki síst þau sóknar-
börn hans, sem á Hrafnistu búa.
Það fjölmenna dvalarheimili lét
hann sér jafnan annt um og vitj-
aði heimamanna tíðum. Einnig
annaðist hann reglulega kvöldvök-
ur, þar sem slegið var á léttari
strengi og helgistundir, sem frú
Guðrún fylgdi honum ávallt til og
annaðist undirleik og söngstjórn
af mikilli alúð eins og við mörg
önnur prestsverk hans.
Heimili þeirra hjóna á Hjalla-
vegi skipaði mikinn sess í lífi safn-
aðarins og þau fjölmörg börnin,
sem þar hafa verið borin til skírn-
ar og brúðhjónin, sem þar eru vígð
og minnast þeirrar hlýju, sem
prestsheimilið og viðmót húsráð-
enda veitti sóknarbörnum á þess-
um hátíðarstundum og endranær.
Jafnframt annasömum prests-
störfum lét sr. Grímur að sér
kveða í félagi stéttar sinnar og sat
í stjórn Prestafélags Islands frá
1967 til ársins 1974. Var hann
formaður þess um fimm ára skeið
og veitti félaginu örugga forystu.
Hlutur hans er ekki veigalitill í
því, að á þeim árum þokaði ýmsum
baráttumálum presta verulega
fram.
Síðla árs 1980 sagði sr. Grímur
embætti sínu í Ásprestakalli
lausu. Þó starfsaldur væri orðinn
hár og aldur nokkur, bar hann
þess fá merki. Því settist hann
ekki í helgan stein, heldur tók að
sér embætti sóknarprests að Stað
í Súgandafirði, þaðan sem hann á
margra æskustunda að minnast
og dvaldi þar vestra þar til í haust
leið.
Á þessum hátíðisdegi í lífi sr.
Gríms færi ég honum og frú Guð-
rúnu og börnum þeirra, Soffíu,
Hirti og Jóni og ástvinum öðrum
hugheilar hamingjuóskir fyrir
hönd sóknarbarna og samstarfs-
manna í Ásprestakalli. Jafnframt
flyt ég honum einlægar þakkir
fyrir störf hans í þágu sóknar og
safnaðar. Þá vil ég einnig þakka
honum bróðurlegan stuðning við
mig eftir að ég tók við starfi hans
og drenglyndi allt. Guð blessi
hann og heimili hans í dag og alla
daga.
Árni Bergur Sigurbjörnsson
50 nýir félagsmenn
gengu í KRFÍ í fyrra
KVENRÉTTINDAFÉLAG íslands
hélt aðalfund sinn 22. mars 1982.
Formaður félagsins, Esther Guð-
mundsdóttir, flutti skýrslu stjórnar.
Á sl. ári gengu um 50 nýir félags-
menn í KRFÍ og er tala félagsmanna
nú um 360. Aðildarfélög eru 45.
Á síðasta starfsári gekkst félag-
ið fyrir ráðstefnu um „konur og
kosningar". Nokkrir opnir fundir
voru haldnir, bæði félagið eitt og í
samvinnu við önnur félagasamtök.
Á síöasta vori hóf félagið tilraun
með námskeiðshald um félagsmál
og framsögu. Áhugi reyndist mik-
ill og var þátttaka mjög góð.
Nokkrir starfshópar hafa starf-
að innan félagsins, þar á meðal
fjölmiðlahópur, sem undirbýr nú
ráðstefnu um konur og fjölmiðla.
Fréttabréf KRFÍ var sent út 6
sinnum á árinu og ársrit félagsins
„19. júní“ kom að vanda út í júní-
mánuði, ritstjóri þess er Jónína
Margrét Guðnadóttir.
Smávægilegar breytingar urðu
á stjórn félagsins. Varaformaður-
inn, Berglind Ásgeirsdóttir, tók
við starfi erlendis á sl. ári og Guð-
rún Sigríður Vilhjálmsdóttir, sem
gegndi störfum hennar út kjör-
tímabilið, gaf ekki kost á sér leng-
ur í stjórn. Varaformaður var kos-
in Guðrún Gísladóttir, aðrir í að-
alstjórn eru Esther Guðmunds-
dóttir, formaður, Jónína M.
Guðnadóttir, ritari, Oddrún
Kristjánsdóttir, gjaldkeri, Ást-
hildur Ketilsdóttir, Arnþrúður
Karlsdóttir, Ásdís Rafnar, María
Ásgeirsdóttir og Hlédís Guð-
mundsdóttir. I varastjórn voru
kosnir Erna Indriðadóttir og
Hrafnhildur Sigurðardóttir.
í stjórn KRFÍ eiga sæti auk
formanns og varaformanns, 7 að-
alfulltrúar, þar af eru 4 kosnir á
landsfundi fjórða hvert ár og 10
varafulltrúar, þar af 8 kosnir á
landsfundi.
KRFÍ hélt upp á 75 ára afmæli
sitt þann 27. janúar sl. og bauð i
tilefni þess til kaffisamsætis á
Hótel Borg. Til þessa hófs mættu
hátt á þriðja hundrað manns og
bárust félaginu margar góðar
gjafir og kveðjur víðsvegar að.
Ákveðið var að stofna sjóð til
ritunar sögu félagsins, og runnu
peningar sem félagið fékk í af-
mælisgjöf í þann sjóð. Undirbún-
ingur að ritun sögu félagsins er
þegar hafinn.