Morgunblaðið - 30.03.1983, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. MARZ 1983
Reynolds á fullri ferð á götum Atlanta. Reyndar er kappinn einn af
óskasonum þessarar harðsoðnu höfuóborgar Georgíu.
Dirty Sharky
Kvikmyndir
Sæbjörn Valdimarsson
Austurbæjarbíó: HARKAN SEX
(„Sharky’s Machine")
Leikstjóri: Burt Reynolds. Hand-
rit: Gerald Di Pego, byggt á sam-
nefndri skáldsögu William Diehl.
Kvikmyndataka: William A Frak-
er. Tónlist: Al Capps. Bandarísk
frá 1981. Orion/Warner Bros. Aó-
alhlutverk: Burt Reynolds, Vittorio
Gassman, Brian Keith, Charles
Durming, Rachel Ward, Henry Si-
Iva, Earl Holliman.
„Dirty Harry fer til Atlanta,"
kallaði Burt Reynolds þessa nýj-
ustu mynd sína í gríni, á meðan
hún var í vinnslu. Samlíkingin er
heldur ekki svo fjarri lagi, því
H.6 er enn ein myndin um lögg-
ur, bófa, góðar og glaðar konur,
spillinguna í stórborgunum.
H.6 er byggð á hörkuskemmti-
legum og spennandi reyfara og
metsölubók William Diehls, sem
kom út fyrir nokkrum árum.
Ekki er hægt að vera allskostar
ánægður með hvernig Reynolds
og handritshöfundi og hefur tek-
ist til við kvikmyndagerðina, því
Álfakroppurinn Rachel Ward.
myndin er öllu risminni en
skáldsagan. Einkanlega endalok-
in sem voru meiriháttar uppgjör
í einskonar Disneylandi í bók-
inni, en fá hér ósköp hversdags-
lega meðhöndlun.
Efnisþráðurinn er kunnugleg-
ur. Sharky, (Reynolds), sem er
einn af kunnari harðjöxlum í
fíkniefnadeild lögreglunnar í At-
lanta, (ekki Atlantic City!), er
lækkaður niður í lastadeildina,
(Vice squad), fyrir smávægilegt
klúður.
Hið nýja starf hans er einkum
fólgið í að fylgjast með mellum
og dólgum þeirra. Lýjandi starf
og sálardrepandi, einkum þegar
meginviðfangsefnið verður álfa-
kroppurinn, þúsund dala hóran
Dominoe, (Rachel Ward). Hún
kemur einmitt Sharky á sporið
að fletta ofan af glæpaforingja
borgarinnar, (Vittorio Gass-
man), og í sama vetfangi
væntanlegum fylkisstjóra
Georgíu, (Earl Holliman). Fjall-
ar myndin um þrekvirkið.
Reynolds karlinn er enginn
nýgræðingur sem leikstjóri, því
hann stjórnaði Gator árið 1976
og í millitíðinni kom The End.
Það liggur hreint ekki í augum
uppi eftir hverju Reynolds er að
sækjast utan metnaðarins,
(nema þá kannski heppilegum
sjónhornum, því karl ber þess
glögg merki að vera farinn að
eldast, rétt einsog við hin), því
sannast sagna er þessi vinsæli
leikari undanfarinna ára tæpast
meðalmaður bak við mynda-
tökuvélina. Að vísu tekst honum
prýðilega upp í átakaatriðum,
sbr. upphafsatriðið, en á milli
þeirra dettur stígandinn niður
svo blær myndarinnar verður
nokkuð þunglamalegur fyrir
bragðið.
Hins vegar er Reynolds mjög
svo frambærilegur frammi fyrir
myndavélinni í hlutverkum sem
þessum og ekki síður í gaman-
myndum. Yfir honum er þessi
hressilegi sjarmi, sem höfðar til
allflestra kvikmyndahúsgesta,
óþvingaða framkoma og per-
sónulegi kraftur sem skilur
„súperstjörnur" frá stjörnum.
H.6 er skreytt með ári góðum
aukahlutverkum sem eru í hönd-
um ekki síðri skapgerðarleikara.
Þeir Vittorio Gassman, sá nú-
orðið fáséði en sísterki brodd-
stafur, og Henry Sliva, sem at-
vinnumorðinginn á nitroglyser-
ininu, stökkva báðir fullskapaðir
af síðum bókarinnar. Þá svíkja
þeir heldur engan, Charles
Durning, (sem margir spá
Oscarsvarðlaununum á næstu
dögum, fyrir besta leik í auka-
hlutverki í Best Little Whore-
house in Texas), og Brian Keith,
fremur venju. Þá má ekki
gleyma álfakroppnum Rachel
Ward, sem hefði sópað til sín öll-
um hugsanlegum verðlaunum og
vegtyllum ef leikhæfileikarnir
væru ámóta stórkostlegir og út-
litið.
I heild er H.6 ágætlega gerð,
einkum átakaatriðin, sem
spanna mikinn hluta myndar-
innar. Hún flýtur sannarlega á
yfirborðinu og líður nokkuð fyrir
lengdina (120 mín.), en er þrátt
fyrir allt hin besta skemmtun.
Mvndin er tekin á fundi FÍB sl. fimmtudagskvöld. Frá vinstri: Arinbjörn Kol-
beinsson, formaður FÍB, Hafsteinn Vilhelmsson, framkvæmdastjóri félagsins,
Andri Árnason, ritari, og í ræðustól er Friðrik Sophusson, varaformaður Sjálfstæð-
isflokksins. (Ljósm. Loftur).
Borgarafundur FÍB:
Ríkisvaldið fær tæp 55%
af verði bensínlítra
„FÍB HEFITR sýnt fram á að skattar á bifreiðir hér á landi eru óeðlilega háir svo
að við mótmælum harðlega því veggjaldi sem í ráði er að lögfesta með
bráðabirgðalögum," sagði Arinbjörn Kolbeinsson, formaður Félags íslenskra bif-
reiðaeigenda á borgarafundi á Hótel Sögu sl. fimmtudagskvöld. Til þessa fundar
var boðað vegna hins fyrirhugaða veggjalds sem FÍB telur að sé í raun nýr
þungaskattur á allar bifreiðir. Þar kom einnig fram að 55% af verði bensínlítra
rennur í ríkissjóð í formi skatta.
Á fundinn, sem var fámennur,
hafði fulltrúum allra stjórnmála-
flokkanna verið boðið, en Friðrik
Sophusson frá Sjálfstæðisflokki var
sá eini sem sá sér fært að koma. I
upphafi gerði Arinbjörn Kolbeins-
son grein fyrir tilefni fundarins og
ræddi um hið slæma ástand vega hér
á landi. Sagði hann að vegakerfið á
íslandi væri hið versta í Evrópu og
mætti jafnvel finna í Afríku betri
samgöngur en hér.
Síðan flutti Helgi Hallgrímsson,
forstóri tæknideildar Vegagerðar
ríkisins, erindi um framkvæmd
langtímaáætlunar um vegalagningu
samkvæmt frumvarpi sem nú liggur
fyrir alþingi. í frumvarpinu, sem
dagaði uppi á síðasta þingi, felst
m.a. að 2,2—2,4% af þjóðartekjum
verði varið til vegamála til langs
tíma. Er stefnt að því í áætluninni
að leggja bundið slitlag á 3.140 km á
vegum landsins á tólf árum. Helgi
sagði að samkvæmt kostnaðaráætl-
un Vegagerðarinnar mundi þessum
áfanga endurbóta á vegakerfinu hins
vegar ekki ljúka fyrr en eftir 14 ár
eða tveimur árum síðar en ætlað var
í upphafi vegna fyrirsjáanlegs fjár-
skorts. Því næst tók Hafsteinn Vil-
helmsson, framkvæmdastjóri FÍB,
til máls á fundinum og sagði hann að
engin takmörk virtust fyrir skatt-
píningu ríkisvaldsins. Bifreiðaskatt-
ar væru t.a.m. óhóflega háir og nýja
veggjaldið hefði fyllt mælinn; enda
væri þessum skattpeningum ekki
nema að litlu leyti varið til vega-
framkvæmda. Hafsteinn sagði að í
vikunni hefði verð á benzínlítra
hækkað um 30 aura aðeins stuttu
eftir síðustu verðhækkun sem hefði
verið 40 aurar. Hann sagði ennfrem-
ur að kostnaður við rekstur meðal-
bíls, sem ekið er 15 þús. km á ári
væru rúmar 85 þús. kr.
Loks hélt Friðrik Sophusson,
varaformaður Sjálfstæðisflokksins,
ræðu, þar sem hann rakti í stuttu
máli sögu frumvarpsins um vega-
mál. Sagði hann að sjálfstæðismenn
hefðu gengið lengra í sínum tillögum
og gert upphaflega ráð fyrir að
2,5—2,6% af þjóðartekjum yrði var-
ið til vegagerðar á næstu árum.
Friðrik sagði einnig að sjálfstæðis-
menn væru andvígir nýja veggjald-
inu. Að þeirra hyggju ætti að fjár-
magna vegauppbyggingu með öðrum
hætti en nú tíðkast, eða með fjár-
munum úr Byggðasjóði. Friðrik
sagði að sú röksemd að veggjaldið
kæmi í stað þeirra skattalækkana á
bifreiðir sem komið hefðu til fram-
kvæmda á undanförnum árum væri
út í hött. Ástæðan væri sú að heild-
artekjur ríkisvaldsins af bifreiðum
hefði hækkað á síðustu árum vegna
vaxandi innflutnings á bílum. Að-
spurður kvað Friðrik sjálfstæðis-
menn ætla að taka vegamálin til
gagngerrar endurskoðunar næðu
þeir hreinum meirihluta í komandi
kosningum.
Eftir að frummælendur höfðu lok-
ið erindum sínum tóku nokkrir fund-
argestir til máls og gagnrýndu
veggjaldið. Síðan var mótmælaskjali
vegna hins nýja skatts dreift á fund-
inum til undirskriftar og er ætlunin
að láta mótmælalista liggja frammi
á bensínstöðvum landsins.
Gullæðin
Kvikmyndir
Ólafur M. Jóhannesson
Nafn á frummáli: Mother Lode.
Sýningarstaður: Regnboginn.
Stjórn: Charlton Heston.
Handrit: Fraser C. Heston.
Kvikmyndatökustjóri:
Richard Leiterman.
Tónlist: Ken Wannberg.
Það hefur verið sagt um
ónefndan íslenskan leikara að
hann væri fyrsta flokks ann-
arsflokks leikari. Það má ef til
vill lýsa Charlton gamla Hest-
on á svipaðan hátt. Heston
karlinn hefir allt til að bera er
prýða má stjörnuleikara —
mikla rödd, vel lagað andlit,
góða líkamsbyggingu, en samt
er einsog eitthvað vanti. Ef við
berum Heston til dæmis sam-
an við Lord Olivier þá hljótum
við að komast að þeirri niður-
stöðu að sá síðarnefndi beri af
sem kvikmyndaleikari, þrátt
fyrir að hann myndist lítt bet-
ur og röddin sé ekki hljóm-
meiri. Hér kann að skilja á
milli að Heston er alinn upp í
bandarísku leikhúsi og Holly-
wood-kvikmyndum en Lord
Olivier í bresku leikhúsi. Þó
þarf þetta ekki að vera einhlít
skýring, því það kemur fram í
ævisögu Lord Olivier, er John
Cottrell hefir ritað, að í fyrsta
sinn er Olivier birtist á sviði
hafi fylgt honum sá arnsúgur
er síðan vék ekki frá meistar-
anum.
En svo er guði fyrir að
þakka að menn geta fóstrað
þær gáfur sem þeir hljóta í
vöggugjöf og ég er ekki frá því
að Heston hafi vaxið sem leik-
ari með árunum. I mynd þeirri
Heston karlinn f ham.
er nú er sýnd í Regnboganum
og Heston bæði leikstýrir og
treður upp í í aðalhlutverki —
tekst honum bærilega að sýna
hálfsturlaðan skoskan hálend-
ing, Silas McGee að nafni, sem
hefir í þrjátíu ár grafið í gam-
alli gullnámu í von um að
finna gullæð. Heston tekst
meira að segja bærilega að
apa skoskan framburð en það
hefir einmitt verið aðalsmerki
Lord Olivier að geta „talað
tungum". Hitt er svo annað
mál hvort Heston karlinn er
jafn slyngur leikstjóri og leik-
ari. Þó er dálítið gaman að
fylgjast með framvindu Gull-
æðarinnar því það er einsog
maður hverfi tuttugu, þrjátíu
ár aftur í tímann og sé að
horfa á dæmigerða ævintýra-
mynd model ’55—’60. Hef ég
grun um að Heston gamli hafi
komist í handrit Fraser sonar
síns að þessari mynd og breytt
því að vild. Slíkt kann ekki
góðri lukku að stýra. Annars
hef ég lítið meira að segja um
þessa mynd, mannlýsing
Heston er athyglisverð og fá-
ein óvænt spennuatriði lífga
uppá atburðarásina. Raunar
er synd að handritið skuli ekki
hafa verið frumlegra því
mynd þessi er tekin í ægifögru
landslagi. Tekst kvikmynda-
tökumönnunum bærilega að
mynda hina stórbrotnu nátt-
úru en síður mannverurnar
sem nánast hverfa inn í hina
hrikalegu umgjörð.