Morgunblaðið - 30.03.1983, Blaðsíða 45
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. MARZ 1983
45
Úr Oresteiu: Appollón (Arnar Jónsson) og refsinorninur.
Á myrkum vængj-
um harmleiksins
Sigurveig Guömundsdóttir, Hafn-
arfirði, skrifar:
„Alltaf er verið að skemmta
fólki, bæði í leikhúsum og fjöl-
miðlum. Þó virðast hinir óánægðu
vera viljugri við að skrifa í les-
endadálka blaðanna heldur en
þeir ánægðu og þakklátu. Þeir
þegja oftast þunnu hljóði. Samt er
stundum svo vel að verki staðið, að
hinn „þögli meirihluti" getur ekki
orða bundist. Hér verður minnst á
sýningu Þjóðleikhússins á órest-
eiu, þríleik Forngrikkjans Eskýl-
osar.
Þar lifði undirrituð eina þeirra
stóru stunda, þegar andblær mik-
illar listar nær að gefa þátttak-
anda ógleymanlega reynslu.
Þarna fór allt saman, eitt hinna
eilífu stórverka mannsandans,
vönduð uppfærsla og stórkostleg-
ur leikur.
Fornkonan mikla
Hlutverk Klýtemnestru drottn-
ingar er ugglaut mikið óskahlut-
verk fyrir leikkonu. Helga Back-
mann náði hinu sjaldgæfa, að
verða í raun hin ógæfusama
drottning. Allt frá því að hún sást
fyrst á bæn frammi fyrir hinum
ódauðlegu guðum og þar til hún
féll fyrir hendi móðurmorðingj-
ans, var hún Klýtemnestra.
Persónusköpun hennar vakti í
senn dimman hroll og djúpa sam-
úð. Þessi leikur Helgu flutti mann
á myrkum vængjum harmleiksins
aftur til fjarlægrar fortíðar, sem
þó virðist eiga furðu mikið sam-
eiginlegt með vandamálum allra
tíma. Við verðum hissa, þegar
þessir fornu Grikkir tala. Nálægð
þeirra við okkur er hreint undur.
Kórar og hetjur
Framsögn beggja kóranna var
alskýr, og hinn mikli texti komst
að fullu til skila. Völvan Kass-
andra var stórkostleg, þó atriðið
sé ekki langt. Hinn hrjáði órestes
var að öllu dæmigerður Forn-
grikki, og svipað er að segja um
systur hans, Elektru. Hinir sælu
guðir voru glæsilegir og framsögn
leikaranna með miklum ágætum.
En þátttaka guðanna og boðskap-
ur þeirra er líklega sá þáttur
þessa mikla leikverks sem hvað
fjarlægastur er okkur nútíðar-
mönnum. Kenningar Appollóns
hljóta að minnsta kosti að
hneyksla allar kvenréttindakonur.
Áfram um
Culture Club
Togga skrifar:
„Kæri Velvakandi.
Mig langar til að taka undir
óskir tveggja 12 ára stelpna sem
skrifuðu þér fyrir skömmu og
töldu upplagt að fá Culture Club
hingað í sumar. Næstum allir sem
ég þekki halda upp á þessa
hljómsveit. Vona ég því að það
verði mögulegt að verða við óskum
okkar í þessu efni.
Með þökk fyrir birtinguna."
JME skrifar:
„Velvakandi.
Mig langar til að grennslast
fyrir um það hvort forráðamenn
listahátíðar sæju sér ekki fært að
fá hingað hljómsveitina Culture
Club á næstu hátíð. Hún á marga
aðdáendur hér á landi. Eins og
menn ef til vill muna, kom fræg
hljómsveit hingað síðast þegar
listahátíð var haldin og var að-
sókn að hljómleikum hennar góð,
eftir því sem ég best man.
Vonandi verða forráðamenn
listahátíðar við þessum óskum.
Með kærri þökk fyrir birting-
una.“
Boy George, söngvari Culture Club.
Aðili sem kunnugur er í „brans-
anum“ tjáði Velvakanda, að hann
hefði haft samband við umboðs-
menn hljómsveitarinnar og verið
tjáð, að því miður gæti ekki orðið
af heimsókn hennar hingað til
lands í sumar. Og ástæðan: Ann-
ríki.
Gáfumönn-
unarnefnd
E.E. skrifar:
„Sálarvaxtarrækt sinnir
sýnist til valda stemmd,
grímubúin því ginnir
gáfumönnunarnefnd.
Þó fölir í duftið falla
fíflarnir Möðruvalla.
Verkalýðs virk er hefnd.
Hinn sárt syrgdi konungur
Líklega er það tímanna tákn að
áhorfanda fannst lítill skaði í falli
Agamemnons, þó að Eskýlos láti
allt snúast um þann mikla
mannskaða. Enda gaf Róbert
Arnfinnsson beinlínis í skyn með
leik sínum, að kóngur þessi hefði
verið leiðinlegur eiginmaður og
engin furða þó drottningin kynni
betur við hinn glæsilega Egists-
þos, sem Hákon Waage gerði
nægilega kaldrifjaðan og eigin-
gjarnan.
Hið eina, sem hér verður fundið
að þessari miklu sýningu, er að
betur hefði farið á að byrja leikinn
með ræðu varðmannsins á hallar-
þakinu, eins og Eskýlos gerir, og
nútímabúningarnir hefðu vel mátt
missa sig. Tónlistin féll frábær-
lega vel að anda leiksins. Kærar
þakkir fyrir ógleymanlegt leik-
hússkvöld."
Skrifið eða
hringið til
Velvakanda
Velvakandi hvetur les-
endur til að skrifa þættin-
um um hvaðeina, sem hug-
ur þeirra stendur til — eða
hringja milli kl. 11—12
mánudaga til föstudaga.
Meðal efnis, sem vel er þeg-
ið, eru ábendingar og orða-
skipti, fyrirspurnir og frá-
sagnir, auk pistla og
stuttra greina. Æskilegast
er, að bréf séu vélrituð.
Nöfn og nafnnúmer þurfa
að fylgja öllu efni til þátt-
arins.
GÆTUM TUNGUNNAR
Sbr. Mbl. 4. febrúar 1983.
þskj. nr. 0123 Ed.
íslensk orðabók:
(Möðruvallafífill)."
Báðir er sagt um tvo (En ekki um tvenna). Þess vegna er rétt
að segja: Bretinn og Frakkinn gistu hér báðir. Hins vegar:
Bretar og Frakkar börðust hvorirtveggju í styrjöldinni (ekki
báðir!).
Stöndum saman
um framboð Sjálf-
stæðisflokksins
á Vestfjörðum
— eftir Önnu
Pálsdóttur, ísafirði
Hvað eftir annað skeiðar Sigur-
laug Bjarnadóttir fram á ritvöll-
inn í Morgunblaðinu, nú síðast
eftir að niðurstöður lágu fyrir í
prófkjöri sérframboðssinna á
Vestfjörðum. Hún talar enn um
það, hvað þetta framboð hljóti nú
að styrkja og efla Sjálfstæðis-
flokkinn. Það hefur farið í vöxt, að
alþingismenn, sem tryggja vilja
sér áframhaldandi setu á Alþingi
að kosningum loknum og eru ekki
of öruggir með fylgi flokkssystk-
ina sinna, svífast einskis til að
koma sér á framfæri. Mönnum er í
fersku minni prófkjör alþýðu-
flokksmanna á Vestfjörðum og
sérframboð Sigurlaugar á sama
stað.
Á fundi í Valhöll í byrjun des-
ember sl. var undirrituð með Sig-
urlaugu Bjarnadóttur og fleiri
sjálfstæðismönnum af Vestfjörð-
um að ræða framboðsmál. Þar
lýsti hún því yfir í heyranda
hljóði, að hún hefði frekar dvín-
andi áhuga á prófkjörum og hvatti
til þess, að sú leið yrði farin sem
mest eining yrði um. Þegar ljóst
var, að nafn hennar hafði ekki
hlotið náð fyrir augum kjörnefnd-
ar í 3. sæti listans, en neðra sæti
sætti hún sig ekki við, hafði hún
samband við undirritaða og bað
mig um að stinga upp á sér í 3.
sætið þegar listinn yrði borinn
upp. Að sjálfsögðu varð ég við
þessari bón, en allir vita hvernig
fór. Sigurlaugu var hafnað. Að
vonum er Sigurlaug óánægð með
þá útreið, sem hún fékk á kjör-
dæmisráðsfundinum, en ekki hefði
ég trúað því að óreyndu, að Sigur-
laug Bjarnadóttir, jafn greind og
hún er, léti stjórnarsinna eins og
Halldór Hermannsson æsa sig út í
sérframboð. — Á þeim fræga
fundi, sem örlög Sigurlaugar voru
ráðin hvað varðar þingsetu henn-
ar fyrir Sjálfstæðisflokkinn, átti
Þorbjörg systir hennar sæti. Hún
tók fullan þátt í gerð framboðs-
listans. Stakk hún upp á Sigur-
laugu í 1. sæti, Sigrúnu Halldórs-
dóttur í 4. sæti og undirritaðri í 5.
sæti.
Þess skal og getið, að Þorbjörg
gat þess á fundinum að hún beygði
sig undir vilja meirihlutans, þó
óánægð væri. Nú er Þorbjörg sér-
framboðssinni og það geta ekki
allir stært sig af því, að hafa unn-
ið að uppstillingu á tveimur list-
um fyrir alþingiskosningar. — Ég
undirrituð og a.m.k. 16 aðrir, sem
kjördæmisráðsfundinn sátum, er-
um sáróánægð með það, að ekki
hafi verið viðhaft einhvers konar
prófkjör. Við sem vorum svo viss
um að prófkjörsleiðin yrði valin
sjáum það nú, að enn betur þarf
að undirbúa fundi sem þennan. Ég
er þess fullviss nú, að margir
þeirra sem greiddu atkvæði gegn
prófkjöri gerðu svo vegna þess, að
þeir voru smeykir um að opna
leiðin yrði valin enda minnugir
ófaranna í Norðurlandskjördæmi
vestra. — Undanhlaup Sigurlaug-
ar Bjarnadóttur er fyrir neðan all-
ar hellur, og ég er alveg undrandi
á því, að kona, sem er mjög kunn-
„Á fundi í Valhöll í byrj-
un desember sl. var
undirrituð með Sigur-
laugu Bjarnadóttur og
fleiri sjálfstæðis-
mönnum af Vestfjörð-
um að ræða framboðs-
mál. Þar lýsti hún því
yfir í heyranda hljóði,
að hún hefði frekar
dvínandi áhuga á próf-
kjörum og hvatti til
þess, að sú leið yrði far-
in sem mest eining yrði
um.“
ug starfsemi Sjálfstæðisflokksins
og hefur meðal annars átt sæti í
miðstjórn, skuli fara út í svona
vitleysu sem sérframboðið er.
Sýnt er, að flestir stuðningsmenn
sérframboðsins eru óánægðir
óflokks- eða flokksbundnir stuðn-
ingsmenn Sjálfstæðisflokksins og
einnig fólk sem þykir það sjálf-
sögð mannréttindi að hafa áhrif á
sem flesta framboðslista. Sér-
framboðsmenn hamra mjög á því,
að Sjálfstæðisflokkurinn missi
mikið lausafylgi með því að við-
hafa ekki svo til galopið prófkjör.
— Eigum við flokksbundnir
sjálfstæðismenn að láta óánægt
fólk, sem ekki vill eða nennir að
starfa innan flokksfélaganna,
stjórna því hvaða leið er farin í
framboðsmálum Sjálfstæðis-
flokksins? — Óánægðir stuðn-
ingsmenn flokksins ættu heldur
að fara að starfa innan flokksins
og vinna að framgöngu mála inn-
an frá, en ekki sitja heima með
hendur í skauti og hlaupa svo til,
ef sú leið er ekki valin, sem þeir
helst kysu.
ísafirði, 23. mars 1983,