Morgunblaðið - 13.05.1984, Blaðsíða 26

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. MAÍ 1984
26
Þeim mun meira sem ég kynn-
ist mönnunum, því vænna þykir
mér um hundinn minn, er haft
eftir Friðriki mikla Prússakon-
ungi. Á ferðalögum erlendis gár-
ar ósjaldan svipuð hugsun heila-
búið. Því meira sem ég lít í blöð
og hlusta eftir fréttum, þeim
mun betur kann ég að meta blað-
ið mitt heima. Með undantekn-
ingum af einu eða tveimur
heimsblöðum í stórborgunum,
virðast erlendu fjölmiðlarnir svo
miklu einhæfari. Fjalla bara um
örfá atriði sem hæst ber þá
stundina. Kannski þarf ekki
nema vikudvöl að heiman til að
gera fjöllin blárri heima. En
óneitanlega voru sjónvarps-
fréttirnar í Bretlandi æði ein-
hæfar í sl. viku, er undirrituð
glápti á skerminn á kvöldin.
Lengst af voru bara tvö mál á
dagskrá. Fyrir utan smáklausur
um launamál kennara, var nær
eingöngu fjallað um verkfalls-
deilur kolanámumanna og morð
byssumanns í líbýska sendiráð-
inu á lögreglukonunni Yvonne
Fletcher með eftirfarandi brott-
vísun Líbýumanna úr Bretlandi
og Breta frá Líbýu. Ekki að
furða þótt það heltaki Breta, og
raunar fleiri, þegar svo er komið
okkar hryðjuverkaöld að bófar
setjast að í diplómatiskri frið-
helgi í miðju landi og salla niður
heimamenn. Ef eru að brotna
niður diplómatískar samskipta-
reglur þjóða heims skv. Vínar-
sáttmálanum. Þessa daga var þó
mest um að ræða í Bretlandi til-
finningalegt áfall við morðið á
lögreglukonunni. Á gangi i
London eftir að Líbýumennirnir
voru farnir til síns heima, gekk
maður allt í einu } iirúgu af
blómum á miðju torgi^ Fólk kom
daglega og lagði blóm á blettinn
þar sem lögreglukonan unga féll.
Öll þau skotvopn sem fundust í
líbýska sendiráðinu i London
vöktu óhug sem ekki hverfur,
enda hryðjuverkastarfsemin í
heiminum ekki síður að eyði-
leggja samfélag þjóðanna en
atómógnin.
Er þetta og allur öryggis-
búnaðurinn ekki líka að eyði-
leggja ólympíuleikana? En þeir
voru að taka við af Líbýumálinu
í fréttunum um það leyti sem
Gáruhöfundur hætti að fylgjast
með breskum sjónvarpsfréttum
um miðja vikuna.
Ólympíuleikarnir, eins og við
þekktum þá og dáðum og fórum
svo að forsmá, dóu í gær af völd-
um hefnigirni, græðgi og spill-
ingar. Syrgjendur verða fáir,
eins og einn dálkahöfundurinn
tilkynnti svo réttilega. Bana-
meinið var svo lengi búið að
grassera með óumflýjanlegum
endalokum þegar Sovétmennirn-
ir kusu á vel völdu augnabliki til
að ná hefndum á erkióvininum
að tilkynna fjarveru sinna
manna frá Los Angeles, að jafn-
vel þau okkar sem trúðu á ljóm-
ann og hugsjón leikanna eftir að
þeir voru endúrvaktir 1896, grát-
um þá nú þurrum tárum. Spilið
er í rauninni búið af völdum
meinsemda, sem eru að eyði-
leggja og gera allt slíkt ófram-
kvæmanlegt. I sumar verða
væntanlega skuggaólympíuleik-
ar í Kaliforníu og kannski leikar
að nafninu til einhvers staðar
annars staðar í kjölfarið. Spurn-
ing hvort sjúklingurinn deyr al-
veg strax eða veslast upp. í raun-
inni gera ekki útslagið líkræn-
ingjarnir, sem nú keppast um að
hafa sem mest upp úr deyjandi
risanum með fjárplógsstarfsemi.
Selja m.a.hverjum sem hæst
býður hvern km af hlaupaleið-
inni með ólympíueldinn frá
SÞ-byggingunni til heimkynna
Mikka Músar.
Hvenær ætli Ólympíuleikarnir
hafi byrjað að deyja? I Berlín
þegar Hitler varð fyrstur til að
beita þeim fyrir vagn nasist-
anna? Kannski þangað megi
rekja hægfara lömunarsjúkdóm-
inn. A.m.k. fór sjúkdómurinn
ekki lengur dult eftir að ofstæk-
ismenn Svarta valdsins nýttu
sér þá í Mexíkó 1968, Svarta
september-hryðjuverkamenn-
irnir tóku þá i sína þjónustu í
Múnchen 1972, Svarti hótunar-
hópurinn hrakti ríki frá leikun-
um i Montreal 1976 og Banda-
ríkjamennirnir hundsuðu leik-
ana í Moskvu 1980. Leikarnjr eru
orðnir taflborð stórveldanna,
þar sem leikið er með ungum
íþróttamönnum. Það er eitt
stærsta sjúkdómseinkennið.
Ólympíuleikar eru ekki lengur
keppni leikmanna.
Annað einkenni sjúkdómsins
er fjárplógsstarfsemin, sem sýg-
ur merg og blóð úr sjúklingnum.
Og enn eitt slæmt einkenni eru
stóru stjörnurnar í höndum
agenta, sem keppast við að
græða sem mest á færni þeirra.
Sama spillingin sem drap
ólympíuleikana fornu í Grikk-
landi á dögum Þeodósusar keis-
ara 394 fyrir Krist er nú að
drepa hinn 88 ára arftaka þeirra,
sem fór af stað af svo mikilli
hugsjónaglóð og íþróttaanda.
Lengi hafa menn spurt: Eru
ólympíuleikarnir orðnir þess
virði að halda í þeim lífinu? Á að
gráta það þótt þeir brenni nú all-
ir á sér puttana, gestgjafinn sem
kreist hefur fúlgur út úr einka-
réttarhöfum, allir gróðabrallar-
arnir sem stokkið hafa upp í og
hanga á Ólympíuvagninum, og
íþróttastjörnurnar sem með
vandlega földum leynisamning-
um falbjóðast hæstbjóðanda og
eiga enn eftir að afhenda vöruna
„bestur í heimi". E.t.v. tekst
Eyjólfi að hressast obbolítið
fyrir andlátið. En rotnunarfýlan
leynir sér ekki.
Samt er það dulítið dapurlegt
að svo merkileg hreyfing, sem
ærlegt fólk stofnaði til þess að
efla dug æskufólks heimsins,
skuli vera komin að fótum fram.
Kannski verður hægt að byrja
upp á nýtt, ef ólympíuleikar
nútímans fá að deyja drottni
sínum. En þá verður að hreinsa
til í musterinu og reka út faríse-
ana og allt þeirra hyski áður en
ný kynslóð getur gert næstu til-
raun. Áður en hægt verður að
tíma liðnum að koma á sömu
ströngu leikmannsreglunum,
sem ríktu fyrrum er ólympíueið-
urinn var annað en hátíðleg
skrípaathöfn. Áður en hægt
verður að gera leikana meðfæri-
legri og umfangsminni, svo að
æskufólk heimsins geti lifað
eðlilegu lífi við skemmtilegar
íþróttaiðkanir og átt sér samt að
markmiði að reyna sig við keppi-
nauta víðs vegar að úr heimin-
um. Innifalið að íþróttafólkið sé
ekki neytt til að hætta námi sínu
og störfum til að vera íþrótta-
menn að atvinnu. Líklega gefa
ólympíuleikarnir endurbornu
1896 upp öndina 1984. Blessuð sé
minning þeirra. Hvaða borg mun
svosem verða svo vitlaus að taka
áhættuna af næstu leikum?
Seoul, sem þegar er farin að eyða
stórfúlgum í undirbúning, er
skjálfandi á beinunum. Er nú
samt ekki dulítið dapurlegt að
lifa á öld, sem drepur allt af sér
í græðgi? Eða eins og hann
Hjálmar á Hofi orðar það:
Þegar heimsins hinsta kvðld
hittist hver með sina byrði,
þá held ég að þessi öld
þyki frekar lítils virði.
Enemy Mine:
Hætt við frekari
tökur á íslandi
Morgunblaðið / Júlíus
Erla Sigurjónsdóttir, oddviti Bessastaðahrepps, með undirskriftalistana eftir að fulltrúar íbúanna höfðu afhent þá kl.
9 í gærmorgun. Þeir eru frá vinstri: Árni Björnsson, Ari Sigurðsson og Hannes Pétursson.
Deilt um staðsetningu bensínstöðvar f Bessastaðahreppi:
Afhentu oddvita mót-
mæli rúmlega 200 íbúa
FULLTRÚAR íbúa í Bessastaðahreppi
afhentu hreppsnefnd kl. 9 í gærmorgun
undirskriftalista með nöfnum rúmlega
200 atkvæðisbærra íbúa, þar sem fyrir-
hugaðri staðsetningu bensínstöðvar, á
móts við afleggjarann heim að forseta-
setrinu á Bessastöðum, er mótmælt.
Erla Sigurjónsdóttir, oddviti, tók við
undirskriftalistunum nokkrum mínút-
um áður en hreppsnefndarfundur átti
að hefjast.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins mun ástæðan fyrir undir-
skriftasöfnuninni fyrst og fremst sú,
að hreppsnefnd samþykkti að afsala
sér forkaupsrétti á svonefndu
Grandastykki, þar sem fyrirhugaður
miðbæjarkjarni á að rísa, án þess að
gera íbúum hreppsins grein fyrir af-
stöðu sinni. Mun eigandi landsvæðis-
ins þegar hafa gengið frá sölu á
hluta þess til Olíufélagsins skv.
heimildum Mbl.
Undirskriftalistarnir voru tvenns
konar. Á öðrum var svohljóðandi yf-
irskrift: „Við undirritaðir, atkvæð-
isbærir íbúar i Bessastaðahreppi,
lýsum yfir eindreginni andstöðu
okkar við áform um bensínstöð og
söluskála á Bessastaðagranda. Telj-
um við hvora tveggja starfsemina
ótímabæra í hreppnum og með öllu
ótækt að slíkum mannvirkjum verði
valinn staður á Bessastaðagranda,
þar sem er aðkoma í hreppinn og um
leið til forsetasetursins." Undir þessi
mótmæli skrifuðu 219 íbúar.
Yfirskriftin á hinum listunum
hljóðaði svo: „Við undirritaðir, íbúar
í Bessastaðahreppi, förum þess á leit
við hreppsnefnd með vísun til 31.
greinar laga um sveitarstjórnarmál
(nr. 58/1961) að hún haldi hið fyrsta
almennan sveitarfund um skipu-
lagsmál með hliðsjón af svokölluðu
bensínstöðvarmáli." Undir þessa
áskorun skrifuðu 207 manns.
„Við erum ekki bara að mótmæla
bensínstöðinni sem slikri heldur og
áformum um>skipulagningu miðbæj-
arkjarna í hreppnum," sagði Anna
Ólafsdóttir Björnsson, einn íbúanna.
„Aðkoman verður svo hræðilega ljót
nái þessi áform fram að ganga."
Annar íbúi sagði: „Við höfum flutt
hingað út á Álftanes til þess að vera
laus við allt það, sem fylgir byggða-
kjörnum. Við höfum fórnað ýmsu
fyrir þessa ákvörðun okkar og nægir
bara að benda á stóraukinn bensfn-
kostnað í því efni. Eigi að umturna
öllu hér getum við alveg eins flutt
aftur í þéttbýlið."
ÁKVÖRÐUN hefur nú verið tekin
um að hætta endanlega við gerð
kvikmyndarinnar Enemy Mine á ís-
landi, en til álita kom að hópurinn
frá 20th Century-Fox kæmi hingað
aftur seinna í sumar, þar sem aðeins
var búið að taka um 30% þess efnis
sem hér átti að kvikmynda.
Byrjað er að rífa niður leik-
myndina á Skógarsandi, þar sem
„risafururnar" höfðu verið byggð-
ar. Þeir kvikmyndatökumenn sem
ekki héldu utan sl. miðvikudag og
áttu að taka aukasenur með stað-
genglum aðalleikaranna hafa nú
hætt því, sem m.a. þýðir að geim-
skipið sem flutt var á Skógarsand
og „brotlenti" þar var aldrei notað
við kvikmyndatökuna. óvíst er
hvort eitthvað af því sem hér er
búið að taka verður notað í end-
anlegu myndinni.
Verk eftir marga helztu málara íslenzka verða á listmunauppboði
Klausturhóla á Hótel Sögu á mánudagskvöld. Listaverkin verða til
sýnis í Breiðfirðingabúð í dag, sunnudag, klukkan 14—18 og á Hótel
Sögu á morgun frá klukkan 13—18.
Listmunauppboð Klausturhóla