Morgunblaðið - 07.03.1985, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 7. MARZ 1985
Horft til grunnskóla
Bokmenntir
i grunnskola
Jenna Jensdóttir og
Sigríöur Ragna Siguröardóttir
Leynast í letri
lögmál slungin
frostsins feiknstöfum.
(DST.)
Þessa dagana stendur yfir sýn-
ing á „Draugasónötunni“ eftir
Stríndberg hjá Talíu í MS.
Leikstjórinn, Hlín Agnarsdóttir
menntaskólakennari, réóst ekki á
garðinn þar sem hann er lægstur.
Hún nam leikhúsfræði í tvo vetur
vió háskólann í Stokkhólmi og fór
ekki varhluta af aó kynnast
Stríndberg og hinum stórbrotnu
verkum hans.
Kynnast á þann hátt, aó leita
þess kjarna er dylst í fáránlegum
persónugerðum hans — hreinleika
og góóvild æskunnar sem á erfió-
ast uppdráttar í rangsnúnum, gjör-
spilltum heimi.
Aó okkar mati getur leikstjórinn
ungi glaðst meó hópnum sínum að
lokinni frumsýningu. Þær fórnir
sem færóar höfðu veriö í aga, tár-
um og svita erfiðisins á altari
leikgyðjunnar uppskárust ríkulega.
Við ræddum lítið eitt við tvo
leikendurna, þá Pétur Gaut
Svavarsson sem leikur stúdent-
inn unga og Sigurð óla Ólafsson
sem leikur ofurstann.
Auk þess að fræðast um leik-
ritið, fýsti okkur að heyra álit
þeirra á bókmenntakennslu í
efstu bekkjum grunnskólans.
Spurning: Hvað olli því aö þið
tókuó svo umdeildan höfund og
erfitt leikrit til flutnings?
Sigurður Óli: Það voru mörg
leikrit lesin og rædd. Hlín kom
með Draugasónötuna sem hún
þekkti vel og þótt við fyndum
strax að hér var erfitt leikrit
sem við skildum ekki í byrjun,
tókst henni að vekja áhuga
okkar með einlægri túlkun sinni
á hinum góða boðskap í leik-
verkinu. Við þekktum Strind-
berg lítið og allt sem við höfðum
heyrt um hann var frekar nei-
kvætt.
Pétur Gautur: Hlín hafði lengi
átt sér þann draum að setja
Draugasónötuna á svið og nú var
möguleiki á að sá draumur rætt-
ist.
Sp: Hvernig er svo tilfinning
ykkar fyrir hinu torskilda leikverki
þegar áhorfendur hafa tekið þátt í
því með ykkur sem leikhúsgestir?
Pétur Gautur: Við höfum nú
bara sýnt það þrisvar. Viðbrögð
áhorfenda eru vitanlega misjöfn.
Við höfum á tilfinningunni að
sumir skilji ekki kjama leikrits-
ins.
Svo vissum við að fólk hafði
komist við á frumsýningu í
Sigurður Óli
þriðja þætti, svo vel skildi það
tákn skelfingarinar sem réði ör-
lögum hins unga stúdents og
ofurstadótturinnar. Það þarf
engum að segja hve slík innlifun
er mikil hvatning fyrir leikend-
ur.
Sigurður Óli: Eins og við höfum
sagt er Strindberg torskilinn
höfundur og þar sem sýningin er
sett upp sérstaklega fyrir
menntaskólanemendurna, er
hæpið að hún nái til allra. Þó eru
þeir jákvæðir áhorfendur og
sumir telja hana jafnvel mikið
augnakonfekt.
Pæling okkar í verkinu leiddi
af sér þá spurningu hvort stúd-
entinn væri í rauninni gamli
maðurinn á sínum yngri árum.
Pétur Gautur: Að mörgu leyti
endurspeglar leikritið líf
Strindbergs sjálfs, sem var
margslungið og óskiljanlegt.
Sp:Hver er niðurstaða ykkar
með að leikritið túlki fremur já-
kvæða eða neikvæða lífsskoðun?
Sigurður Óli: Leikritið er frek-
ar neikvætt. En það gefur okkur
í skyn að æskan er það eina
hreina og saklausa. Við breyt-
umst öll í illskeyttum heimi með
árunum og síður en svo alltaf til
góðs.
Pétur Gautur: Húsið í leikrit-
inu endurspeglar tryllt þjóðfé-
lag. Allar vonir eru orðnar að
engu og enginn veit í rauninni
lengur uppruna sinn.
Sp: Finnst ykkur þið hafa þrosk-
ast við að takast á við leikritið?
Pétur Gautur: 1 grundvallar-
atriðum erum við hin sömu en
óneitanlega höfum við þroskast
mikið og víðsýni okkar aukist.
Sigurður Óli: Virðing okkar
fyrir löngu liðnum höfundum
heimsbókmenntanna og verkum
þeirra hefur vaknað. Við kynnt-
umst þeim lítið í grunnskóla.
Höfum meiri þekkingu á Ham-
mond Innes og Alistair McLean,
Pétur Gautur
sem við öfluðum okkur raunar
sjálfir með lestri bóka þeirra.
Sp: Þá komum við nú að mikil-
vægu erindi við ykkur. Að þið seg-
ið álit ykkar á því að öndvegishöf-
undar heimsbókmenntanna í for-
tíð og samtíð séu kynntir í efstu
bekkjum grunnskólans.
Sigurður Óli: Vissulega á að
vekja áhuga nemenda á öndveg-
ishöfundum, eins og t.d. Strind-
berg, með smásögu eða ljóði.
Sérstaklega í 9. bekk. En tíminn
er fyrirfram ákveðinn, til lestrar
á fornbókmenntum okkar, sem
er mikils virði. Svo eru hefð-
bundnar lestrarbækur lesnar í
efstu bekkjunum og þær kennd-
ar með gömlu úreltu sniði og
skilja því lítið eftir hjá nemenda
sem lítur á þær eins og lestrar-
tæki.
Pétur Gautur: Eg er sammála.
Það virðist bara vera eins og til
að æfa lestur, en ekki til kynn-
ingar á höfundum og verkum
þeirra. Auðvitað er nauðsynlegt
að nemendur í efstu bekkjum
grunnskólans kynnist eitthvað
heimsbókmenntunum. En þær
pælingar mega samt ekki vera
svo miklar að þær nái ekki skiln-
ingi nemenda.
Sp: Nú hafið þið báðir kynnst
íslenskum öndvegishöfundum
samtímans í efri bekkjum
grunnskólans, finnst ykkur að al-
mennt ætti að taka upp slíka kynn-
ingu á Ijóðum þeirra og sögum?
Sigurður Óli: Já það að vera
með kynningu á ljóðum og sög-
um í grunnskóla er ómetanleg
reynsla sem eykur áhuga á góð-
um bókmenntum og kemur að
notum seinna í náminu.
Pétur Gauti: Ég held að nem-
endur á þessum aldri þurfi að
kynnast hugarheimi góðra
skálda á þennan hátt. Þá sjá þeir
inn í áður óþekktan reynsluheim
og það hlýtur að vera dýrmæt
upplifun hverjum nemanda.
* Morgunblaöið/Bjarni
Asbyrgi í vetrarsól. Myndm er tekm «f
Bjarna Eiríkssyni Ijósmyndara Morgunblaðsins í síðustu viku, en lík-
lega hefur oft verið vetrarlegra í Kelduhverfi á þessum árstíma.
Ágúst H. Matthías-
son — Afmæliskveðja
í örfáum orðum langar mig að
óska mínum gamla vin og frænda
til hamingju með áratugina fimm
sem hann hefur nú lifað.
Eins og ég veit, og reyndar allir
Suðurnesjamenn, hafa íþróttir
alltaf verið og verða alltaf þitt
áhugamál númer eitt. Þú hefur
verið hinn virki þátttakandi utan
vallar, en innan vallar hefur þú
ekki getað verið eins og við báðir
vitum. Ég hef kynnst þér sem
miklum áhugamanni um íþróttir,
en þó hef ég kynnst þér betur sem
sterkum karakter og jákvæðum,
sama hvað á hefur gengið.
Það sem ég hef einna helst dáð í
þínu fari er að horfa á þig stappa
stálinu í þá sem legið hafa með
þér á stofu og þá sérstaklega börn,
enda hafa þau virt það við þig og
komið í heimsókn til þín eftir að
þau voru útskrifuð af sjúkrahús-
inu heil heilsu. Einnig er mér
minnisstæður sá gálgahúmor sem
þú hefur slett fram, t.d. þegar
læknar hafa verið að úrbeina þig,
taka þetta líffæri, minnka þetta
og svo framvegis, eða þá þegar þú
hefur verið sendur á dauðadeild-
ina. Var það ekkf reyndar þannig
einu sinni, að þegar þú varst send-
ur í þriðja skiptið á stuttum tíma
á dauðadeildina, kallaðir þú á
sjúkrahúslækninn og baðst hann
fyrir alla muni að gera þetta aldr-
ei aftur, því næst dræpist þú ör-
ugglega úr hræðslu?
Auk þess að hafa mikinn áhuga
á íþróttum hefur þú alltaf haft
næmt auga fyrir fallegum bílum
og með hjálp góðra manna hér á
Suðurnesjum og í Reykjavík hefur
þér tekist að ná endum saman
þegar þú hefur þurft að yngja upp
og vil ég nota tækifærið hér og nú
og þakka þeim þá hjálp sem þeir
hafa veitt þér. Til hamingju með
fimmtugsafmælið, Gústi minn.
Óli Þór
P.S. Gústi mun taka á móti vin-
um og vandamönnum í samkomu-
húsinu í Garði í kvöld milli klukk-
an 8 og 10.
FALCONCREST
Frábærir framhaldsmyndaþættir
2 nýir þættir koma á hverjum
fimmtudegi
Fást á öllum helstu myndbandaleigum landsins
Dreifing: MYNDBÖND HF.
Skeifunni 8. Símar 686545 — 687310.