Morgunblaðið - 21.03.1985, Qupperneq 59

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR2LMARZ1986
59
Líf saklausra friðheilagt
Kæri Velvakandi!
„Kona“ beinir þeim orðum til
mín í þessum þætti 1. febrúar, að
það sé „dálítið kaldhæðnislegt að
Iíta á fóstureyðingu sem mann-
dráp, þegar erlendis (sé) það í lög-
um, að allir karlmenn verði að
gegna herþjónustu til að fá nægi-
lega þjálfun í að drepa óvininn."
Og svo vaknar þessi spurning hjá
henni: „Því á að skylda stúlkur til
þess að ala upp óvelkomin bórn til
þess eins að missa þau svo út í
stríð og ófrið?“
Spurningu hennar er tiltölulega
auðvelt að svara. Engir foreldrar
geta bent á sitt ófædda barn og
sagt með vissu: „Það mun áreið-
anlega verða hermaður og falla í
stríði!“ Þessi spurning — hversu
vel sem hún var meint — var því
byggð á hreinum getgátum. Það er
eins og sagt væri við sjómann: „f
þessu starfi áttu það greinilega á
hættu að drukkna eða lenda i
dauðaslysi, — það er því bezt að
aflífa þig strax!“
Við getum naumast samþykkt
það við nánari íhugun, að kald-
hæðnislegt sé að líta á fósturdeyð-
ingu sem manndráp aðeins af
þeirri ástæðu, að til séu laga-
ákvæði um herþjónustu, sem leiða
til mannvíga. Við verðum að
kannzt við það hreinskilnislega, að
í báðum tilvikum er um manndráp
að ræða.
En hvernig get ég þá hjálpað
þessari ónefndu konu til að viður-
kenna friðhelgi hins ófædda
barns, þegar lög um herþjónustu
gera ekki ráð fyrir slíkri friðhelgi
mótherja í stríði, heldur þvert á
móti réttlæta manndrápin? Eru
þá ekki fósturdeyðingar alveg eins
réttmætar?
Fóstriö er ekki árásaraðili
Það fer ekki milli mála, að mikil
óhæfuverk hafa verið unnin í
styrjöldum frá upphafi tíma. Um
slík verk gildir það sama og um
deyðingu saklausra barna í móð-
urkviði: engin „lög“ geta breytt
neinu um siðleysi verksins, heldur
eiga lögin sjálf að laga sig eftir
réttu siðferði. Sú er einmitt
ástæðan fyrir mörgum alþjóða-
samþykktum, sem fordæma árás-
arstríð, banna hernað með eitur-
vopnum og fyrirskipa mannúðlega
meðferð á stríðsföngum.
Þó er enn til hugmynd um
„réttlátt stríð", þar sem leyfilegt
sé að drepa í sjálfsvörn. En slík
sjálfsvörn hefur aðeins verið talin
réttlætanleg, ef og þegar árásaraðili,
sem var í órétti, hafði ráðizt á við-
komandi. En hver treystir sér til
þess að lýsa ófæddu barni sem
ranglátum árásaraðila?!
Öll siðmenntuð þjóðfélög hafa
fordæmt það, að saklausir séu
drepnir. Ofæddu börnin hljóta
ævinlega að teljast saklaus.
í riti sínu, What’s wrong with
abortion?, kemst próf. Scarisbrick
svo að orði: „Kristnir siðfræðingar
fordæma þær sprengjuárásir og
kjarnorkuhernað þar sem ekki er
skeytt um, hvort skotmarkið sé
hernaðarlegt eða íbúabyggð, ein-
mitt af þeirri ástæðu, að þannig er
beinlínis reynt að drepa saklausa.
— Allar „tilslakanir" varðandi
sjálfsvörn eru jafnan umgirtar
miklum takmörkunum. Þar á með-
al er sú, að einstaklingi leyfist að-
eins að grípa til þeirra lágmarks-
aðgerða, sem óhjákvæmilega eru
til að verja líf hans — og oft þurfa
þær ekki að fela í sér manndráp.
Hér býðst því engin bakdyraleið
til að réttlæta fósturdeyðingu, því
að sú aðgerð er ávallt gerð með
þeim beina ásetningi að drepa.“
Við þetta þarf engu að bæta, og
ég vona, að það hjálpi fyrrnefndri
konu til að gera sér grein fyrir því,
hversu einstætt það siðleysi er í
löggjöf okkar, að heimila deyðingu
ófæddra barna.
Jón Valur Jensson
SOS-nistið
eykur öryggið
Ágæti Hannes Oskarsson I
Hnífsdal.
Þú hefur farið rétt að með að fá
aðstoð þíns læknis við útfyllingu
upplýsingastrimilsins í SOS-nist-
inu.
í leiðbeiningabæklingi sem fylg-
ir hverju SOS-nisti stendur orð-
rétt: „Allar venjulegar persónu-
upplýsingar geturðu skráð sjálfur,
en sjúkdóma- og/eða lyfjaskrán-
ingar skulu gerðar af eða í sam-
ráði við lækni." Ef fólki er annt
um líf sitt, er tæpast von til þess
að það skrái í nistið ófullnægjandi
eða rangar upplýsingar, heldur
leiti aðstoðar lækna eða hjúkrun-
arfræðinga, eins og þú hefur rétti-
lega gert.
Áður en dreifing hófst á SOS-
nistunum fyrir tæpu ári var fyrst
af öllu leitað samþykkis landlækn-
is. Og ekki stóð á því. Jafnframt
var SOS-nistið kynnt Hjúkrunar-
félagi Islands og í Fréttabréfi
Læknafélags íslands, Tímariti um
Heilbrigðismál, svo og í fjölmiðl-
um. Flestir ættu því að þekkja til-
gang og not SOS-nista.
Þar sem vitað er til, hvetja
læknar skjólstæðinga sína til að
bera SOS-nisti og hjúkrunarfólk
hefur fúslega aðstoðað við útfyll-
ingu upplýsingastrimils.
Ef rétt er, að læknar taki ekki
mark á SOS-nistum, eins og þú
hefur „heyrt“, þykir okkur það
ákaflega leitt og eigum jafnframt
bágt með að trúa því að svo sé, því
þá ganga þeir þvert á gerðir
starfsfélaga sinna erlendis.
Hjúkrunarfræðingur hefur tjáð,
að kæmi hann á slysstað þar sem
maður lægi slasaður, en með
SOS-nisti, yrði eitt af fyrstu verk-
unum að aðgæta hvað stæði f nist-
inu, til þess síðan að geta veitt
hinum slasaða nauðsynlega fyrstu
hjálp.
Þurfi að flytja þann slasaða í
sjúkrahús, geta sjúkraflutnings-
menn veitt allar nauðsynlegar
upplýsingar gegnum talstöð til
viðkomandi stofnunar, svo haga
megi undirbúningi undir komu
þess slasaöa svo sem best verði á
kosið. Þannig sparast dýrmætur
tími, því eins og þú veist má skrá í
SOS-nistið allar nauðsynlegar
persónu- og læknisfræðilegar upp-
lýsingar, allt eftir því hver á í
hlut.
En SOS-nistið er ekki eingöngu
ætlað sjúklingum, heldur öllum
sem óska sér og fjölskyldu sinni
hins besta ef þeir kynnu að kom-
ast í hann krappan.
Kæri Hannes, þú ert nú einn af
10.000 Islendingum sem bera
SOS-nisti dag hvern. Við hjá LHS
teljum nistið hafa aukið öryggi i
för með sér og vitnum í lokin enn
á ný í upplýsingabækling um
SOS-nistið:
„Vertu vinur vina þinna, segðu
þeim frá SOS-nistinu. Með því
Bréfritari segir það vera mikið ör-
yggi fyrir fólk að bera allar nauð-
synlegar upplýsingar um sig sjálft f
slíku SOS-nisti, t.d. ef það iendir í
slysL
gætir þú verið að gera þeim meiri
greiða en þig órar fyrir.“
Kveðjur,
Gunnar H. Ingimundarson,
Landssambandi hjálparsveita
skáta.
Bjórfrumvarpið
og ríkisstjórnin
HJS. skrifar.
Kæri Velvakandi.
Frumvarp um að leyfa sölu á
sterkum bjór liggur fyrir Alþingi
eina ferðina enn. Það hefur varla
farið fram hjá neinum svo ræki-
lega sem það hefur verið kynnt í
sjónvarpi og útvarpi, enda víst í
samræmi við gáfnafar frétta-
manna þessara fjölmiðla að telja
það mikilsverðast mála. En al-
þingismenn ættu að hugsa sig um
tvisvar áður en þeir berja þetta
frumvarp í gegnum þingið með
naumum meirihluta. Skoðana-
könnun í þessu máli, eins og mörg-
um öðrum, er markleysa ein. Ef
þingmenn telja sig þurfa að fara
eftir þjóðarvilja en ekki rökum og
heilbrigðri skynsemi í þessu máli
þá eiga þeir að láta fara fram
þjóðaratkvæðagreiðslu. Og þá
mun annaö koma upp á teningnum
en í þessari margumtöluðu skoð-
anakönnun.
Þjóðaratkvæðagreiðsla gæti
farið fram við næstu kosningar,
sem verða fyrr eða síðar á þessu
ári og varla liggur þessu bjór-
frumvarpi svo mjög á. En það er
blátt áfram óumflýjanlegt að
kosningar til Alþingis fari hið
fyrsta fram, ríkisstjóminni hefur
mistekist allt eða flest og komið
hér á úlfúð og illindum, upplausn
og vandræðum, meiri en áður hafa
þekkst. Og kemur hér hvort
tveggja til, röng stefna í mörgum
málum og líka að í ráðherrastól-
um sitja fleiri en einn og fleiri en
tveir sem ekki ættu að vera þar, þó
af ólíkum ástæðum sé.
En hvað sem öllu öðru líður:
Þjóðaratkvæðagreiðsla um bjór-
inn og alþingiskosningar sem allra
fyrst.
Auglýsing
um umferð í Hafnarfirði
Aö fengnum tillögum bæjarstjórnar Hafnarfjaröar og
samkvæmt heimild i 65. gr. umferðarlaga nr. 40/1968
eru hér meö settar eftirfarandi reglur um umferö i
Hafnarfirði:
1. Umferö um Hraunbrún nýtur forgangs fyrir umferö
um allar hliöargötur sem aö götunni liggja (biöskýlda).
2. Umferð um Helluhraun nýtur forgangs fyrir umferö
um allar hliöargötur, sem aö þeirri götu liggja.
Ákvæöi auglýsingar þessarar taka gildi 20. mars 1985.
Lögreglustjórinn í Hafnarfiröi.
11.mars 1985.
Einar Ingimundarson.
Trésmíðavélar
SAMCO C 26
Alsambyggð m/2 motorum
Kr. 83.000.00
ROBLAND K 260
Alsambyggö m/3 motorum
Kr. 79.260.00
SAMCO 165
Afréttari/þykktarhefill/sög/bor - 1 fasa
Kr. 43.600.00
STENBERG
Afréttari/þykktarhefill/fræsari IONVÉLAR & TÆKI
Kr. 65.000.00 Smiöjuvegi 28
S. 76444
ISUZU
TROOPER
isuzuTROOPER
- lúxusvagn í bæjarakstri, ósvikið hörkutól á
fjallvegunum og allt þar á milli. þetta er einstakur
bíll, búinn þægindum fólksbílanna, krafti og styrk
jeppanna og farþegarými fyrir allt að 9 manns án
þess að nokkurs staðar þrengi að!
isuzuTROOPER
á fáa sína líka!
Kynntu þér verð og greiðslukjör
- við tökum flestar gerðir notaðra
bíla upp í og það bjóða fáir betur
í góðum greiðslukjörum.
BíLVANGURsf
HÖFÐABAKKA 9 SÍMI 687300