Morgunblaðið - 11.09.1985, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. SEPTEMBER 1985
37
Stjórn Vestur-Þýskalands
í skotmarki gagnrýninnar
— eftir Elínu J.
Jónsdóttur Richter
Um þetta leyti árs er oft mikill
skortur á eftirtektarverðum frétt-
um úr stjórnmálaheiminum hér-
lendis, svo að blaðamenn grípa
fegins hendi það, sem berst. En
jafnvel þótt sumarhlé sé hjá þing-
mönnum, er ýmislegt á seyði,
þannig að blaöamenn þurfa ekki
aö kvarta. Við nánari umhugsun
hallast ég helzt að því, að það sé
sem fæst að frétta af þeim vett-
vangi — það er orðið sjaldgæft
að maður heyri nokkuð jákvætt.
Þann 12. maí sl. fóru fram
kosningar til fylkisþinga
tveggja fylkja sambandslýð-
veldisins: Nordrhein-Westfalen
og Saarland. Nordrhein-West-
falen er fjölmennasta fylki
Þýzkalands, en Saarland er eitt
hið minnsta og fámennasta. Eitt
eiga þó bæði sameiginlegt: at-
vinnuleysið er ógnvænlegra í
þessum fylkjum en annars stað-
ar. Fylkiskosningar eru álitnar
endurspegla hug kjósenda í garð
ríkisstjórnarinnar, og jafnvel
þótt kosningar til sambands-
þingsins eigi ekki að fara fram
fyrr en vorið 1987, var úrslita
fyrrnefndra kosninga beðið með
mikilli eftirvæntingu. Og kvitt-
unin fyrir dugleysi stjórnar-
flokkanna lét ekki á sér standa:
í báðum fylkjunum var ósigur
kristilegra demókrata (CDU/
CSU) svo hrikalegur, að slíkt á
sér vart dæmi í sögu sambands-
lýðveldisins. Sá flokkur, sem
mest hagnaðist á þessu hruni,
var að sjálfsögðu hinn eilífi
keppinautur: SPD, flokkur sós-
íaldemókrata. í Nordrhein—
Westfalen hlaut hann m.a.s.
hreinan meirihluta og situr nú
einn í fylkisstjórninni með Jo-
hannes Rau í broddi fylkingar.
í Saarland er sömu sögu að
segja, en þar hratt sósíaldemó-
kratinn Oscar Lafontaine fyrir-
rennara sínum, sem tilheyrir
kristilegum demókrötum, úr
sessi. Báðir þessir menn, Jo-
hannes Rau og Oscar Lafontaine
eru persónuleikar, sem tekið er
eftir, og ef vald flokks þeirra á
eftir að rísa hærra í náinni
framtíð, verður það vafalaust
að miklu leyti þeim að þakka.
Oscar Lafontaine er af mörg-
um flokksbræðrum sínum talinn
helzt til vinstrisinnaður. En það
er öllu heldur framkoma hans,
sem veldur vinsældum hans —
eftir því, sem mér skilst, talar
hann enga tæpitungu ef svo ber
undir. Og það er einmitt það,
sem fólk vill heyra: hressilegt,
skiljanlegt mál, en ekki þetta
eilífa ruglingsblaður, sem flestir
stjórnmálamenn temja sér. Það
er eins og enginn snúi sér að
stjórnmálum nema þeir, sem
geta talað í belg og biðu án þess
að segja neitt — sem er auðvitað
hæfileiki útaf fyrir sig.
Johannes Rau er aftur á móti
stillilegur maður, sem virðist
kunna að halda í taumana.
Hann er glaðlegur, en samtímis
traustvekjandi. Allt útlit er
fyrir það, að hann verði út-
nefndur kanslaraefni flokks síns
fyrir næstu kosningar til sam-
bandsþingsins, en sú útnefning
fer fram á flokksþinginu í sept-
ember.
Síðan fyrrgreindar kosningar
fóru fram, er mikið rökrætt um
það, hvort stjórn Helmuts Kohl
muni falla fyrir lok kjörtíma-
bilsins, eða hvort stjórn CDU/
CSU og FDP haldi velli og
kanslaraskipti verði, eða hvort
við fáum að „njóta" hvors
tveggja í tvö ár í viðbót. — Það
fer ekki á milli mála, að úrslit
fylkiskosninganna voru ótvíræð
bending til kanslarans, en hitt
er annað mál, hvort hann lætur
sér hana að kenningu verða.
Ef litið er í raðir ráðherranna,
er ekki furða, þótt traust til
ríkisstjórnarinnar fari dvin-
andi. Tökum til dæmis póst- og
símamálaráðherrann,
Schwarz-Schilling: í ráðherratíð
hans hefur póstþjónustunni
hrakað svo, að haft er á orði,
að póstflutningar með hestvögn-
um fyrrum hafi verið fljótari
en nú. — En annað og meira
veldur, að hann hefur beðið
álitshnekki. Áður en leið hans
lá til ráðherratignar, var hann
forstjóri fyrirtækis, sem er í
eign hans og fjölskyldu hans.
Fyrirtæki þetta framleiðir raf-
hlöður, en eins og allir vita, eru
hættuleg efni notuð til þeirrar
framleiðslu, svo að gæta verður
mikillar varúðar til að forðast
mengun. Nýlega kom í ljós, að
fyrirtæki ráðherrans, eða öllu
heldur ráðamenn, hefur alls
ekki viðhaft nægilegar varúðar-
ráðstafanir, svo að jarðvegurinn
á stóru svæði umhverfis fyrir-
tækið er nú bráðeitraður. —
Minna mætti tilefnið til afsagn-
ar vera, en ekki þó í stjórn Kohls
kanslara. Schwarz-Schilling sit-
Helmut Kohl kanslari — þreyttur
á þvarginu?
ur sem fastast, eins og ekkert
hafi í skorizt.
En Schwarz-Schilling er ekki
fyrsti ráðherrann, sem hefði
þurft að víkja. Skemmst er þess
að minnast, er Manfred Wörner,
varnarmálaráðherra, varð öllu
liðinu til háborinnar skammar
í sambandi við Kiessling-málið;
aðeins þrem mánuðum áður en
Kiessling, velmetinn hershöfð-
ingi, átti að fara á ellilaun, var
hann rekinn með skömm úr
hernum, sakaður um kynvillu.
Síðar kom í ljós, að ásakanir
þessar áttu ekki við rök að styðj-
ast, og Kiessling fékk uppreisn
æru. Wörner „þótti þetta leitt",
en sá enga ástæðu til að taka á
sig ábyrgðina — og situr enn í
ráðherrastóli.
Efnahagsmálaráðherrann
fyrrverandi, Lambsdorff greifi,
úr flokki frjálsra demókrata,
dró í lengstu lög að segja af sér,
eða þangað til hann var opin-
berlega ákærður í sambandi við
Flick-peningagjafamálið. Eftir-
maður hans og flokksbróðir,
Martin Bangemann, virðist ekki
vera mikill atkvæðamaður, en
hann gerir ekki mikið af sér, enn
sem komið er. Nú er hann svo
óheppinn, að nánasta sam-
starfskona hans og fyrrverandi
einkaritari er sterklega grunuð
um njósnir. Hún hvarf skyndi-
lega og sporlaust fyrir nokkrum
dögum, og við rannsókn íbúðar
hennar fundust gögn, sem bentu
eindregið til njósnastarfsemi
fyrir Austur-Þýzkaland. Síðustu
fréttir eru þær, að leyniþjónusta
Johannes Rau — stjarna
SPD-flokksins. Verður hann næsti
kanslari Vestur-Þýzkalands?
Austur-Þýzkalands hafi laumað
henni yfir í vestrið undir fölsku
nafni fyrir u.þ.b. 30 árum.
Hvernig henni tókst síðan að
næla sér í svo mikilvæga stöðu,
veit ég ekki, en eitt er víst, að
hún hefur haft aðgang að leyni-
skjölum í mjög langan tíma.
Og svo er það höfuðpaurinn
sjálfur, Helmut Kohl kanslari.
Honum þykir afskaplega gaman
að vera kanslari, brosir sínu
breiðasta og boðar bjartsýni.
Annað gerir hann ekki. Hann
er Reagan Bandaríkjaforseta
hlýðinn og undirgefinn, en hirð-
ir lítið um að leggja rækt við
góða sambúð við lönd Austur—
Evrópu, og þar á ég sérstaklega
við Sovétríkin. Jafnvægið hefur
því nokkuð farið úr skorðum
síðan hann tók við. Þessi maður
hefur ekki nokkra hæfileika sem
stjórnmálamaður og því síður
til kanslaraembættisins, og mér
er það hulin ráðgáta, hvernig
hann hefur náð svona langt. Það
liggur við, að maður skammist
sín fyrir hann, ef hann fer út
fyrir landamærin.
Það eru ekki einungis flokks-
menn og fylgismenn stjórnar-
andstöðunnar, sem gagnrýna
Helmut Kohl, heldur kemur
gagnrýnin ekki síður úr röðum
hans eigin manna. Það er af-
skaplega langt síðan ég hef
heyrt einhvern lýsa trausti sínu
og aðdáun á honum. Þess vegna
er spurningin, hvort honum
tekst að sitja út kjörtímabilið.
En sennilega getur hann verið
nokkuð öruggur — a.m.k. næstu
vikurnar eða mánuðina — því
að staðreyndin er sú, að flokkur
hans er ófær um að tilnefna
eftirmann fyrir hann. Þar er
sem stendur engan persónuleika
að finna, sem er hæfur eða
reiðubúinn til að taka við emb-
ættinu — þótt flest væri betra
en Helmut Kohl að mínu áliti.
Ekki er hægt að tala um
stjórnmál Sambandslýðveldis-
ins Þýzkalands án þess að
minnast á Franz-Josef Strauss,
formann kristilega systur-
flokksins (CSU) í Bayern og
forsætisráðherra fylkisins.
Hann hefur enn mjög mikil
áhrif innan beggja flokkanna,
þótt CDU-menn viðurkenni það
alls ekki. Eftir ýmsum athuga-
semdum hans að dæma hefur
hann aldrei haft mikið álit á
Helmut Kohl, þótt svo eigi að
heita, að Strauss styðji hann og
stjórn hans. Sagt er, að vald
Franz-Josefs Strauss sé svo
mikið, að engin ákvörðun sé
tekin, sem hann er á móti. En
það er nú trúlega orðum aukið.
Þegar ég lít yfir þessar línur,
sé ég, að ég hef gerzt margorð
um það, sem miður fer. En það
er nú svo, að þótt maður reyni
eftir megni að líta hlutlaust á
málin, er skelfing fátt, sem þessi
stjórn hefur komið í betra horf.
Atvinnuleysið hefur ekki
minnkað og mun tæplega
minnka næstu árin, en lausn
þess er svo sannarlega forgangs-
verkefni. Hins vegar er reynt
að sannfæra okkur um það,
hversu mikill sigur það er, að
tala atvinnuleysingja hefur ekki
hækkað í tvö ár. Það er ekki
sama, frá hverju sjónarhorni
málin eru litin og útskýrð.
En eitt hefur þessari ríkis-
stjórn þó tekizt: að styrkja og
efla stöðu efnahagslífsins. Það
má segja, að efnahagslifið
blómstri, og hinu mikla gjald-
þrotatímabili virðist vera lokið.
Þeir, sem hafa vinnu á annað
borð, hafa það betra en áður,
en aftur á móti bætir þessi
endurlífgun ekki úr hinu þrúg-
andi atvinnuleysi, en það má
víst rekja til síaukinnar tækni
og framfara. Einnig hefur fjár-
hagur ríkisins mikið batnað, en
því miður oft á kostnað hinna
veiku og smáu, þar eð opinber
hjálp til þurfafólks og atvinnu-
lausra hefur verið skorin mikið
niður. Samt sem áður má segja
fjármálaráðherranum, Gerhard
Stoltenberg, til hróss, að honum
hefur tekizt að koma sæmilegri
reglu á fjármálin, sem voru í
mikilli óreiðu, er hann tók við.
Elín J. Jónsdóttir Richter er b ú-
sett í Y-Þýzkalandi og hefur áður
skrifad fréttagreinar í Morgun-
blaðið.
STÝRIKERFI EINKATÖLVA
STÁLFSIÆÐUR ?
Leiöbeinandi: Bjöm Guömundsson,
kerfisfræðingur
Innan þeirra fyrirtækja er nota einkatölvur er nauðsyn að hafa
starfsmenn með þekkingu á innviðum og búnaði tölvukerfisins.
Tilgangur MS.DOS námskeiðanna er að gera starfsmenn sem
hafa umsjón með einkatölvum sjálfstæða í meðferð búnaðarins.
Þátttakendum er veitt innsýn í uppbyggingu stýrikerfa og hvernig
þau starfa. Farið er yfir allar skipanir stýrikerfisins og hjálparforrit
þess. Kennd verður tenging jaðartækja við stýrikerfi og vél og
rætt um öryggisatriði og daglegan rekstur.________________________
■ Ánanaustum 15 • Sími: 6210 66