Morgunblaðið - 15.11.1985, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR15. NÓVEMBER1985
9
Nýtt, nýtt
Pils, buxnapils, peysur, blússur.
Glugginn Laugavegi 40
Kúnst húsinu
sími 12854
hinum ýmsu valkostum.
Við bjóðum verð við allra hæfi.
Pantið myndatöku tímanlega.
flltfjpiiii&lfifrife
Blcidu) sem þú vaknar vid!
FRÉTTK
I Borgarstjóm ----
^ Isbúrið að veruleika
«nn. og v..þok„„„ ,
„ -O .ifungunm ,>,
ISMuZuS!: í * ■» >ið TOlnm,
eignum fyríraekjanna ei_
*' F*r er bení á ad\»ö Mofnun “PPW*Í •öeftu ume.mntunl (WTCIT
sS3b=M3 g?:S5SaS3
h* kom ollum t Óvart aö 4
hiiKhnum f gær lagfh Alben Guft-
----...... miög
flokksfélaga hans.
Þykkru hllöguna
BURog Isbjörninn
Sameining tveggja útgerðar- og fiskvinnslufyrirtækja, BUR og
ÍSBJARNARINS, af hagræðingar- og hagkvæmniástæöum, er
mikiö rædd manna á meðal þessa dagana. Af því tilefni veröur í
dag stiklaö á stökum steinum um einkarekstur og bæjarrekstur í
sjávarútvegi. Jafnframt veröur gengið í smiöju til Þórarins Þórar-
inssonar, fyrrum ritstjóra Tímans, sem lítur landsfund Alþýðu-
bandalagsins frá nokkuð sérstæöum sjónarhóli.
Aðgeraútá
áhættu skatt-
borgarans
Tókum fyrst dæmi af
treimur útgerdar- og flsk-
vinnshifyrirtækjum f einu
og sama sveitarfélaginu:
★ 1) Hió fyrra er einkafyr-
irtæki, sem greiðir skatta
og skyldur bæði til ríkis og
sveitarfélags; tekur að sín-
um hhita þátt í sameiginleg-
um kostnaði fólks og fyrir-
tækja — samneyzhinni —.
★ 2) Það siðara er bæjar-
útgerð, sem sækir fjármuni
til sameiginlegs sjóðs
borgaranna, sveitarsjóðs-
ins, bæði stofnfjárfestingu
og hugsanlegt tap, sem því
miður er ekki óalgengt í
sjávarútvegi, að ekki sé
talað um þetta rekstrar-
form sérstaklega.
★ 3) Annað fyrirtækið axl-
ar skattþunga, sem ella
þyrfti að bæta ofan á
skattabyrði almennings.
Hitt skapar sveitarfélaginu
aukin útgjöld, sem ekki
verða sótt annað en í vasa
borgaranna, skattgreið-
enda, með þyngri álogum.
★ 4) Bæjarútgerð Reykja-
vfkur hefur sótt 1.300 millj-
ónir króna f borgarsjóð
Reykjavíkur, það er í álög-
um á Reykvíkinga, frá
öndverðu, reiknað á meðal-
verðlagi líðandi árs. Á sama
tíma hefur ísbjöminn verið
greiðandi til borgarsjóðs,
borið hluta útgjalda hans,
meðal annars vegna bæjar-
útgerðarinnar.
Aukinhag-
kvæmni
Bæjarútgerðir geta átt
fullan rétt á sér ef ekki er
hægt að mæta atvinnuþörf
með öðram hætti — og/eða
skattborgarar viðkomandi
sveitarfélaga vilja ábekja
áhættu- og rekstrarvfxla
fyrir þær.
Sjávarútvegur hefur
hinsvegar, á heildina litið,
sætt rekstrarlegum vanda
um langt árabil, sem stafar
af margvíslegum ástæðum,
og hefur vaklið því, að sjáv-
arútvegsfyrirtæki hafa
mætt tapi, gengið á eignir
og safnað skuldum. Hér
koma við sögu aflatak-
markanir, verðbólga innan-
lands langt umfram verð-
hækkanir sjávarvöru á er-
lendum mörkuðum, harðn-
andi söhisamkeppni við
aðrar flskveiðiþjóðir og
umdeild efnahagsstefna
stjóravalda, ekki sízt
1978—1983.
Sameining Bæjarútgerð-
ar Reykjavíkur og fsbjarn-
arins er fyrst og fremst
aðgerð til að ná fram meiri
hagkvæmni f rekstri út-
gerðar og fiskvinnshi f
höfuðborginni, sem fyrrum
var mikill útgerðarbær,
raunar vagga togaraútgerð-
ar í landinu, þó frumfram-
leiðsla hafl farið hér hlut-
fallslega mjög minnkandi
síðustu tvo áratugi að
minnsta kosti.
Pólitfskir hundavaðs-
menn, sem miða áróður
sinn gjarnan við þá sem
minnst vita og fara sízt ofan
í mál áður en afstaða er
tekin, hafa reynt að blása
þessa sameiningu út sem
pólitískt björgunarbelti fyr-
ir minnihtutaflokka f borg-
arstjóra Reykjavíkur. Mál-
tækið segir að „flest sé hey
í harðindum". Vera má.
Og þegar menn hafa ekkert
gott til borgarmála að
leggja er máske betra „að
gera illt en ekkert“.
Orðið sósíal-
ismi bannorð?
Þórarinn Þórarinnson,
fyrrum ritstjóri Tímans,
kemst svo að orði um
stefnumörkun landsfundar
Alþýðubandalagsins:
„f engri stjórnmálaályktun,
sem Alþýðubandalagið hef-
ur látið fara frá sér til
þessa, er eins lítið minnst
á sósíalisma og f þessari
nýju ályktun. Það er engu
líkara en að orðið sósíalismi
sé að verða hálfgert bann-
orð hjá Alþýðubandalaginu,
þótt það hafl enn ekki veriö
afskrifað að fulhi. Hinsveg-
ar kemur fram velþóknun
á markaðshyggju og frjáls-
hyggju, sem áður heflir
ekki tíðkast á þeim bæ.
Þannig segir á einum stað
í stjórnmálályktuninni:
„Tengja þarf saman
heildaráætlanir í efnahags-
og atvinnumálum og starf-
semi markaöarins þannig
að hvort tveggja skili viðeig-
andi árangri. Alþýðubanda-
lagið tehir að nýta eigi kosti
blandaðs hagkerfls, bæði
að því er varðar eignarhald
og rekstrarform fyrirtækja
um leið og áhrif verkalýðs-
hreyflngarinnar og starfs-
manna á rekstur og þróun
atvinnulífsins eru aukin.“
Starfsemi markaðarins á
að fá að njóta sín. Sósfal-
ismi bannorð. Er það ekki
þetta sem einu sinni var
kallað á kjarnyrtu alþýðu-
máli „að detta ofan í kjaft-
inn á sjálfúm sér“?!