Morgunblaðið - 15.11.1985, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR15. NÓVEMBER1985
17
Sjálfseignarstefna
og Sjónvarpið
— eftir Bjarna
Braga Jónsson
í fréttum sjónvarpsins 12. nóv.
sl. var birt tafla unnin af Stefáni
Ingólfssyni um samhengi mismun-
andi raunvaxta og íbúðarstærðar,
sem kaupandi hafi ráð á að eign-
ast, setji hann sér ákveðið hlutfall
tekna til greiðslu af íbúðinni. íbúð-
arstærðin sveiflist þannig frá 130
fm sérhæð niður i 50 fm íbúð með
breytingu vaxtanna úr 2,5% í
7,5%. Af þessu dró fréttamaður
þá ályktun, að sjálfseign íbúða
mundi falla niður í um 65% og
bjó til þá „frétt", að sjálfseignar-
stefnan væri gengin sér til húðar.
Þessi fréttasamsuða er röng og
vítaverð. Stærðfræði Stefáns Ing-
ólfssonar mun að vonum vera rétt,
og mér hefur skilist hann birta
þessar tölur til þess að hvetja
íbúðakaupendur til fyrirhyggju og
ráðdeildar. Frá því er iangur vegur
til þess að dæma sjálfseignarstefn-
una gjaldþrota. Vélrænt samhengi
af þessu tagi, þar sem allt er sett
fast annað en vextirnir, er villandi
af eftirgreindum orsökum.
1. Fólk hagar vinnusókn sinni og
tekjuöflun oft að nokkru eftir út-
gjaldabyrði, og er færi til þess
rýmra, þegar hjón eiga í hlut.
2. Hlutfall íbúðaútgjalda er engan
veginn fast, nema af allra lægstu
tekjum, og verður annað að víkja,
ef í hart fer.
3. Vextir opinberra lána eru enn
almennt breytanlegir, svo að
vaxtabyrðin er ekki svo endanlega
ákveðin og áhrifamikil, sem vera
mundi við fasta vexti. Þeir eru nú
neðanvert á þeim vaxtastiga sem
birtur var: 1% hjá Byggingarsjóði
Einn af starfsmönnum Gámaþjón-
ustunnar hf. sýnir hvernig gámurinn
pressar rusl.
Gámaþjónustan hf.:
Flytur inn gáma
sem pressa rusl
GÁMAÞJÓNUSTAN hf. hefur hafið
innflutning á gámum frá Danmörku
sem pressa rusl og var fyrsti pressu-
gámurinn, sem seldur hefur verið
Smjörlíki hf., sýndur forystumönn-
um sveitarfélaganna á dögunum.
Benóný ólafsson, framkvæmda-
stjóri Gámaþjónustunnar hf.,
sagði í samtali við blaðamann
Morgunblaðsins að pressugámarn-
ir væru þeir fyrstu sinnar tegund-
ar hér á landi. Kvað hann gámana
hafa mikla hagræðingu og sparnað
í för með sér og hægt væri að koma
allt frá 500 til 700 tunnum af rusli
í einn gám. Gat hann þess jafn-
framt að Gámaþjónustan hf. byði
viðskiptavinum sínum þá þjónustu
að sjá um að flytja gámana á
ruslahaugana og losa þá, þegar
þeir væru orðnir fullir.
verkamanna og til einstaklinga
með sérþarfir og út á heilsuspill-
andi íbúðir hjá Byggingarsjóði
ríkisins, en almenn lán hans bera
3,5% vexti. Vextir lífeyrissjóða
takmarkast við 5% á beinum lán-
um enda þótt þeir geti fengið 7%
eða meira í skuldabréfakaupum.
Einkalán með hærri vöxtum þurfa
að nema verulegu hlutfalli til þess
að færa meðalvexti lánsfjármögn-
unar að ráði upp úr þeim 4—4,5%
meðalársvöxtum, sem þannig eru
sennilegir á lánum hins opinbera
og almenna lánakerfis.
4. Með aukinni lánalengd má
mynda mótvægi gegn hækkun
vaxtanna, og er það samnings-
frjálst á almennum markaði.
5. Fólk hefur færi á að haga tíma-
setningu, hraða byggingar og full-
um frágangi eftir aðstæðum, og
hefur ætíð þurft að gera svo.
Það eru þessi raunverulegu skil-
yrði, sem ráða úrslitum um hús-
næðisöflun fólks og gengi sjálfs-
eignarstefnu, en ekki hugsuð, öfga-
full dæmi um vaxtabyrði. Frétta-
stofu sjónvarps væri nær að halda
sér að raunverulegum fréttaflutn-
ingi, en láta af krossferð sinni
gegn ábyrgri stjórn fjármagns-
markaðar og sjálfsákvörðunar-
rétti um ráðstöfun fjármagns.
Höíundur er aðstoðsrbankastjóri
Seðlabankans.
'varahlutir'
BREMSUKLOSSAR,
BREMSULJÓSA-
ROFAR,

•• J
HJORULIÐIR,
HITAMÓTSTÖÐUR,
KÚPLINGAR,
KVEIKJUHLUTIR,
OLÍUROFAR,
RAFGEYMAR,
SPINDILKÚLUR,
STÝRISENDAR^"-^
TÍMAHJÓL
TÍMAKEÐJUR,
UPPHÆKKANIR,
VATNSDÆLUR,
VATNSLÁSAR,
VIFTUROFAR,
ÖRYGGISBELTI,
OG MARGT
FLEIRA
OPIÐ LAUGAR-
DAGA10—16
VARAHLUTAVERSLUTTm
» SlMAR: 34980 og 37273 A
Fer inn á lang
flest
heimili landsins!
Ein flaska í staö
þess ad rogast með
11 lítra af vatni
Ódýrt og hressandi Cola!
SOLHF
ARGUS<€>