Morgunblaðið - 21.11.1985, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 21. NÓVEMBER1985
Leikarar í VígsluvottorAinu, aftari röð f.v.: Salbjörg Nóadóttir, Reynir
Höskuldsson, Guðjón Elísson. Fremri röð: Grétar Höskuldsson, Anna
María Reynisdóttir og Jakobína Hallmarsdóttir.
Grundarfjörður:
„ V ígsluvottorð-
iðu frumsýnt
á föstudag
LEIKKLÚBBURINN á Grundarfirði frumsýnir í fyrsta
sinn hér á iandi gamanleikinn „Vígsiuvottorðið“ föstudag-
inn 22. nóvember eftir Ephraim Kishon í þýðingu Arna
Bergmann.
Höfundurinn er þekktur
spaugari og hrókur alls fagnað-
ar hvar sem hann kemur fram.
Verk hans hafa verið þýdd á
28 tungumál og bækur hans
hafa selst í 30 milljónum ein-
taka um heim allan. Þetta er
i fyrsta sinn sem leikrit eftir
hann er flutt hér á landi. Fyrir
nokkrum árum las þekktur
íslenskur leikari kímnisögur
eftir hann í Ríkisútvarpinu á
sunnudagseftirmiðdögum og
vöktu þær mikla athygli fyrir
sinn hárfína húmor og kitluðu
hláturtaugar landans svo um
munaði. Einnig hefur komið út
eftir hann í íslenskri þýðingu
bókin „Hvunndagsspaug".
Tónlistardagar æsk-
unnar á Suðurnesjum
SÚ TILLAGA var borin upp í Tónlist-
arfélagi Miðneshrepps í haust, að
athuga áhuga á því hjá tónlistarskól-
unum á Suðurnesjum að sameinast
um tónleika í tilefni árs sskunnar
og árs tónlistarinnar í Evrópu. Skóla-
stjórar voru boðaðir á fund og áhugi
þeirra var slíkur að allt var sett í
fullan gang til undirbúnings. Hugur
þeirra stóð líka ennþá hærra og vildu
þeir gera meira úr þessu. Þvi var
ákveðið að efna til tónlistardaga eina
helgi, sem var ákveðin 23. og 24.
nóvember, segir í frétt frá Tónlistar-
dögum.
A laugardag verða tónleikar í
Félagsbíói kl. 16.00. Þar koma fram
nemendur á ýmsum stigum frá
öllum skólum. Dagskráin verður því
mjög fjölbreytt og byrjar með því
að Lúðrasveit Tónlistarskóla
Njarðvíkur leikur í u.þ.b. 15 mín. á
meðan fólk kemur í salinn. Síðan
opnar sveitin tónleikana og þá
tekur við einleikur á orgel og píanó,
leikið verður fjórhent á píanó, ein-
leikur á fiðlu, trompet og þver-
flautu með píanóundirleik, samleik-
ur á þrjár þverflautur, tvær básún-
ur, forskóladeildir leika, söngtríó
(sóp., sóp., alt), málmblásarakvint-
ett, lítil hljómsveit, bjöllukór
barna, bjöllukór skipaður kennur-
um og nokkrum lengra komnum
nemendum. Tónleikunum Iýkur
síðan með samleik lúðrasveitar sem
skipuð er nemendum úr öllum skól-
unum.
Að tónleikunum loknum geta
nemendur farið beint í Holtaskóla,
þar sem seldar verða samlokur og
drykkir, en kl. 19.30 hefst þar kvöld-
vaka með skemmtiatriðum og að
lokum dansi til kl. 11.00.
Á sunnudag er opið hús í Holta-
skóla fyrir nemendur úr tónlistar-
skólunum. Skólinn verður opnaður
kl. 12.45. í einni áimu skólans verð-
ur í gangi til kl. 17.00 eftirfarandi:
Blásturshljóðfærakynning,
strengjahljóðfærakynning, slag-
verkshljóðfærakynning, bjöllukórs-
kynning, kynning á tónlist frá
Afríku, kynning á rafmagnshljóm-
borðum (synthesizerum), kvik-
myndasýningar, danshljómsveit
verður í gangi og á sal verður
dansstúdíó.
Á Suðurnesjum eru starfræktir
sex tónlistarskólar og er nemenda-
fjöldi í þessum skólum samtals 520.
Aldrei áður hafa nemendur úr skól-
unum hist allir á sama stað og því
er það von okkar sem að þessu
stöndum að foreldrar hvetji börn
sín til að taka þátt í þessari helgi.
Dagskráin á sunnudag er eingöngu
ætluð nemendum, en tónleikarnir á
laugardag eru ókeypis og öllum
opnir á meðan hægt er að troða i
húsið.
Áhugamenn um úrbætur í
húsnæðismálum:
„Skref í rétta
átt og ber vott
um raunsæi“
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
eftirfarandi ályktun frá Áhugamönn-
um um úrbætur í húsnæðismálum:
Áhugamenn um úrbætur í hús-
næðismálum lýsa fullum stuðningi
við framkomnar hugmyndir á þingi
Verkamánnasambands íslands og
Landssambands verslunarmanna
um að lækka vexti á lánum til hús-
næðiskaupa.
Við tökum undir með Guðmundi
H. Garðarssyni, stjórnarformanni
Lífeyrissjóðs verslunarmanna, um
að raunvextir af lánum til hús-
næðiskaupa verði lækkaðir niður í
2%.
Áhugamenn um úrbætur í hús-
næðismálum telja þessar hug-
myndir skref í rétta átt og bera
vott um meira raunsæi og meiri
ábyrgðartilfinningu gagnvart fólk-
inu en verið hefur um nokkurt skeið
af hálfu ráðamanna.
Frá töku myndarinnar „Love Streams“. Við myndavélina er Ál Ruban
kvikmyndatökumaður. Hinn maðurinn á myndinni er John Cassavetes,
aðalleikari, leikstjóri og handritshöfundur.
Regnboginn sýnir „Love Streams“
REGNBOGINN hefur nú hafið sýningar á kvikmyndinni „Live
Streams“ með leikurunum Gena Rowlands og John Cassavetes í aðal-
hlutverkum.
John Cassavetes er leikstjóri og hefur einnig samið handritið
ásamt Ted Allen, sem samdi samnefnda sögu og kvikmyndin er
byggð á.
Aldarafmæli bókasafns
Seltjarnarness í dag
HINN 21. nóvember eru 100 ár liðin fra þvi að Seltirningar stofnuðu
lestrarfélag og hófu bókaútlán. Var þetta einn þáttur í starfsemi Fram-
farafélags Seltirninga, sem stofnað hafði verið tæpum tveimur árum
áður, 6. desember 1883. Framfaraféiagsmenn höfðu aðeins starfað í
tæpt ár þegar raddir heyrðust um það að nauðsyn væri á hæfilegum
bókakosti, til þess að unnt væri að ræða um ýmis mál af þekkingu, sem
á góma bæri á málfundum. í október 1884 sagði einn ræðumaðurinn
að rétt væri að koma upp lestrarfélagi, t.d. til þess að eignast Alþingistíð-
indin, „það æfði menn í að tala líka,
þingmenn".
Lestrarfélagsmálinu var hrint
í framkvæmd haustið 1885 og
voru fyrstu lög lestrarfélags,
innan Framfarafélagsins sam-
þykkt 31. október 1885. í þeim
sagði að allt að 30 kr. úr félags-
sjóði skyldi varið til bókakaupa.
Þá var mælst til þess við félags-
menn að þeir lánuðu bækur, sem
þeir ættu sjálfir, og svo útsjón-
arsamir voru Seltirningar árið
1885, að þeir settu í fyrstu lög
lestrarfélags síns, að skipuð
skyldi fimm mann nefnd til þess
að fá lánaðar bækur í Lands-
bókasafni. Þær skyldu síðan lán-
aðar öðrum félagsmönnum. Ekki
munu þó þessi millisafnalán hafa
gefist vel, því að nokkuð var um
að Seltirningar þyrftu að greiða
skaðabætur vegna skemmda á
bókunum úr Landsbókasafni.
Fyrsti fundur Framfarafélags-
ins, þar sem félagsmenn gátu
notið bóklestrar eða fengið lán-
aðar bækur með sér heim, var
þegar þeir heyrðu ræður eftir töluga
haldinn 21. nóvember 1885. Var
þá lesið í tvær stundir, frá sex
til átta um kvöldið, og síðan hófst
venjulegur málfundur. Fyrsti
bókavörðurinn, Þórarinn Arn-
órsson skipstjóri hafði þá verið
kosinn úr hópi félagsmanna og
bækurnar voru geymdar í skóla-
stofunni í Mýrarhúsaskóla.
Stundum voru umræður í
Framfarafélaginu um einstök
bókakaup til safnsins og var t.d.
fellt í nóvember 1887 að kaupa
Egils sögu Skallagrímssonar af
því að fundarmenn álitu að hún
væri „flestum kunn“. Árið eftir
ákváðu félagsmenn að taka 200
kr. lán til bókakaupa og lofuðu
allir að ganga í ábyrgð. Má af
þessu ráða að áfram var haldið
við að stækka safnið. Ekki fór
mikið fyrir opinberum styrkjum
á þessum árum og synjaði lands-
höfðingi t.d. félaginu um styrk
árið 1890. Fimm árum síðar,
1895, var safnið þó orðið bað stórt
að rétt þótti að veita öðrum
hreppsbúum en félögum Fram-
farafélagsins aðgang að því.
Skyldu menn greiða 45 aura á
mánuði fyrir bókaafnotin. Með
þessari ráðstöfun var safnið
orðið almenningsbókasafn. Um
aldamótin sturiduðu Seltirningar
mikla þilskipaútgerð og mun þá
hafa tíðkast að bækur væru lán-
aðar um borð í skipin.
Árið 1906 lagði Framfarafé-
lagið fram verulega fjárupphæð
til byggingar nýs Mýrarhúsa-
skóla gegn því að fá þar inni
fyrir fundarhöld sín og bókasafn.
Var safninu komið fyrir í sér-
stöku herbergi á efri hæð húss-
ins. Þar dafnaði það vel og árið
1919 sagði Þorsteinn G. Sigurðs-
son, kennari og bókavörður, að
það væri „eitt hið mesta hér á
landi í sinni röð“. Hann bætir
því við, að í safninu séu „flestar
góðar bækur, sem til eru á ís-
lenskri tungu“, en á hinn bóginn
séu þar einnig „ósköpin öll af
andlegu léttmeti eftir útlenda
blaðrara og bullara".
Árið 1921 voru bækur safnsins
orðnar um 1700 og veitti ekki af,
því að útlánum fór fjölgandi.
Töluvert var á þessum árum lán-
að út í Viðey, en þar hafði þá
myndast þorp innan hreppsins. í
skýrslu Sigurðar Jónssonar,
skólastjóra og bókavarðar, fyrir
árið 1924, kemur fram að útlán
voru þá 923 og var mest lánað
af útlendum skáldsögum eða 250.
Framfarafélagi Seltirninga
var slitið árið 1943 og var þá
ákveðið að bókasafn félagsins
yrði látið ganga til Seltjarnar-
neshrepps. Það hafði þá að
geyma um 2.500 bindi bóka. Sig-
urður Jónsson var áfram bóka-
vörður og gegndi hann því starfi
til dauðadags árið 1959.
Næstu tvö árin var starfsemi
Bókasafns Seltjarnarness lítil
sem engin, en þá tók Sveinbjörn
Jónsson við starfi bókavarðar og
gegndi því til ársins 1973. Hafði
safnið nú verið flutt í nýjan
Mýrarhúsaskóla.
Hinn 1. október 1973 tók Finn-
ur Sigurjónsson, bókavörður, við
forstöðu safnsins og hefur verið
starfsmaður þess síðan. Síðustu
árin í Mýrarhúsaskóla bjó safnið
við mikil þrengsli en gerbreyting
varð á starfsaðstöðu árið 1983,
en á 98 ára afmæli sínu, 21. nóv-
ember það ár, fluttist safnið í
ný og vistleg húsakynni við
Melabraut. Þar er rúmt um
bækur safnsins, en þær voru
taldar I árslok 1984 vera um
25.000 eða tíu sinnum fleiri en
þær voru við afhendingu safnsins
til Seltjarnarneshrepps, árið
1943. Útlán hafa lengi verið til-
tölulega mikil og námu þau á
síðasta ári 65.070 bindum. Les-
stofa er til afnota alla daga á
opnunartíma safnsins, en það er
nú opið 32 tíma á viku á vetrum,
en nokkru skemur yfir sumarið.
Einnig er lesaðstaða í barnadeild
safnsins og sérstakur barnakrók-
ur, þar sem sitja má eða liggja
við lestur eða skoðun mynda-
blaða og bóka.
(Fréttatilkynnmg)