Morgunblaðið - 10.12.1985, Page 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR10. DESEMBER1985
HINN MANNLEGI ÞATTUR/Asgeir Hvítaskáld
Persóna í strætó
Ég sat í strætó á leið niður
Laugaveginn í föstudagstraffík.
Það var snjór og slabb og illfært
að ganga. Ég sat í aftasta sæt-
inu, vagninn var troðfullur en
það var eitt sæti laust við hlið-
ina á mér. Fullt af fólki stóð
og hélt sér í og hafði augu með
lausa sætinu en enginn þorði
að setjast, yfirborðs góð-
mennska.
Vagninn var í sífellu að taka
af stað og stoppa, rétt silaðist
niður Laugaveginn. Fólk á
gangstéttinni fór fram úr okk-
ur. Slabbið draup úr blautu hári
þess. f strætó var þungt loft og
mollulegt, móða á rúðunum.
Æ, þið vitið hvernig maður
hefur það á föstudögum, búinn
að þræla alla vikuna, orðinn
uppgefinn í fótunum og kaupið
dugði ekki fyrir neinu. Alltaf
sama rullan hjá manni.
En ég tók eftir höltum karli
með tálgaðan tréstaf sem var
að berjast í stíflaðri mann-
þvögunni í strætó. Kona stóð
upp fyrir manninum og bauð
honum sæti sitt. En hann fuss-
aði og sveiaði. Heldur barðist
hann áfram aftur eftir vagnin-
um og settist við hlið mér.
„Maður er nú ekki svo aumur
að þurfa að þiggja sæti hjá
kvenmanni," sagði hann og kom
sér og stafnum fyrir.
„Já,“ sagði ég.
„Kerlingin þarna fremst bauð
mér sæti. Ég kann vel við það,
þegar konur bjóða mér sæti, það
er ekki það. En ég vil ekki þiggja
svoleiðis sæti. Kemur ekki til
mála.“
„Já,“ sagði ég.
Mér fannst þetta óþægilegt.
Að skrítinn og mér óviðkom-
andi karl skyldi tala svona
kumpánlega við mig. Aðrir
gætu haldið þetta væri náinn
kunningi.
„Ef maður mætir þeim á
þröngum snjóstígum í þessari
færð...
Sums staðar er búið að ryðja
öllum snjónum upp á gangstétt-
irnar og þá er þröng að mætast
ef hægt er að vera á gangstétt-
unum. Nú, ef maður mætir
kvenmanni í þessari færð á
þröngum snjóstíg og ef maður
víkur ekki, þá labba þær á mann
og ryðja manni um koll.“
Annaðhvort hélt hann að ég
væri einhver kunnugur eða
hann talaði bara við alla. Alla-
vega fannst mér hann forvitni-
legur, athyglisverður. Það var
eitthvað „spúkí" við hann sem
ég vildi komast til botns í. Svo
ég var vingjarnlegur svo hann
talaði meira.
„Já, það er nefnilega það,“ sagði
ég og kinkaði kolli.
„Svo eru það þungar hurðir í
búðum. Ef maður heldur hurð
fyrir konu og bíður lengi, þá
labba þær inn og segja ekkert.
Ég segi ekki að þær séu þannig
allar, stundum eru ungar konur
með börn kurteisar. En helvítis
kerlingarnar hafa sérréttindi."
„Já, ég er eiginlega sammála
þér í því.“
„Þær eru stórhættulegar
þegar þær keyra. Taka ekkert
tillit. Þær taka ekkert tillit,"
sagði hann með áherslu og
beygði sig upp að mér svo ég
fann andfýluna.
Hann var magur í andliti með
gráa skeggbrodda. Ekkert of
snyrtilegur og vel til. Minnti
mig á frænda minn sem var
piparsveinn allt sitt líf. í þess-
um manni var einhvers staðar
pottur brotinn. Hann var ekki
alveg sjálfum sér samkvæmur
einhvernveginn. í persónunni
voru mannlegir brestir.
„Á Bergstaðastræti gerðist
það. Það eru mörg ár síðan. Mér
er alveg sama þó ég segi þér
það, og þó ég sé búinn að segja
mörgum það, og þó það sé búið
mál. En ég var á leið í bíó í
sparifötunum."
Hann lagði mikla áherslu á
sparifötin. Þau hafa greinlega
verið fin, allavega skipt hann
miklu máli.
„Þá kemur kerling á bíl og jós
úr stórum polli og yfir mig. Ég
man númerið ennþá. Ég varð
að hætta við að fara í bíó. En
ég fór niður á lögreglustöð.“
„Já- há,“ sagði ég og þóttist
fullur af áhuga en var að
springa úr hlátri.
Fólk í kring var nú sannfært
um að við værum kunningjar,
það hlustaði ákaft en þóttist
horfa út.
„Það vildi svo vel til að ég
hafði vitni,“ hvíslaði hann í eyra
mér.
„Já,“ sagði ég og kinkaði kolli.
„Ég vildi kæra, sko. Það hefði
verið allt í lagi. Að minnsta
kosti átti ég að fá ný föt. En
lögreglan á stöðinni sagði að
það væri ekkert hægt að gera.
Ég fékk ekki einu sinni fyrir
hreinsun á fötunum og alls ekki
bíómiðann. Þessar helvítis kerl-
ingar hafa forréttindi."
Hann var með konur á heilan-
um.
„Þeim var allt leyfilegt. Þegar
þær labba yfir götu, þá athuga
þær ekkert til hægri eða vinstri,
þær labba bara yfir og allir
bílarnir stoppa. En ef ég gerði
slíkt, þá myndu þeir bara keyra
yfir mig. Ha, skilurðu, ha,“
sagði hann og gaf mér oln-
bogaskot.
Ég rannsakaði manninn.
Skyrtan hans var skítug í háls-
málið. Hví sagði hann mér öll
þessi leyndarmál. Var hann
skrítinn eða sérvitur. Hann var
eitthvað napur út í kvenþjóðina.
„Mér er sama þó ég segi þér
þetta bara. En bróðir minn er
læknir í Ameríku. Konan lofaði
honum að fara með honum til
íslands þegar hann væri búinn
að vinna í 20 ár. En svo neitaði
hún. Hann gat ekki farið frá
hennni, með fjögur börn. Þá fór
hann að drekka. Þær eru alveg
miskunnarlausar."
Svo lyfti hann vísifingri og
benti á mig.
„Maður verður að passa sig á
þeim.“
Andúð hans á kvenfólki var
ekki eðlileg. Hafði hann lent í
einhverju skipbroti eða var
hann giftur einni ráðríkri.
Hann var ekki með hring.
„Heimsóttir þú aldrei bróðir
þinn í Ameríku?"
„Jú. Uss. Þar eru engin fjöll
til að sýna manni áttirnar og
maður villist bara. Svo er drep-
andi hiti. Uss.“
Nú vorum við komnir vestur
í bæ. Konan sem hafði boðið
honum sæti fór úr vagninum
og hann setti upp merkissvip.
Hann var undarlegur en þó
langaði mig svo til að skilja
hvað lægi á bak við. Hatur hans
á konum var öfugsnúið, hann
hugsaði ekki um annað, hann
þráði. Ég átti bara eftir að
tékka á einu.
„En konan þín, fór hún ekki
með þér til Ameríku?"
„Konan, hvaða kona?“
„Ertu ekki giftur?"
„Nei, sem betur fer er ég ekki
giftur. Það er nú sko alveg...“
Hann missti málið um stund.
„Nehei. Aldrei skyldi ég gifta
mig. Þær vilja stjórna öllu, fer
ekki að eyðileggja líf mitt,"
sagði hann og var orðinn ösku-
reiður.
Eftir þetta var hann ekki eins
málglaður og leit á mig öðru-
hvoru fullur andúðar. Hann var
sífellt að gá út um gluggann til
að átta sig hvert hann væri
kominn.
Hann var piparsveinn, sú var
skýringin. Hann hafði misst af
strætóferð hjónabandsins, þess
vegna var hann bitun, mjög
bitur. Hann stóð uppi á vitlausri
stoppistöð og þurfti að bíða
lengi standandi haltur og
veiklulegur í vexti, af næringar-
skorti.
Þegar við vorum á réttu
stoppistöðinni og hurðirnar
opnuðust, sagði hann:
„Þakka þér fyrir. Nei, ég
meina vertu blessaður."
Nú býðst eigendum Wang PC
og Wang Micro VP tölva
stóraukið úrval af
haldgóðum hugbúnaði.
Hæfni og afkastamöguleikar tölva ráðast af þeim hugbúnaði sem þær geta notað. Á þessu sviði
hafa Wang-tölvur sterka stöðu. Á þær er hægt að vinna með fjölmörgum þrautreyndum forritum.
Við bjóðum m.a. eftirfarandi hugbúnað frá Proco sf. sem bæði Wang Micro VP og Wang PC
tölvur geta notað:
fiSI-
• Fjárhagsbókhald
• Viðskiptabókhald
• Launabókhald
• Tollskýrslur og verðútreikningar
• Birgðabókhald með sölunótum
og pantanaeftirliti
Einnig býður Proco sf tengingar-
moguleika við DTS búðarkassa.
Allar nánari upplýsingar veita söluaðilar.
Heimilistæki hf
TÖLVUDEÍLD SÆTÚNI8 SlMI 27500
PROCOs.f.
forritunarþjónusta
Suðurlandsbraut 20
108Reykjavik simi 68 71 11
Reyk í borg-
arlandið
Á borgarstjórnarfundi á fimmtu-
dagskvöldið lagði Sigurður E. Guð-
mundsson borgarfulltrúi Alþýðu-
flokksins fram tillögu þess efnis að
borgarstjórn vísi því til athugunar
hjá Hitaveitu Reykjavíkur að hún í
samráði við umhverfismálaráð und-
irbúi tillögur sem lúti að því að
koma upp heitum laugum, sem
minni á uppruna nafns borgarinnar.
I greinargerð með tillögunni
segir m.a. „Sú nafngjöf (Reykja-
vík) hefur þó ekki verið launuð sem
skyldi, því að maðurinn hefur beitt
tækni sinni til að bæla niður og
byrgja hið áhrifamikla náttúru-
fyrirbæri í viðleitni sinni til að
hagnýta sér heita vatnið sem best.
Því meira er tímabært að tekið
verði til athugunar, hvort ekki sé
unnt og rétt að leyfa því á nýjan
leik að njóta sín, náttúrufyrir-
bærinu, sem á sínum tíma gaf
borginni náfn og byggist á þeim
lindum, sem veita hlýju og yl inn
á reykvísk heimili. Það yrði gest-
um og gangandi til ánægju og
myndi setja einstakan svip á borg-
ina.“
Benti flutningsmaður á að til
dæmis gæti Laugarnessvæðið
komið helst til greina þar sem enn
mætti finna goshveravirkni í
sumum borholum. f lok greinar-
gerðarinnar segir: „Æskilegast
væri að unnt væri að koma þessu
til leiðar á afmælisárinu, en til
álita hlýtur að koma að efna til
samkeppni meðal arkitekta um
fagurlegan umbúnað og frágang
nánasta umhverfis til framtíðar-
nota. En af þessu verður mun
Reykjavík ein borga hafa slíkri
náttúruprýði á að skipa er vafa-
laust mun vekja athygli jafnframt
því sem hún heiðrar með þessum
hætti forna nafngift sína.“ Albert
Guðmundsson borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins sagði í ræðu
sinni á fundinum að hér væri á
ferð þakkarverð tillaga sem veita
ætti athygli. Var tillagan sam-
þykkt einróma á fundinum.