Morgunblaðið - 23.01.1986, Page 9

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. JANÚAR1986
9
PÞING HF O 68 69 88
Ál\ þú spariskírtelni
Ríkissjóðs 1.11.1975?
VILTU
SKIPTk
og tá betri ávöxtun?
Þú kemur meö gömlu spari-
skírteinin til okkar. þau bera
nú 4,29% vexti.
Þú ferð út meö hagstæðari
skírteini aö eigin vali, t.d.:
I - Ný spariskírteini meö
7-9% ávöxtun
- Bankatryggð skulda-
bréf meö 10-11%
ávöxtun
- Einingaskuldabréfin,
en þau gáfu 23%
ársávöxtun frá maí til
nóv sl.
Nú er málið einfalt!
’UpíöTrá kr.9"-1’B
Spariskírteini til innlausnar í janúar 1986
Dags Flokkur Innlausnarverd pr kr 100 Avoxtun
10.01. 1975-1 7.006.46 4.29%
25.01. 1972-1 24,360.86 lokamnlausn
25.01. 1973-2 13.498,99 9.12%
25.01. 1975-2 5.288,55 4.27%
25.01. 1976-2 3.935.91 3.70%-
25.01. 1981-1 717.78 2.25%
EIGENDUR
OG
UTGEFENDUR
SKULDABREFA
Vegna mikils fram-
boös á peningum
óskum við eftir
góöum
skuldabréfum
í umboðssölu.
Sölugengi verðbréfa 23. janúar 1986:
Veðskuldabréf
Verötryggð
Óverðtryggð
Með 2 gjalddögum á ári
Með 1 gjalddaga á ári
Sölugengi
Sölugengi
Sölugengl
Láns- timi Nafn- vextlr 14%áv. umfr. verðtr. 16%áv. umfr. verðtr. 20% vextir Hæstu leyfil. vextir 20% vextir Hæstu leyfil. vextir
1 4% 93,43 92,25 85 88 79 82
2 4% 89,52 87,68 74 80 67 73
3 5% 87,39 84,97 63 73 59 65
4 5% 84,42 81,53 55 67 51 59
5 5% 81,70 78,39 Hávöxtunarfélagið hf
6 5% 79,19 75,54 verðm. 5000 kr. hlutabr. 9.070-kr.
7 5% 76,87 72,93 Einingaskuldabr. Hévöxtunarfélagsins
8 5% 74,74 70,54 verð é einingu kr. 1.419-
9 5% 72,76 68,36 SlS bréf, 19851. II. 11.468- pr. 10.000- kr.
10 5% 70,94 63,36 SS bréf, 1985 1. fI. 6.880- pr. 10.000- kr.
Kóp. bróf, 1985 1. fl. 6.665- pr. 10.000- kr.
Hæsta og lægsta ávöxtun hjá verðbréfadeild Kaupþings hf
Vikurnar 5.1.-18.1.1986 Hæsta% Lægsta% Meðalávöxtun%
Verðtr. veðskbr. 19 14 16,84
öll verðtr. skbr. 19 8,6 13,22
% KAUPÞING HF
^ •== Husi Verzlunarinnar, simi 686988
Hugleiðing
um réttarstöðu
íslensku
á hinum frjálsa
markaði
Ætla mxtti að tunga sem, cins
og fslcnska, býr við cinarðan
þjóðarvilja sér til stuðnings. þar
sem vígreifur menntamálaráð-
herrann blacs til sérstakrar vam-
arhátfðar á fullvcldisdaginn,
< þurfi ekki að óttast um framtfð
sfna.
Hvar sem tveir eða fleiri menn
| hittast. keppast þcir við að mikla
fyrir sér hversu nauðsynlegt sé að
varðveita tunguna og vemda
gcgn erlendum áhrifum eða ann-
ars konar tortfmingu. Ég efast
ekki um að slíkur þjóðarvilji má
sfn mikils. Eitt af þvf sem menn
; nefna oft og hncykslast réttilega á
er það þcgar ýmsum innlendum
vcrslunarfyrirtxkjum eru gefin
crlend nöfn eins og Broadway og
I Hollywood. Southem fried, Lux-
us. Texasbar, American style
o.s.frv. Allir eru sammála um að
þetta sé forkastanlegt. En samt
virðist þetta halda áfram. Hvað
i veldur?
Svariðeraugljóst. Kaupmaður
L segir f viðtali r * ' * *" —
erlenda auðhrings það, að það
vxru fyrirmxli framleiðandans,
að ekki mxtti fslenska nafnið á
þessum drykk, þvf þetta vxri
vönimerki.
Nú spyr sá sem ekki veit: Hve-
nxr má þý8a vömmerki, og hve-
turr ckki?
Ekki verður annað séð af þess-
um tveim dxmum. en að það sé I
undir duttlungum hinna erlendu
auðhringa komið.
Þxr spurningar sem vakna f
þessu sambandi eru margar. Eru
tii lög um vörumerki, fslensk eða
alþjóöleg? Hver hefur úrskurðar-
vald um notkun vörumerkis hér á
landi? Eðlilegt virðist að fslensk
yfirvöld geti sagt til um það hvaða
vörumerki sé leyftlegt að nota hér
Áá landioggetisett um þaðreglur.
KriStjan Arnason fað vxri þá mál seljcndanna
hvort þeir vilja hlíta þcssum rcgl-
um. Hvort þeir tclja fslcnskan
markað þess virði að hlfta menn-
ingarhefðum og reglum sem við
kunnum að setja. F
spurningin er hvort j
skrifar
þjónustu sfna undir vörumcrki
sem ekki samrýmitt „logmálum
fslcnskrar tungu ' þannig geta
Islenskt mál
og erlend vörumerki
Kristján Árnason, dósent við Háskóla
íslands, ritar athyglisverða grein um
„réttarstöðu íslensku á hinum frjálsa
markaði" í Þjóðviljann í gær. Hann vekur
athygli á því að það virðist háð duttlung-
um útlendinga hvenær leyfilegt sé að
þýða erlend vörumerki á íslensku. Stak-
steinar glugga í þessa grein í dag.
Réttmæt
hneykslun
Kristján segir í upp-
hafí greinar sinnar:
„Ætia mætti að tunga
sem eins og fslenska, býr
við einarðan þjóðarvifja
sér til stuðnings, þar sem
vígreifur menntamála-
ráðherrann blæs til sér-
stakrar vamarhátíðar á
fullveldisdaginn, þurfí
ekki að óttast um framtíð
sfna.
Hvar sem tveir eða
fíeiri menn hittast, kepp-
ast þeir við að mikla fyrir
sér hversu nauðsynlegt
sé að varðveha tunguna
og vemda gegn eriend-
nm áhrifum eða annars
konar tortímingu. Ég
efast ekki um að slfkur
þjóðarvilji má sfn mikils.
Eitt af því sem menn
nefna oft og hneykslast
réttilega á er það þegar
ýmsum innlendum versl-
unarfyrirtækjum em
gefín eriend nöfn eins
og Broadway og
Hollywood, Southem
Fried, Luxus, Texasbar,
American Style osirv.“
Dómur um
vörumerki
Kristján kveðstþó ekki
vera einn af þeim sem
vifji ganga lengst f því
að setja mðnnum boð og
bðnn um málfar, og
raunar sé hann allnokkur
fijálshyggjumaður f
þeim efnum. Aftur á móti
geti hann ekki orða
bundist yfír þessari
stefnu f kaupsýslunni.
Hann skrifar síðan:
„111 em lðg um nðfn
á fslenskum fyrirtælgum
sem krefjast þess að þau
beri fslensk heiti og sér-
stðk nefnd á að skera úr
um hvaða nðfn megi tejj-
ast lögieg og hver ekki.
En ekki virðast vera til
nein lðg um vðrumerki
eða auglýsingastarf semi.
Það virðist ekki vera
neitt sem bannar að
menn augfýsi þjónustu
sfna undir vörumerid
sem ekld samrýmist „Iðg-
málum fslenskrar
tungu“. Þannig geta
menn skráð fyrirtæki
undir innlendu heiti, en
augfýst svo þjónustu sfna
með erlendum slagorð-
um.“
í framhaldi af þessu
vekur Kristján Árnason
athygii á nýlegum dómi
þess efnis, að fslenskt
heiti á fslensku tfmariti,
Iif, sé stuldur á erlendu
vörumerki. Hann segir:
„Enda þótt mðrgum
fyndist að þama gerðist
hið alþjóðlega og auðvald
býsna bfræfíð að ætla að
fara að stjóma nafngift-
um á alíslensku fyrir-
tæki, mátti segja að f
þessum dómi fælist dálft-
ið merkileg stefnumótun.
Þaraa virtist sem sé úr
þvf skorið að vörumerid
væri þýðanlegt á aðra
tungu. Islenska orðið Líf
mættí tejjast sama vöra-
meridð og enska orðið
Life. Og gætu menn nú
varpað ðndinni léttar,
þvf samkvæmt þessu ættí
að vera hægt að skrá
lögiegar þýðingar á
vörumerkjum. Þannig
ættí að vera hægt að
fínna góða þýðingu á
La.m. Coca-cola og Pepsí,
ef ástæða þættí til“.
Hvenær má
þýða
vöru-
merki?
„En Adam var ekki
lengi f Paradfs, þvf
skðmmu seinna kemur á
markaðinn merkilegur
hollustudrykkur, sem f
fððurlandi sínu er kallað-
ur Hi-C. Nú kvað við
annan tón. Ekki máttí
nota fslenskt nafn og
meira að segja var sauð-
svörtum almúganum
uppálagt að bera þetta
fram upp á enskuna (hæ
sf), en ekki nota þann fs-
lenska framburð sem
eðlilegastur var miðað
við þann ritaða texta sem
drykkurinn var merktur
með (sem sé hikk eða
hik). Þegar spurt var
hveiju þetta sætti var
svar umboðsmanns hins
erienda auðhrings það,
að það væru fyrirmæU
framleiðandans, að ekki
mætti fslenska nafnið á
þessum drykk, þvf þetta
væri vörumerki.
Nú spyr sá sem ekki
veit: Hvenær má þýða
vðrumerid og hvenær
ekki?
Ekki verðnr annað séð
af þessum tveim dæmum,
en að það sé undir duttl-
ungum hinna eriendu
auðhringa komið.
Þær spurningar sem
vakna f þessu sambandi
era margar. Era tíl lög
um vörumerki, fslensk
eða alþjóðleg? Hver hef-
ur úrskurðarvald nm
notkun vörumerids hér á
landi? Eðlilegt virðist að
íslensk yfírvöld geti sagt
til um það hvaða vðru-
merid sé leyfílegt að nota
hér á landi og geti sett
um það regiur. Það væri
þá mál seljendanna hvort
þeir vijja hlfta þessum
reglum. hvort þeir tejja
íslenskan markað þess
virði að hlfta menningar-
hefðum og reglum sem
við kunnum að setja. En
stærsta spumingin er
hvort yfírvðld fslenskra
menningarmála eru til-
búin til þess að taka af
skarið f þessum efnum.“
Höfum fyrirliggjandi
á mjög góðu verði
flestar gerðir af
öryggjum frá Sipe,
Portúgal.
inTiJNMP
HÖFÐABAKKA 9 REYKJAVlK
SÍMI: 685656 og 84530
TSúamalkadulinn
Subaru station 1984
4x4, ekinn 27 km. Fallegur bíll. Verd
540 þús.
Datsun Cherry 1500 GL
>83
Rauður, 5 gíra, ekinn 55 þús. km, 2
dekkjagangar o.fl. VerA 310 þús.
Golf sendlbfll (dfsll) 1982
Gulur, ekinn 93 þús. km, hentugur í
snattið. Verð 246 þús.
Opel Cadett GT 1985
Grásans., ekinn aðeins 9 þús. km, 3ja
dyra. Verð 686 þús.
Isuzu Trooper1983
Grásans., ekinn 46 þús. km, aflstýri,
toppgrind o.f. Verð 680 þúe.
Peugeot 505 SR 1982
Gullsans., rafm.rúöur, topplúga, falleg-
ur bíll. Einkabifreiö. Verð 460 þúe.
Mitsubishi L. 200 1982
Fjórhjóladrífs pick-up. Verð 300 þús.
Fiat Uno 455 1984
Ekinn 33 þús. km. Verð 270 þús.
Renauit 9 GLT 1983
Ekinn 21 þús. km. Verð 360 þús.
SAAB 900 GLS 1983
Úrvalsbíll. Varð 496 þús.
Tercel station 4x4 1985
Ekinn 10 þús. km. Verð 566 þús.
Daihatsu Charade 1981
Gullfallegur smábíll. Verð 210 þús.
ToyotaTercel 1983
Úrvalsbill. Verð 310 þúa.
V.W. Golf 1984
Skemmtilegur bill. V.rð 390 þús.
Vantar nýlega bíla á staðinn.
Höfum kaupendur aö ár-
gerðum 82-86.