Morgunblaðið - 15.02.1986, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. FEBRÚAR 1986
13
Haustmyndir
Helgi Þorgils Friðjónsson
Hljómplötur
Egill Friðleifsson
Skömmu fyrir síðustu jól kom
út hljómplata, sem ber heitið
„Haustmjmdir", og hefur að
geyma flutning Hamrahlíðarkórs-
ins á nokkrum verka Atla Heimis
Sveinssonar, auk þess sem Pétur
Jónasson gítarleikari kemur einn-
igvið sögu.
Það voru ekki barðar bumbur
við útkomu þessarar plötu, né
heldur flaut hún með í auglýsinga-
flóði komandi hátíðar. Það kæmi
mér þó ekki á óvart þó þessi plata
veitti þeim, sem á annað borð
kynnast henni, fleiri ánægju-
stundir en flest það annað, sem út
var geflð sl. haust og fer þar
saman ágæt og um sumt nýstár-
leg verk Atla og mjög vandaður
flutningur Hamrahlíðarkórsins
undir öruggri stjóm Þorgerðar
Ingólfsdóttur.
Það ætti ekki að vera þörf á
að fara mörgum orðum um
Hamrahlíðarkórinn jafn vel og
hann er þekktur. Af dæmafáum
dugnaði og listrænni smekkvísi
hefur Þorgerði tekist að skipa
kómum í fremstu röð, ekki aðeins
hérlendis heldur einnig á alþjóð-
legum vettvangi. Nægir þar að
minna á hið glæsilega afrek, er
kórinn bar sigur úr býtum í kóra-
keppni evrópskra útvarpsstöðva
„Let the People Sing“ árið 1984.
Það er mesta viðurkenning, sem
íslenskum kór hefur hlotnast til
þessa. Snar þáttúr í starfí Hamra-
hlíðarkórsins hefur verið flutning-
ur samtímaverka. Hefur Þorgerð-
ur óspart hvatt tónskáld til dáða,
sem mörg hver hafa látið kómum
nýsmíðar í té.
Sem fyrr segir eru öll verkin
eftir Atla Heimi Sveinsson. Á hlið
I em „Haustmyndir", við ljóð
Snorra Hjartarsonar. Verkið
skiptist í fjóra kafla og er sá
fyrsti lengstur. Hann hefst á
langri liggjandi fímmund í
strengjum, sem raddimar spinna
svo um hægan tónvef. Mér fínnst
þessi rólyndislega áferð hæfa
heiðríkju ljóðsins vel og kómum
tekst að halda athygli hlustandans
með fáguðum og blæfögmm söng
alit til enda. Verkið allt er hið
áheyrilegasta. Á hlið II em fyrst
þijú japönsk ljóð, er Atli samdi
fyrir Asíuferð kórsins 1984 við
ljóðaþýðingar Helga Hálfdanar-
sonar, snotur lög þar sem þýður
gítarleikur Pétur Jónassonar fell-
ur vel við fágaðan söng_ kórsins.
Pétur er snjall gítaristi. Á þessari
plötu leikur hann þijá dansa „Úr
dönsum dýrðarinnar" er Atli
samdi árið 1983, og gerir þeim
góð skil.
Þá er eftir að geta um „Haust-
vísir til Maríu“ við kvæði Einars
Ól. Sveinssonar, fallegt lag í
næsta hefðbundnum stíl og syng-
ur kórinn það listavel. Hljóðritun
annaðist Ríkisútvarpið og tókst
vel. Plötuumslag er hið vandað-
asta, þar sem forsiðuna prýðir
falleg mynd eftir Karl Kvaran.
Þessi plata er kjörgripur þeirra,
sem unna vönduðum kórsöng.
eftirfarandi þanka um notagildi
höggmynda:
„ ... Gaman væri ef fólk gæti
ristað brauð inni í Jónasi Hallgríms-
syni í Hljómskálagarðinum þegar
það væri í sunnudagsgöngutúmum
sínum, og spælt egg í unga ást-
fangna parinu hennar Tove. Þá
lærði kannski einhver, með þakklát-
um huga, ljóð þjóðskáldsins, og
fuglamir nörtuðu í brauðmylsnuna
við bekkinn. Ég mundi glaður taka
að mér að gera skúlptúr með upp-
takara fyrir vínið.“
Eins og heiti bókarinnar ber með
sér er í henni sagt frá viðskiptum
höfundar við löngu dauðan ræn-
ingja, Eppelein von Gailingen að
nafni. Þegar lífláta átti ræningjann
bjargaði hestur hans honum úr
klóm réttvísinnar með því að
stökkva með hann á bakinu yfír
virkisvegg. Ræningi þessi og geim-
steinn sem hafnar í nefí höfundar
gera frásögn bókarinnar ævintýra-
lega og draumkennda. Það er von
að höfundurinn segi sem svo:
„ . .. Þetta er að verða hin undar-
íegasta saga. Þegar ég segi sann-
leikann, trúir mér enginn, en um
leið og ég lýg ómerkilegustu hlutum
trúa mér allir, alveg sama hversu
fáránlegir þeir eru. Eg verð að grípa
í taumana. Get ég skipt á lífí mínu,
um stundarsakir, og t.d. lífi Eppel-
ein von Gailingen?"
Þetta sambland lygisagna,
draumóra, ranghugmynda og
hversdagslegra frásagna gerir bók-
ina vissulega undarlega. Hugljúfar
stemmningar úr Dölum verða þó
síður en svo utangátta í frásögninni.
Þrátt fyrir ýmsa útúrdúra vill höf-
undurinn vera trúr dagbókarform-
inu og tekst það framar öllum
vonum. Það má að vísu segja sem
svo að fjölskyldulífíð fái á köflum
of mikið rúm í frásögninni, verði
of fyrirferðarmikið á kostnað hug-
arflugsins. Ég á þá við til að mynda
eftirfarandi lýsingu, eina af mörg-
um, en hún er vel að merkja ekki
sneydd hugkvæmni og ferskleika:
„Við komum síðastliðna nótt.
Veður var kyrrt og hlýtt, og bjart
þó um nótt væri. Svona er þá íslensk
sumamótt. Ég heyrði hvellan hljóm
stelksins í þriggja kílómetra fjar-
lægð. Laxafélagið var að sleppa
laxaseiðum í Hólsá, og Óla á Breiða
beið eftir þeim félögum með kaffí
og kökur á borðum, en þangað fór-
um við að sækja lyklana að Hafurs-
staðahöllinni. Rolla með tvö lömb
horfði í forundran á okkur og hefur
eflaust velt því fyrir sér, hvemig
við komumst eiginlega inn í túnið
til hennar. Þrír dvergrabbabarar
hafa litið dagsins ljós í kartöflu-
garðinum okkar, og minnir mig að
þeir hafí verið tveir í fyrra og
aðeins einn í hittifyrra. Þetta þýðir
einn nýr rabbabari á ári. 53 rabba-
barar eftir fímmtíu ár, og ég 84
ára.“
í af viðskiptum mínum við Eppel-
sein von Gailingen er komið víða
við eins og fyrr segir. Það sem
mestu skiptir er að bókin er vel
skrifuð og hin skemmtilegasta lesn-
ing. Hún er í senn sjálfsmynd lista-
manns og framlag til margvíslegrar
umræðu um mannlífið.
STÓRSÝNING
Laugardag frá kl. 1.0-5 og sunnudag frá kl- 1-5
Reykjavík: Akranesi: Akureyri:
BÍLABORG H/F BÍLÁS BÍLASALAN H/F
Smiðshöfða 23 Þjóðbraut 1 Skála V/Kaldbaksgötu
Sýndar verða 1986 árgerðirnar af:
Mazda Mazda
323 626
Ennfremur sýnum við í Reykjavík
MAZDA E 2200 sendibíla, MAZDA B 2000 Pickup og
MAZDA T-3500 sendibíl með kassa.
Gerið ykkur dagamun
KOMIÐ OG SKOÐIÐ ÞAÐ NÝJASTA FRÁ MAZDAÍ
BÍLABORG HF