Morgunblaðið - 15.02.1986, Blaðsíða 20

Morgunblaðið - 15.02.1986, Blaðsíða 20
20 — ■ ■ MORGUNBLADID, LAUGARDAGUR15. FEBRÚAR1986 Nýjar upplýsingar um Challenger-slysið: Dularfullur reykur í byrjun geimskots Kanaveralhöfða, 14. febrúar. AP. KOMIÐ HAFA í ljós svartir reykbólstrar á myndum, sem teknar voru af geimfetjunni Challenger rétt eftir flugtak á Kanaveralhöfða, og bendir það til að eitthvað hefur farið úrskeiðis í ferjunni í upp- hafi geimskotsins. Opinber rannsóknamefnd, sem reynir að komast til botns í því hvað olli sprengingunni í Challeng- er, er nú komin til Kanaveralhöfða. Athygli hennar og vísindamanna bandarísku geimvísindastofnunar- innar, NASA, beinist nú einkum að reykbólstrunum. NASA birti í gær sex myndir, sem teknar eru á fyrstu sekúndum geimskotsins. Á fyrstu myndunum virðist allt með eðlilegum hætti, en reykurinn birtist á næstu tveimur og er fyrri myndin tekin 1,6 sekúnd- um eftir flugtak. Reykurinn virðist svo með öllu horfínn á tveimur síð- ustu myndunum. Reykurinn sést einnig í um tvær sekúndur á mjmd- bandi. Sagði af sér vegna meiðyrda Korachenbroich, Vestur-Þýskalandi, 14. febrúar. AP. BORGARSTJÓRINN í Korschen- broich hefur sagt af sér eftir að hafa orðið fyrir harðri gagnrýni vegna ummæla sem hann við- hafði á almenningsfundi í janúar. Sagði borgarstjórinn að „það þyrfti helst að drepa nokkra auðuga gyðinga til að rétta af fjárhagsáætlun borgarinnar." Borgarstjórinn, Wilderich Graf von Spee, sagði af sér á fimmtudagskvöld og viður- kenndi að ummæli sín væru móðgun við gyðinga og til skammar fyrir þjóð sina og Korschenbroich-borg. Þá baðst hann jafnframt opinberlega af- sökunar á ummælum sinum. Saksóknaraembættið í Dttssel- dorf hefur tekið mál von Spee til athugunar og á hann á hættu að verða ákærður fyrir meiðyrði í garð gyðinga. Reykurinn kemur í ljós við sam- skeyti á annarri hliðarflaug geim- feijunnar. Komið hefur fram sú kenning', að samskeyti á flauginni hafi brostið og að eldtungur hafi teygt sig út um þau og brennt gat á eldsneytistank ferjunnar með þeim afleiðingum að hann sprakk. Á myndum hefur komið í ljós að eldtungur stóðu út úr hliðarflaug, að því er virðist við samskeyti á flauginni, 58 sekúndum eftir að Challenger lyfti sér frá Kanaveral- höfða, en ferjan splundraðist 15 sekúndum síðar. Birtar voru skýrslur í gær þar sem fram kemur að NASA hafði slakað á kröfum sem gilt höfðu um frágang samskeyta á hliðarflaug- unum, jafnvel þótt í ljós hefði komið að slit hefði myndast á samskeytum í sumum geimferðanna. Slakaði stofnunin á kröfum um aukafest- ingar, sem áttu að vera til vara ef aðalfestingin gæfi sig. Var þessi ákvörðun tekin snemma árs 1983 en tæknimenn NASA uppgötvuðu . árið 1982 að vindingur hafði mynd- ast á samskeytum í hliðarflaugum, líklegast vegna hita og togkrafta, sem á þær virka í byijun geim- ferðar. Tekizt hefur að bjarga um 13 tonnum af braki úr geimfeijunni, en haugasjór hefur tafíð björgunar- starf í dag og gær. Skíða- prinsessur Díana prinsessa af Wal- es (t.h.) og Sarah Ferguson á skíðum í Sviss um helg- ina. Orðrómur um að senn opinberi ungfrú Ferguson og Andrew Bretaprins trú- lofun sína hefur fengið byr undir báða vængi. Sarah Ferguson og Díana prins- essa hafa lengi verið mikar vinkonur. Vinkonumar dvöldu fyrri hluta febrúar í Parsenn, nærri Davos/ Klosters í Sviss, í vetrar- leyfi og renndu sér þar á skíðum. Honduras: Tilraun til valdaráns Miami, 14. febrúar. AP. VOPNASALI hefur veríð ákærð- ur fyrir að taka þátt i misheppn- uðu samsærí um að myrða for- seta Hounduras áríð 1984 í þeim tilgangi að taka stjóm landisins í sínar hendur ásamt félögum sínum en starfsemi þeirra var fjármögnuð með kókaínsölu. Það var Roberto Suazo Cordova sem félagamir ætluðu að myrða, en hann lét af völdum fyrir skömmu er Jose Azcona Hoyo tók við for- setaembætti í Honduras. Vopnasalinn, Gerard Latchinian, hefur verið ákærður fyrir 19 aðra glæpi, þar á meðal kókaínsmygl og ofbeldisverk. Hann á yfír höfði sér allt að 179 ára fangelsisdóm. Einn félaga Latchinians hefur þegar ját- að aðild að samsærinu fyrir rétti og nokkrir aðrir bíða réttarhalda. Flugæfingar við Líbýu: Stuggað við 35 flug- vélum Líbýumanna Washington, 14. fcbrtiar. AP. BANDARÍSKAR orrustuþotur af flugmóðurskipunum Saratoga og Coral Sea héldu áfram flugæf- ingum við strendur Lfbýu og hafa þær gengið samkvæmt áætl- un, en margoft hafa þotumar þó orðið að stugga eftirlitsflug- vélum Líbýumanna frá. Að sögn talsmanna bandaríska vamarmálaráðuneytisins stugguðu þotur frá Saratoga og Coral Sea við alls um 35 líbýskum flugvélum í gær, fimmtudag. Líbýumenn hafa veitt æfíngun- um meiri athygli en samskonar æfingum fyrir mánuði. Flugvélar þeirra hafa gert tíðar ferðir inn á æfingasvæðið og yfir flugmóður- skipin. Komu þær sér venjulegast fljótt í burtu er bandarískar flugvél- ar nálguðust, en þó kom það fyrir að þær hurfu ekki strax á braut eða ekki fyrr en bandarísku flugvél- amar höfðu flogið svo nálægt þeim að flugmenn beggja gátu auðyeld- lega greint andlitsdrætti hvors annars. Að sögn talsmanns vamar- málaráðuneytisins hafa líbýsku flugvélamar þó ekki sýnt neina ögrandi tilburði. Sovétmenn snúa aftur til S-Jemen Beirút, 14. febrúar. AP. SOVÉSKIR sérfræðingar, sem fluttir voru brott frá Suður-Jemen þegar borgarastyrjöldin skall þar á, snúa nú aftur hver af öðrum, að því er haft er eftir nýkjöraum aðalritara Kommúnistaflokks- ins, Ali Salem Al-Beed. Mannréttindaskýrsla Bandaríkj astj ómar: Mannréttindi fótum troðin í Afganistan Gróf brot á Filippseyjum Washington, 14. febrúar. AP. í ÁRLEGRI skýrslu Bandaríkjastjómar um mannréttindamál segir að alvarleg mannréttindabrot hafi verið framin á Filippseyjum 1985 og mannréttindabrot hafi færst í aukana í Afganistan. Þar segir einnig að mannréttindi hafi ekki verið virt í Suður-Afríku, íran, Chile, Nikaragua, Kambódíu og arabasvæðum, sem ísraelar hafa hertekið. í skýrslunni, sem tekur yfír síð- asta ár, kemur fram að bæði stjóm- völd og skæruliðar kommúnista á Filippseyjum hafi framið mannrétt- indabrot og m.a. myrt, pyntað og rænt saklaust fólki. Skýrslan var skrifuð fyrir for- setakosningamar á Filippseyjum. Þar segir að ástand mannréttinda- mála hafi þó batnað og ekki mætti treysta öllum ásökunum á hendur stjóminni. Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir Bandaríkjamanna til að fá Mikhael Gorbachev, leiðtoga Sovétríkjanna, til að draga úr ströngum útflytj- endalögum og leyfa trúfrelsi, þá fá Sovétmenn núll í einkunn í skýrsl- unni fyrir árið 1985: „í mannrétt- indamálum uppfylla Sovétmenn ekki einu sinni þau frumskilyrði, sem viðurkennd eru á alþjóðlegum vettvangi." „Ástandið í mannréttindamálum, í Afganistan versnaði enn á síðasta ári. Þar eru framin mannréttinda- brot í svo stórum stíl að þess finnast ekki dæmi í seinni tíma sögu lands- ins og eiga þar sovéskar hersveitir, stjómarherinn og leynilögreglan hlut að máli." Þetta er niðurstaða skýrslunnar og haldið er áfram: „Miskunnarlausar hemaðaraðgerð- ir, sem oft og tíðum beinast áð aðiljum, er engan þátt eiga í bar- dögunum hafa gert fimm milljónir Afgana heimilislausa, og fjórar miljónir hafa flúið land í einhveijum mestu þjóðflutningum sögunnar. Ógemingur er að hafa tölu á öllum þeim, sem misst hafa líf og limi í þessum aðgerðum." Meira að segja Sovétmenn eru fómarlömb ofbeldisins, segir í skýrslunni: Það er algengara að sovéskir hermenn séu teknir af lífí á vígvellinum en að þeir séu teknir til fanga. Meðal annarra Asíuþjóða er ástandið betra, en alls staðar voru mannréttindi brotin. Malasíubúar, Japanir og Thailendingar komu best út og má því leiða að því getum að samband sé á milli velferðar og mannréttinda. Þeir, sem gerðu skýrsluna, kom- ust að því að mannréttindum væri betur borgið í arabaríkjunum en áður, en engu að síður væri ýmsu ábótavant. I skýrslunni stendur að ástandið hafi batnað í Alsír og miklar framfarir hafi orðið í Egyptalandi, sem sýni að stjóm Hosnis Mubarak sé á réttri leið. Mannréttindi eru fótum troðin í Líbýu þótt þar gæti ekki sama ofstækisins og 1984 þegar Khadafy greip til mikilla hreinsana eftir að tilraun var gerð til valdaráns. Áhrif og völd stjómar Amins Gemayel dvína stöðugt í Líbanon og henni veitist sífellt örðugra að gæta almennra mannréttinda. Skýrelan var tekin saman af utanríkisráðuneytinu og verður hún lögð fyrir Bandaríkjaþing, í sam- ræmi við lög, sem sett vom til að aðstoða þingmenn við að ákveða hvort aðstoð og fjárframlög verða veitt erlendum ríkjum og einnig til að móta stefnuna gagnvart þeim ríkjum, sem mannréttindabrot eru framin í. „Við viljum fá Sovétmenn aft- ur,“ sagði Al-Beed í viðtali við lí- banska dagblaðið An-Nahar. Hann greindi ekki frá því hversu margir Sovétmenn væru nú staddir í Suður-Jemen, né heldur hve margir hefðu . snúið aftur, en fregnir herma að allt að sjöþúsund Sovétmenn séu í landinu. Forseti Suður-Jemen, Haidar Abu-Bakr Al-Attas, sagði í viðtali við Kairalla Kairalla, fréttastjóra An-Nahar, að samband ríkisins við Norður-Jemen væri þrungið spennu um þessar mundir. „Öll samskipti milli ríkjanna fara um sendiherra okkar hjá Sameinuðu þjóðunum," sagði Al- Attas. „Brýnasta verkefni stjórn- arinnar er að bæta sambúðina við Norður-Jemen." Lýst yfir samstöðu með öðrum olíuríkjum Mexikiborg, 14. febrúar. AP. OLÍUMÁLARÁÐHERRA Mexíkó, sem nýlega kom heim úr samn- ingaferðalagi um helstu olíuframleiðslulönd heims, segir að allir olíuframleiðendur verði að standa saman til að koma i veg fyrir frekari Iækkun olíuverðs og óstöðugleika á oliumarkaðinum. F. Labastida Ochoa, olíumála- ráðherra Mexíkó, hefur verið á ferð um Evrópu og Mið-Austur- lönd ásamt olíumálaráðherra Venezuela, Arturo Hemandez Grisanti. Mexíkó, sem á ekki aðild að OPEC, hefur samþykkt ásamt Venezuela að taka þátt í aðgerð- um olíuframleiðsluríkja til að hækka olíuverð. í viðtali sem tekið var við Ochoa sagði hann að olíu- framleiðsluríki stæðu frami fyrir verðstríði á olíumarkaðinum. „í stað þess að hugsa um hag olíu- framleiðsluríkja í heild hefur hver og einn hugsað mest um eiginn hag, með þeim afleiðingum að olíuverð hefur lækkað mikið," sagði Ochoa. Fugl kveikti Nairóbí, 13. febrúar. AP. FLUGMENN Boeing-707 þotu Kenya Airways lentu fari sínu heilu og höldnu með eldtungur standandi aftur úr einum hreyfli. Þotan var í brottflugi frá flugvellinum í Nairóbí og hafði náð um 300 feta, eða 100 þotuhreyfli metra, flughæð er hún lenti f árekstri við risastóran fugl. Fuglinn hvarf að mestu inn í einn flögurra hreyfla þotunnar og kviknaði eldur í honum.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.