Morgunblaðið - 26.03.1986, Blaðsíða 10

Morgunblaðið - 26.03.1986, Blaðsíða 10
10 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. MARZ1986 HEIMÞRÁ Myndlist Bragi Ásgeirsson Margt breytist í veröldinni gæti ýmsum dottið í hug, er skoðar sýningu Valtýs Péturssonar í Vestursal Kjarvalsstaða. í eina tíð var Valtýr vafalítið harðasti fylg- ismaður óhlutbundinnar listar á Islandi, að maður segi ekki norðan Alpafjalla. En þetta var víst í fomöld þá er málarinn var ungur og fullur eldmóðs og sást ekki fyrir í ákafanum frekar en ungir nýbylgjumálarar í dag. Það er tímabil tilhugalífsins við listgyðj- una, með öllum þeim afleiðingum sem sá tilfinningafuni veldur, og er ekki sagt að ástin valdi því að viðkomandi förlist sýn til margra átta, jafnvel geri hann biindan? Hvað sem öllum slíkum vanga- veltum viðvíkur þá er alllangt síð- an Valtýr fór að rannsaka hinn hlutiæga, áþreifanlega heim og festa sýnilegt umhverfi sitt með pentskúfnum á strigann á þann veg að hvert mannsbam þóttist skilja hvað hann væri að fara. Afklæddist þarmeð nýju fötum keisarans, sem sumir álíta aðal- fatnað framúrstefnumálaranna og ailra áhangenda nýlista. Sýning Valtýs er sú stærsta sem hann hefur haldið tii þessa en á henni em 84 olíumálverk og þaraf sum allstór. Valtýr er iðinn við kolann hvað málverkið snertir, hefur reglubundinn vinnutíma upp á dag eins og gömlu meistaramir en málar ekki eftir skyndilegum innblæstri þá er eitthvað nýtt verður ofaná í sýningarsöium heimsborganna, hafi hann gert það þá er það liðin tíð. Þó er fjarri að myndstíll ger- andans hafi ekki tekið miklum stakkaskiptum í gegnum tíðina og hann er enn í geijum ef mið er tekið af ýmsum myndum á sýningunni. Að vísu er þar margt sem er mjög keimlíkt því sem maður hefur séð á samsýningum á undanfömum árum, en Valtýr á alltaf nýjar myndir á slíkar sýn- ingar og er t.d. ávallt með á hinum árlegu sýningum Septem-hópsins og raunar vafalítið „primus mot- or“ þessa félagsskapar. Þá tekur hann einnig þátt í sýningaat- hafnasemi Listmálarafélagsins og sýningar hans að Þrastarlundi eru jafn árviss viðburður og koma lóunnar. Það er mikil litagleði, sem ein- kenni sýningu Valtýs að Kjarvals- stöðum ásamt tilhneigingu til að þyggja upp myndir með litlum litablökkum og ná með þeim vissri lifandi hreyfingu á myndfletinum. En svo em einnig nokkrar mynd- ir, sem byggðar eru upp á mjög einfaldan hátt svo sem hin lit- sterka mynd „Rauður jökull" (55), er blasir við gestinum er inn í Vestursal er gengið. Sú mynd finnst mér við þriðju skoðun tví- mælalaust þróttmesta verkið á sýningunni því það er ekki heigl- um hent að ná jafn áhrifaríkum árangri með jafn einfaldri mynd- byggingu og sterkum samkynja litatónum í þessum tilviki hárauð- um. Hér er sem sagt allt hreint og klárt. Nokkrar aðrar myndir á sýn- ingunni í svipuðum dúr svo sem „Sandar" (24), „Gígur" (33), „Keilir" (49) og litla myndin „Frá höfninni" (58), þykja mér bera af og vera með öflugasta framlagi Valtýs á sviði hlutbundins mál- verks til þessa. Stóra myndin „Yfir vellina" (39) er nokkuð óvenjuleg frá hálfu Valtýs og jafnvel dálítið Kjarvölsk í sér, virkar laus í formi við fyrstu skoðun en vinnur mikið á við nán- ari kynni. Þá er myndin „Út fjörðinn" (7), sem Listasafn íslands festi sér vafalítið ein besta myndin í flokki slíkra frá hendi listamanns- ins. Satt að segja er dálítið erfítt að fylgja þróuninni hjá Valtý Pét- urssyni og þá einkum hin síðari ár, mörg myndefnanna eru af gömlum húsum og sitthvað er sótt til kreppuáranna, þ.e. myndefna, er voru vinsæl á þeim tíma. Þetta gengur bent tii nostalgíu, þrá til liðins tíma, sem verður áleitin er árin fæ'rast yfir. Hér á borðinu fyrir framan mig er hin ýeæta bók „Listasafn íslánds 1884—1984“ og þar getur m.a. að líta tvær óhlutbundnar myndir eftir Valtý Pétursson „Dökkir lit- ir“ (1963) og „Hafblik" (1971). Þetta eru báðar hrifmiklar myndir í óhlutbundnum stíl, en samt sem áður finnst mér jafn mikið af grómögnum náttúrunnar felast í þeim og hlutbundnustu myndum listamannsins á sýningunni að Kjarvalsstöðum. Þetta er nú mitt álit en að sjálf- sögðu ræður hver og einn hvaða leið hann velur í þróun listar sinnar. Og með vísun til Nýbylgju- málverksins, þá virðist allt leyfi- legt í dag, jafnvel að mála í ótal stílbrögðum samtímis, en þó vel að merkja ef menn hafa réttu listagalleríin á bak við sig, og alla listsagnfræðingana, er jafnan taka viðbragð þegar þau kippa í spottann... Valtýr Pétursson 685009 685988 Einbýlishús Stuðlasel. Vandaö einbýlish. ca. 250 fm. Rumg. tvöf. bflsk. Eignin er ekki alveg fullfrág. Ákv. sala. Seljahverfi. 336 fm hús á frá- bærum staö. Nær fullb. eign. 74 fm bflsk. Góö aöstaöa fyrir aöila meö rekst- ur. Eignask. mögul. Hlíðarhvammur Kóp. Einb. á frábærum staö. Stækkunar- mögul. Bflsk. Raðhús Kjarrmóar Gb. 160 fm raðh. & 2 hæðum. Innb. bilsk. Góðar innr. Dalsel. Endaraöh. ca. 200 fm. Fullfrág. bflskýii. Skipti æskileg á 4ra-5 herb. íb. i Seljahverfi. e Sérhæðir Gnoðarvogur. us fm hæð m. sérínng. og sérhita. Gott fyrirkomul. Tvennar sv. Rúmg. bflsk. Afh. samkomul. Brúnavegur. Hálf húseign á fráb. staö. Gott fyrirkomulag. Stór og vel ræktuö lóö. Bílsk. Afh. samkomulag. Hamrahlíð. 120 fm á 1. hæð (sérhæö). Mikiö endurn. Bflskréttur. Verö 3,5-3,6 millj. Kirkjuteigur. HæÖ í þríbýlish. ca. 130 fm. Sérínng. Stór nýlegur bflsk. Verö 3800 þús. 4ra herb. búðir Maríubakki. 117 fm ib. á 3. hæö. Sérþvottah. Suöursvalir. Góöar innr. Verö 2400 þús. Háaleitisbraut. góö ib. á 3. hæö ca. 117 fm. Þvottah. innaf eldh. Verö 2,9 millj. Alftahólar. 110 fm ib. á 3. hæð (efstu) í 9 íb. húsi. Stórar suðursvalir. Innb. bílsk. Geysistórt rými á jarðh. Afh. samkomulag. Verð 2650 þús. 3ja herb. búðir Hraunbær. Vönduö íb. á jaröh. Sérgaröur. Góöar innr. (Ath. nýjasta húsiö í hverfinu). VerÖ 2,2 millj. Heimahverfi. (b. \ góðu ástandi. Til. afh. strax. Rúmir 80 fm. Unnarbraut Seltj. Rúmg. íb. á jaröh., ca. 87 fm. Sérinng. Sérþvottah. Verö 2,5 millj. 2ja herb. búðir Gaukshólar. 65 fm fb. á z. hæð. Góðar innr. Verð 1650 þús. Hraunbær. 65 fm íb. o 2. hæð. Ný teppi. Verð 1700 þús. Andvari blaktir Bókmenntir Jóhann Hjálmarsson ANDVARI Nýrnokkur XXVII llO.ár Tímarit Bókaútgáfu Menningar- sjóðs og Þjóðvinafélagsins Ritstjóri: Gunnar Stefánsson Nú hefur Gunnar Stefánsson góðu heilli tekið við ritstjóm And- vara, tímarits Bókaútgáfu Menn- ingarsjóðs og Þjóðvinafélagsins. Þetta rit hefur þörf fyrir endumýj- un. Ljóst er af eftirmála sem nefn- ist Frá ritstjóra að hefðbundinni stefnu ritsins verður haldið, en reynt að fitja upp á einhveiju nýju, birta nýjan frumsaminn skáldskap, greinar um íslenskar bókmenntir og ritdóma um nýjar bækur. Allt erþettaíáttina. Hefðbundnar ævisögur merkra manna eða æviágrip eru ritgerðir þeirra Sigurðar Steinþórssonar um Sigurð Þórarinsson og Guðmundur G. Hagalín eftir Öm Ólafsson. Einnig minnist Gils Guðmundsson Jónasar Jónssonar og Jón Thor Haraldsson er með eldfimt efni um Ólaf Friðriksson. Fræðilegar ritgerðir og góðar sem slíkar eru Um athugun á fram- burði og eðlilegt mál eftir Höskuld Þráinsson og Tónlist, réttlæti og sannleikur eftir Þorstein Gylfason. Gunnar Stefánsson skrifar um nokkrar nýjar ljóðabækur og er fróðlegt að kynnast viðhorfum Gunnars því hann hefur lengi verið í hópi fremstu gagnrýnenda. Af skáldskaparefni er langmerk- ast ný smásaga eftir Matthías Johannessen: Konungur af Aragon. Það er með ólíkindum hve Matthíasi tekst vel í þessari sögu að brúa bilið milli hversdagslegrar frásagn- ar um venjubunda reynslu og sjálfr- ar giímunnar um lífsgátuna, hólm- göngunnar við heilann. Bestu smá- sögur Matthíasar eru jafnan á mörkum súrrealisma, en að þessu sinni eru vinnubrögðin í absúrd anda eins og í nokkrum leikritum skáldsins. Ljóðin tvö í Andvara eftir Ólaf Jóhann Sigurðsson eru ort á vönd- uðu máli, en dálítið yfirlýsinga- kennd eins og stundum hjá skáld- inu. Þau lýsa íhaldssemi sem von- andi er jákvæð. Kristján Karlsson á ljóð, Hvemig fer? sem er í hans sérstaka stfl. Þetta Ijóð er mjög kunnáttusamlega ort og hrynjandin skemmtileg. Þýðingar Baldurs Óskarssonar á kínverskum ljóðum eru vel gerðar, ekki á jafn einföldu máli og tíðkast Gunnar Stefánsson, ritstjóri Andvara. hefur hjá öðrum þýðendum, málið upphafið. Tvær örsögur eftir Stefán Snæv- arr eru eins konar anekdótur og að mínu viti ágætlega orðaðar þótt þær verki dálítið slitnar hvað efni varðar. Ritgerð Amar Ólafssonar um Guðmund G. Hagalín lýsir Emi Kleppsholt — sérhæð Glæsil. 160 fm neðri sérh. í tvíbýli í nýlegu húsi. Stórar stofur með suðursvölum, 3 stór svefnherb., austursvalir og hjónaherb. Mikið og vandað tréverk í íbúðinni. Fallegur ræktaður garður. Gott útsýni, bílskúr. Sérlega vönduð eign. Verð 4,8 millj. Huginn fasteignamiðlun, Templarasundi 3, ® 25722. betur en Hagalín eins og gengur. Öm Ólafsson lætur nú mjög að sér kveða í bókmenntaumræðu. Helsti kostur hans er hreinskilnin. Hann kemst að þeirri niðurstöðu um Hagalín að „sé hann metinn eftir því sem hann gerði best, þá hiýtur hann að teljast til merkari höfunda á fyrri hluta tuttugustu aldar." Ég lít á það sem tímabæra ábendingu þegar Öm segir að „það væri óskandi að menn hættu að láta deilumál gærdagsins skyggja á það sem Guðmundur Hagalín hefur best gert“. Þetta gildir auðvitað um fleiri höfunda, skoðanir skálda eiga ekki að stjórna mati á skáldskap þeirra. Eins og oft áður vitnar Andvari um fremur afmarkað svið. Andvari verður eflaust seint stormur. En hann blaktir. Eskihlíð. Rúmg. kj.íb. i góðu I ástandi. Sk. æskil. á stærri eign. Verð 1650 þús. Hraunbær. 70 fm nýl. vönduö I íb. á 1. hæö. Verö 1,800 þús. Kvisthagi. íb. í góöu ástandi á I jaröh. Sérinng. Krummahólar. íb. i góðu ástandi. Bílskýli. VerÖ 1600 þús. Vantar allar gerðir eigna á söluskrá ! KjöreignVt Ármúla 21. Dan. V.8. WHum Mgfr. ^ Ótalyr Ouðmund—on eðlmHðrt. ^ LMFAS FASTEIGNASALA SÍDUMÚLA 17 82744 Glæsilegt húsnæði Efsta hæðin í Lágmúla 5 „GLÓBUS-HÚSINU“ er til sölu. Hæðin er nýbyggð og 240 fm. Einstakt tækifæri til að koma sér upp glæsilegri vinnuaðstöðu. Frábær staður, frábært útsýni. Húsnæðið hentar m.a. fyrir lækna, lögfræðinga, tannlækna, teiknara, auglýs- ingastofu eða hvers konar svipaða þjónustu. Ath.: að gefhu tilefni tökum við fram að skiltin á húsinu verða fserð úr sjónmáli frá hæðinni. Nánari upplýsingar og teikningar á skrifstofunni. MAGNUS AXELSSON

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.