Morgunblaðið - 23.10.1986, Blaðsíða 1

72 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
240. tbl. 72. árg.
FIMMTUDAGUR 23. OKTÓBER 1986
Prentsmiðja Morgunblaðsins
30 ár frá upreisninni í Ungverjalandi:
Pólskir andófs-
menn fá aðvörun
Varsjá, AP.
STJÓRNVÖLD í Póllandi kölluðu
í gær fjóra andófsmenn á sinn
fund og vöruðu þá við að „ógna
ekki hagsmunum pólsku þjóðar-
innar“. Mennimir höfðu, ásamt
24 öðrum pólskum andófsmönn-
um rítað nöfn sín undir áskorun
tíl þjóða heims að minnast þess
að 30 ár eru i dag Uðin frá upp-
Sameinuðu þjóðirnar;
ísland í
fararbroddi
- gegn brottvikn-
ingn Israels
VIÐ atkvæðagreiðslu um
skýrslu kjörbréfanefndar á
Alsheijarþingi Sameinuðu
þjóðanna sl. þríðjudag, bar
fulltrúi Oman fram breytinga-
tiUögu, fyrir hönd 20 Araba-
ríkja, þess efnis að skýrslan
yrði samþykkt að öðru ieyti
en því, að ísrael yrði meinuð
seta á þinginu.
Ingvi Ingvason, ráðuneytis-
stjóri í íslenska utanríkisráðu-
neytinu, sagði að í skýrslunni
hefði verið gert ráð fyrir því, að
kjörbréf fulltrúa ísrael yrðu sam-
þykkt eins og annarra. Undanfar-
in ár hefðu Arabaríkin borið fram
svipaðar breytingatillögur og
hefðu fulltrúar Norðurlandanna
til skiptis haft forgöngu um að
þessar tillögur næðu ekki fram
að ganga. Á umræddum fundi
hefði Hans G. Andersen, sendi-
herra, verið fulltrúi íslands og
lagt fram þingskapartillögu fyrir
hönd Norðurlandanna um að
þingið tæki ekki afstöðu til breyt-
ingatillögunnar. Norðurlöndin
hafa viljað að sú regla væri í
heiðri höfð, að öll ríki eigi setu-
rétt á þinginu. Var þingskapartil-
lagan samþykkt með 77
atkvæðum gegn 40, en 16 ríki
sátu hjá.
reisninni i Ungveijalandi.
Andófsmenn víða úr ríkjum Aust-
ur-Evrópu rituðu nöfn sín undir
yfirlýsingu þessa. í henni er upp-
reisnin lögð að jöftiu við uppreisnina
í Austur-Berlín árið 1953, innrás
Sovétmanna í Tékkóslóvakíu 1968
og stofnun Samstöðu, hinnar fijálsu
verkalýðshreyfingar Pólveija, árið
1980. „Allar voru þessar uppreisnir
ýmist barðar niður með sovésku
hervaldi eða af heijum viðkomandi
landa", segir í áskoruninni.
122 andófs- og menntamenn rit-
uðu nöfn sín undir áskorunina, sem
birt var á sunnudag. Andófsmenn
í ríkjum Austur-Evrópu hafa aldrei
áður sameinast með þessum hætti.
„Allir eigum við það sameiginlegt
að beijast fyrir frelsi og mannsæm-
andi lífi til handa fólki í heimalönd-
um okkar" segir í áskorun
andófsmannanna.
Sjá nánar um uppreisnina í
Ungveijalandi á bls. 28
Nýr legsteinn á gröf Palme
AP/Símamynd
Nýr legsteinn hefur verið settur á gröf Olof Palme,
fyrrverandi forsætisráðherra Svíþjóðar, er öiyggis-
verðir standa hér vörð við. Steinninn var fluttur frá
Faro-eyju, í Eystrasalti, þar sem Palme dvaldi oft
í sumarleyfum. Hann vegur eitt tonn og er talinn
vera frá ísöld.
Sautján daga fundi OPEC lokið:
Forseti OPEC spáir hækk-
un olíuverðs um þijá dollara
Genf, AP.
RILWANU Lukman, forseti
OPEC, samtaka olíuútflutnings-
ríkjanna, sagði í gær, að olíuverð
í heiminum ætti sennilega eftir
að hækka um 3 dollara tunnan
fyrir áramót og verða 17 - 19
dollarar eða „jafnvel enn hærra“.
Lukman skýrði frá þessu að
afloknum 17 daga fundi OPEC í
Genf. Þar var samþykkt að taka-
marka olíuframleiðslu 12 ríkja
samtakanna á þann veg, að hún
verði ekki meiri en 15 millj. tunnur
á dag í nóvember og desember. Irak
er ekki aðili að þessari samþykkt,
enda þótt það sé meðlimur í OPEC.
Þetta þýðir, að heildarframleiðsla
aðildarríkjanna verður um 17 millj.
tunnur á dag þessa tvo mánuði, en
hún hefur verið 16,8 millj. tunnur
í september og október. Er hér því
nánast um framlengingu að raeða
til áramóta á því framleiðslumagni,
sem verið hefur í gildi að undanf-
ömu.
Ljóst er, að ekki hefur tekizt að
Rússar reka burt
5 Bandaríkjamenn
Bandaríkj amenn segjast hafa komið upp um víðtækt njósnanet
Moskvu, AP.
MIKHAIL S. GORBACHEV, aðalritari sovéska kommúnistaflokks-
ins, réðst harkalega á Bandaríkjastjóm í ræðu er hann hélt í gær
og sjónvarpað var um öll Sovétríkin. Sagði hann að brottrekstur
55 sovéskra sendiráðsmanna frá Bandarikjunum yrði tU þess, að
hann drægi í efa viþ’a stjórnvalda þar í landi, til að komast að sam-
komulagi um takmörkun vigbúnaðar.
Gorbachev sagði að stjóm sín
myndi svara í sömu mynt, en
greindi ekki frá þeim ráðstöfunum
er tilkynntar höfðu verið stuttu
áður en hann hélt ræðuna. Þá hafði
Gennady Gerasimov, talmaður sov-
éska utanríkisráðuneytisins, kallað
saman blaðamannafund í skyndi og
tilkynnt að 5 Bandaríkjamönnum
til viðbótar hefði verið vísað úr landi,
260 sovéskum borgurum er starfa
nú fyrir bandarísk yfirvöld yrði
gert að hætta þeim störfum og
gripið yrði til margvíslegra aðgerða
sem takmarka umsvif bandarískra
þegna í Sovétríkjunum.
Háttsettir bandarískir embættis-
menn sögðu í gær, að Sovétmenn-
imir er reknir hafa verið frá
Bandaríkjunum að undanfömu, hafi
verið foringjar í sovésku leyniþjón-
ustunum KGB og GRU og hafi
njósnanetið er þeir stjómuðu verið
það umfangsmesta í heimi.
kreppan taki nú við af annarri hjá
OPEC og það verður ekki til að
auka trú manna á stöðugt olíu-
verð,“ var í gær haft eftir Stephen
Tumer, kunnum skozkum olíusér-
fræðingi, sem starfar í Edinborg.
Forseti OPEC, Rilwanu Lukman,
skýrir frá niðurstöðum fundar-
ins í Genf í gær.
koma á samkomulagi um varanlega
kvótaskiptingu milli aðildarríkjanna
og er talið allsendis óvíst, hvort
niðurstöður fundarins í Genf eigi
eftir að hafa teljandi áhrif til hækk-
unar á olíuverðinu í heiminum.
Þannig hækkaði olíuverð aðeins
lítillega á fijálsum markaði í Evrópu
í gær, er niðurstöður OPEC-fundar-
ins voru kunnar.
„Sú skoðun er útbreidd, að ein
Rauði krossinn
fundar í Genf:
Genfarsátt-
málinn verður
ef st á baugi
Genf, AP.
HELSTA umræðuefnið á 25.
þingi Alþjóða-Rauða krossins í
Genf verður Genfarsáttmál-
inn, sem gerður var 1949 og
fjallar um framferði í stríði.
Þingið hefst f dag og stendur
f viku.
Auk félaga Rauða krossins
sitja þingið fulltrúar 140 ríkis-
stjóma. Fyrir þinginu liggur
berorð skýrsla um tilraunir til að
framfyigja mannúðarákvæðum
sáttmálans. Skýrslan, sem er yfír-
lit yfir ástand mála síðan Rauði
krossinn þingaði í Manila 1981,
flallar um „alvarleg brot Qöl-
margra aðilja að sáttmálanum á
skuldbindingum sínum. Brot, sem
réttlætt hafa verið með pólitfskum
og hugmyndafræðilegum ástæð-
um og öryggishagsmunum".
Sjá: Þing Rauða krossins f
Genf, bls. 27