Morgunblaðið - 23.10.1986, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. OKTÓBER 1986
Afmæliskveðja:
Guðmundur Björns-
son, Arkarlæk
atorku- og dugnaðarmaður, Guð-
mundur Bjömsson bóndi á Arkar-
læk í Skilmannahreppi, varð 90 ára
þann 2. september sl. Hann er
fæddur að Innstavogi við Akranes
2. sept. 1896. Þar bjuggu foreldrar
hans, hjónin Bjöm Jóhannsson frá
Kárastöðum í Borgarhreppi og
Sesselja Ólafsdóttir frá Einarsnesi
í sömu sveit. Þetta voru dugleg og
gerðarleg hjón. Böm þeirra voru
átta. Sex synir og tvær dætur.
Guðmundur var yngstur systkin-
anna. Fjórir bræður Guðmundar
drukknuðu í blóma lífsins. Þeir voru
fyrirvinna foreldra sinna, sem þá
vom tekin að eldast. Sú harmsaga
verður ekki rakin hér, en þessir
örlagaríku atburðir mótuðu að
ýmsu leyti ævibraut Guðmundar.
Það kom í hlut hans að taka upp
merki bræðra sinna. Gerast fyrir-
vinna foreldra sinna, taka við búi
þeirra og annast þau í ellinni. Hug-
ur hans stóð til mennta, en eftir
hin miklu sjóslys kölluðu skyldu-
störfín á hann ungan að ámm, svo
sá draumur gat ekki orðið að vem-
leika.
Hafíð bláa hafíð heillaði Guð-
mund, sem ungan dreng, enda
útsýnið mikið og fagurt frá Innsta-
vogi yfír Faxaflóann. Á þeim ámm
var þar fjöldi fískiskipa af ýmsum
stærðum. Þegar Guðmundur er 12
ára eða sumarið 1901 réð hann sig
á skútu yfír sumarúthaldið, sem
vom 2 mánuðir. Ekki var venjulegt
á þeim ámm að drengir fæm á
skútur fyrr en eftir fermingu, svo
Guðmundur virðist hafa verið bráð-
þroska og kappgjam. Skútulífíð gaf
nokkrar tekjur, ef vel dróst. Var
það meira en hægt var að segja
um önnur störf bama og unglinga
á þeim ámm. Næsta sumar komst
Guðmundur á skútuna Ragnheiði
frá Reykjavík. Hann varð að lofa
foreldmm sínum að vera kominn
heim í byijun september, en þá átti
að ferma hann í Akraneskirkju. Þá
giltu strangar reglur um það, að
böm væm ekki fermd fyrr en 14
ára aldri væri náð. Það var ástæðan
fyrir því að hann fékk ekki ferm-
ingu um vorið. Ragnheiður setti
Guðmund á land í Isafírði. Þaðan
varð hann að bjarga sér með far-
kost til Reykjavíkur. Var það hin
ævintýraríkasta ferð og ferming-
unni náði hann naumlega. Þetta var
upphafíð að sjómennsku Guðmund-
ar í 40 vetrarvertíðir. Hann var
mörg ár á skútum, en síðar á vélbát-
um frá Akranesi. Er þetta löng og
merk sjómannssaga. Guðmundur
hafði hug á því að komast í sjó-
mannaskólann og fá skipsstjómar-
réttindi, en tókst ekki, þar sem
hann hafði skerta sjón.
Jafnframt sjómennskunni bjó
Guðmundur myndarbúi, lengst af á
Arkarlæk. Þaðan var konan hans,
Ásta Jonsdóttir, en hún lést 1975.
Böm þeirra em sex: Guðjón fram-
kvæmdastjóri á Akranesi, Bjöm
Jóhann framkvæmdastjóri á Hóla-
braut í Reykjadai, Sesselja hús-
freyja á Ferstiklu, Bjamfríður
húsfreyja á Akranesi, Valdimar Ingi
vélstjóri á Akranesi, og Ásmundur
bóndi á Arkarlæk. Bömin hafa öll
stofnað sín eigin heimili og em hin-
ir nýtustu þjóðfélagsþegnar.
Guðmundi fannst starfið á sjón-
um skemmtilegra en búskapurinn
og tekjuvonin var meiri. Vonbrigðin
yfír að hafa ekki notið menntunar
á unglingsámnum yfírgáfu hann
aldrei. Honum er ljóst hvers virði
menntunin er og líf hans, eins og
svo margra jafnaldra hans, hefði
orðið með öðrum hætti, ef þeir
hefðu notið þeirrar menntunar, sem
allir hafa átt kost á síðustu áratug-
ina. En þrátt fyrir 40 vetrarvertíðir
á sjónum 1909—48, eða kannske
vegna þeirra, hefur Guðmundur
verið mikiil ræktunarmaður. Hann
hefur ræktað mest allt land jarðar-
innar. Gert smábýli að mikilli
nytjajörð. Garðrækt hefur hann
PCM 32i
Plasmaskurðarvélin sem beðið var eftir!
PCM 32i plasmaskurðarvélin er afar hag-
kvæm nýjung frá L-TEC. Þessi hátíðnivél
kemst af með mjög litla orku, er einfasa og
220 volta og notar 18 ampera trega-öryggi.
Af öðrum kostum má nefna:
Lauflétt. Vegur aðeins 18 kg!
Sker venjulegt járn, allt að 10 mm þykkt.
Sker ál, ryðfrítt stál og aðra málma, allt að 8
mm.
Einstaklega örugg í notkun.
ARGUS/SIA
SINDRAi .STÁLHF
Pósthólf 880, Borgartúni 31, 105 Reykjavík, sími: 27222.
lengi stundað með góðum árangri
og gerir enn.
I félagsmálum hefur Guðmundur
verið mjög liðtækur. Hann var lengi
formaður Búnaðarfélags Skil-
mannahrepps og í stjóm Kaupfé-
lags Suður-Borgfírðinga á Akranesi
o.m.fl. Hann er félagshyggjumaður
af lífí og sál og tekur undir með
skáldinu: „Hvað má höndin ein og
ein, allir leggi saman." Guðmundur
hefur hagað lífsstarfí sínu eftir
þessum boðskap. Ég átti lengi mik-
ið og gott samstarf við Guðmund í
Framsóknarfélagi Borgarfjarðar.
Hann hafði lifandi áhuga fyrir mál-
efnum félagsins og framgangi
þeirra. Var virkur í starfínu — já-
kvæður og hvetjandi — og mætti
vel á fundum. Þar vann hann öll
sín störf af mikilli skyldurækni.
Ræður hans voru drengilegar, mál-
efnalegar og vandlega íhugaðar.
Guðmundur er hugsjónamaður, sem
alltaf vildi leggja sitt af mörkum
og láta gott af sér leiða í hveiju
máli. í eðli sínu er hann nærgæt-
inn, tilfinninganæmur og vinfastur
með afbrigðum.
Við 90 ára aldursmörkin getur
Guðmundur á Arkarlæk litið með
gleði yfír farinn veg. Starfstími
hans er orðinn langur. Hann hefur
unnið hörðum höndum bæði til sjós
og lands. Túnin og garðlöndin á
Arkarlæk bera hinum mikla rækt-
unarmanni fagurt vitni. Lifandi
félagsmálaáhugi hefur lagt mörg-
um góðum málum lið. Trygglyndi
Guðmundar og vinátta hefur yljað
mörgum samferðamanni hans á
lífsleiðinni. Afkomendahópurinn er
stór og mannvænlegur. Ég er einn
af mörgum, sem notið hefur vináttu
hans og átt við hann samstarf.
Fyrir öll okkar samskipti vil ég
þakka honum á þessum merku
tímamótum og árna honum allra
heilla og blessunar á ævikvöldinu.
Dan. Ágústínusson
Afmætískveðja:
Einar Ögmunds-
son forstöðumaður
Einar Ögmundsson, Grímshaga
3 í Reykjavík, forstöðumaður um-
ferðamáladeildar fólksflutninga,
fæddist 23. október 1916 í Hóla-
brekku í Reykjavík. Foreldrar hans
voru Ögmundur Stephensen bóndi
og vörubifreiðastjóri Hanssonar
bónda á Hurðabaki í Kjós og Ingi-
björg Þorsteinsdóttir bónda á
Högnastöðum í Þverárhlíð Péturs-
sonar.
Einar hóf snemma akstur vöru-
bifreiða og hefur verið í fylkingar-
bijósti samtaka þeirra lengst af.
Hann var einn af stofnendum vöru-
bflstjórafélagsins Þróttar og sat í
stjóm þess um árabil og var formað-
ur í alls fimmtán ár, formaður
Landssambands vörubifreiðastjóra
frá 1957 til 1980 ogí stjóm lífeyris-
sjóðs þess frá upphafi til þessa dags.
Árið 1981 var hann kosinn heið-
ursfélagi Þróttar.
Hann er kvæntur Margréti
Bjamadóttur Þorsteinssonar frá
Hlemmiskeiði og Ingveldar Jóns-
dóttur frá Vorsabæ og eiga þau
flögur böm. Um leið og stjóm vöm-
bflstjórafélagsins Þróttar þakkar
vel unnin störf í þágu þess á liðnum
árum færir hún Einari og konu
hans kærar kveðjur á þessum tíma-
mótum.
Þær heita Halldóra, Anetta og Anna þessar ungu dömur en þær
efndu til hlutaveltu til ágóða fyrir Hjálparsjóð Rauða krossins og
söfnuðu rúmlega 870 krónum.
Myndir víxluðust
í Morgunblaðinu sl. laugardag víxluðust tvær myndir og er beðist vel-
virð- ingar á því. Hér birtast þær aftur með réttum nöftium.
Þær efndu til hlutaveltu til ágóða fyrir Hjálparstofnun kirkjunnar
og söfnuðu rúmlega 860 krónum. Þær heita Þórey E. Elíasdóttir,
Karlotta Jónsdóttir og Guðrún Siguijónsdóttir.