Morgunblaðið - 21.11.1986, Page 37
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1986
37
Bágborið ástand og stöðnun
Iþróttakennaraskóla Islands
eftir Hörð Rafnsson
Ég hef lengi ætlað að skrifa um
málefni íþróttakennaraskóla ís-
lands (ÍKÍ) en ekki komið því í verk.
En þegar ég þurfti á vitnisburði frá
skólanum að halda get ég ekki orða
bundist. Hafði ég reynt að ná sam-
bandi við Áma Guðmundsson,
skólastjóra ÍKÍ, í síma en ekki tek-
ist. Talaði ég þá við kunningja minn
sem er nemandi í ÍKÍ og býr á
heimavist skólans. Hann fór til
Áma og bað hann að skrifa vottorð
fyrir mig þess efnis að ég hefði
stundað nám við skólann veturinn
1984—85. Þetta tekur ekki meira
en fimm mínútur, umsögn i tveimur
línum, nafnið Ámi Guðmundsson
og stimpill skólans. Mér lá á þessu
vottorði og af því ég vissi að þessi
kunningi minn var á leið í helgarfrí
fór ég þessa leið. Þetta var þó á
fimmtudegi þannig aðÁmi hafði tvo
daga til að ganga frá þessu fyrir
mig. En Ámi sagðist ætla að at-
huga málið en neitaði að gefa mér
þetta vottorð. Af hverju? Jú, af því
að ég var ekki við úfykrift mína og
hafði ekki þakkað Árna persónu-
lega fyrir að fá að vera í skólanum
hans. Ég varð því að póstleggja
mín gögn án vottorðs frá skólanum.
Samkvæmt minni vitneskju er
það skylda hvers skólastjóra að
gefa vottorð sem þetta. Þetta dæmi
lýsir best greiðvikni Áma Guð-
mundssonar við nemendur, sem
hann svo sannarlega er frægur fyr-
ir. (Þess skal þó getið að mér barst
vottorð frá skólanum viku eftir að
ég þurfti á því að halda.)
Hvert stefnir ÍKÍ með svona
stjómanda? Það er með ólíkindum
hversu einangraður skólinn er orð-
inn. Ámi Guðmundsson hefur verið
skólastjóri ÍKÍ í 30 ár án þess að
taka sér frí (utan sumamámskeiða
af og til). Skólastjóri ætti ekki að
vera lengur en 6—8 ár við sama
skólann. Þá þarf nýjan skólastjóra
með ferskar hugmyndir.
Skólinn er langt á eftir íslenska
skólakerfinu. Engin samræming er
á milli ÍKÍ og framhaldsskólanna í
landinu. Dæmi: 1984—85 voru
nemendur sem komu úr framhalds-
skólunum að læra það sama i ÍKÍ
og þeir höfðu lært í fjölbraut. Þetta
var oft sama efnið og sömu bækum-
ar sem kenndar vom. Hér má nefna
sálfræði, lífeðlisfræði, heilsufræði
og skyndihjálp. En ef talað er um
stúdenta af íþróttabrautum, en þeir
hafa forgang inn í skólann, höfðu
eii- lært nær allt sem er kennt við
í. Oft gátu þessir nemendur not-
að glósur sinar úr Qölbraut við
námið í ÍKÍ, því íþróttakennarar
sem kenndu þeim í fjölbraut kenndu
námsefni sem þeir höfðu lært í ÍKÍ
nokkmm ámm áður og það hefur
lítið breyst.
Það er hart að fólk sem kemur
að Laugarvatni og vill læra eitthvað
nýtt í sambandi við íþróttir og
kennslu skuli rifja upp (að miklu
leyti) námsefni fjölbrautaskólanna.
Hér er algjörri stöðnun, engri sam-
ræmingu í náminu, lélegri stjómun
og litlu aðhaldi um að kenna. Af
minni reynslu gætu fjölbrautaskól-
anir útskrifað íþróttakennara með
mjög litlum breytingum á náminu.
Nú eyða nemendur af íþróttabraut-
um tveimur ámm að Laugarvatni
til þess eins að fá réttindi sem
íþróttakennarar.
En hvað er kennt og hvemig er
kennslunni háttað?
Námsskrá fyrir ÍKÍ var ekki til
1984—85 og hefur ekki verið til
eftir því sem ég kemst næst. Aðeins
lauslegt plan er yfir það námsefni
sem kennt verður og hvenær það
verður kennt. Kennsluáætlanir em
í örfáum fögum en í öðmm em þær
ekki til. Þá er farið í það námsefni
sem kennarinn kemst yfír og hinu
sleppt. Þetta þýðir að námsefnið
er oft af skomum skammti. Árið
1984 féll t.d. 1 mánuður úr vegna
verkfalls, en það kom ekkert við
skólann. Lítil sem engin uppbót kom
á það nám sem tapaðist. Ef til
væm kennsluáætlanir myndi þetta
ekki gerast.
En versta vandamálið er hversu
fáir kennarar em við skólann.
Kennslan miðast við þá kennara
sem em á staðnum í hvert skipti.
Kennaraskipti em ör því fáir kenn-
arar tolla við skólann. Margir hætta
eftir aðeins 1 árs starf. Þeir fella
sig ekki við það fyrirkomulag sem
er á staðnum. Er þar um að kenna
einræðislegri og afturhaldssamri
stjómun skólastjórans. Þeir kennar-
ar sem em svo við skólann kenna
allt of mikið og sumar greinar sem
þeir ráða ekki við sem skyldi. Dæmi
em um kennara sem kenna 25 tíma
á viku. Það gengur ekki í skóla á
háskólastigi. Kennari sem kennir
þetta marga tíma á viku nær ekki
að undirbúa sig sem skyldi og þýð-
ir það lélegri kennsla.
Kennarar em misfærir í íþrótta-
greinum og ættu aðeins að kenna
þær greinar sem þeir hafa kunnáttu
og getu í. 1984—85 kenndi einn
kennari körfuknattleik, blak, hand-
bolta, fímleika, fíjálsar íþróttir
(allar greinar), leikfími, auk bók-
legra greina við öll þessi fög,
hreyfífræði og hafði umsjón með
æfíngakennslu í sumum greinum.
Gengur þetta upp? Nei, við ÍKÍ
ættu að vera toppkennarar í hverri
grein, skólinn þarf að vera vinsæll
meðal kennara og það ætti að vera
stolt hvers þjálfara og leiðbeinanda
að fá að kenna við skólann. ÍKÍ á
að vera höfuðvígi íslensks íþrótta-
lífs með það að markmiði að
útskrifa íþróttakennara með bestu
fáanlegu menntun sem völ er á í
landinu hveiju sinni. En kennara-
Hörður Rafnsson
„Ég- vildi að ég gæti
verið að skrifa eithvað
jákvætt um skólann, en
gallarnir kæfa allt já-
kvætt sem kemur
þaðan.“
skortur kemur í veg fyrir það. Mér
þætti gaman að vita hve mörgum
kennumm Árni Guðmundsson hafði
úr að velja við kennslu nú á nýliðnu
hausti.
Allir sem fjalla um íþróttamál
mál vita að við svo búið gengur
þetta ekki. Ámi Guðmundsson
stjómar skólanum sem sínum
einkaskóla. Ef farið er fram á breyt-
ingar er svarið: „Það em engin
fordæmi fyrir því í þessum skóla“
og málin em svæfð. Tvö dæmi vil
ég nefna öðmm fremur sem em
skólanum til skammar.
Hið fyrra er að við ÍKÍ er 100%
mætingaskylda. í öðmm fram-
haldsskólum er miðað við 80%
mætingaskyldu. Þar vega og meta
nemendur sjálfír hvort þeir séu
færir um að mæta í skólann eða
ekki. í háskólanum ráða menn að
mestu leyti hvort þeir mæta eða
ekki. Nemendur þurfa stundum á
fríi að halda vegna veikinda eða
persónulegra ástæðna. Það er all
hart að Ámi Guðmundsson eigi að
dæma í hvert skipti hvort menn
þurfí frí eða ekki.
Hitt er það að aðeins í örfáum
fögum fengu nemendur að sjá próf-
in sín eftir að einkunn hafði verið
gefin. Þetta er fáránlegt og þekkist
hvergi nema í ÍKÍ. í öllum fram-
haldsskólum geta nemendur skoðað
prófin sín að lokinni einkunnagjöf,
séð hvaða mistök þeir gerðu og ef
kennurum hafa orðið á mistök þá
Kvikmyndir
Sæbjörn Valdimarsson
Regnboginn:
Draugaleg brúðkaupsferð —
Haunted Honeymoon ~kl/s.
Handrit og leikstjórn Gene Wild-
er. Aðalhlutverk Wilder, Gilda
Radner, Dom DeLuise, Jonathan
Pryce, Paul L. Smith. Bresk-
bandarísk 1986. Ca 80 min.
Gene Wilder rembist eins og ijúp-
an við staurinn að skapa sér nafn
sem auteur í kvikmyndagerð, líkt
og lærimeistari hans, Mel Brooks.
En leikstjómartilraunir hans hafa
ekki borið nema meðalárangur til
þessa, Draugaleg brúðkaupsferð
engin undantekning.
Wilder, Radner og fleira gott
fólk leika vinsælar útvarpsstjömur
má kæra prófíð (kennarar geta
gert mistök eins og aðrir). Ég veit
ekki hvaða leynd þetta var með
prófín okkar. Én sumir okkar vildu
meina að ekki væri sama hvað
maðurinn hét, þegar útkomumar
birtust. Ekki ætla ég að fella dóm
um það, en þetta er skólanum til
háborinnar skammar. Eins það að
tíminn sem fór í að fara yfír sum
próf var furðulangur, upp í sex vik-
ur.
Það sem hér hefur verið rakið
er eitt af mörgu sem miður er í
ÍKÍ. Þetta eru þó engin smámál.
Skólastjóri ÍKÍ ætti að vera fremst-
ur í flokki í umfjöllun um íþrótta-
mál, íþróttakennslu og þá stefnu
sem taka á í þessum málum. En
ég man ekki eftir að hafa séð neitt
á prenti um þessi mál frá Ama
Guðmundssyni. ÍKÍ rúllar áfram af
gömlum vana við gamla stjóm og
stefnu. Ef farið er fram á breyting-
ar er svarið: „Það eru engin
fordæmi fyrir því í þessum skóla."
Skóla sem er stjómað með þessari
setningu að leiðarljósi verður ekki
breytt og á meðan Ámi Guðmunds-
son er skólastjóri ÍKÍ verða ekki
breytingar þar. Ég vildi að ég gæti
verið að skrifa eitthvað jákvætt um
skólann, en gallamir kæfa allt ják-
vætt sem kemur þaðan. Ef Ami
Guðmundsson vill íþróttakennslu í
landinu vel ætti hann að segja af
sér embætti skólastjóra sem allra
fyrst. Ég efast ekki um að stefnan
var rétt fyrstu 10 árin sem Ámi
var skólastjóri, en nú er komið nóg.
Allt aðhald með skólanum virðist
hafa gleymast og yfírvöld mennta-
mála í landinu vita sennilega ekki
hvemig ástandið er í ÍKÍ að Laugar-
vatni. Úr þessu þarf að bæta sem
allra fyrst svo íþróttakennslan í
landinu beri ekki hnekki af. Skora
ég á stjómvöld og menntamálaráð-
herra að bæta úr málefnum ÍKÍ og
sjá til þess að skólinn verði settur
í takt við tímann.
Höfundur er íþróttakennari á
Akranesi.
asmmmUiíi—------
Jólakort Barna-
hjálpar Sameinuðu
þjóðanna
JÓLAKORT Bamahjálpar Sam-
einuðu þjóðanna (UNICEF) eru
komin á markaðinn enn einu
sinni. Kortin eru prýdd myndum
frægra listamanna frá ýmsum
löndum. Á hveiju ári er valið
milli u.þ.b. 700 mynda til að finna
þær sem fara á kortin hveiju
sinni. Auk hefðbundinna jóla-
korta er líka nokkur fjöldi
almennra kveðjukorta, segir í
frétt sem Morgunblaðinu hefur
borist.
Bamahjálp Sameinuðu þjóðanna
er 40 ára um þessar mundir og er
þess minnst með ýmsum hætti víða
um heim. Hápunkturinn verður 11.
desember nk. fyrir framan aðal-
stöðvar SÞ í New York, en þá mun
fyrsta alheimsboðhlaupinu með
friðareldinn ljúka. Eldurinn var
tendraður þar 16. september sl. og
hefur nú þegar farið um Evrópu,
Afriku, Asíu og er núna á leið um
Eyjaálfu til Suður- og Norður-
Ámeríku.
Eldurinn kom við hér á íslandi
og logaði hann í Hljómskálagarðin-
um helgina sem þjóðarleiðtogamir
þinguðu hér.
Það er Kvenstúdentafélg íslands
sem sér um sölu kortanna og hefur
þeim verið dreift í helstu bókaversl-
anir auk þess sem þau fást á
skrifstofu félagsins að Hallveigar-
stöðum, Öldugötumegin. Þar fást
einnig bréfsefni, púsluspil o.þ.h.
Döngnnarlítill draugagangur
Skipulag í Kvosinni:
A móti niðurrifi
gömlu húsanna
- segir Guðrún Ágústsdóttir borgarfulltrúi
NÝJA skipulagið í Kvosinni sem verið hefur til um-
fjöllunar í skipulagsnefnd, var samþykkt á fundi
nefndarinnar með atkvæðum meirihluta sjálfstæðis-
manna og fulltrúa Framsóknarflokksins, gegn
atkvæði fulltrúa Alþýðubandalagsins, Guðrúnar
Agústsdóttur.
á kreppuárunum og eru að vinna
að geysivinsælu hryllingsleikriti
þegar myndin hefst. Þau lifa sig
inní lokaþáttinn, sem gerist á
draugalegu sveitasetri utan við
New York. Þar koma til sögunnar
ýmsar ófélegar aukapersónur sem
allar vilja koma Wilder garminum
fyrir kattamef, enda vænn arfur
með i spilinu.
í heild er Draugaleg brúð-
kaupsferð heldur máttlaus
gamanmynd og allt þetta samsafn
hæfíleikafólks skilar slælegu dags-
verki. Og endirinn nánast uppgjöf,
svo ódýr sem hann er. Það leynir
sér samt ekki að Wilder er langt
frá því að vera útbmnninn sem
gamanleikari ef hann fær, eða rétt-
ara sagt, gefur sér tækifæri til að
sýna hvað í honum býr. Það sannar
atriðið í vínkjallaranum þegar hann
á í hinu mesta stímabraki við gang-
limi bötlersins!
Guðrún sagðist vera á móti
skipulagstillögunum því í þeim
væri meðal annars gert ráð fyrir
að rífa mjög mörg gömul hús sem
ekki væri of mikið til af. „Við
verðum að sýna aðgát og vega og
meta áður en við rífum hús nið-
ur,“ sagði Guðrún. í tillögunum
er gert ráð fyrir að eitt af elstu
húsum í Reykjavík verði rifíð en
það er Aðalstræti 16, þar sem ló-
skurðarstofa innréttinga Skúla
Magnússonar var fyrst til húsa.
Þá er einnig gert ráð fyrir að hús
við Aðalstræti 7, Hótel Vík og
gamla Sjálfstæðishúsið við Hótel
lslandsplanið verði látið víkja.
„Einnig er ég því afar mótfallin
að svæðið frá höfninni að Tjöm-
inni, meðfram Lækjargötu, sé
afmarkað með þungum umferðar-
æðum,“ sagði Guðrún. „Mér finnst
það röng stefna að leggja aðal
áherslu á að allir geti komist á
einkabílum sínum í miðborgina í
stað þess að reyna að efla þjón-
ustu almenningsvagna og fá fólk
til að koma með þeim í miðborgina
eins og allstaðar er reynt að gera
erlendis." Hún benti á að fyrir-
hugað væri að reisa bifreiða-
geymsluhús, sem vitanlega væri
sjálfsagt en byggingakostnaður
fyrir 1000 bifreiða hús er 500
milljónir.
Guðrún sagðist hafa glaðst yfir
þeirri breytingu sem gerð var á
skipulagstillögunni þar sem gert
er ráð fyrir að húsin á homi Lækj-
argötu og Austurstrætis fengju
að njóta sín. „En ég vildi fá að
skoða betur þá hugmynd um gler-
hýsi sem gnæfír upp fyrir gömlu
húsin. Ég hef efasemdir um að
það sé góð lausn,“ sagði Guðrún
. „Það er vísu svolítill sigur fyrir
húsfriðunarfólk að húsin fá að
standa. Þess vegna sat ég hjá við
atkvæðagreiðsluna."