Morgunblaðið - 17.02.1987, Qupperneq 27

Morgunblaðið - 17.02.1987, Qupperneq 27
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. FEBRÚAR 1987 Flóttamannabúðir Palestínumanna I Líbanon: Keuter John Demjanjuk gengur inn f réttarsaiinn í Jerúsalem og hrópar góðan dag á hebresku til viðstaddra. Demjanjuk er ákærður fyrir að hafa framið striðsglæpi í síðari heimsstyijöld. Israel: Amal-shítar aflétta umsátr- inu að hluta til gera sér góðu að eta gras eða rott- ur og ketti. „Eg er mjög ánægð," sagði Fa- tima Kharbotli, 26 ára gömul palestínsk húsmóðir, sem var með fjóra syni sína á leið inn í búðimar aftur. „Ég vona, að þetta haldist áfram." Um 30 ijölskyldum, alls um 100 konum, bömum og gamalmennum, var leyft að yfirgefa Boutj al- Barajneh-búðimar í útjaðri Beirut. Amal-sveitimar gáfu leyfí til þess á laugardag, að flutningabílar á Beirut, Líbanon. AP. Reuter. ÞÚSUNDIR hungraðra og særðra kvenna og barna hafa streymt í fæðuleit út úr Ras- hidiyeh-flóttamannabúðum Palestínumanna i nágrenni Týr- us í Suður-Líbanon, eftir að umsáturslið Amal-shíta aflétti að hluta til ferðabanni frá búðunum um helgina, í fyrsta sinn í fjóra mánuði. Herstjóm Amal tilkynnti á laug- ardag, að íbúum í flóttamannabúð- unum yrði veitt sjö klukkustunda Palestínsk fjölskylda á leið úr Rashidiyeh-flóttamannabúðunum í Suður-Líbanon i gær. Hermaður úr sveitum Amal-shíta á verði. Fyrstu stríðsréttar- höld í aldarfjórðung Jerúsalem, Reuter. sem FYRSTU stríðsréttarhöld, ferðafrelsi á dag frá klukkan sjö að morgni. Hinir fyrstu yfírgáfu búðimar í dögun á sunnudag. Standa vonir til, að umsátrinu verði einnig létt af flóttamannabúðum Palestínumanna í Bourj el-Barajneh og Chatilla í Beirut. Ákvörðun þessi virðist hafa verið tekin vegna mikils þrýstings erlend- is frá og til að reyna að draga úr heiftinni í bardögunum, sem staðið hafa milli Amal-shíta og Palestínu- manna í tæplega tvö ár. Shítar hafa viljað koma í veg fyrir, að Frelsissamtök Palestínumanna, PLO, styrktu stöðu sína í Líbanon á nýjan leik eftir hrakfarimar fyrir ísraelum 1982. Frá því í september hafa yfír 800 manns látið lífíð í átökunum og þúsundir særst. Fréttamenn sögðu, að flóttafólk úr Rashidiyeh-búðunum hefði fjöl- mennt til matarkaupa í borginni Týrus, en haldið síðan til búðanna aftur. Mohammed Nassar, 15 ára gam- all drengur, sagði, að hann hefði orðið að sjóða hundakjöt og steikja yfir eldi. „Mér fannst kjötið vont á bragðið, en ég var svo hungraður, að ég mátti til.“ Sumir urðu að MIKHAIL S. Gorbachev, leiðtogi Sovétríkjanna, sagði í gær í ræðu, sem hann flutti á friðar- ráðstefnu í Moskvu, að Sovét- stjórnin hefði tekið „nýja afstöðu" til mannréttindamála en lagði áherslu á, að það hefði hún ekki gert til að þóknast vest- rænum ríkjum. Gorbachev kom víða við í ræðu sinni á ráðstefnunni, sem um 1000 manns frá 80 löndum sitja. Gagn- rýndi hann mjög „vígbúnaðarhug- vegum Sameinuðu þjóðanna færu þangað inn með vistir, en fulltrúi Palestínumanna sagði, að þessi sending dygði skammt. Búðimar hafa verið umsetnar frá því í nóv- ember, en þar búa 20-30.000 manns. Pauline Cutting, 35 ára gamall breskur læknir, sem starfað hefur í búðunum, sagði, að fólkið væri „þegar farið að deyja úr vannær- ingu eða afleiðingum hennar“. „Astandið er orðið svo hræðilegt, að margir halda ekki út nema í nokkra daga til viðbótar," sagði hún. Þijár ítalskar herflutningaþotur komu til Lamaca-flugvallar á Kyp- ur á sunnudag með um 100 tonn af matvælum til Palestínskra flótta- manna í Líbanon. Þaðan áttu þau að fara sjóleiðis til Beirut á mánu- dag Marokkó, Austurríki, Vestur- Þýskaland og Evrópubandalagið hafa heitið að neyðaraðstoð. Jó- hannes Páll páfí II og Alkirkjuráðið, svo og stjómvöld í Libyu, Grikkl- andi og Bandaríkjunum, hafa skorað á Amal-sveitimar og Pa- lestínumenn að leggja niður vopn. arfarið", sem hann kallaði svo, og ítrekaði andstöðu stjómar sinnar við geimvamaáætlun Bandaríkja- manna. Sakaði hann þá um að reyna að gera ABM-gagneldflauga- samninginn að engu með því að leggja til í Genfarviðræðunum, að heimiluð verði „víð túlkun" og þar af leiðandi umfangsmiklar tilraunir með geimvamabúnaðinn. Sumir höfðu búist við, að Gorbac- hev notaði þetta tækifæri til að kynna nýjar tillögur í afvopnunar- málum en það gerði hann þó ekki. haldin hafa verið í ísrael í 26 ár, hófust í gær á því að veijandi bílvirkjans Johns Demjanjuk sagði að skjólstæðingur sinn væri saklaus af að hafa myrt mörg hundruð þúsund gyðinga í heimsstyijöldinni síðari og fór fram á að honum yrði veitt leyfi til að snúa aftur til Banda- ríkjanna. Demjanjuk var sviptur banda- rískum ríkisborgararétti árið 1981 fyrir að hafa logið til um athafnir sínar í stríðinu og Bandaríkjamenn framseldu hann á síðasta ári. Demjanjuk á yfír höfði sér Þess í stað endurtók hann tillögum- ar, sem Sovétmenn lögðu fram á fundinum í Reykjavík. Gorbachev varði ekki miklu tíma til að ræða um mannréttindamál en sagði, að „ný afstaða okkar til mannréttinda er öllum augljós. Ég verð hins vegar að valda þeim von- brigðum, sem halda, að hún hafí verið tekin til að þóknast vestræn- um ríkjum". Um Afganistan sagði Gorbachev, að þaðan hefðu verið fluttar sex sovéskar herdeildir og að allur her- lífstíðarfangelsi ef hann verður sek- ur fundinn um að hafa verið fangavörður, sem kallaður var „ívan ógurlegi", í útrýmingarbúð- unum Treblinka í Póllandi. „ívan ógurlegi" pyntaði fanga og stjóm- aði gasklefunum í Treblinka. „John Demjanjuk hefur aldrei stigið fæti í útrýmingarbúðir ... hann mun gera allt til að sýna að hann hvorki var né er „ívan ógur- legi“,“ sagði Mark O’Connor, lögfræðingur Demjanjuks. Demjanjuk leit vel út þegar hann gekk inn í réttarsalinn og hrópaði hann „góðan dag“ á hebresku til um þijú hundmð manns í kvik- inn yrði fluttur burt ef um það semdist. Það væri þó komið undir afstöðu Bandaríkjamanna og ná- grannaríkja Afganistans. Gorbac- hev vék að Reykjavíkurfundinum og sagði, að hann hefði „ekki verið árangurslaus, þvert á móti var þar brotið í blað“. „Viðræðumar í Reykjavík vom ólíkar öllum öðram viðræðum. Með þeim opnaðist í fyrsta sinn leið fyrir allt mannkjm til að útrýma öllum kjamorkuvopn- um.“ myndasalnum, sem réttarhöldin fara fram í. Árið 1961 vom haldin réttarhöld í ísrael yfir stríðsglæpamanninum Adolf Eichemann. Hann var dæmd- ur til dauða og hengdur ári síðar. Eichman var höfundur „lokalausn- arinnar" eða útiýmingar gyðinga. Hann var dæmdur og líflátinn sam- kvæmt ísraelskum lögum frá árinu 1950 um nasista og samstarfsmenn þeirra. Demjanjuk var ákærður samkvæmt sömu lögum fyrir glæpi gegn mannkyninu og gyðingum. O’Connor sagði að dómsyfírvöld hefðu engan rétt til að höfða þetta mál. Bandarísk yfírvöld hefðu sam- þykkt að vísa Demjanjuk úr landi fyrir morð, en ekki fyrir stríðsglæpi nasista. „Það em almenn mannrétt- indi að eingöngu er hægt að dæma mann fyrir þann glæp, sem honum er vísað úr landi fyrir að hafa fram- ið,“ sagði veijandinn. „ísraelar geta ekki gert lög um morð að undirflokki undir þjóðar- morð ... þeir eiga ekki annars kost en að senda hann aftur til Banda- ríkjanna svo að þar geti farið fram raunvemleg réttarhöld," bætti O’Connor við. Eftir réttarhlé ákvað rétturinn að hafna rökum O’Connor og halda réttarhöldunum áfram. Skrúðmælgi O’Connors og fram- koma hans virtist fara í taugamar á Dov Levin dómara, sem bað hann að lækka rödd sína og benti honum livað eftir annað á að koma sér að efninu. O’Connors er Bandaríkja- maður og átti hann oft og tíðum í vandræðum með að átta sig á fram- vindu réttarhaldanna. Oftar en einu sinni þurfti að segja honum hvað næst tæki við. Mikill öryggisviðbúnaður var í réttarsalnum og var leitað á áhorf- endum. Demjanjuk var ekki látinn sitja í skotheldum klefa eins og Eichmann á sínum tíma. Demj- anjuk, sem fæddist í Úkraínu fyrir 66 ámm, lét túlka fyrir sig á úkraínsku. Embættismenn kveðast vona að réttarhöldin veiti ísraelskri æsku tækifæri til að hlýða á vitnisburð um helför gyðinga í þriðja ríkinu. Þegar á fyrsta degi vöknuðu minningar um grimmd nasista: „Ég veit hvað þeir gerðu okkur. Þeir tróðu okkur undir fótum sínum, þeir slátmðu okkur. Ég komst und- an, en ekki fjölskylda mín,“ hrópaði Mordechai Fuchs, sem lifði af hel- förina, í réttarsalnum. Gengi gjaldmiðla London, AP. GENGI Bandaríkjadollara féll gagnvart helstu gjaldmiðlum heims i gfær og verð á gulli hækkaði i London. í Tókýó kostaði dollarinn 153,77 japönsk jen (153,95) síðdegis í gær. í London kostaði sterlingspund- ið 1,5225 dollara (1,5210) þegar gjaldeyrisviðskiptum lauk í gær. Gengi annarra helstu gjald- Gorbachev á friðarráðstefnu í Moskvu: Talaði um „nýja afstöðu“ í maimréttindamálunum Moskvu. AP, Reuter. miðla var á þann veg háttað að dollarinn kostaði: 1,8175 vestur- þýsk mörk (1,8305), 1,5345 svissneska franka (1,5490), 6,0465 franska franka (6,0975), 2,0510 hollensk gyllini (2,0650), 1.291,75 ítalskar lírar (1.302,50) og 1,3380 kanadíska dolíara (1,3455). I London kostaði trójuúnsa af gulli 397,25 dollara (396,60).

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.