Morgunblaðið - 11.03.1987, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. MARZ 1987
49
fólks á vímuefnum eftir meðferð. í
báðum hópunum beið kvennanna
mun frekar misnotkun aðstandenda
á vímúgjöfum er heim kom. Sá
kynjamunur var þó engin orðin í
endurkomuhópi er könnunin var
gerð. Þá má nefna að ef litið er til
fjölskylduþátttöku þá virðast eigin-
menn og sambýlismenn tregari til
að fara á fjölskyldunámskeið en
eiginkonur alkóhólista.
Betri árangnr kvenna
Hvemig skýrir þú betri árangur
kvenna í baráttunni við vímugjaf-
ana’
„Hér er aftur komið að megin-
skýringu þessarar ritgerðar, þ.e.
náin samskipti við annað fólk. Kon-
ur eru fremur aldar upp í samskipt-
um þar sem tekið er mið af
tilfinningum, líkt og á sér stað í
meðferð S.Á.Á. og hjá A.A. Einnig
hafa rannsóknir sýnt fram á að
konur eiga sér fleiri vini á því plani.
Reyndar kom slíkt einnig fram í
þessari könnun. Þær 16 konur sem
voru í endurkomuhópi voru hinsveg-
ar mjög einangraðar í þessum
efnum sem öðrum, mun verr stadd-
ar en karlar sama hóps.
Hvað með þátttöku í starfi A. A.?
Á heildina litið má segja að
kynjamunur sé lítill sem enginn í
A.A. virkni í vímufría hópnum, en
konur í endurkomuhópi eru mun
óvirkari í A.A. þátttöku sinni en
karlar sama hóps.
Þú minntist á áhrif starfs, stöðu
og menntunar. Má draga einhveijar
ályktanir út frá þeim þáttum?
Þegar litið er á stéttarstöðu og
menntunarstöðu er ekki um mikinn
mun á hópunum að ræða, þó er
staðan nokkru lakari í endurkomu-
hópi. Þann mun tel ég að mestu
verða skýrðan með því að í endur-
komuhópi hafa menn leitað með-
ferðar á seinni stigum sjúkdómsins.
Þannig hafa nokkuð fleiri í endur-
komuhópi hætt í vinnu eða verið
sagt upp vegna ofneyslu sinnar.
Þetta fellur þó að þeirri meginskýr-
ingu, sem ég hef áður nefnt, að því
fleiri tengsl sem alkóhólisti hefur
rofið við samfélag sitt áður en hann
fer í meðferð, því erfiðari verður
batagangan.
ahrif vímuefnaneyslunnar sjálfr-
ar á stéttarstöðu sjást vel á þeim
jákvæðu breytingum sem verða
þegar neyslunni er hætt.
Ekki hægt að gera til-
raunir með fólk
Er hægt að leggja mat á árangur
meðferðar á vísindalegan hátt?
Það er mjög erfítt að meta árang-
ur meðferðarstarfsins á strangví-
sindalegan hátt. Útfrá vísindalegu
sjónarhomi væri hið ideala að ann-
arri hverri manneskju sem leitaði
aðstoðar S.Á.Á. væri úthýst og hún
beðin að spjara sig upp á eigin spýt-
ur, því hún hefði lent í saman-
burðarhópi vísindunum til dýrðar.
Eftir tvö ár yrði haft samband og
staðan skoðuð og borin saman við
þá sem fengu meðferð. Þetta hljóm-
ar siðlaust, ekki satt? Vísindin geta
verið hjálpleg í að varpa ljósi á
ýmis siðferðileg vandamál, en þau
mega ekki taka stjómina í siðaefn-
um. Með fólk er ekki hægt að gera
tilraunir eins og með efnasambönd,
en það er væntanlega engin vísinda-
leg goðgá að bera manneskjuna
saman við sjálfa sig fyrir og eftir
ákveðinn tímapunkt. En varðandi
árangurinn af 40 daga meðferð, þá
held ég að óhætt sé að segja að
hún hefur lítið að segja ein og sér.
Eins og áður hefur komið fram virð-
ist alkóhólistanum ganga vel að
halda sér frá vímugjöfum meðan
hann leggur rækt við A.A. starfíð
að lokinni meðferð. Því getur verið
erfítt að mæla áhrif meðferðarinnar
einnar og sér. En útfrá þeirri stað-
reynd að A.A. fundum hefur fjölgað
um 170-180 á viku á öllu landinu
eftir að meðferð S.Á.Á. fór af stað,
sýnist mér að meðferðaraðilar S.Á.
Á. megi vel við una.
En talandi um árangur alkóhó-
listans í baráttunni gegn vímugjöf-
um er rétt að árétta að með þessu
hugtaki eru menn ekki a]ltaf að
tala um sama hlutinn. Árangur
verður aldrei skilgreindur vísinda-
lega. Aftur á móti geta menn
smíðað sér sjálfír ákveðin viðmið.
Þau tveggja ára mörk sem notuð
eru í könnuninni eru t.a.m. ekki
annað en viðmiðun til að ná mark-
tækara vísindalegu taki á þeim
hlutum sem verið er að kanna.
Prívat og persónulega þykir mér
það góður árangur að í hópi þeirra
sem aftur þurfa að leita aðstoðar
eru 80% edrú eftir 3 mánuði og 60%
eftir hálft ár. Þetta mat mitt á
ekkert skylt við vísindi.
Manna ánægðastir með
líf sitt
Hvemig virðist fólki líða án vímu-
gjafa, er það sátt við vímulaust líf?
Þessi könnun sýnir, að með
tímanum verða hinir óvirku alkóhó-
listar sáttir við hlutskipti sitt og
hamingjusamir í líkingu við aðra
þjóðfélagsþegna og manna ánægð-
astir með líf sitt. Hér er erfitt að
setja upp einhliða orsakasambönd.
Spyija má, em menn ánægðir
vegna þess að þeir eru edrú, eða
eru þeir edrú vegna þess að þeir
eru ánægðir? út frá kenningum
A.A. væri svarið einfaldlega,: „Fyr-
ir alkóhólistann er það að vera án
vímugjafa og vera ánægður tvær
hliðar sama fyrirbæris“.
Viðtal/kaá
Tímarit um menningarmál:
Goðasteinn
kominn út í
síðasta sinn
ÚT er kominn 25. árgangur tíma-
ritsins Goðasteins. Goðasteinn,
tímarit um menningarmál hóf
göngu sína árið 1962 og eru heft-
in orðin 34 að tölu. Útgefendur
og ritstjórar frá upphafi hafa
verið Jón R. Hjálmarsson og
Þórður Tómasson, en þetta er
lokaheftið í þeirra útgáfu. Goða-
steinn er gefinn út í Skógum
undir Eyjafjöllum.
I ávarpi til lesenda Goðasteins
kemur fram að hið aldarfjórðungs
gamla tímarit þeirra Skógarmanna
mun halda áfram að koma út, en
ritinu verður breytt í árbók Rangár-
þings frá og með þessu ári.
Meðal efnis í Goðasteini að þessu
sinni er ítarleg grein Þórðar Tómas-
sonar, Sögubrot úr Sandhólma,
Klukkspá og Kleykir eftir Jón Jóns-
son, Hvenær hófst fóðurbætisnotk-
un og forðagæsla hér á landi, eftir
Tómas Helgason, Einn dagur úr
ævi minni, eftir Þuríði Pálsdóttur
og Frá Kötlugosinu 1918, eftir
Harald Matthíasson.
Goðasteinn er 92 blaðsíður að
lengd.
MULTIPLAN
Framhaldsnámskeið
ítarlegt og vandað námskeið fyrir þá sem
kunna grunnatriðin í notkun Multiplans,
en vilja læra að nota möguleika kerfisins til
fulls.
Dagskrá:
* Upprifjun á helstu skipunum i Multi-
plan
* Rökaðgerðir i Multiplan
* Notkun stærðfræðifalla
* Endurreikningur Interation
* Tenging við Chart og grundvallaratrlði
í notkun Chart-forritsins
* Notkun Macro-skipana í Multiplan 2.0
•'Umræður og fyrirspurnir
Tími: 16.—19. mars kl. 18—21
Innritum í símum 687590,
686790, 687490 og 39566.
Tölvufræðslan
Borgartúni 28.
Leiðbeinandi:
Óskar B. Hauksson
verkfrœðingur.
Brunabótafélagið, Búnaðar-
bankinn, Landsbankinn og
Sjóvá hafa tekið höndum saman
og stofnað alíslenskt fyrirtæki á
sviði fjármálaþjónustu:
Lýsing hf.
Suðurlandsbraut 22
Reykjavík
Sími 91-689050
Lýsing hf. býður þjónustu á
sviði fjármögnunarleigu, þ.e.a.s.
kaup og útleigu á flestum vélum,
tækjum og búnaði til atvinnu-
rekstrar.
Stofnun Lýsingar hf. sýnir að
með sameiginlegu átaki eru öflug
íslensk fyrirtæki fullfær um að
mæta erlendri samkeppni á þessu
sviði sem öðrum.
Kynntu þér hvað við höfum að
bjóða áður en þú tekur ákvörðun
um fjárfestingu í vélum og
tækjum.
BRunnBðr
AfömcasÁsrÆDUM
'BIINADARBj\NR1
' ÍSIANDS
L
Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna
SJðVá
Lýsing hf.
Suðurlandsbraut 22
Reykjavík
Sími 91-689050