Morgunblaðið - 04.04.1987, Qupperneq 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. APRÍL 1987
KALDIR
RÉTTIR
Á FERMINGAR-
BORÐIÐ
Þegar tekið er á móti gestum, er mikilvægt að gestgjafarn-
ir séu vel afslappaðir, svo að gestirnir hafi ekki á tilfinning-
unni að of mikið sé fyrir þeim haft. Kosturinn við að bera
fram „kalt borð“ er einmitt sá, að þeir sem matinn tilreiða
geta bæði búið hann til sjálfir, tekið á móti gestunum og
verið gestgjafar. Til þess þarf þó skipulagningu og ekki sak-
ar að hafa kalda geymslu, en þá er líka hægt að útbúa
matinn talsvert löngu fyrirfram. Vissulega er hægt að frysta
ýmsa rétti, en á köldu borði notum við bæði ferskt græn-
meti, ávexti og ýmsar sósur úr sýrðum ijóma og olíusósu,
einnig rétti í hlaupi, en ekkert af þessu má frysta. Hrátt
grænmetisfat með alla vega tilskornu grænmeti, er alltaf
skemmtilegt og hreint ekki svo mikil fyrirhöfn að útbúa
það. Grænmetið geymum við svo í köldu vatni þar til við
setjum það á fatið. Eins er með ávextina. Þá er hægt að
skera niður, pensla suma með sítrónusafa (árangursríkast
er að nota þann sem er í plastsítrónum eða smáflöskum).
Setjið síðan plastfílmu yfir og geymið á köldum stað. Athug-
ið að ef þið eruð með sellerí, að annað grænmeti tekur bragð
af því. Því skyldi alltaf gæta þess að setja það sér í skál
með vatni og breiða yfir það sérstaklega, jafnvel þótt það sé
á sama fati. Yfirskreyttir réttir eru ekki gimilegir, aftur á
móti er einföld skreyting alltaf skemmtileg. Grænmeti og
ávexti ætti að nota sem mest til skreytingar, og helst ekki
sprauta olíusósu yfir réttina. Fæstir kæra sig um hana.
Réttimir sjálfir ættu að vera þannig útbúnir að þeir skreyti
sig sjálfír. Þegar þið berið fram grænmeti með réttunum, á
aldrei að hafa sama grænmetið á fleiri en einu fati. Þó má
gera undantekningu með steinselju, en þó í hófi. Mín gullna
regla er, aldrei sama grænmetið í tveimur fötum. Ef ég
nota papríku á einu fati, sést hún ekki á öðm o.s.frv. Hægt
er að fá svo margar grænmetistegundir að auðvelt er að
fylgja þeirri reglu.
Bakki með hráu græn-
meti og- ídýfu
20 radísur,
3 sellerístönglár,
2 stórar gulrætur,
V2 stór gúrka,
4 frekar smáir tómatar.
Notið oddmjóan beittan hníf.
1. Skerið legginn og rótina af
radísunum. Skerið síðan skurði í
radísumar eins og sýnt er á með-
fylgjandi mynd. Rennið síðan
hnífnum undir flipann og losið
örlítið frá. Setjið radísurnar síðan
í ísvatn í 3—5 klst.
2. Þvoið sellerístönglana og
skerið frá skemmdir ef einhveijar
eru. Skerið síðan í 8—10 sm langa
bita. Skerið síðan á nokkrum stöð-
um rifur djúpt í báða enda. Gætið
þess þó að skera ekki alveg í sund-
ur. Setjið í ísvatn í 3—5 klst.
Gætið þess að setja selleríið ekki
með öðru grænmeti í skál, þar sem
það smitar bragði í hitt græn-
metið.
3. Afhýðið gulræturnar, skerið
síðan langsum með kartöfluhníf í
þunnar langar sneiðar. Vefjið upp
og stingið tannstöngli í rúllumar.
Setjið í ísvatn í 3—5 klst.
4. Skerið gúrkuna í 10 sm
langa bita, skerið síðan hvem bita
í stafi með riffluðum hníf, sem
ætlaður er til að skera grænmeti
(hann fæst víða og kostar sáralí-
tið). Hægt er að skera þetta i
stafí með venjulegum hníf, en þá
verður það ekki rifflað.
5. Þvoið tómatana og skerið í
báta.
ídýfan
1 bikar sýrður ijómi,
1 msk. olíusósa,
1 marinn hvítlauksgeiri,
1 tsk. sítrónusafi,
5 dropar tabaskósósa,
2 kúfaðar tsk. karrý,
9 stutt strá graslaukur (ef þið
eigið hann).
6. Blandið öllu saman, setjið í
skál. Setjið síðan þijú og þijú
graslauksstrá upp á endann í ská-
lina til skrauts.
7. Setjið skálina í miðju kring-
lótts fats.
8. Þerrið grænmetið og takið
tannstönglana úr gulrótunum.
9. Raðið grænmetinu hveiju
fyrir sig í hrúgu utan með skál-
inni.
Avaxtafat
3 langar mjóar pemr,
6 kívíávextir,
4 appelsínur,
stór klasi falleg blá vínber,
V2 melóna,
fersk jarðarber,
3 stjömuávextir (carambol)
fást stundum í Hagkaup.
1. Afhýðið pemrnar, skenð úr
þeim kjamann. Skerið síðan í rif,
penslið með sítrónusafa úr smá-
flösku.
2. Afhýðið kívíið, skerið í þykk-
ar sneiðar og hveija sneið í tvennt.
3. Skerið appelsínumar í sneið-
ar og hveija sneið í tvennt.
4. Skerið melónuna í bita, stafi
eða kúlur sem búnar em til með
sérstakri skeið eða lítilli tsk.
5. Skerið stjörnuávextina í
þunnar sneiðar.
6. Raðið ávöxtunum fallega á
fat. Hveiju fyrir sig í hrúgu. Setj-
ið jarðarberin í miðjuna, en látið
vínbeijaklasann lafa örlítið út af
fatinu.
Roastbeef með sósu o g
pækilgrænmeti (pikl-
is)
1 kg roastbeef,
1 tsk. salt,
V2 tsk. svartur nýmalaður pip-
ar,
2 tsk. sterkt sinnep.
1. Ef þið kaupið roastbeef til-
búið, er yfírleitt búið að reyra
það, en annars verðið þið að gera
það sjálf. Best er að nota sterkan
bómullarþráð til þess og vefja
þétt utan um kjötvöðvann og laga
hann örlítið til um leið.
2. Hitið ofninn í 220°C, í blást-
ursofni í 200°C.
3. Nuddið salti og pipar á vöðv-
ann, smyijið síðan þunnt lag af
sinnepi yfir hann allan.
4. Setjið á grind, hitið ofninn
og látið kjötið í hann miðjan þeg-
ar hann er orðinn heitur. Setjið
skúffu undir grindina.
5. Ef vöðvinn er 6 sm þykkur,
er hæfílegt að steikja hann í 20
mínútur, en misjafnt er, hversu
mikið hver og einn vill hafa kjötið
steikt. Þó er þetta sú steiking sem
flestir sætta sig við. Ef vöðvinn
er þykkari eða þynnri, þarf að
taka mið af því. Auka
steikingartí-
mann um 5 mínútur við hvern sm.
6. Kælið kjötið. Skerið síðan í
örþunnar sneiðar og setjið á fat.
Fallegt getur verið að raða kjöt-
sneiðunum upp í hrauk, sem
hæstur er í miðjunni, eða vefja
hveija sneið upp.
Meðlæti: Sósa, pækilgrænmeti
og blá vínber.
Sósan:
4 gaffalbitar,
1 lítill laukur,
1 msk. kapers,
nokkur strá ferskur graslaukur
eða 1 msk. þurrkuð væn grein
steinselja,
væn grein ferskt dill eða 3 tsk.
þurrkað,
1 tsk. sterkt sinnep,
1 bikar sýrður ijómi,
2 msk. olíusósa.
7. Saxið laukinn mjög fínt.
Klippið graslaukinn.
Umsjón: KRISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
8. Meijið gaffalbitana og
kapersið með gaffli.
9. Hrærið saman sýrðan
ijóma, olíusósu og sinnep. Setj-
ið síðan lauk, graslauk, gaffal-
bita og kapers út í.
10. Klippið steinseljuna og
dillið og setjið út í.
11. Látið sósuna standa í
1— 2 tíma áður en hún er borin
fram.
Djúpsteikt skinka með
blaðlauk og osti
50 sneiðar skinka,
50 sneiðar maríbóostur,
5 meðalstórir blaðlaukar (púrr-
ur),
2— 3 dl vatn til að sjóða laukinn
í,
4 egg + 1 msk. vatn,
5—6 dl rasp,
1 lítri matarolía til að steikja
úr (eða meira),
1 græn löng papríka,
tannstönglar.
1. Kljúfið blaðlaukinn, skolið
vel undir kalda krananum. Skerið
síðan í 8—10 sm bita og sjóðið í
vatninu í 7-10 mínútur.
2. Setjið ostinn á skinkusneið-
arnar,
3. Leggið blaðlaukinn á ostinn,
vefjið upp sneiðarnar og stingið
tannstöngli í. Ef sneiðarnar eru
mjög langar, er betra að skera
þær í sundur og nota þá tvo tann-
stöngla.
4. Hrærið eggin sundur með
vatninu. Hitið matarolíuna. Hafið
hana ekki mjög heita.
5. Veltið rúllunum upp úr egg-
inu og síðan raspinu og steikið í
olíunni þar til þær verða fallega
brúnar.
6. Leggið rúllurnar á eldhús-
pappír þegar þið hafið tekið þær
úr feitinni. Kælið.
7. Raðið rúllunum í röð á af-
langt fat. Setjið þær ofan á hveija
aðra, þannig að þetta verði tal-
svert hár stafli.
8. Takið steinana úr paprí-
kunni, skerið í sneiðar og raðið
ofan á rúllurnar.
Tómatbollar með
skinku, aspas og búra
1 heildós niðursoðnir tómatar,
1 heildós heill aspas,
2 pk. ljóst „Toro“-hlaup,
12 þunnar, stórar sneiðar
skinka,
Vz búri (ostur),
nokkrar pecanhnetur (nota má
salthnetur),
grein ferskt dill eða steinselja,
12 einnota plastbikarar.
1. Opnið aspasdósina, síið soð-
ið frá og setjið í pott. Látið sjóða.
2. Setjið innihald hlaup-pakk-
ans út í og látið leysast vel upp.
3. Setjið síðan soðið af tómöt-
unum út í.
4. Meijið tómatana með gaffli
og setjið út í.
5. Hellið í 12 einnota plast-
bikara. Þeir eiga að vera rúmlega
hálffullir. Setjið í kæliskáp og lá-
tið stífna, það tekur minnst 6 klst.
6. Skerið búrann í teninga á
stærð við sykurmola.
7. Raðið aspasinum á kringlótt
fat. Látið enda hans ná út á brún,
en raðið út frá miðjunni eins og
stjörnu.
8. Bijótið skinkusneiðarnar
saman í hyrnur, leggið út með
enda aspasins, en látið hann
standa örlítið út fyrir.
9. Dýfið tómatbollunum í sjóð-
andi vatn og hvolfið ofan á
skinkuna, en látið hana standa
örlítið út fyrir.
10. Leggið dill- eða steinselju-
grein ofan á tómatbollana.
11. Setjið ostteningana á miðju
fatsins, stráið hnetunum yfir.
Athugið: Þetta er hentugur for-
réttur, skiptið þá á smádiska. Ef
þið notið hina uppskriftina hér,
djúpsteiktar skinkurúllur, skuluð
þið ekki hafa skinku með þessum
rétti, en nota rækjur í staðinn.