Morgunblaðið - 14.04.1987, Síða 32
32
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. APRÍL 1987
Noregsbréf:
eftir Kristínu Marju
Baldursdóttur
í Drammen býr kona nokkur frá
Pakistan sem fer aldrei út einsöm-
ul. Þegar maðurinn hennar er í
vinnunni kemur bróðir hans til að
líta eftir henni og fara með henni
í búðir. Hún hefur verið fimm ár í
Noregi en kann ekki stakt orð í
norsku. Afar sjaldan fær hún heim-
sókn kvenna af sama þjóðerni. En
henni finnst hún ekki vera undirok-
uð á neinn hátt, þvert á móti, henni
finnst hún vera vemduð. Vernduð
fyrir spilltu samfélagi þar sem ung-
ar stúlkur klæða sig og haga sér á
ögrandi hátt, þar sem myndir af
fáklæddum eða nöktum konum
prýða veggspjöld og tímarit í sölu-
tumum, þar sem fijálsar ástir eru
daglegt brauð.
Með börnin í fanginu og plast-
poka í hendinni koma þeir flótta-
mennirnir til Fomebuflugvallar.
Dökk á húð og hár, börn, konur
og menn, og í koffortunum sínum
geyma þau menningu sem er gjör-
ólík þeirri í nýja landinu.
Norðmenn hafa búið í loftslagi
sem hefur ekki haft neitt sérstakt
aðdráttarafl fýrir aðra en þá sjálfa,
og það em ekki svo mörg ár síðan
fólk sneri sér við á götu ef það sá
negra. En nú eru tímamir breyttir.
í Noregi búa nú um 114 þúsund
útlendingar, þar af 32 prósent frá
Norðurlöndum, 30 prósent frá öðr-
um Evrópulöndum og 27 prósent
frá suðrænum löndum, Afríku, Asíu
og Suður-Ameríku. Og stöðugt
eykst straumur hinna síðastnefndu
til landsins. í fyrra leituðu 2700
flóttamenn hælis hér og fyrstu tvo
mánuði ársins ’87 vom þeir orðnir
1100. Menn vom farnir að áætla
að þeir yrðu ekki færri en 10 þús-
und fyrir árslok ’87.
En þá tók ríkisstjómin við sér. A
blaðamannafundi með dómsmála-
ráðherra og félagsmálaráðherra
þann 20. mars sl. var það tilkynnt
að hér eftir yrði eingöngu pólitísk-
um flóttamönnum veitt hæli.
Hinum, sem kæmu hingað af fé-
lags- eða efnahagslegum ástæðum,
yrði vísað til baka. Dómsmálaráð-
herra sagði meðal annars, að hún
hefði fengið það staðfest að ferða-
skrifstofur í Austurlöndum aug-
lýstu Noreg sem paradís fyrir
innflytjendur.
Norðmenn hafa löngum verið
duglegir við að rétta öðmm þjóðum
hjálparhönd. Með trúboðum sínum
ráku þeir hjálparstarf í vanþróuðu
löndunum löngu áður en aðrar þjóð-
ir komu á vettvang, og oft em þeir
fyrstir til að aðstoða lönd sem hafa
orðið fyrir náttúmhörmungum.
Sjálfir hafa þeir verið flóttamenn,
þegar þeir þúsundum saman flúðu
yfir til Svíþjóðar í seinni heimsstytj-
öldinni. Land þeirra hefur verið
opið hveijum sem er, þar til nú.
Hvað veldur? Hafa þeir ekki leng-
ur §árhagslegt bolmagn til að taka
á móti öllum þessum sálum, eða em
það viðbrögð hinna innfæddu sem
nú þrýsta á? í skoðanakönnun sem
gerð var í sambandi við innflytjend-
ur og flóttamenn kom í ljós að 60%
Hann fékk loksins landvistarleyfi.
Norðmanna fannst fyöldi þeirra
hæfilegur, 30% fannst þeir vera of
margir í landinu og 10% vildu
stöðva straum þeirra til landsins.
Eftir að flóttamennirnir hafa
dregið að sér fyrsta norska loftið á
Fomebuflugvelli er þeim oftast
komið fyrir á hóteli eða öðmm gisti-
stöðum. Þar dveljast þeir allt upp
í níu mánuði meðan þeir em að
bíða eftir landvistarleyfi. Meðan á
biðinni stendur fá þeir oftast
kennslu í norsku og samfélags-
fræði, að minnsta kosti nú seinni
árin. Það er álit flestra að norsk
stjómvöld hafi reynt að gera sitt
besta í þessum málefnum, jafnvel
þótt gagnrýnisraddir séu háværar
eins og ævinlega þegar mikið er í
húfí. Varla líður sá dagur að fólk
tjái sig ekki um flóttamennina í
lesendadálkum dagblaðanna. Sumir
ávíta sína eigin landsmenn fyrir
andstöðu og fordóma gegn með-
bræðmm sínum, benda á það að
þeir skuli vera menn til að umgang-
ast þá sem jafningja sína úr því að
þeir eru svona „vingjarnlegir" að
opna land sitt fyrir þeim. Aðrir
nöldra dálítið, segja að erfitt sé að
útvega öllu þessu fólki atvinnu, en
kvarta beinlinis ekki nema kannski
yfir hávaða í krökkunum og tor-
kennilegri matarlykt. En svo er það
þriðji hópurinn, sem fínnur þessu
fólki allt til foráttu. Þeir óttast
blöndun við annan kynþátt, segja
að flóttamennirnir taki bæti atvinnu
og húsnæði frá þeim, þeir eignist
of mörg börn, lifi á ríkinu, grafi
undan efnahagslífinu og fleira í
sama dúr. Nokkrir flóttamenn sem
dvöldust á hóteli fyrir utan þétt-
býlið kvörtuðu lítilsháttar undan
matnum, enda kannski vanir öðru
mataræði og þá kom nú hljóð í
strokkinn. „Hvernig voga þeir sér,
að kvarta undan matnum okkar?
Fá þeir ekki þijár lúxusmáltíðir á
dag? Þeir ættu bara að vera fegnir
meðan þeir fá eitthvað að éta. Og
hvernig er það, fá þeir ekki að vera
á hótelum? Ekki höfum við Norð-
menn efni á því.“
Norska farþegaskipið Friðþjófur
Nansen var pússað upp og gert að
móttökustað fyrir um það bil 430
flóttamenn. Fyrstu flóttamennirnir
gengu um borð þann 5. mars sl.,
en varla liðu tíu dagar þegar ein-
hvetjir tóku sig til og sprengdu upp
ruslagám sem stóð um 100 metra
frá skipinu og krotuðu slagorð
bæði á skipið og á veggi í nálægð
NLI ERt KOSNINGAR
FRAMIJNDAN
Ert þú í vafa um hvaða
lista þú átt að kjósa?
komdu þá við í Söginni
Þar eru yfir 40 mismunandi listar
í framboði sem endast örugglega
lengur en eitt kjörtímabil.
Bjóðum einnig sóplista.
Við sérsmíðum einnig lista eftir óskum.
KJÓSIÐ GÓLFLISTANN!
- u
Höfðatúni 2, Reykjavík. Sími 22184
Morgunblaðið/Ámi
Námsmenn voru ekki í vafa um að af slíkum námskeiðum væri mik
ið gagn.
Stykkishólmur:
Námskeið í að létta
og einfalda störf
Stykkishólmi.
Á VEGUM námsflokka Stykkis-
hóims hefir verið haldið
Bauhaus stóll
Leður - króm.
Sígild hönnun.
Kr. 13.960
Nýborg;#
Skútuvogi 4, sími 82470,
v/hliðina é Barðanum.
námskeið fyrir starfsfólkið á
sjúkrahúsinu og einnig starfs-
fólk dvalarheimilisins og þar
hafa verið veittar margvíslegar
upplýsingar og aðferðir til að
létta og einfalda störfin.
Þegar fréttaritara Morgun-
blaðsins bar þar að nú fyrir
skömmu var Einar Karlsson að
leiðbeina um ýmis verkleg efni.
Námskeið þetta var haldið í grunn-
skólanum og forstöðumaður þess
er Róbert Jörgensen, kennari í
Stykkishólmi.
Guðni Friðriksson, starfsmaður
á sýsluskrifstofunni, greindi frá
almannatryggingum og þætti
þeirra í iífsbaráttunni, Pálmi
Frímannsson, heilsugæslulæknir,
sá um þátt heilsugæslunnar.
Þeim, sem að námskeiðinu
stóðu, kom saman um að það hefði
verið hið gagnlegasta og eins voru
námsmenn, sem voru á ýmsum
aldri, ekki í vafa um að svona
námskeið hefði átt að halda miklu
fyrr, því gagnið væri ótvírætt.
— Arni
■K