Morgunblaðið - 23.07.1987, Blaðsíða 38

ee
38
TRPr ] pq flTTríirTTiTwwirq mnt TtTMTrnany
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. JÚLÍ 1987
Minning:
Jóhann Franksson de
*
Fontenay, Utgörðum
Fæddur 12. júní 1929
Dáinn ll.júlí 1987
Bemskuvinur minn Jean er lát-
inn. Fregn þessi kom óvænt og setti
okkur hljóða.
Ekki vorum við háir í loftinu
þegar fundum okkar bar fyrst sam-
an í tímakennslu hjá Sigríði
Ámadóttur á hominu á Hverfisgötu
og Smiðjustíg, en þá vorum við
aðeins 6 ára að aldri. Ekki var langt
fyrir hann í skólann, því að danska
sendiráðið, en þar átti hann heima,
var í næsta húsi. Öllu lengra var
fyrir undirritaðan á þeim árum ofan
af Skólavörðuholti.
Hófst þegar með okkur vinátta,
sem aldrei bar skugga á. Haustið
1939 fómm við báðir í Landakots-
skóla og vomm þar í 2 ár. Sátum
við saman í bekknum allan þann
tíma.
í stríðslok 1945 skildu leiðir. Jean
fór þá til Danmerkur í mennta-
skóla, sem hann lauk 1949. Dvaldi
hann síðan í Danmörku í nokkur
ár og hittumst við þá gjaman.
Þegar Jean fluttist aftur til ís-
lands settist hann á skólabekk á
Hvanneyri, og varð búfræðingur
þaðan, en undirritaður var þá við
laganám í Háskóla íslands. Svo að
segja má, að ólík væm ævistörf
okkar. Annar að störfum úti í nátt-
úmnni, en hinn inni á skrifstofu.
Báðir undu samt hag sínum vel.
Einhvem veginn höguðu örlögin
því þannig, að Ólöf og Jean og við
Sigrún gengum í það heilaga sama
dag, eða þann 20. ágúst 1960.
Anægjulegt var, þegar þau Ólöf
og Jean komu í heimsókn til okkar
og við minnumst einnig, hve
ánægjulegt var að heimsækja þau
að Utgörðum, en vegna fjarlægðar
hittumst við sjaldnar en skyldi.
Allar minningar um Jean em
minningar um mætan mann, sem
við hjónin söknum og biðjum bless-
unar og velfamaðar á nýjum
leiðum.
Sigrún og ég vottum Ólöfu, böm-
unum og móður Jean, frú Guðrúnu,
okkar innilegustu samúð.
Bogi Ingimarsson
í dag, 23. júlí, fer fram útför
Jean Jóhanns de Fontenay. Jóhann
var bústjóri Stórólfsvallabúsins í
Hvolhreppi alla tíð meðanjrað starf-
aði og var búsettur á Útgörðum.
Við áttum því láni að fagna að eiga
Jóhann sem nágranna og góðan
vin. Því langar okkur að fara hér
nokkmm orðum um minningu hans,
þó orð túlki ekki nema að litlu leyti
okkar góðu kynni við Jóhann og
fjölskyldu hans. Þessi kynni hófust
árið 1968 þegar við fluttum í ná-
grenni við fjölskylduna á Útgörð-
um. Það var Jóhann sem fyrstur
bankaði upp á hjá okkur. Erindi
hans var að bjóða okkur velkomin
í nágrennið, auk þess sem hann
bauð okkur að þiggja heimboð
þeirra hjóna. Við þáðum boðið og
kynntumst þá fyrst lífsglaðri, kær-
leiksríkri og samhentri fjölskyld-
unni, sem við síðan höfum haft
stöðugt og ómetanlegt samband
við. En samskiptin við Jóhann em
ekki eingöngu bundin við heimilin,
því flest okkar höfum við starfað
hjá honum við Stórólfsvallabúið.
Þar kynntumst við enn betur gáfum
Jóhanns og þeim mikla andlega
þroska, sem einkenndi framkomu
hans hvar sem hann fór. Starfs síns
vegna þurfti hann að umgangast
og stjóma verkum margra manna
samtímis. Það var athyglisvert hve
vel honum tókst að umgangast
hvem og einn. Þó hann væri yfir-
maðurinn var hann alltaf eins og
fremstur meðal jafningja. Líklega
hefur hin sérstaka skapgerð hans,
og sá hæfileiki að geta sett sig í
spor annarra, átt sinn þátt í þessu
sem öðm. Jóhann bjó yfir miklu
jafnaðargeði og öll framkoma hans
gat ekki boðið upp á annað en já-
kvæð viðbrögð og samskipti. Hann
var opinn fyrir nýjungum og öllu
er til framfara leiddi og var ófeim-
inn að afla sér upplýsinga sérfróðra
manna. Því gladdist hann ávallt
þegar velgengni fólks bar á góma.
Jóhann var hreinn og beinn í
framkomu, lifði eftir eigin trú og
samvisku. Þó hann væri af aðals-
ættum og væri verkstjóri og
verksmiðjustjóri, þá var hann
lítillátur, gerði oft grín að sjálfum
sér, og lét sér nægja nokkurra fer-
metra herbergi sem skrifstofu,
staðsett rétt við vélasalinn, allt fram
á síðustu ár. Það var því ekki með-
fædd aðalstign sem gerði Jóhann
að mikilmenni í huga okkar sem
þekktum hann, heldur andlegur
þroski hans og skapgerð. Umhverfí
Jóhanns bar þess ávallt merki að
hann var snyrtimenni. Allt var
skipulagt, stílhreint og öllu vel við
haldið. Það segir nokkra sögu, að
bæði Útgarðar, heimili þeirra hjóna,
og Stórólfsvallabúið hafa fengið
opinberar viðurkenningar fyrir vel
skipulagt, snyrtilegt og ræktarlegt
umhverfi og voru þau hjón óvenju
samhent í því, sem og í öðru. Þetta
leiðir hugann að því hve laghentur
hann var. Hann gat sest niður og
málað vatnslitamyndir eða smíðað
ýmsa listagripi úr tré og hreint ótrú-
legt var að horfa á eftir fleiri
hundruð metra plógförum svo þráð-
beinum, eins og strikuð væru með
reglustriku, er hann plægði.
Þann velvilja og umhyggju sem
Jóhann sýndi okkur á Sólheimum
munum við aldrei gleyma. Það var
alveg sama hvað var, ef hann gat
veitt aðstoð sína var það gert af
heilum hug. Þannig var hann ná-
grönnum sínum. Bömunum sýndi
Jóhann alltaf sérstakt dálæti. Hann
naut þess að heilsa upp á þau, t.d.
í afmælum þeirra, spjalla við þau
og taka af þeim myndir. Ef stráka
vantaði aðstöðu fyrir kaðla til að
klifra í fann Jóhann pláss í bygging-
um búsins. Þegar fótboltinn lenti í
rúðu á bílskúmum hans og glerbrot-
in þeyttust um allt og mikil skelfing
greip um sig, þá róaði hann söku-
dólgana með brosi og sagðist vera
svo heppinn að eiga til aðra rúðu.
Jafnaðargeðinu varð ekki haggað.
Þá sá Jóhann um að safna í árlega
þrettándabrennu og að hafa til flug-
elda og blys fyrir börnin í Vellinum.
Um leið og við þökkum af alhug
liðnar stundir, og það lán að fá að
eiga Jóhann og fjölskyldu hans fyr-
ir nágranna og vini, þá biðjum við
almáttugan Guð að blessa góðan
dreng og styrkja fjölskyldu hans
og gefa henni bjarta framtíð.
Fjölskyldan á Sól-
heimum í Hvolhreppi
Góður og heilsteyptur maður er
í skyndi burtkallaður og horfinn
sjónum vomm. Þessi burtköllun er
ofar skilningi okkar sem eftir stönd-
um hér í okkar sveit.
Jóhann Játv. Franksson var hár
maður vexti, grannur og fríður
ásýndar. Flestum mönnum kurteis-
ari í allri framkomu. Jafnan glaður
og reifur og hrókur alls fagnaðar
þar sem það átti við. En alvörumað-
ur að eðlisfari.
Eg sat í stjóm Stórólfsvallabús-
ins frá því að ríkið varð eigandi að
því og þar til að hætt var starfsem-
inni í sumar. Jóhann var varaúttekt-
armaður í minni hreppstjóratíð.
Gott var með honum að vinna, hann
var góður félagi og traustur vinur.
Jóhann var ræktunarmaður af
Guðs náð. Hann var sannur vinur
þeirra sem minni máttar voru. Vin-
ur málleysingjanna, þeirra sem
þörfnuðust skjóls og hlýju og urðu
á vegi hans.
íbúar þessarar sveitar ættu að
heiðra minningu hans með því að
rækta og prýða umhverfi sitt, það
væri minning sem honum sæmdi.
Góður Guð gefi ástvinum hans
styrk í þeirra miklu sorg. Blessuð
veri minning góðs drengs, Jóhanns
Játv. Frankssonar.
Lárus Ág. Gíslason,
Miðhúsum.
Sú harmafregn barst mér sunnu-
daginn 12. júlí sl. að vinur minn,
Jóhann Franksson verksmiðjustjóri
Stórólfsvallabúsins á Hvolsvelli,
hefði orðið bráðkvaddur á ferðalagi
kvöldið áður. Skyndilega var hann
kallaður burt frá fjölskyldu sinni
og vinum á tímamótum í lífi sínu
sem hann vænti mikils af.
I 25 ár höfðum við Jóhann verið
starfsfélagar í sömu búgrein sem
haslaði sér völl í ísl. landbúnaðar-
framleiðslu eftir 1960. Saga
þessarar búgreinar er starfssaga
Jóhanns í 27 ár, saga bjartsýni og
vonbrigða, þar sem óbilandi kjarkur
og hugkvæmni ruddu veginn.
Hann var fæddur í Reykjavík 12.
júní 1929, sonur hjónanna Guð-
rúnar Eiríksdóttur og Frank Le
Sage de Fontenay sendiherra. Faðir
hans var sendiherra Dana á íslandi
í yfir 20 ár og tengdist hann ís-
landi óijúfanlegum böndum. Hann
ólst upp í Reykjavík á fallegu heim-
ili foreldra sinna til ársins 1945,
en þá var faðir hans skipaður sendi-
herra í Tyrklandi.
Það ár flyst Jóhann til Dan-
merkur og hóf nám í Rungsted
Statsskole og lauk þar stúdents-
prófi 1949. Á þeim árum dvaldi
hann á heimili skólastjórahjónanna
í Rungsted, æskuvini Fontenay
sendiherra.
Árið 1950 flytjast foreldrar Jó-
hanns aftur til Danmerkur og um
það leyti hóf Jóhann nám í verk-
fræði við Danmarks Tekniske
Höyskole. Stundaði hann þar nám
í 2 ár, en ísland átti huga hans
allan og dró hann til sín. Árið 1952
flyst hann til íslands og hóf nám
við Bændaskólann á Hvanneyri.
Sem drengur hafði hann dvalist
nokkur sumur að Holtsmúla í
Skagafírði og bundið tryggð við
Skagafjörð. Arið 1955 lauk Jóhann
námi á Hvanneyri og útskrifaðist
þaðan sem búfræðikandidat. Næstu
fimm árin starfaði Jóhann sem
ráðunautur hjá Bsnb. Borgarfjarð-
ar. Þá starfsreynslu mat hann
mikils og komu honum að miklu
gagni þau kynni við bændur, seinna
í lífinu.
Þar kynntist hann konu sinni,
Ólöfu Kristófersdóttur, Stefánsson-
ar bónda í Kalmanstungu og konu
hans, Lisbeth Zimsen. Þau giftu sig
20. ágúst 1960, sama ár og Jóhann
réðst til Sambands ísl. samvinnufé-
laga.
Þau eignuðust 4 mannvænleg
böm: Kalmann, f. 29. mars 1961,
sem nú stundar nám við Myndlista-
og handíðaskóla íslands. Guðrún,
f. 18. september 1962, sem einnig
stundar nám við Myndlista- og
handíðaskóla íslands. Hennar sam-
býlismaður er Ingimundur Svein-
bjamarson frá Ysta-Bæli í
Austur-Eyjáfjallahreppi og eiga þau
eina dóttur, Guðrúnu Birnu, sem
nú er 5 ára og var augasteinn afa
síns. Kristófer Frank, f. 23. mars
1968, stundar nám við Samvinnu-
skólann. Þórunn, f. 11. maí 1971,
og stundar hún nám við Verslunar-
skóla íslands.
Jóhann var fjölhæfur maður og
á skólaárum hans í Kaupmannahöfn
vaknaði áhugi hans á málaralist.
Varð það honum til mikillar gleði
er elstu bömin hans sýndu áhuga
og hæfileika á því sviði.
Jóhann var raunsær í trú og lífi,
trúði á lífið, móður mold, framtíð
æskunnar og lagði áherslu á að lifa
lífinu sjálfur samkvæmt því. Hann
mat íslenska bændur mikils og hag-
nýtti sér reynslu þeirra. Árið 1960
hóf Jóhann starf hjá Sambandi ísl.
samvinnufélaga og vann að því
verkefni að gera að stóriðju þá
framleiðslu sem vinur hans, Klem-
ens Kristjánsson á Sámsstöðum,
hafði byijað á í litlum mæli, en það
var að gera íslenskt gras að verð-
mætu kjamfóðri. Árið 1961 hóf
Stórólfsvallabúið framleiðslu á
grasmjöli sem notað var í íslenskar
fóðurblöndur, var þar blað brotið í
sögu íslensks fóðuriðnaðar.
Tveimur árum seinna er við
bræður hófum samskonar fram-
leiðslu var Jóhann viðstaddur og
hófst þá samstarf, sem aldrei bar
skugga á. Var hann ætíð reiðubúinn
að miðla af reynslu sinni.
Sem dæmi um trú Jóhanns á ís-
lenskum landbúnaði framleiddi
verksmiðja hans fóðurblöndur úr
t
Eiginmaður minn og faöir okkar,
HALLMAR FREYR BJARNASON,
Sólvöllum 6,
Húsavfk,
lést í Landspítalanum þriöjudaginn 21. júlí.
Guðrún Ingólfsdóttir
og börn.
Eiginmaöur minn,
SVEINN H. ÞÓRÐARSON,
fyrrverandi skattstjóri,
Ölduslóö 9, Hafnarfirði,
andaðist aö morgni 22. júlí.
Þórunn Helgadóttir.
t
PÁLL JÓNSSON
frá ísafirði
andaðist á dvalarheimilinu Hrafnistu í Reykjavík miövikudaginn
22. júlí sl. _. _
Bjarney Samuelsdottir,
Herdis Jónsdóttir Bierlng,
Guðrún Jónsdóttir Björnson.
t
Eiginmaður minn, faöir, tengdafaöir og afi,
FRIÐRIK K. SIGFÚSSON
tollvörður,
Miðgarði 18,
Keflavfk,
varð bráðkvaddur 21. júlí.
Kristfn Sigurbjörnsdóttir,
Alma K. Friðriksdóttir, Jón A. Snæland
og barnabörn.
íslensku komi og grasmjöli og
kunnu sunnlenskir bændur vel að
meta það fóður. Nú em vélamar í
verksmiðju hans hljóðnaðar og eng-
inn gufustrókur líður upp sem vísar
vegfaranda á athafnir í íslenskum
landbúnaði.
Jóhann reisti sér bautastein í
íslenskum landbúnaði og reisuleg
hús Stórólfsvallabúsins og snyrti-
mennska í umverfi þess mun standa
sem minnisvarði um verk hans.
Jóhann átti einn albróður, Erik, sem
látinn er fyrir 6 ámm. Eftirlifandi
em 4 hálfsystkini af fyrri hjóna-
böndum foreldra hans: Birgir Möller
hagfræðingur, Margrét, búsett hér
á landi, Vibecke og Elísabet sem
búa í Danmörku.
Faðir hans er látinn fyrir nokkr-
um ámm og móðir hans lifir son
sinn.
Við hjónin vottum Ólöfu, bömum
hennar, móður hans og aðstandend-
um okkar dýpstu samúð og óskum
þeim blessunar í framtíðinni.
Páll Ólafsson
Kynni okkar af Jóhanni vom
ekki löng, en á þann veg að ljúft
og skylt er að þakka. Aðkoman á
staðinn sem hann svo nýlega yfir-
gaf eftir farsælan starfsferil verður
okkur minnisstæð. Sú alúð og
snyrtimennska er hvarvetna blasir
við þegar komið er í hlaðið á Stór-
ólfsvöllum er til vitnis um manninn
er þar hélt um stjómvölinn í meira
en tvo áratugi. Við gleymum heldur
ekki hlýjum og góðum óskum okkur
til handa daginn sem hann kvaddi
sinn gamla vinnustað. Ekki fáum
við að njóta þekkingar Jóhanns og
reynslu eins og ákveðið var þá, en
verkin hans tala til okkar eins og
hvatning um að leggja okkur alla
fram.
Fjölskyldu Jóhanns sendum við
innilegar samúðarkveðjur.
Ragnar Kristinn og Stefán
Þegar maður horfir á eftir vinum
sínum yfir móðuna miklu setur
mann hljóðan og ekki síst þegar
menn em í fullu fjöri og blóma
lífsins þegar þeir eru burtkallaðir.
Kynni okkar Jóhanns hófust
haustið 1952 er hann kom í Hvann-
eyrarskóla, þá sem vetrungur, en
svo vom þeir kallaðir sem luku
námi á einum vetri. Þá þegar hygg
ég að Jóhann hafi verið búinn að
ákveða að helga landbúnaði lífsstarf
sitt. Hafði hann lokið stúdentsprófi
áður og stefndi í framhaldsdeild á
Hvanneyri sem lauk 1955.
Við Jóhann urðum góðir vinir
þennan vetur sem við vomm saman
á Hvanneyri, féll þar ekki skuggi
á. Síðan lágu leiðir okkar aftur
saman upp úr 1973. Þá er Jóhann
orðinn verksmiðjustjóri á Stórólfs-
vallabúinu í Hvolhreppi. Síðan þá
hafa vinaböndin ekki slitnað.
Ég tel að vandfundinn hafi verið
hæfari maður í það starf. Ná-
kvæmni og passasemi á öllum
sviðum var honum svo eðlileg. Hann
vildi að allt stæði sem stafur á bók.
Við áttum mikil viðskipti saman í
okkar starfi og vil ég þakka Jó-
hanni fyrir hans hlut.
Jóhann vildi framfarir í fóður-
framleiðslu innanlands og vann
hann mjög gott starf í þeim efnum.
En innlenda fóðrið stóðst ekki sam-
anburð í verði gagnvart erlendu
fóðri. Það olli Jóhar.ni áhyggjum
því hann vildi innlent heilbrigt fóður
og veg landbúnaðarins sem mestan.
Jóhann stóð ekki einn í lífsbaráct-
unni. Við hlið hans stóð eiginkona
hans Ólöf S. Kristófersdóttir frá
Kalmanstungu. Var jafnan kært
með þeim. Oft voru rifjaðar upp
gamlar minningar í eldhúsinu á
Utgörðum er ég kom þar, en það
voru ófá skipti. Ég vil að lokum
þakka Jóhanni samfylgdina hérna
megin. Af honum mátti mikið læra.
Olöf mín, þú og börnin ykkar
hafið misst mikið, ástríkan eigin-
mann og föður, en Guð almáttugur
ræður öllu. Minnumst þess að geng-
inn er góður drengur og vandaður
maður. Minningin um slíkan mann
er ljós sem lýsir í myrkrinu. Megi
Guð almáttugur styrkja þig, Ólöf,
og bömin ykkar um ókomin ár.
Sigurjón Kristinsson,
Vegatungu