Morgunblaðið - 29.10.1987, Blaðsíða 49
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. OKTÓBER 1987
49
tengjast norðurslóðum án þess að
þurfa að óttast að geta ekki stað-
ist mikinn þrýsting frá Sovétríkj-
unum. Þannig verður það einnig
framvegis.
Alþjóðleg’ viðbrögð
Viðbrögð við tillögum Gorba-
chevs í Múrmansk um vopnaeftir-
lit og efnahagssamvinnu hafa
verið lítil, að minnsta kosti fyrst
í stað.
Bandaríska utanríkisráðuney-
tið brást þannig við að það ítrek-
aði hversu mikilvægt það væri að
Bandaríkin hefðu umboð til að
taka þátt í umfjöllun um öryggis-
hagsmuni Noregs og þá á vett-
vangi NATO. Embættismaður í
aðalstöðvum NATO í Briissel tók
í sama streng og sagði að ekkert
mætti koma í veg fyrir að NATO
stæði við skuldbindingar sínar
gagnvart Noregi.
Þama er um að ræða sameigin-
lega hagsmuni sem ekki má
stefna í hættu.
Önnur andmæli hafa borist frá
fundi valdamanna í Evrópubanda-
laginu. Þau voru nokkuð annars
eðlis. EB varar við að Norðmenn
leiki einhvem einleik. Samband
milli vestur-evrópskra ríkja ann-
ars vegar og Sovétríkjanna hins
vegar yrði að vera hliðstætt. Það
gengi ekki að mikilvægustu ríki
Vestur-Evrópu væm höfð útund-
an. Þetta væri spuming um
stefnuna gagnvart Sovétríkjunum
í heild sinni.
Ekki er hægt að vísa þessum
mótbámm á bug. En þær byggj-
ast engu að síður á tímabundnum
viðbrögðum við rangtúlkun á
umfangsmikilli ræðu Gorbachevs.
Því er ekki víst hvort þetta verða
endanleg viðbrögð Banda-
ríkjanna, NATO eða Evrópu-
bandalagsins.
Þjóðarhagsmunir
Hvað norðurhjarastefnu Nor-
egs varðar, en henni má líkja við
austurstefnu Vestur-Evrópuríkja,
að kvef sé bundið við öndunarfær-
in, og þá aðallega nef. Flensunni
fylgja önnur og meiri óþægindi,
hækkaður líkamshiti, beinverkir,
slappleiki og þunglyndi. Og flens-
an varir miklu lengur. Þessir
hvimleiðu kvillar eiga það sameig-
inlegt að, við bregðumst „misvel"
við þeim. Ein manneslqa getur
fengið smá óþægindi á meðan
önnur liggur fárveik dögum sam-
an. Þetta kemur til af því að við,
emm að byggja upp mótstöðuafl
okkar alla æfí og við höfum hvert
og eitt mismikið mótstöðuafí.
Einnig hefur ytri aðbúnaður og
aðstæður mikil áhrif. Slæmur að-
búnaður og lélegt fæði valda
minna viðnámi gegn veikindum.
Ef við eigum í erfiðleikum í starfi
eða einkalífi verðum við veikari
en ef allt leikur í lyndi. Vegna
þess að við þurfum að byggja upp
mótstöðuafl gegn sjúkdómum er
talið óráðlegt að fólk reyni að
forðast kvef og flensu, (Michael
Jackson er á rangri leið), þar sem
slíkt verður til þess að þegar við
fáum slíka kvilla hefur líkaminn
enginn ráð til að veijast þeim.
Ráð sem em gefin til að veij-
ast því að fá slæma flensu em;
að neyta hollrar fæðu, taka
vítamín og steinefiii, zink er talið
gott. Forðast streitu og regluleg
hreyfing eykur hreysti og hjálpar
einnig gegn flensu og kvefi. Og
svo er bara að fara í rúmið og
grfpa til snýtuklúta og hálstafla
ef kvef eða flensa heijar á okkur.
Heimild: The Times.
þá hefur Noregur þurft að axla
meiri ábyrgð en aðrir vegna þess
að í henni felast öryggishagsmun-
ir þjóðarinnar sjálfrar.
A mörgum sviðum hefur sýnt
sig að Norðmenn hafa verið nokk-
uð einangraðir. Ekki síst hvað
varðar suma hluta stefnunnar í
sambandi við landgmnnið um-
hverfís Svalbarða. En það hefur
ekki komið í veg fyrir að við höf-
um átt opinská samskipti við
bandamenn okkar byggð á trausti
. Mismunandi hagsmunir banda-
lagsþjóða hafa ekki hindrað
skilning manna á meðal og sam-
komulag án tilfinningahita um
það hvað menn em ósammála um.
Erfiðasta spumingin í sam-
bandi við ræðu Gorbachevs er
vígbúnaðareftirlit á sjó og í lofti.
En ekki virðist að Sovétmenn
geri að skilyrði að hugmyndir
þeirra hvað þetta varðar verði
samþykktar áður en samstarf ta-
kist um aðrar tillögur hans. Svo
er heldur ekki ljóst að allar þreif-
ingar í átt til vopnaeftirlits í anda
hugmynda Gorbachevs stríði gegn
öiyggishagsmunum Tjandamanna
okkar. Ekki er heldur víst að
slíkar þreifingar geri NATO erfið-
ara fyrir að uppfylla skuldbinding-
ar sínar gagnvart Noregi.
Slökun
Nú standa yfir mikilvægar
samningaviðræður um fækkun
kjamorkuvopna. Þær gætu skap-
að gmndvöll fyrir víðtæka slökun
í samskiptum austurs og vesturs.
Samvinna á norðurslóðum gæti
því verið eðlilegur hluti af vest-
rænni utanríkisstefnu.
Fyrstu viðbrögð frá Banda-
ríkjunum, úr höfuðstöðvum
NATO og frá Evrópubandalaginu
virðast því ekki eins viðeigandi,
séð í ljósi eiginhagsmuna Vestur-
Evrópuríkja sjálfra.
Höfundur er aérfræðingur við
Norsku utanríkismálastofnun-
ina ogritstjóri tímaritsins
Intemasjonai politikk.
Ályktun BHM:
Samdráttur
í rannsóknum
er óveijandi
VEGNA þeirra breytinga á skip-
an rannsóknamála, sem felast i
nýframlögðu fjárlagafrumvarpi,
og hafa m.a. leitt til uppsagna á
Orkustofnun, vill framkvæmda-
stjórn Bandalags háskólamanna
benda á eftirfarandi:
„íslendingar hafa á undanföm-
um ámm staðið langt að baki
nágrannaþjóðum hvað varðar fram-
lög til rannsókna. Samdráttur í
þeim efnum er því með öllu óveij-
andi á sama tíma og þjóðartekjur
hafa vaxið vemlega.
Fráleitt er að ákvarðanir um
veigamiklar breytingar á skipan
rannsóknamála séu eingöngu tekn-
ar af þeim sem sjá um ijárveitingar
án samráðs við helstu rannsókna-
stofnanir og yfirvöld rannsókna-
mála.
Sá samdráttur, sem nú verður á
Orkustofnun, stefnir í hættu því
forystuhlutverki sem íslendingar
hafa haft varðandi nýtingu jarð-
varma. í þessu sambandi má
sterklega benda á samdrátt í starfi
Jarðhitaskóla Sameinuðu þjóðanna.
Einnig dragast ýmsar mikilvægar
gmnnrannsóknir saman svo og
rannsóknir tengdar fískeldi.
Stjóm BHM tekur undir það sjón-
armið Félags íslenskra náttúm-
frasðinga, að engin rök séu fyrir
samdrætti í flárveitingum til Orku-
stofnunar og hvetur stjómvöld til
þess að endurskoða afstöðu sfna
varðandi flárveitingar til stofnunar-
innar og annarra rannsóknastofn-
ana.“
ÁBÓT-
SPARIPÍRAMÍTINN
HÆKKAR
Ef þú sefúr ennþá á sparifé þínu þarftu ekki lengur að
hugsa þig um hvar þú átt að leggja það inn.
Frá og með 21. október hækkuðu vextir Ábótareiknings
Útvegsbanka íslands hf upp í tæplega 30%.
Ánægjulegar fréttir fyrir ykkur - ágætu viðskiptavimir,
þar sem sparipíramítar ykkar hækkuðu verulega.
ÚTVEGSBANKINN
ERÆTÍÐ í TAKT VIÐ
TÍMANN
Þú getur verið ömgg(ur) með sparifé þitt inni á Ábóta-
reikningi. Við reiknum mánaðarlega út vexti af verð-
tryggðum og óverðtryggðum sparireikningum, véljum
hærri vextina og bætum við 2%. Ábótin er áþreifanleg og
það er orð að sönnu. Sparifé þitt fær góða vaxtakippi.
STÆKKADU
PÍRAMÍTANN ÞINN
Með því að láta Ábótareikninginn liggja óhreyfðan
í 18 mánuði ertu sjáifkrafa komin(n) út í lotusparnað.
Miðað við núverandi vexti færðu 31,5% ávöxtun.
Verið ömgg með sparifé ykkar, munið að vaxta og
verðbólgusveiflur slá okkur hjá Útvegsbankanum
ekki út af laginu.
Þið fáið alltaf háa vexti.