Morgunblaðið - 03.11.1987, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 1987
Skreiðardeild Sambands-
ins fékk 10% hærra verð
en aðrir útflytjendur 1986
eftir Ragnar
Sigmjónsson
Nokkur umræða hefur orðið und-
anfarið um skreiðarmál og hafa
viðskipti skreiðardeildar Sambands-
ins dregist inn í þá umræðu og
verið gerð tortryggileg.
Því hefur verið haldið fram að
skreiðardeildin væri að selja skreið
til Nígeríu á lægra verði en aðrir
útflytjendur. Samkvæmt verslunar-
skýrslum fyrir árið 1986 seldi
skreiðardeild Sambandsins skreið
það ár fyrir 10% hærra verð en
aðrir útflytjendur. Staðreyndin er
sú að skreiðardeild Sambandsins
hefur fengið hæsta mögulega verð
á hveijum tíma, miðað við að fá
fullar tryggingar fyrir greiðslunni.
Þetta er ákaflega mikilvægt atriði
þegar þessi mál eru skoðuð.
Nóg af kaupendum
með engar greiðslu-
tryggingar
Það hefur verið nóg af kaupend-
um á skreið undanfarin tvö ár, sem
boðið hafa gott verð og jafnvel
ágætt verð, en þá hafa greiðslu-
tryggingar ekki verið í lagi eða alls
engar. Talað hefur verið um að lágt
markaðsverð í Nígeríu sé skreiðar-
deild Sambandsins að kenna. Þetta
er algjör fírra!
Verð á Nígeríumarkaði ræðst af
framboði og eftirspum og það sjá
allir sem vilja sjá, að þegar verið
er að senda stóra farma, 30—60
þúsund pakka, á þennan viðkvæma
markað, þar sem neyslan er ekki
nema 12—15 þúsund pakkar á
mánuði, að slíkt leiðir ekki til hækk-
unar á verði. Þessi skreið hefur
síðan legið í vikur eða mánuði í
misjáfnlega ásigkomnum vöruhús-
um, safnað á sig kostnaði og
vöxtum og þar að auki rýmað úr
hófí fram. Skreiðardeild Sambands-
ins hefur leitast við að senda skreið
í smáskömmtum inn á þennan
markað.
Til viðbótar má nefna, að þegar
kaupendur í Nígeríu em með skreið
á milli handanna, sem þeir þurfa
ekki að standa skil á fyrr en þeim
hentar og á því verði sem þeim
þóknast að greiða, þá er þeim eng-
inn akkur í því að ná hæsta verði.
Allt tal um undirboð er
marklaust þar til aðrir
skila greiðslum
Síðan í lok september 1986 hafa
ekki verið nein vandkvæði á því að
fá staðfestar bankaábyrgðir fyrir
útflutning til Nígeríu. Frá þeim
tíma og til dagsins í dag hefur
skreiðardeild Sambandsins selt á
milli 50 og 60 þúsund pakka af
skreið gegn áðumefndum ábyrgð-
um. Þessi skreið hefur verið send
í smáum skömmtum í gámum í
gegnum Evrópu og hefur selst jafn-
óðum og hún hefur komið á
markaðinn.
Framleiðendur sem selt hafa í
gegnum skreiðardeild Sambandsins
fá sína vöru greidda nokkrum mán-
uðum eftir að varan fer frá landinu.
Endanlegt verð til framleiðenda er
það verð sem hæft er til saman-
burðar og fyrr en endanlegar
greiðslur hafa borist fyrir alla
skreið sem farin er frá landinu, er
út í hött að tala um undirboð.
Greiðslustaðan hjá
skreiðardeild
Sú stefna skreiðardeildar Sam-
bandsins að selja aðeins gegn bestu
fáanlegum tryggingum hefur leitt
til þess að öll skreið sem seld var
til ársloka 1985 er að fullu greidd.
95% af sölu deildarinnar 1986 eru
að fullu greidd og greiðslur fyrir
sölur á þessu ári hafa skilað sér
nokkrum mánuðum eftir afskipun.
Þessa dagana er verið að afreikna
um 25 milljónir kr. til framleiðenda
Ragnar Sigurjónsson
„Sú stefna skreiðar-
deildar Sambandsins að
selja aðeins gegn bestu
fáanlegum tryggingum
hefur leitt til þess að
öll skreið sem seld var
til ársloka 1985 er að
fullu greidd.“
fyrir skreið sem send var héðan í
júií á þessu ári.
Höfundur stnrfar ly'á skreiðar-
deild Sambandsins.
íslandsmeist-
aramót kvenna
í skák:
Guðfríð-
ur Lilja Is-
landsmeist-
ari þriðja
anð 1 roð
GUÐFRÍÐUR LUja Grétars-
dóttir varð í þriðja sinn i röð
íslandsmeistari kvenna í
skák, sl. föstudag, eftir ein-
vigi hennar og Áslaugar
Kristinsdóttur um titilinn.
íslandsmeistaramót kvenna
í skák var haldið dagana 25.
til 28. september sl. Guðfríður
Lilja og Áslaug Kristinsdóttir
urðu efstar og jafnar á mótinu
með sex og hálfan vinning. í
þriðja sæti varð Guðlaug Þor-
steinsdóttir með fimm vinn-
inga en á mótinu voru átta
keppendur.
Skákæfíngar fyrir stúlkur
eru á lgardögum í húsi Tafl-
félags Reykjavíkur á Grensás-
vegi
Viðbrögð námsstjóra í íslensku
HEILDVERSLUN-SÍMI: 27444-PÓSTHÓLF: 167-BRAUTARHOLT 28-REYKJAVÍK
Amerísk úrvalstæki sem fyrir löngu hafa skapað sér
virðingarsess á veitingastöðum, kaffihúsum og
söluskálum - Kakóvélar eins og þær gerast bestar.
• Þú ýtir á hnapp og það tekur aðeins 10 sek.
að renna í bollann af ylmandi heitu kakói sem vélin
blandar sérstaklega.
Eigum vélar á lager, til afgreiðslu strax,
Choc-o-jet kakóvélar auðveldar í notkun,
traustarog afkastamiklar. — LEITIÐ UPPLÝSINGa.
A. KARLSSOn HF.
choc~o~jet
K4KÓVÉIAR
við umfjöllun sjónvarpsins um
íslenskukennslu í skólum
eftir Guðna
Olgeirsson
Námsstjóri í íslensku fagnar allri
umræðu um íslenskt mál og menn-
ingarviðleitni þjóðarinnar í íjölmiðl-
um. Sjónvarpið hefur til þessa sýnt
lítinn áhuga á menntamálum og
kennslu móðurmálsins í skólum. Því
ber að fagna að sjónvarpið vaknar
af værum blundi og hyggst skyggna
íslenskukennslu og stöðu tungunn-
ar í skólum. Stjómanda þáttar af
þessum toga er mikill vandi á hönd-
um þegar viðfangsefnið er reifað
og afmarkað. f fyrsta lagi þarf
hann að setja fram almennar spum-
ingar um ákveðin atriði og reyna
að fá svör við þeim. Því er mikil-
vægt að viðmælendumir gefí sem
sannasta mjmd af stöðu mála. Síðan
þarf að vera ljóst hvort hann hyggst
nýta sér niðurstöðumar á einhvem
hátt, draga einhveijar ályktanir,
eða hvort forvitnin ein ráði ferð-
inni. Að lokum þarf að hyggja að
réttmæti svaranna, þ.e. hvort raun-
hæf svör fáist við því sem upphaf-
lega var spurt um. í þættinum
Gleraugað, sem var á dagskrá
sjónvarpsins þann 26. þessa mánað-
ar var ætlunin að fjalla almennt
um fslenskukennslu í skólum. Þátt-
urinn var að mörgu leyti athyglis-
verður og fróðlegur. Á stuttum tíma
var vikið að fjölmörgum atriðum
varðandi kennslu móðurmálsins í
skólum, allt frá lestrarkennslu í 1.
bekk grunnskóla til háskólanáms.
Allir viðmælendumir í þættinum
stóðu sig vel og höfðu margt at-
hyglisvert til málanna að leggja.
Hins vegar skorti verulega á að
leitað hafi verið til allra aðila er
málið varðar. Þess vegna er hæpið
að draga ályktanir af þeirri umræðu
sem fram fór í þættinum og draga
má í efa réttmæti hennar. Því til
stuðnings má nefna að hvergi var
vikið að stefnu stjómvalda í
menntamálum og ekki var rætt við
neinn fulltrúa úr menntamálaráðu-
neytinu. Enginn fulltrúi Samtaka
móðurmálskennara kom fram í
þættinum. Einungis var rætt við
kennara yngri bama og bók-
menntakennara í framhaldsskólum
sem alls ekki gáfu heildaiyfirlit
yfír íslenskukennslu í grunn- og
framhaldsskólum. Þar hefði mátt
stilla upp andstæðingum í þættinum
eins og gert var í sambandi við
námsefni, því skoðanir kennara um
móðurmálskennslu em afar skiptar.
Ennfremur hefði mátt nefna sam-
ræmd próf við lok gmnnskóla sem
mikið hafa verið rædd meðal kenn-
ara og í fjölmiðlum. Fræðsluskrif-
stofur komu og ekkert við sögu en
þar er stunduð víðtæk ráðgjöf varð-
andi skólastarf. Ekki var vikið að
Rannsóknastofnun uppeldismála og
rannsóknum á íslenskukennsiu.
Raddir Kennaraháskólans heyrðust
vart og ekkert var vikið að endur-
menntun kennara á vegum Kenn-
araháskólans og menntamálaráðu-
neytis. Allir þessir aðilar hefðu
getað dýpkað umræðuna og gefíð
þættinum aukið gildi.
Fyrst og fremst ber að líta á
þáttinn sem inngang að alvarlegri
umræðu um íslenskukennslu í skól-
um sem vissulega er mjög brýn. í
því sambandi er verðugt að nefna
nýjasta tölublað Skímu, málgagns
móðurmálskennara þar sem birt eru
erindi frá ráðstefnu Samtaka móð-
urmálskennara fyrr á þessu ári. Þar
er að fínna margar áhugaverðar og
fróðlegar greinar um kennslu móð-
urmálsins, námsgögn og framtíð-
arsýn. Þetta rit er glóðvolgt úr
prentsmiðju og því kjörið tækifæri
til að flalla um efni þess í fjölmiðl-
um. Ennfremur er rétt að benda á
úttekt Baldurs Hafstað á íslensku-
kennslu í framhaldsskólum á vegum
menntamálaráðuneytisins.
Það er augljóst að ekki er unnt
að gera öllum þáttum móðurmáls-
kennslunnar skil í stuttum sjón-
varpsþætti. Jafnframt er ljóst að
til þess að umræðan verði markvis
og gagnleg þarf röð þátta sem
bijóta einstök atriði til mergjar. Öll
umræða í sjónvarpi um veg og virð-
Guðni Olgeirsson
„Hins vegar skorti
verulega á að leitað
hafi verið til allra aðila
er málið varðar. Þess
vegna er hæpið að
draga ály ktanir af
þeirri umræðu sem
fram fór í þættinum og
draga má í efa rétt-
mæti hennar.“
ingu móðurmálskennslu í skólum
er af hinu góða. Hins vegar er nauð-
synlegt að láta sjónarmið allra
hlutaðeigandi aðila heyrast þannig
að sem réttust mynd sé dregin upp
af stöðu mála. Nú þarf fleiri slíka
þætti til að gera fslenskukennslu í
skólum sanngjöm skil.
Höfundur er námsstjóri i íslensku
við menntamálaráðuneytið.