Morgunblaðið - 03.11.1987, Blaðsíða 30

Morgunblaðið - 03.11.1987, Blaðsíða 30
30 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 1987 Douglas Ginsburg dómari ásamt eiginkonu sinni, Dr. Hallee Morg- an, og dóttur þeirra hjóna í Hvíta húsinu er tilkynnt var að Reagan Bandaríkjaforseti hefði útnefnt Ginsburg til embættis hæstaréttar- dómara. Grænlensku fjárlögin: Ventlegar skatta- og tollahækkanir Nýir tollar og erlend lán Nuuk, frá NJ. Bruun, fréttaritara Morgunblaðsins. Grænlenska landsþingið hefur samþykkt fj&rlögin fyrir árið 1988 og er þar kveðið á um veru- legar skatta- og tollahækkanir, nýja tolla og erlend lán. Út- gjaldahlið fjárlaganna er þrír milljarðar dkr., rúmir 17 mil\j- arðar Isl. kr. Tekjuskatturinn á að hækka um 3%, úr 7 í 10%, en auk hans greiða Grænlendingar útsvar, sem er misjafnt frá einu sveitarfélaginu til annars, 22-28%. Áætlað er, að tekjuskattshækkunin gefi lands- sjóði tæpar 670 milljónir isl. kr. Skattur af bjór hækkar um rúm- ar 11 kr. ísl. og kostar nú hver flaska út úr búð 68-73 kr. og um 170 kr. á veitingastöðum. Þar að auki eiga auknar álögur á sykur, tóbak, kaffi, létt vín og sterk og ilmvötn að gefa af sér um 113 millj- ónir kr. ísl. Af nýjum tollum má nefna toll af myndbandstækjum, hljómplöt- um, kasettum og spilakössum upp á tæpar 30 millj. lu-. en einnig er gert ráð fyrir 125 millj. kr., sem eru skattur á happdrætti og ný stimpilgjöld af allri lánaafgreiðslu. Togaraeigendur verða að greiða meira í svokallaðan rækjuskatt, það er að segja fyrir þá rækju, sem ekki er unnin í landi, heldur soðin um borð, og er áætlað, að það gefi aukalega um 100 millj. ísl. Nauðsynlegt þykir að taka erlend lán og verður líklega tekið tilboði japansks banka um lán að upphæð rúmlega 2,8 milljarðar ísl. kr. Verð- ur það notað til nýrra fjárfestinga í fiskiðnaði en hann veltir nú árlega nærri 34 milljörðum ísl. kr. Þetta hrekkur þó ekki til og sagði Emil Abelsen, sem fer með fjármálin í landsstjóminni, að líklega yrðu er- lendu lánin alls einn milljarður dkr., um 5,7 millj. ísl. kr. Bíllinn syrgður Sorgmæddur Svissari leggur blómsveig að grafreit „Tvíhests- ins“, hins vinsæla franska smábíls (2CV). Citroen 2CV hefur ekki verið seld- ur í Sviss frá 1. október sl. vegna nýrra mengunar- reglna þar i landi. Hundruð aðdáenda bifreiðarinnar helg- uðu henni grafreit í smábænum Schachen og var þar reistur „legsteinn“ sá er myndin sýnir. Er hann gerður úr títtnefndri bifreið og á hann er letrað ártöl- in 1948-1987 til marks um æviskeið bifreið- arinnar. Tilnefning Ginsburgs til embættis hæstaréttardómara: Sakaður um eiginhags- munagæslu og siðblindu Eiginkona hans framkvæmdi fóstureyðingar Washington, Reuter. FRAM hafa komið upplýsingar í Bandaríkjunum sem kunna að koma í veg fyrir að bandarískir þingmenn leggi blessun sína yfir útnefningu Douglas Ginsburg til embættis dómara í hæstarétti Bandaríkjanna. Hermt er að eiginkona Ginsburgs hafi framkvæmt fóstureyðingar en hún er læknir að mennt auk þess sem mörgum þykir Ginsburg hafa gerst sekur um óeðlilega hagsmunagæslu er hann starfaði í dómsmálaráðu- neyti Bandaríkjanna. Reagan Bandaríkjaforseti til- kynnti á fimmtudag í síðustu viku að hann hefði útnefnt Ginsburg til embættisins í stað Roberts Bork, sem þingmenn höfnuðu. Ginsburg er 41 árs gamall og þykir íhalds- samur dómari líkt og Bork. Talsmaður dómsmálaráðuneytis Bandaríkjanna staðsfesti á sunnu- dag að Ginsburg hefði barist fyrir því er hann var starfsmaður dóms- málaráðuneytisins að lokuð sjón- varpsdreifikerfi yrðu ekki bundin eftirliti ríkisvaldsins. Stjómvöld ákváðu að leyfa slíkum fyrirtælqum að starfa óháð eftirliti hins opin- bera. Komið hefur í ljós að á þessum tíma átti Ginsburg hlutabréf að verðmæti 140.000 Bandaríkjadala í sjónvarpsstöð einni í Kanda, sem tók einnig þátt í rekstri sjónvarps- stöðvar í Bandaríkjunum. Talsmað- ur ráðuneytisins sagði Ginsburg hafa tekið þátt í mótun þessarar stefnu þar eð ekki hefði verið um að ræða fyrirtæki sem hann var eignaraðili að. Sagði talsmaðurinn að sökum þessa hefði greinilega ekki verið um hagsmunaárekstur að ræða. Patrick Leahy, þingmaður demó- krataflokksins, sem situr í dóms- málanefnd öldungadeildarinnar, sagði að mál þetta yrði rætt ítar- lega er Ginsburg svarar spuming- um nefndarinnar. Telji nefndin viðkomandi hæfan til starfans er það álit lagt fyrir báðar deildir Bandaríkjaþings til staðfestingar. Heimildarmenn »Reuters-frétta- stofunnar segja eiginkonu Gins- burgs, sem er læknir að mennt, hafa framkvæmt fóstureyðingar í sjúkrahúsi einu í nágrenni Boston er hún starfaði þar frá því í apríl- MIKIÐ tap varð á mörgum fisk- eldisfyrirtækjum í Troms og Finnmörku á árinu 1986. Kemur þetta fram í yfirliti frá sjávarút- vegsráðuneytinu. Kostnaðurinn við laxeldið jókst um 20% á síðasta ári og kostaði þá 70 nkr., 406 kr. ísl., að fram- leiða hvert kíló þótt aðeins fengjust fyrir það 145-377 ísl. kr. Þessi hái mánuði og fram í júni árið 1980. Á þessum tíma kynntist hún Ginsburg en þau gengu í hjónaband í maí- mánuði árið 1981. Ónefndur embættismaður í dómsmálaráðu- neytinu bandaríska staðfesti að eiginkona Ginsburgs hefði fram- kvæmt fóstureyðingar á þessum tíma en frétt þessa efnis birtist á sunnudag í Sun News Journal, sem gefið er út í Delaware. Reagan forseti er yfírlýstur and- stæðingur fóstureyðinga. Helstu stuðningsmenn Ginsburgs í öld- ungadeildinni eru einnig íhalds- menn og hafa margir þeirra hvatt Reagan til að gæta þess að þeir menn sem útnefndir eru til embætt- is dómara hæstaréttar séu andvígir fóstureyðingum. framleiðslukostnaður er m.a. rakinn til seiðaskorts. Fiskeldisstöðvamar í Noregi hafa nú ákveðið að koma á fót sínu eig- in tryggingafyrirtæki. Eru þau mjög óánægð með samskiptin við tryggingarfyrirtækin, sem fyrir eru, og hafa oft ekki fengið tryggðan nema hluta af starfseminni. Mörg hafa alls enga tryggingu fengið. Noregur: Erfiðleikar í fiskeldinu Ósló, frá Jan Erik Laure, fréttaritara Morgnnblaðsins. Fornleifafræði: Er þetta andlit Jósefs? EFTIR að Jósef hóf draumar- áðningar sínar f Egyptalandi varð hann þeirrar ánægju að- njótaandi að sjá bræður sína lúta sér og grátbæna sig um korn til þess að þeir mættu lifa þá hungursneyð, sem gekk yfir heimsbyggðina. Til þess að und- irstrika þá breytingu, sem hefði orðið á háttum þeirra bræðra, sagði hann þeim að með Guðs tílstilli hefði hann orðið „Faraó sem faðir og herra alls húss hans og höfðingja yfir öllu Egyptalandi". Hinn hebreski sagnaritari sögu Jósefs hefur greinilega haft tals- verða þekkingu á lífí og siðum í Egyptalandi. Ef til vill þekkti hann til í Egyptalandi samtíðar sinnar eða þá að þekkingin hefur varðveist mann fram af manni frá dögum Jósefs. Hugtakið „Faraó sem föður" hefur yfirbragð egypsks titils, en í raun virðist þessi titill aðeins hafa verið notaður einu sinni. Nafnbót þessi fannst í einu dular- fyllsta grafhýsi Konungadalsins í Egyptalandi. Hún er margsinnis notuð þegar taldar eru upp virðing- arstöður Júja, stórvezírs tveggja faraóa, þeirra Tútmósis IV. og Am- enhóteps III., en þeir ríktu í Egyptal- andi fyrir um 3.400 árum — á sama tíma og fomleifafræðingar tengja oftast veru gyðinga í Egyptalandi. Eins og Jósef var Júja „meistari hins konunglega hests", bar innsiglis- hring Faraós og e.t.v. bar hann einnig gullmen hans til tákns um stöðu sína. Merkismaður- inn Júja Júja var á allan hátt hinn merki- legasti maður. Hann virðist hafa komist til æðstu valda án þess að hafa fæðst inn í valdastéttir Egypta- lands. Greinilegt er að skrifaramir hafa átt í stökustu vandræðum með að færa nafn hans í myndletur og telja fomleifafræðingar það vera vísbendingu um að hann hafí verið útlendingur. Þá hefur múmía hans varðveist, svo að með ólíkindum er, og þykir það benda til þess að hann hafi verið óvenjuvaldamikill maður. í fyrstu Mósebók er þess getið að Jósef hafi verið smurður og kistu- lagður í Egyptalandi og fyrir fjórum árum kom Egyptalandsfræðingurinn Ahmed Osman, sem er Egypti bú- settur í Lundúnum, með þá athyglis- verðu tilgátu, að ef til vill væru Júja og Jú-sef (Jósef) einn og sami mað- urinn. Nú nýverið kom út bók eftir Osman, þar sem hann veltir þessu fyrir sér og lesandanum, en Osman les bæði hebresku og myndletur Egypta. I bókinni setur hann fram fleiri kenningar, missannfærandi, en til- gátan um að Júja og Jósef séu sami maðurinn er sú sem athyglisverðust er og traustustum röksemdum studd. Hljóti hún viðurkenningu má ljóst vera að Biblíufræðingar og aðr- ir sagnfræðingar þurfa að taka ýmislegt til endurskoðunar. Skyldleiki Jahves og Iknatons Það sem ef til vill er mestar um- hugsunar vert er hvort sá guð, sem Móses lýsti sem skapara alls og drottni, sem ekki þoldi aðra guði, sé eitthvað skyldur Átoni, þeim guði, sem faraóinn Iknaton boðaði. Ikna- ton snerist gegn hinum gömlu guðum Egypta og yfirleitt er talið að sú trú, er hann boðaði, hafi verið fyrsta raunverulega eingyðistrúin — aðeins um 150 árum áður en Móse er talinn hafa verið uppi, en menn hafa löngum ritað mikið og rætt um hversu margt var líkt með þessum tveimur trúarbrögðum. Kenning Os- mans myndi tengja þau enn frekar. Ljóst er af egypskum heimildum, að Júja var ekki bara embættismað- ur Faraós hvers uppruni er óþekktur. Hann var faðir einnar merkustu konu fomaldar Egyptalands, Tíje. Hún gerðist eiginkona eins faraós, þvert á allar hefðir, og varð móðir og amma nokkurra annarra; þar á meðal þeirra Iknatons og Tútankam- ons. Hafi Júje í raun verið Jósef og þá væntanlega minnugur þess guðs, sem átti svo sérstætt samband við þá Abraham, ísak og Jakob í gamla daga heima í Kanaanlandi, er ekki ólíklegt að áhrifin hafi verið á tvo vegu: bæði frá ísrael til Egyptalands og öfugt. „Sem ungur drengur kann Ikna- ton að hafa setið á kné afa síns og hlýtt á þessar sögur — og kannski Júja hafi sagt drengnum frá uppruna sínum vegna þess að það var það, sem hann vildi skilja eftir sig,“ seg- ir Osman, sem er 53 ára gamall. „Grafhýsi Júja og múmfa hans hafa ekki verið rannsökuð almennilega frá fundi þeirra 1905. Ef hægt væri
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.