Morgunblaðið - 08.11.1987, Blaðsíða 50

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. NÓVEMBER 1987
50
Guðmundur Egils-
son — Minning
' Fœddur 25. október 1908
Dáinn 31. október 1987
Guðmundur föðurbróðir minn,
eða Guðmundur frændi, eins og við
systkinin kölluðum hann, er horfínn
úr jarðneskum heimi, en hann lifir
í minningu okkar. Það fylgdi honum
alls staðar glaðværð og söngur og
hans smitandi hlátur gleymist eng-
um.
Hann var tilfínningamaður fram
í fíngurgóma og honum voru hinir
mannlegu þættir lífsins, gleði og
sorg, miklu meiri sannindi en öll
efnisvísindi. Fegurðin í unglingsást-
inni, ljúfur tónn fíðlunnar og
klunnalegar hreyfíngar lítils bams,
slíkir hlutir gátu fengið hann til að
tárast. Vögguvísan sem hann samdi
fyrir lítið bam sitt í vöggu ber þessi
vitni.
Hann varð ungur að aldri að tak-
ast á við lífsbaráttuna. Aðeins 10
ára gamall slasaðist hann á fæti
og átti við bæklun að stríða upp frá
því. Ekki lét hann þó neinn biibug
á sér fínna, en tvíefldist þeim mun
heldur í námi og starfí. Hann þurfti
ungur að aldri að sjá fyrir stórri
ijölskyldu og hafði þá mörg jám í
eldinum Lil að afla íjölskyldunni
tekna. Hann fékkst við ýmiss konar
atvinnurekstur og sem unglingur
vann ég með Guðmundi frænda
mínum við teppahreinsun og þak-
viðgerðir. Kynntist ég þá dugnaði
hans og ósérhlífni. Eg minnist
góðra stunda, þegar ég vann við
þetta ásamt Guðmundi og sonum
hans tveimur, einkum þegar brugð-
ið var á léttari strengi. Hlátrasköll
þeirra feðga renna mér seint úr
minni og þau hefðu getað brætt
kaldasta klaka.
, Honum var í blóð borin rík tón-
listargáfa og allt sem laut að tónlist
var hans Iíf og yndi. Ósjaldan var
hópast í kringum píanóið á góðri
stund og sungið allt frá sálmalögum
upp í dægurlög. Meðan flestir sungu
laglínuna spann Guðmundur sinn
vef milli- og undirradda, sem hann
virtist geta töfrað fram hvenær sem
var. Það var líka einhver ævintýra-
ljómi yfír því, þá sjaldan Guðmund-
ur greip fíðluna og riflaði upp lög
frá yngri árum.
Þau áttu vel við um Guðmund
orð Einars Ben., „aðgát skal höfð
í nærveru sálar". Traust og hlýtt
handaband tilheyrði þegar heilsað
var og kvatt, einnig spumingar um
líðan og veraldargengi, sem bomar
voru fram af einlægum áhuga.
Maður varð einhvers virði í návist
hans. Hins vegar bárust hans einka-
hagir sjaldan í*tal, enda bar hann
þá lítt á torg. Ég minnist hans fyr-
ir nærgætni hans og tillitssemi
gagnvart feimnum og uppburðar-
litlum unglingi og síðar hvemig
hann samgladdist öllu því góða sem
mig henti.
Þó við eigum ekki eftir að syngja
saman framar, mun ég syngja með
honum í huganum og minningin um
hlátur hans mun hlýja mér á erfíð-
um stundum. Ég votta bömum hans
og öðmm nákomnum samúð mína
og megi þau geyma minningu um
góðan föður.
Egill
Á morgun, mánudaginn 9. nóv-
ember, verður lagður til hinstu
hvíldar elskulegur mágur minn,
Guðmundur Egilsson loftskeyta-
maður.
Kynni okkar Guðmundar hófust
fyrir 43 ámm, þegar við tengdumst
Sæmundur Friðjóns-
son - Kveðjuorð
Fæddur 14. október 1903
Dáinn 30. október 1987
Hann afi, Sæmundur Friðjóns-
son, er dáinn. Kveðjustundinn er
alltaf erfíð, full trega og eftirsjár.
Þá koma fram allar minningamar
um samvemstundir fullar af ástúð
cg kærleika.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að búa fyrstu ár ævi minnar í sama
húsi og afí og amma, og eyddi
mörgum ánægjulegum stundum hjá
þeim. Afí var mjög guðhræddur
maður og kenndi mér margar fal-
legar bænir og sálma, og saman
fómm við í kirkju á sunnudögum.
Ég á margar góðar minningar frá
þessum tíma, sem koma til með að
lifa með mér alltaf.
Afí fæddist vestur í Dölum, að
Hólum í Hvammssveit, og honum
þótti alltaf mjög vænt um sveitina
sína, og sagði mér margar skemmti-
legar sögur þaðan. Hann var líka
mjög ættfróður og var oft mjög
fróðlegt að heyra hann rekja ættir
manna langt aftur.
Þrátt fyrir langvarandi og erfið
veikindi síðustu árin, mætti ég allt-
af sama hlýlega og góða viðmótinu
og innilegum áhuga á að fylgjast
með öllu því sem ég tók mér fyrir
hendur.
Þegar ég var yngri, ímyndaði ég
mér að afí yrði alltaf hjá mér, en
það voru bamslegir draumar.
Afa minn kveð ég með þessum
fátæklegu orðum. Hann var tákn
mitt um allt hið góða og trausta í
lífinu og mun verða það áfram í
minningu minni.
Ég bið góðan guð að styrkja
ömmu í söknuði hennar.
„Vertu guð faðir, faðir minn
í frelsarans Jesú nafni;
hönd þín leiði mig út og inn
svo allri synd ég hafei."
Edda Svanhildur
fjölskylduböndum og var hann mér
afar kær.
Guðmundur fæddist í Hafnarfírði
25. október 1908, sonur heiðurs-
hjónanna Þórunnar Einarsdóttur og
Egils Guðmundssonar, sjómanns
frá Hellu. Böm þeirra voru níu,
fímm dætur og Qórir synir og var
Guðmundur elstur bræðranna. Hin
systkinin em Jensína, Sigríður, sem
lést 1950, Einar, Gunnþómnn,
Svanhvít, Nanna, sem lést 1979,
Gísli Jón, látinn 1978, og Ingólfur.
Oft hlýtur að hafa verið erfítt
að framfleyta svo stórri íjölskyldu,
en það tókst með elju og dugnaði
foreldra og bamanna, sem urðu sér
úti um allskonar vinnu strax á unga
aldri.
Guðmundur lauk gagnfræðaprófi
frá Flensborgarskóla, en útskrifað-
ist síðar frá Loftskeytaskólanum f
Reykjavík. Starfaði hann ámm
saman sem loftskeytamaður á tog-
umm og einnig á varðskipinu Þór.
Skömmu eftir að hann stofnaði
fjölskyldu hætti hann þó sjó-
Legg ég nú bæði líf og önd
Ijúfi Jesús, i þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
silji Guðs englar yfir mér.
(HP)
Afí okkar, Sæmundur Friðjóns-
son, er nú látinn, lést hann að-
faranótt 30. október sl. Afí fæddist
á Hólum í Hvammssveit í Dalasýslu
og ólst hann þar upp og kenndi
hann sig jafnan við þann stað.
Árið 1933 kvæntist hann ömmu
okkar, Ólöfu Guðmundsdóttur, og
fluttust þau til Reykjavíkur 1934.
Byggði hann hús á Gullteigi 29 og
bjuggu þau þar síðan.
Þegar við lítum til baka til þeirra
mörgu ánægjustunda er hann veitti
okkur rifjast upp margar ánægju-
legar minningar.
Þegar við systumar vomm litlar
fluttumst við fjölskyldan til London
og bjuggum þar í nokkur ár. Á því
tímabili komu afí og amma nokkr-
um sinnum í heimsókn, meðal
annars hélt afí upp á 70 ára af-
mælið sitt þar.
í skammdeginu á haustin höfum
við Qölskyldan alltaf leitað til
„slides“-myndanna sem teknar vom
frá þessu tímabili erlendis og rifjast
þá upp hve afí var þolinmóður að
fara með okkur á leikvöllinn og
leyfa okkur systmnum að fara í
rennibrautina sem var rétt hjá
heimili okkar.
mennskunni og starfaði eftir það
við fjarskipti hjá Landsíma íslands,
síðast sem yfírsímritari, þar til hann
lét af störfum fyrir aldurssakir í
árslok 1978.
Guðmundi var margt til lista lagt,
en tónlistin var hans líf og yndi.
Ungur að ámm hóf hann fiðlunám
og má geta þess að Friðrik heitinn
Bjamason, tónskáld og orgelleikari,
fékk hann komungan til að leika
með sér við jarðarfarir í Hafnarfirði.
Söngmaður var hann sérstaklega
góður og hafði mjög fallega bassa-
rödd. Ungur gekk Guðmundur í
Karlakór Reykjavíkur og þótt hann
væri á sjónum og hefði stutta við-
dvöl í landi, sætti hann alltaf færis
að komast á söngæfíngu. Síðast
söng hann með eldri kórfélögum á
60 ára afmæli Karlakórs Reykjavík-
ur á sl. ári.
Guðmundi var svo sannarlega
tónlistin í blóð borin. Hann var
annálaður fyrir raddvísi og eitthvað
samdi hann af lögum sjálfur. Sér-
stakt dálæti hafði hann þó á fíðlunni
og fór hann aldrei á sjóinn án þess
að taka hana með sér.
Guðmundur kvæntist 19. mars
1938 Ástu Einarsdóttur, hinni
ágætustu konu. Eignuðust þau
§ögur mannvænleg og elskuleg
böm. Þau em: Ágústa, gift Ólafí
Gunnarssyni verkfræðingi, Egill
flugvélstjóri í Lúxemborg, kvæntur
Aniku Bemdsen, Böðvar kvik-
myndagerðarmaður, kvæntur
Margréti Bemdsen, og Einar flug-
maður, ókvæntur. Bamabömin era
níu og eitt bamabamabam.
Ég minnist margra unaðsstunda
frá heimili Ástu og Guðmundar.
Oft settist Ásta við píanóið, en
Guðmundur tók fram fíðluna og þau
spiluðu hvert tónverkið eftir annað.
Það var líka gaman að heyra þau
syngja saman, því Ásta hefur einn-
ig mjög fagra rödd. En því miður
skildu leiðir þeirra og þau slitu sam-
vistir.
Guðmundur varð fyrir því áfalli
10 ára gamall, að hann fékk illkynj-
Þegar við komum aftur til ís-
lands fluttumst við fjölskyldan á
efri hæðina hjá afa og ömmu á
Gullteignum, og mun okkur seint
úr minni líða þegar við systumar
komum hlaupandi niður stigann.
Þá beið afí með spilin í höndunum
og amma kannski búin að baka
fullan stafla af pönnukökum.
Síðan gátum við stytt okkur
stundimar með því að láta afa
kenna okkur að spila, og eigum við
eftir að sakna hans sárt við spila-
borðið á jólunum. Afí var mjög
trúaður og sóttist mjög eftir að
sækja guðsþjónustu og kenndi hann
okkur meðal annars bænimar. Við
munum vel þegar hann rölti með
okkur niður í Laugameskirkju til
sunnudagsmessu. Fyrir 8 ámm
eignuðumst við bróður sem afí hélt
undir skím og var hreykinn af að
fá alnafna.
Afí hafði sterkar taugar til
heimaslóðanna og var það heitasta
ósk hans að komast í Dalina. Þrátt
fyrir að hann ætti orðið erfítt með
að ferðast fómm við fyrir tveim
ámm með afa og ömmu vestur í
Dalasýslu að líta yfír fomar slóðir.
Þá komum við meðal annars við á
byggðasafninu á Laugum þar sem
hann gaf myndir af foreldmm
sínum, ásamt öðmm gömlum mun-
um sem hann hafði geymt frá sínum
yngri ámm.
En einhvem tíma deyja allir og
var afí orðinn 84 ára gamall og
heilsa hans farin að bresta. En nú
vitum við að hann hvílist í ömggum
höndum hjá Guði og þökkum við
honum fyrir að hafa átt hann elsku
afa og þessar ógleymanlegu sam-
vemstundir með honum og um leið
biðjum við Guð að hjálpa ömmu á
þessum erfíðu tímum.
Nú legg ég augun aftur,
ó, guð þinn náðarkraftur
mín veri vöm í nótt.
Æ, viret mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Sv.E.)
Afabörnin Hanna Lóa,
Fanney og Sæmundur
f Garðabæ.
+
Elskulegur bróðir okkar,
GUÐMUNDUR JÓNSSON,
frá Asparvfk,
lést ( Vífilstaðarspítala 6. nóvember.
Systkinln frá Asparvík.
t
Móðir okkar,
SIGRÍÐUR PÉTURSDÓTTIR,
Laufásvegi 44,
verður jarðsungin þriöjudaginn 10. nóvember kl. 3. e.h. frá Dóm-
kirkjunni.
Pátur Pálsson,
Inglbjörg Pálsdóttir,
Magnús Pálsson.
aða blóðeitmn í hnéð á hægra fæti
og staurfót upp frá því. Samt lét
hann það ekki aftra sér frá að
leggja líf sitt þrisvar sinnum í hættu
til að bjarga mannslífum.
í bók Sveins Sæmundssonar, sem
gefín var út 1973 um hetjudáðir
íslenskra sjómanna, segir m.a. frá
þessum afrekum Guðmundar. í
blaðadómi Guðmundar G. Hagalín
í Morgunblaðinu um umrædda bók,
segir orðrétt: „í kaflanum Hetju-
dáð á hafinu sýnir Guðmundur
Egilsson, loftskeytamaður, svo frá-
bæra dirfsku, fómfysi, þrautseigju
og karlmennsku, að ljóma ber á
nafn hans flestum öðmm fremur,
sem ég hef nokkm sinni heyrt um
getið."
Aldursmunur bræðranna, Guð-
mundar heitins og Einars, mannsins
míns, var aðeins rúmt ár. Þeir höfðu
alltaf verið einstaklega samrýndir
og ekki breyttist samband þeirra
eftir að við stofnuðum heimili, því
mér og bömunum þótti öllum jafn-
vænt um Guðmund. Hann kom
mikið til okkar og bömunum fannst
engin hátíð nema Guðmundur
frændi væri með.
Hann var alltaf hress og kátur,
en jafnframt tillitssamur og sér-
staklega bamgóður. Það var ekki
sjaldan, sem bömin okkar og síðar
bamabömin sofnuðu í fanginu á
honum. Það var eins og hann gæti
alltaf róað þau með því að ganga
með þau um gólf og raula fyrir þau.
Guðmundur samdi eftirfarandi
vögguljóð við undurfagurt lag til
ungs sonar síns og lýsir það vel
þessum þætti í fari hans:
Senn til náða sólin gengin,
svefninn strýkur þína brá
Syng ég lag við litla drenginn,
Ijúfur .Guð þér veri hjá.
Augun þín fögur aftur lokast,
elsku bamið sofðu rótt.
Nóttin yfir þögul þokast,
þagnar ljóð mitt, góða nótt.
(G.E.)
Við Einar og fjölskylda okkar sendum
bömum Guðmundar, systkinum og öðmm
vandamönnum innilegar samúðarkveðjur.
Guðmundi þökkum við ánægjulega sam-
fylgd. Blessuð sé minning hans.
Margrét Thoroddsen
Okkar litla þjóð hefur löngum
getað státað af hraustum mönnum,
sem hafa boðið hafínu birginn til
að sækja okkur björg í bú. Nú er
ein af hetjum hafsins fallin í valinn
— Guðmundur Egilsson loftskeyta-
maður.
Hann fetaði í fótspor föður síns,
Egils Guðmundssonar sjómanns,
sem bjó að Hellu í Haftiarfírði.
Móðir Guðmundar var Þómnn Ein-
arsdóttir. Bömin vom níu. Foreldr-
amir lögðu á sig mikla vinnu til
að sjá heimilinu farborða. Þá þótti
sjálfsagt og eðlilegt, að allir legðu
sitt af mörkum og bömin jafnóðum
og þau höfðu aldur til. Þar lá Guð-
mundur sannarlega ekki á liði sínu.
Sem ungur drengur varð hann
fyrir miklu áfalli, fékk blóðeitmn í
annað hnéð. Eftir margra mánaða
legu og miklar þrautir komst hann
á fætur aftur, en fóturinn var þá
orðinn stífur um hnéð.
Ætla mætti að þessi lífsreynsla
ungs drengs nægði til að móta
lífsviðhorf hans ævilangt og draga
úr honum kjark. En það var öðm
nær. Honum svall eldmóður í
bijósti, hann óð á brattann, valdi
sér krefjandi starfsvettvang og lét
engan bilbug á sér fínna. Hann var
sundmaður mikill og vann frækileg
björgunarafrek, sem lengi munu í
minnum höfð.
Á miðjum aldri dró Guðmundur
sig í hlé frá hafínu og vann ýmis
störf í landi. Lengst af starfaði
hann hjá Landsímanum. Var hann
seinustu ár starfsævinnar yfírsím-
ritari á Rjúpnahæð.
Um tíma rak hann kvikmyndahús
á Akranesi. Á efri ámm eignaðist
hann tæki til kvikmyndunar og sýn-
inga. Tók hann þá mikið af
myndum, sem hann sýndi síðan flöl-
skyldu og vinum. Vom það
skemmtilegar stundir, það var ekki
aðeins ánægjulegt að horfa heldur
hitt að hlusta.
Guðmundur var gæddur miklu
skopskyni, var stórkostlega laginn