Morgunblaðið - 08.11.1987, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. NÓVEMBER 1987
Klausturlifnaður er flestum ís-
lendingum harla fjarlægur. Hér
eru enda fáir kaþólskrar trúar
öldum. Samt höfum við Islend-
ingar átt á þessari öld rithöfunda
sem tóku kaþólska trú og dvöldu
í klaustrum. Hinn frægi barna-
bókahöfundur Nonni, Jón Sveins-
son, gerðist ungur munkur og
var það alla tið og Nóbelsskáldið
HaOdór Laxness var á sínum
yngri árum tímum saman i
klaustrum þó aldrei yrði hann
munkur. Hér á landi eru til ka-
þólsk nunnuklaustur í Reykjavík,
Hafnarfirði og í Stykkishólmi en
flestar nunnuraar hafa verið út-
lendar að þjóðerai.
Á íslandi sem annars staðar er
mikið um leitandi fólk. Það er
ekki alltaf einfalt að átta sig á
hvaða leið skuli halda. Trúin er
mörgum mikilvæg og margir
telja sig hafa ratað hinn rétta
veg með þvi að ganga í þjónustu
guðs. Þeir era hins vegar færri
sem kjósa að þjóna guði með
klausturlifnaði. Hér á landi er
það ekki á hveijum degi sem
fréttist af einhveijum sem
ákveðið hefur að ganga í klaust-
ur og því reka menn upp stór
augu þegar slik tíðindi spyijast.
Ung ensk kona, Carmel Russill,
sem búið hefur hér í átta ár, er
nú að kveðja land og þjóð og
flytja búferlum til Englands, til
þess að ganga i klaustur. Carmel
er þrítug að aldri og hefur leikið
á celló í Sinfóniuhljómsveit ís-
lands frá þvi hún kom hingað.
Lokatónleikar hennar hér á landi
verða í kvöld i Bústaðakirkju þar
sem hún leikur kammertónlist
ásamt félögum sínum, en síðustu
tónleikarair sem hún tók þátt í
með Sinf óníuhljómsveit íslands
voru í Háskólabíói á f immtudags-
kvöldi fyrir röskri viku. Eftir þá
tónleika bauð hún vinum sinum
i hljómsveitinni uppá vín í kjaU-
aranum i Háskólabíói og etnar
voru þar kökur sem vinkonur
hennar í hljómsveitinni komu
með.
Carmel Russill
Lengi veríð að bijótast
írnéraðganga
íklaustiir
Cellóið fylgir Carmel i klaustrið
Rætt við Carmel Russill, fyrrum cellóleikara í
Sinfóníuhljómsveit íslands sem senn er á förum
til Engjands til þess að ganga í klaustur
Það kvöld fann ég hve guð
getur verið nálægur í
mönnunum, þetta fólk
hefur verið mér svo gott,“
segir Carmel og það er ekki laust
við að henni vökni ofurlítið um augu
þegar hún segir mér frá veislunni.
„Við í hljómsveitinni höfum verið
eins og ein stór ijölskylda," heldur
hún áfram. „Ég hef notið öryggis
í því samfélagi. Ég átti lengi erfítt
með að taka ákvörðun um að fara
frá íslandi, Það er mjög sárt fyrir
mig að skilja við vini mína hér, og
raunar landið sjálft. Hér hefur mér
liðið vel og þroskast mikið. Fólk
talar um að nú sé ég að fara heim
þegar ég ætla til Englands, en mér
finnst sjálfri þvert á móti að nú sé
ég að fara að heiman. Nú loks,
þrítug að aldri, sé ég orðin fullorðin
á leið út til að kanna heiminni.
Þetta finnst mörgum skrítið við-
horf.“
Við Carmel sitjum hvor á móti
annarri í eyðilegri stofu í risíbúð
að Mávahlíð 27 í Reykjavík. Þessa
íbúð keypti Carmel fyrir nokkrum
árum og gerði hana að ramma utan
um ungmeyjarlíf sitt, vonir sínar
og drauma. Bergmál í hálftómum
herbergum vitnar um að eigandinn
sé senn á förum og liðnar séu and-
vökunætur þar sem hugsanimar
marsera áfram við undirspil regn-
dropanna á bárujámsþakinu. Erfíð
ákvörðun hefur verið tekin og
lífsbarátta Carmel í Mávahlíðinni
orðin veröld sem var, íbúðin seld
og að baki kastarholubúskapur
ungrar tónlistarkonu, með allri
þeirri rómantík sem því getur fylgt,
en framundan er klausturlífíð og
þau trúarfyrirheit sem það gefur.
En hvað liggur að baki ákvörðun
sem þessari. Af hveiju ákveður ung
og myndarleg stúlka að yfirgefa
hið daglega líf, girða fyrir mögu-
leika sína á að giftast og eignast
böm og slá striki yfir frama sinn
sem atvinnumanneskja í tónlist.
Þetta reyndi Carmel skilmerkilega
að útskýra fyrir mér og það gekk
þannig, að mér fínnst nú ég skilja
betur hver sú þörf er sem rekur
hana til þessarar ákvörðunar.
Sárt að eignast
ekki böm
„Það sem mér finnst stórkostleg-
ast er að ég er búin að taka
ákvörðun um það sem mig langar
mest til að gera,“ segir Carmel.
„Þetta er í fyrsta sinn sem ég hef
haft kjark til að gera það og prófa
eitthvað nýtt, en það hefur lengi
verið að bijótast í mér að ganga í
klaustur. Það sem mér fínnst erfíð-
ast við þessa ákvörðun er það að
ég eignast þá ekki böm. Mig hefur
alltaf langað til að eiga böm. Þegar
ég frétti að litla systir mín ætti von
á bami þá fékk ég sting í magann.
Það fékk ég nú raunar líka þegar
ég frétti að hún hefði fengið sér
vinnu í klaustri. í bæði skiptin vildi
ég gjaman vera í hennar sporum.
En þrátt fyrir löngun mína til
þess að eignast bam, þá stendur
ákvörðun mín óhögguð. Ég hef líka
gert mér grein fyrir að í öllu fólki
býr dálítið af baminu sem það einu
sinni var og ég mun leitast við að
kynnast baminu í fólki og leyfa
baminu í mér að koma fram. Þessi
ákvörðun mín að ganga í klaustur
á sér langa sögu og sem er mótuð
af miklum sársauka. Hér á íslandi
er gott pláss til þess að vaxa og
þroskast og ég hef öðlast hér
reynslu í ýmsu, t.d. hvað varðar
karlmemr. Reynslan hefur gert mig
djarfari og kjarkmeiri og leitt mig
til þessarar ákvörðunar og nú er
ég hamingjusamari en ég hef nokk-
um tíma verið áður á lífsleiðinni.
Trúin hefur alltaf skipt miklu
máli í lífi mínu. Ég fæddist raunar
í klaustri," segir Carmel. „Faðir
minn var garðyrkjumaður í klaustri
í Dorset í Englandi og hann og
móðir mín gáfu mér nafn einnar
nunnunnar, systur Carmel. Carmel
þýðir fija.ll og hefur sem slíkt tákn-
ræna merkingu í vestrænum
trúarbrögðum, merkir leit mannsins
að guði í gegnum bænina. Ég var
þriðja í röð fímm systkina. Elsti
bróðir minn er atvinnutónlistarmað-
ur eins og ég, hann er mjög góður
orgelleikari og byijaði að spila
þriggja ára gamall. Bróðir minn
sem næstur var á undan mér dó á
þriðja ári úr krabbameini eftir mikl-
ar þjáningar. Ég fæddist þegar
hann var nýlega dáinn og var það
móður minni huggun í harmi henn-
ar, sem var mikill. Vafalaust hefur
þetta áfall verið henni næstum of-
viða því þegar ég man fyrst eftir
mér var ég að ákalla guð mér til
hjálpar, því mér fannst lífíð erfitt
og mamma mín harla mislynd.
Vegna sorgarinnar voru geðsveiflur
hennar miklar og það átti lítið bam
erfítt með að skilja og sætta sig
við. Við mamma erum tengdar nán-
um en sárum böndum og höfum
báðar mátt ganga í gegnum tíma-
bundin þunglyndisköst sem hafa
verið þungbær á stundum. Með
aldrinum hef ég skilið hana betur
og samband okkar orðið nánara.
Pabbi minn er góður og jafnlynd-
ur maður. Hann er sanntrúaður
kaþólikki og átti þá ósk heitasta
þegar hann var ungur að verða
prestur. En hann var af fátæku
fólki kominn og hafði ekki peninga
til skólagöngu. Hans hlutskipti varð
þvf að ala upp böm sín fjögur og
yrkja jörðina. Við vorum alltaf
fremur fátæk en lagðist þó oftast
eitthvað til. Við eldri systkinin vor-
um snemma áhugasöm um tónlist.
Bróðir minn fór að spila komungur
eins og fyrr sagði og þótti því sjálf-
sagt að reyna að koma honum í
spilatíma og þegar ég fór eitthvað
að geta vildi ég líka læra á hljóð-
færi. Svo óx litla systir mín úr grasi
og vildi spila lfka, en hún vildi spila
á flautu. Nú vandaðist málið. Pen-