Morgunblaðið - 20.11.1987, Blaðsíða 50
50
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. NÓVEMBER 1987
Skaia
JOHN WILSON OG BOBBY
HARRISON SPILA
Aðgangseyrir 200 kr.
Meira um ólánsbíla
eftir Kristin Snæland
I
Vegna greinar minnar í Morgun-
blaðinu þann 20. október sl.,
„Ólánsbflar", en þar fjallaði ég um
hin svonefndu bitabox, birtist þann
21. október sl. hér í blaðinu einskon-
ar svar eða viðtalssvar frá Lárusi
Sveinssyni, starfsmanni tæknideild-
ar Bifreiðaeftirlits ríksins. í máli
sem er er orðið svo hörmulegt sem
þetta, eru viðbrögð Bifreiðaeftirlits-
ins til vansa virðulegri og ábyrgri
ríkisstofnun. Lélegt svar kann að
skrifast á reikning Lárusar Sveins-
sonar, en einnig er hugsanlegt að
viðkomandi blaðamaður hafí lítið
vit á bflum og lögum og reglugerð-
um sem um þá fjalla. Vegna þess
óska ég eftir skriflegu og formlegu
svari frá Bifreiðaeftirliti ríkisins hér
í Morgunblaðnu um þetta mál, án
þess að einhver illa upplýstur blaða-
maður klúðri svarinu.
Til þess að auðvelda Bifreiðaeft-
irlitinu svarið verð ég að fara aðeins
yfír aðalatriði málsins og ekki endi-
lega í réttri röð, miðað við „svar“
Bifreiðaeftirlitsins þann 21. okt.
Innflutningsreg-lur
Lfld og með rafmagnstæki má
etnginn hefja innflutning bifreiðir
óg sölu fyrr en Bifreiðaeftirlit ríkis-
ins hefur tekið bifreiðina út og
kannað að hún standist þær kröfur
sem gerðar eru með lögum og reglu-
gerðum. Standist bifreiðin ekki
athugun Bifreiðaeftirlitsins er inn-
flutningur ekki leyfður. Sama gerist
vitanlega í þeim löndum öðrum sem
leggja upp úr því að vinna að ör-
yggi í umferðinni. Þar af leiðir að
Sláná«»' 5
það er rangt hjá mér þegar ég tala
um að einhveijar bifreiðir séu bann-
aðar. Jafn rangt er það hjá Lárusi
Sveinssyni að segja: „Þá hef ég
ekki hedur rekist á það í reglum
nágrannalanda okkar, Danmerkur,
Svíþjóðar óg Noregs, að bifreiðir
þessar séu bannaðar þar, en þori
þó ekki að fullyrða að svo sé ekki.“
— í þessu sambandi vil ég benda
Lárusi á það að ef innflutningur á
Trabant verður stöðvaður uns
bensíntankur hans verður kominn
á öruggari stað, þá verður þess að
sjálfsögðu hvergi getið í lögum eða
reglugerðum um gerð og búnað
bifreiða á íslandi, að Trabant sé
bannaður í landinu. Sala hans verð-
ur einfaldlega stöðvuð af Bifreiða-
eftirliti ríkisins (tæknideild). í
munni almennings heitir þessi að-
gerð að sjálfsögðu, Bifreiðaeftirlitið
er búið að að banna Trabant á ís-
landi. Fulltrúi frá tæknideild Bif-
reiðaeftirlitsins í Svíþjóð fyndi hins
vegar hvergi staf um það í lögum
og reglugerðum um gerð og búnað
bifreiða á íslandi.
Slysasætin
Ég fullyrti í grein minni að ekki
gæti verið að dauðasætin í
„bitaboxunum" væru lögleg. Sér-
staklega benti ég á þau sæti sem
eru sett aftast í bflinn, fast við aft-
urrúðu. Um þetta segir Lárus, „að
flestir þessara bfla væru með viður-
kenndum sætum, sem ýmist kæmu
í þeim hingað til lands eða væru
smíðuð hér“. Og áfram: „Varðandi
hæð sætisbaka vil ég taka fram,
að það eru engar ákveðnar reglur
í gildi um sæti í bifreiðum, fyrir
utan framsæti." Nú, nú, Lárus, ef
engar reglur eru um sæti í bifreið-
um, hvers vegna eru þá bifreiðaeft-
irlitsmenn að skipta sér af gerð og
búnaði sæta í þeim rútum sem eru
smíðaðar hér á landi?
Eftir Lárusi er haft að engar
reglur gildi um önnur sæti í bifreið-
um en framsæti. Örlitlu síðar í
„svarinu" er svo haft eftir Lárusi:
„í sambandi við þessa sendibfla þá
höfum við sett þá reglu, að ef renni-
hurð er í hlið þeirra, þá verða
farþegasætin að vera með hliðar-
örmum, svo minni hætta sé á að
menn falii út ef hurðin opnast."
Jæja, sem sagt nokkuð gott. Þó að
engar reglur séu um afttirsætin,
þá eru samt til reglur þegar henta
þykir.
Yfirskrift svarsins
í stfl við allar falsanimar í kring-
um farþegaflutningana í bitaboxun-
um er yfírskrift „svarsins" í
Morgunblaðinu þann 21. okt. sl.
Svarið var látið heita í fyrirsögn:
„„Bitaboxin" með viðurkenndum
farþegasætum — segir Lárus
Sveinsson, starfsmaður Bifreiðaeft-
irlits ríkisins." Samt segir þegar
svarið er lesið: „Lárus Sveinsson
sagði, að flestir þessara bfla væru
með viðurkenndum sætum." Með
öðrum orðum, sumir bitaboxbflamir
eru ekki með viðurkenndum sætum.
Fyrirsögn blaðamannsins er ekki
rétt, hún segir ekki sannleikann.
Hinir mörgu sem lesa aðeins fyrir-
sagnir og trúa því hiklaust sem
stendur í Morgunblaðinu, geta nú
varpað öndinni léttar, ef þeir slys-
ast til þess að setjast inn í bitabox.
Hér sit ég í lögiegu og viðurkenndu
sæti. Vonandi verður þetta ekki
síðasta hugsun nokkurs manns.
Að skammast sín
Þar sem ég tel „viðtalssvar" Lár-
usar Sveinssonar, starfsmanns
tæknideildar Bifreiðaeftirlits ríkis-
ins, bera með sér að stofnunin
skammist sín vegna bitaboxamáls-
ins, geri ég hér með að tillögu minni
að stofnunin svari nokkmm spum-
ingum mínum varðandi þetta mál
og það án aðstoðar blaðamanns.
Að leita aðstoðar hjá manni sem
vit hefur á bflum, gerð þeirra og
búnaði, umferð, lögum og reglu-
gerðum um bfla og umferð og er
jafnframt ritfær, væri skynsamlegt
fyrir stofnunina, áður en hlaupið er
í blöðin með „svar“.
Spurningarnar
1. Hveijar em reglur um gerð og
búnað framsæta í bifreiðum?
2. Hveijar em reglur um gerð og
búnað aftursæta í bifreiðum?
3. Em til ólíkar reglur um gerð
og búnað sæta í mismunandi
gerðum bifreiða?
4. Er farþegi í þungri bifreið í
meiri hættu í árekstri en far-
þegi í léttri bifreið?
5. Ef sæti í þungri bifreið þurfa
að vera vönduð, hvemig eiga
þá sæti í léttri bifreið að vera,
betri eða verri?
6. Em til strangar reglur um
gerð og búnað sæta í rútum?
Bflum sem em gerðir fyrir 8
farþega eða fleiri?
7. Hvers vegna em öftustu sæti
í rútum, þessi sem em fast við
afturrúðu, með baki sem alltaf
nær upp fyrir höfuð farþega?
8. Er lfldegt að farþegi í léttum
bfl fái þyngra högg í árekstri
en farþegi í þungum bfl?
9. Hve mörg bitabox hafa oltið í
árekstmm sl. þijú ár?
10. Hve mörg bitabox hafa oltið í
Kristinn Snæland
„Það er fyllilega tíma-
bært að Umferðarráð
beiti sér fyrir ráðstefnu
sem gæti heitið „Eru
of lélegir bílar fluttir
inn til Islands?““
almennri umferð í Reykjavík
sl. þijú ár, án árekstrar?
11. Er hugsanlegt að einhveijar
tegundir bitaboxa séu léttari
og hættulegri en aðrar?
12. Hefur komið til tals hjá stofn-
uninni að stöðva innflutning
þeirra?
Ekki er víst að Bifreiðaeftirlitið
hafí svör við öllum þessum spurn-
ingum á reiðum höndum, en býsna
fróðlegt gæti verið að fá svör við
þeim spumingum sem eftirlitið ræð-
ur við. Sömuleiðis verður fróðlegt
að sjá hvaða spumingum Bifreiða-
eftirlitið svarar ekki.
Þörf ábending
í greininni „Léttir bflar og ólétt-
ir“ (Morgunblaðið 20. okt. sl.)
skrifar Óli H. Þórðarson um skatt-
lagningu á bíla og bendir á að með
því að skattleggja bfla eftir vigt,
beini hið opinbera bflakaupum al-
mennings að litlum og léttum bflum.
Gallinn við þetta sé að litlir og létt-
ir bflar séu hættulegri í umferðinni
en þyngri bflar. Um þetta erum við
Óli H. Þórðarson sammála, enda
fjallaði grein mín í sama blaði um
sama efni, að vara við léttum og
veigalitlum bflum.
Að lokum
Hugsanlegt er að „banna" Trab-
ant uns bensíntankur hans er
kominn undir afturendann en einnig
væri hugsanlegt t.d. að „banna"
Suzuki-bitaboxið uns voldug og
sterk grind væri komin framan á
bflinn. Þá væri áreiðanlega skyn-
samlegast að banna að flytja
farþega og farangur í sama rými,
skylda til dæmis öryggisþil eða
grind milli farangursrýmis og far-
þegarýmis í sendibflum. Ljóst er að
eftirlit Bifreiðaeftirlits ríkisins með
innflutningi bifreiða hefur nær ein-
ungis verið að samþykkja innflutn-
ing allra bfla, hversu veigalitlir eða
lélegir sem þeir eru. Það sést með
því að líta snöggvast í kringum sig
á götunum.
Það er fyllilega tímabært að
Umferðarráð beiti sér fyrir ráð-
stefnu sem gæti heitið ,,Eru of
lélegir bflar fluttir inn til Islands?"
Á þessa ráðstefnu ætti að bjóða:
Bifreiðaeftirlitsmönnum, tjónaskoð-
unarmönnum, slysarannsóknar-
mönnum, lögreglu, slysavaktarfólki
heilsugæslu, slysadeildarmönnum
slökkviliðs, starfsfólki umferðarör-
yggismála, nokkrum fulltrúum
einka- og atvinnuökumanna, bif-
reiðasmiðum og réttingamönnum.
Niðurstaða slíks fundar gæti orðið
til þess að stuðla að öruggari um-
ferð og færri slysum.
Athugasemd ritstjóra.
Ásökunum Kristins Snælands á
hendur blaðamanni Morgunblaðsins
í upphafí þessarar greinar er vísað
á bug. Hún er tilefnislaus og órök-
studd. Málstaður greinarhöfundar
bíður ekkert tjón af því, að hann
sýni öðru fólki kurteisi í skrifum
sínum.
Höfundur er leigubilatjóri í
Reykjavík.
Nemendum í
Súðavík bætt-
ur stuldurinn
NEMENDUR Grunnskóla
Súðavíkur fengu nýtt hljómflutn-
ingstæki að gjöf nýlega, en þeir
höfðu safnað um hundrað þúsund
krónum og keypt hljómflutnings-
tæki sem síðan var stolið í haust.
Sá sem gaf börnunum hljómflutn-
ingstækið er forstjóri fyrirtækis í
Reykjavík og vill ekki láta nafns síns
getið. Auk hljómflutningstækisins
var stolið myndbandstæki og nýrri
rafmagnsritvél _sem skólinn átti og
er lögreglan á ísafírði engu nær um
þjófnaðinn.
Nemendur Grunnskóla Súðavíkur daginn sem þeim barst hljómflutn-
ingstækið í hendur.