Morgunblaðið - 03.02.1988, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. PEBRÚAR 1988
33
Egill Jónsson:
Greiðslum fyrir sauð-
fjárafurðir verði flýtt
Guðmundur Bjaraason, heilbrigðis- og tryggingfamálaráðherra.
Heilbrigðisráðherra:
Morgunblaðið/Sverrir
Egill Jónsson (S/Al) mælti í
efri deild í gær fyrir frumvarpi
um breytingar á búvörulögunum.
Leggur þingmaðurinn til að
greiðslur fyrir sauðfjárafurðir
verði að fullu greiddar 10. dag
næsta mánaðar eftir innleggs-
mánuð. Nokkrir aðrir þingmenn
tjáðu sig um þetta frumvarp og
voru flestir sammáJa hugmynd-
inni á bak við frumvarpið.
Valgerður Sverrisdóttir (F/Ne)
sagði það þó vera vafamál hvort
Alþingi ætti að setja lög um að
þriðji aðili ætti að greiða bændum
fullt verð án þess að honum væri
tryggð nauðsynleg fjármagns-
fyrirgreiðsla.
Egill Jónsson (S/Al) sagði mark-
mið þessa frumvarps vera að tryggja
með markvissari hætti en nú væri
greiðslur sauðfjárafurða til framleið-
Hollustuvernd þarf að geta
fylgst með ínnflutningí matvæla
Heilbrigðisráðherra mælti í efri deild í gær fyrir frumvarpi til
breytinga á lögum um hollustuhætti og heilbrigðiseftirUt. Vék
hann í framsögu sinni m.a. að málefnum Hollustuverndar ríkisins
og sagði nauðsynlegt að efla starfsemi stofnunarinnar þannig að
henni yrði kleift að fylgjast með innflutningi matvæla. Nú væri
ekkert eftirUt fyrr en vörur væru komnar í búðir. Guðrún Agnars-
dóttir (Kvl/Rvk) tók undir þessi orð og sagði hættu á því að Island
væri að verða einskonar ruslakista fyrir matvæli sem engin önnur
þjóð vildi flytja inn.
Guðmundur Bjarnason, heil-
brigðisráðherra, sagði Ragnhildi
Helgadóttur, þáverandi heilbrigð-
is- og tryggingamálaráðherra,
hafa skipað nefnd árið 1986 til
þess að endurskoða lög um holl-
ustuhætti og heilbrigðiseftirlit.
Nefndin hefði lokið störfum í des-
ember 1986 og frumvarp til
endurskoðaðra laga lagt fram eftir
áramót en ekki náð fram að ganga
vegna tímaskorts. Frumvarp þetta
væri nú lagt fram á ný óbreytt.
Heilbrigðisráðherra sagði nefndina
hafa að beiðni sinni litið á frum-
varpið milli þinga og ekki leggja
til neinar breytingar á frumvarp-
skírskotun til jákvæðrar þróunar
þessara mála í héruðum landsins
og nánast engra athugasemda frá
umsagnaraðilum legði nefndin að-
eins til smávægilegar breytingar
og leiðréttingar á þeim hluta lag-
anna þar sem fjallað væri um stjóm
og skipan mála í sveitarfélögum
landsins.
Varðandi starfsemi Hollustu-
vemdar ríkisins væri nefndin
sammála um að ekki hefði tekist
sem skyldi. Stofnuninni hefði langt
í frá, mest vegna fjárskorts, tekist
að sinna verkefnum sínum. Einnig
mætti bæta stjóm stofnunarinnar.
Því væri lagt til að í stað forstjóra
kæmi framkvæmdarstjóri með
rekstrarmenntun og rekstrar-
reynslu sem myndi starfa með
þriggja manna starfsstjóm sem
ráðherra veldi úr sjö manna stjóm
stofnunarinnar. Heilbrigðisráð-
herra sagðist vilja leggja áherslu
á það að efla þyrfti starfsemi Holl-
ustuvemdar ríkisins, m.a. með því
að gera henni kleift að fylgjast
með innflutningi matvæla hingað
til lands.
Um starfsemi mengunarvama-
deildar og ákvæða laganna um
mengunarvamir teldi nefndin of
skamman tíma hafa liðið til þess
að hægt' væri að dæma þar um
af fullri vissu.
Guðrún Agnarsdóttir (Kvl/
Rvk) sagði að varðandi mengunar-
vamimar þá yrði þeim og öðrum
umhverfísmálum ekki komið í við-
unanlegt form fyrr en gerð yrði
sú stjómkerfísbreyting að um-
hverfísmál heyrðu undir eitt
ráðuneyti.
Þingmaðurinn vék einnig að eft-
irliti með innfluttum matvælum og
sagði löngu tímabært að gera eitt-
hvað í þeim efnum. Það ■ lægi
sterkur grunur að því að við værum
að verða ruslakista fyrir matvæli
sem engin önnur þjóð vildi flytja
inn. Þetta ætti til dæmis við um
niðursuðudósir sem væm löngu
útrunnar, en nýir miðar væru
prentaðir á dósimar til að leyna
því, eða þá ávexti frá löndum þar
sem skordýraeitri væri bætt í þá.
AIÞIAGI
enda. Væri lagt til að greiðslur fyrir
sauðfjárafurðir skyldu að fullu
greiddar 10. dag næsta mánaðar
eftir innleggsmánuð nema framleið-
andi og sláturleyfíshafí semdu um
annað. Taldi Egill nauðsynlegt að
uppgjöri sauðfjárafurða yrði flýtt
eins og kostur væri og að sömu regl-
ur giltu um þær og um mjólkurafurð-
ir og nautgripabúskap.
Egill sagði sauðfíárbændur vera
að þreifa fyrir sér um stækkun
markaðar og hefði hann nýlega talað
við bændur sem ætluðu að slátra
mun fyrr en venjulega. Þá væri mik-
ið hagsmunaatriði fyrir þessa
bændur að fá greiðslumar skilvís-
lega 10. næsta mánaðar. Þingmað-
urinn sagði þetta vera sjálfsagt
sanngimismál og vonaðist eftir því
að það fengi greiða leið í gegnum
þingið.
Valgerður Sverrisdóttir (F/Ne)
sagði að í fljótu bragði virtist sem
hér væri um hið besta mál að ræða
og væri hún sammála því að sauð-
fjárbændur ættu að fá greitt fyrr.
Hún taldi þó að það gæti orkað
tvímælis að Alþingi væri að setja lög
um að þriðji aðili, sláturleyfíshafar,
ættu að greiða fullt verð til bænda
án þess að þeim væri gert það kleift
með fjármagnsfyrirgreiðslu. Það
gæti reynst mörgum kaupfélögum
of þungur biti.
Danfríður Skarphéðinsdóttir
(Kvl/Vl) sagðist í meginatriðum
vera sammála þessari tillögu og lýsti
yfír stuðningi sínum við hana.
Skúli Alexandersson (Abl/Vl)
sagði þama vera um sanngimismál
að ræða. Vitaskuld ætti réttur sauð-
fjárbænda ekki að vera síðri en
réttur mjólkurframleiðenda. Sagði
hann flutningsmann hafa nokkum
stuðning frá stjómarandstöðunni til
þess að þrýsta á þetta mál.
Jón Helgason, landbúnaðarráð-
herra, sagði þama vera um mikil-
svert málefni að ræða. Hann vék
næst að því hvemig stjómvöld hefðu
staðið að greiðslum til bænda á
síðastu árum. Sagði hann m.a. að á
síðasta ári hefði verið gert meira
átak en nokkru sinni áður til þess
að minnka birgðir af dilkakjöti í
landinu. Hann þorði að fullyrða að
í þessum málum hefði verið unnið
meira en nokkru sinni fyrr til þess
að hreinsa til og ná saman endum.
Aðalvanda sláturleyfishafanna taldi
hann vera háa vexti. Spumingin
væri síðan hvemig ætti að haga
þessum málum í framtíðinni, hvorÞ-
ekki ætti að leita nýrra leiða til að
tryggja örari og beinni greiðslur til
bænda.
mu.
Eina breytingin á lögunum frá
því í fyrra væri sú að, að tillögu
samgönguráðuneytisins hefði verið
bætt inn í frumvarpið að siglinga-
málastjóri skuli taka sæti í
samstarfsnefnd sé verið að fjalla
um ágreining vegna framkvæmdar
laga um vamir gegn mengun sjáv-
ar og annarrá tiltekinna laga.
Með setningu nýrra laga um
hollustuhætti og heilbrigðiseftirlit
árið 1981 sagði ráðherra að fyrst
og fremst hefði verið stefnt að
þremur markmiðum. 1) Heil-
steyptu og samræmdu heilbrigðis-
og mengunarvamaeftirliti á
landinu öllu. 2) Felldar hefðu verið
undir eina stofnun, Hollustuvemd
ríkisins, þtjár stofnanir á vegum
heilbrigðis- og tryggingamála-
ráðuneytisins, sem störfuðu á
þessum vettvangi, þ.e. Heilbrigði-
seftirlit ríkisins, Matvælarann-
sóknir ríkisins og Geislavamir
ríkisins. 3) Sett var á fót sérstök
mengunarvamadeild innan Holl-
ustuvemdar ríkisins og í fyrsta
skipti var í íslenskum lögum kveð-
ið á um mengandi atvinnurekstur
á heildstæðan hátt.
Ráðherra sagði nefndina vera
sammála um að reynslan af fyrsta
markmiðinu væri í meginatriðum
góð. Þannig hefði tekist á aðeins
fjórum árum að koma á, á landinu
öllu, heilbrigðiseftirliti sem væri í
höndum sérfróðra manna. Með
Stuttar þingfréttir
FUNDIR voru í báðum deildum
Alþingis í gær. Þingfundir voru
með rólegra mótinu enda höfðu
20 þingmenn fjarvistarleyfi
vegna funda á vegum Norður-
landaráðs.
Sameiginleg forsjá barna
Jón Sigurðsson, dómsmálaráð-
herra, mælti í gær fyrir frumvarpi
til breytinga á bamalögum. Hann
sagði mikilvægustu þætti frum-
varpsins vera þá að lagt væri til,
að fyrirmynd annarra norrænna
laga, að heimilað væri að foreldr-
ar, er skilið hefðu, gætu samið
um sameiginlega forsjá bama.
Ennfremur að foreldrar óskilge-
tinna bama, sem ekki væru í
sambúð, gætu samið um slíka
skipan að því er böm þeirra varð-
ar. Til viðbótar þessu væm svo
ýmis ákvæði þar sem lagðar væru
til breytingar á bamalögum, bæði
vegna leiðréttinga á texta og eink-
um með hliðsjón af könnun á
framkvæmd laganna. Sú könnun
hefði leitt í ljós að þörf væri breyt-
inga á einstökum atriðum. Frekari
breytingar á lögunum hefðu verið
ræddar en ákveðið að fresta til-
lögugerð um þær áður en lokið
væri endurskoðun laga um rétt-
indi og skyldur hjóna, sem nú
væri unnið að.
Hækkun vasapeninga
örorkulífeyrisþega
Aðalheiður Bjamfreðsdóttir
(B/Rvk) mælti í neðri deild í gær
fyrir fmmvarpi um breytingu á
lögum um almannatryggingar.
Leggur hún til að greiða eigi öror-
kulífeyrisþegum 50% örorkulí-
feyris og telq'utryggingar.
Aðalheiður sagði örorkulífeyris-
þega, sem dveidust á stofnunum
á vegum sjúkratrygginga, fá
greidda vasapeninga, nú 4212 kr.
á mánuði. Þessi fjárhæð ætti að
nægja fyrir öllum persónulegum
þörfum því ólíkt því sem væri með
flesta ellilífeyrisþega ætti þessi
hópúr í fæstum tilfellum aðgang
að lífeyri úr lífeyrissjóði og ætti
engar eignir. Skoraði hún á Al-
þingi að rétta nú hlut þessa fólks
myndarlega.
Þau Málmffíður Sigurðardóttir
(Kvl/Ne) og Stefán Valgeirsson
(SJF/Ne) tóku undir orð Aðal-
heiðar.
Innflutningnr
kynbótadýra
Elín R. Líndal (F/Nv) og Val-
gerður Sverrisdóttir (F/Ne) hafa
lagt fram tillögu til þingsálykt-
unar þar sem landbúnaðarráð-
herra er falið að hefja þegar
undirbúning að árlegum innflutn-
ingi kynbótadýra til loðdýrarækt-
ar.
Raforkuf ramleiðsla og
raforkuverð
Eiður Guðnason (A/Vl) hefur
lagt fram tvær fyrirspumir til iðn-
aðarráðherra. Fjallar sú fyrri um
raforkuframleiðslu en sú síðari
um raforkuverð. Eiður spyr m.a.
hvaða ráðstafanir ríkisstjómin
hyggist gera til þess að draga úr
húshitunarkostnaði með raforku.
Hvalarannsóknir
Guðrún Agnarsdóttir (Kvl/
Rvk) spyr sjávarútvegsráðherra
um hvalarannsóknir. Einnig spyr
Guðrún heilbrigðisráðherra um
niðurstöður áfengismálanefndar
sem skipuð var vorið 1983 og
félagsmálaráðherra um átak í
jafnréttismálum.
Löggjöf um
auglýsingar
Steingrímur J. Sigfússon (Abl/
Ne.) spyr viðskiptaráðherra um
undirbúning löggjafar um auglýs-
ingar og hvort þess sé að vænta
að heildarlöggjöf um auglýsingar
verði sett á yfírstandandi þingi.
Einnig spyr Steingrímur J. ut-
anríkisráðherra m.a. hvort hann
hafí heimilað einhvetjar nýjar
framkvæmdir á vegum NATO
síðan Alþingi var síðast gerð grein
fyrir slíku.
Söluskattur
Svavar Gestsson (Abl/Rvk)
spyr fjármálaráðherra hveiju
áætlaðar söluskattstekjur ríkis-
sjóðs af íslenskum bókum á
ámnum 1987 og 1988 og af
heilsurækt og íslenskum kvik-
myndum á ýfírstandani ári nema.
Staðfesting
bráðabirgðalaga
Sjávarútvegsráðherra hefur
lagt fram frumvarp til staðfest-
ingar bráðabirgðalaga um aðgerð-
ir í sjávarútvegi sem sett voru 10.
júlí 1987.