Morgunblaðið - 03.02.1988, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. FEBRÚAR 1988
Walesa segir herinn
viðbúinn átökum
Varsjá, Reuter.
LECH Walesa, leiðtogi Sam-
stöðu, hrósaði Pólverjum í gær
fyrir að hafa brugðist við verð-
hækkununum með ró og hann
sagði að herinn væri viðbúinn
þvi að bæla mótmælaaðgerðir
niður.
„Ég er mjög ánægður með hvem-
ig almenningur kom fram,“ sagði
Walesa við fréttamenn í gær. „Við
Pólveijar höfum alltaf verið þekktir
fyrir tilfinningarík viðbrögð, fyrir
að vera viðbúnir með hnefana á
lofti." Verðlækkunum var mótmælt
í Varsjá og Gdansk, en flestir Pól-
veijar virðast taka þeim með mikilli
stillingu.
Talsmenn Samstöðu kröfðust
þess að stjómin hætti við verð-
hækkanimar og þeir sögðu að þær
væm „hörmulegar" án þess að
hvetja til mótmælaaðgerða. „Sam-
tök okkar hafa ekki galað herópi á
þessu stigi vegna þess að við vitum
að andstæðingurinn hefur gert
hemum og ZOMO (óeirðalögregl-
unni) viðvart um að til þeirra kunni
að verða gripið og bíður þess að
eitthvað þessháttar gerist."
Franskur njósn-
ari myrtur
1 Beirút
París. Reuter.
Starfsmaður frönsku leyni-
þjónustunnar var myrtur í hverfi
kristinna manna í Beirút í gær.
Banamenn hans eru óþekktir.
Prakkinn, sem var 27 ára gamall,
hét Jacques Meurant, samkvæmt
vegabréfí, sem fannst á líkinu. Lög-
reglan í Beirút sagði hann vera
öiyggisvörð í franska sendiráðinu og
hefði hann verið að koma frá fundi
í höfuðstöðvum líbönsku öryggislög-
reglunnar þegar á hann var ráðist.
Talsmaður franska sendiráðsins
vísaði fullyrðingu lögreglunnar á bug
og sagði Meurant hafa verið mark-
aðsfulltrúa rafeindafyrirtækis. Síðar
var hins vegar staðfest að Meurant
hefði verið starfsmaður frönsku
leyniþjónustunnar, DGSE.
Reuter
Fulltrúi Bandaríkjanna í Öryggisráði SÞ og núverandi forseti þess, Herbert S. Okun telur atkvæðin í
kosningunni um ályktun gegn Israel, en Bandarílgastjórn beitti neitunarvaldi gegn henni.
Miöausturlönd:
Kröfur um friðarráð-
stefnu verða háværari
ur hennar í málefnum svæðisins
kynni að verða sendur þangað í
því skyni að freista þess enn að
leysa ágreiningsefni ísraela og
arabaríkjanna. Palestínskir
heimildarmenn sögðu að í gær
hefðu um 20 manns særst á hern-
umda svæðinu á vesturbakka
Jórdanár í síðustu átökum þar,
en í róstunum þar að undanförnu
hefur 41 Palestínuarabi týnt
lífinu. Á mánudagskvöld beittu
Bandaríkjamenn neitunarvaldi
sínu í Öryggisráði SÞ gegn til-
lögu um ályktun gegn Israel.
Israelar lokuðu í gær skólum á
Vesturbakkanum í þeirri von að
palestínsk ungmenni héldu sig
heima og að þannig yrði komið í
veg fyrir fyrir frekari óeirðir af
þeirra hálfu. Á mánudag féllu tveir
arabar fyrir skotum ísraelskra her-
manna.
George Shultz, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sagði í Washington
að aðstoðarráðherra sinn, Richard
Murphy, sem fer með málefni Mið-
austurlanda, kynni að fara sem
snöggvast til svæðisins, ef ferðin
gæti orðið til 'þess að blása nýju lífi
í friðarumleitanimar þar.
Á sunnudag skýrðu heimildar-
Sönnunargagnið finnst
ekki þrátt fyrir leit
Zagreb í Júgóslavíu. Reuter.
VESTUR-ÞÝ SKI sagnfræðing-
urinn Manfred Messerschmidt,
sem á sæti í alþjóðlegu nefndinni
sem rannsakar feril Kurts Wald-
heims forseta Austurríkis í siðari
heimsstyijöldinni sagði i gær að
honum hefði ekki tekist að hafa
uppá frumritinu að skjalinu sem
sagt er að tengi Waldheim af-
dráttarlaust við stríðsglæpi
nasista.
Messerschmidt sem á sæti í sex
manna nefnd sem kannar fortíð
Waldheims, var sendur til Júgó-
slaviu til að hafa uppá plagginu,
sem sagt er að bendli Waldheim
ótvírætt við stríðsglæpi, eftir að það
var birt í vestur-þýska tímaritinu
Der Spiegel. Slqalið sem um ræðir
er símskeyti sem króatísk herdeild
sendi 22. júlí 1942, þar sem segir
að Kurt Waldheim lautinant fari
fram á flutning 4.224 fanga. Wald-
heim hefur sagt að skeytið hljóti
að vera falsað.
„Ég átti ekki von á að skeytið
væri hér, það var ekki hér í desem-
ber þegar ég kannaði skjöl á
safninu," sagði Messerschmidt eftir
að hann kom frá þvi að kanna skjöl
á safninu í Zagreb. Aðstoðarmaður
hans, Zoran Jovancovic, sagðist
ekki hafa fundið skjalið á skjala-
söfnum í Belgrad.
Á mánudag sagði Dusan Plenca,
Júgóslaðinn sem seldi Der Spiegel
símskeytið, að það væri á júgóslav:
neska skjalasafninu í Belgrad. I
tímaritinu segir hins vegar að
símskeytið sé á safninu í Zagreb.
Bauðst Plenca til að sýna Mess-
erschmidt skeytið gegn því að fá
að sjá önnur skjöl sem rannsóknar-
nefndin hefði undir höndum. Því
svaraði Messerscmidt á þá leið að
hann væri fús til að hitta Plenca
en ekki væri hægt að verða við bón
hans um að sjá skjöl nefndarinnar.
Kurt Waldheim bendlaður við stríðsglæpi:
menn innan ísraelsstjómar frá því
að Bandaríkjastjóm hefði sent til-
lögur til Israels, Jórdaníu og
Egyptalands, þar sem viðmð var
sú hugmynd að í skamman tíma
yrði leyfð takmörkuð sjálfstjóm
Palestínuaraba á hemumdu svæð-
unum en á meðan yrði hafíst handa
við að ræða hver örlög svæðanna
yrðu.
. í gær sögðu talsmenn ríkisstjóm-
ar Reagans þetta hugarburð einan
og að enginn hefði orðað hugmynd-
ir í þessa vem.
Bandaríkin beittu í fyrradag neit-
unarvaldi sínu í Öryggisráði
Sameinuðu þjóðanna gegn ályktun,
sem byggð var á skýrslu Perezar
de Cuellars um ástand mála á hem-
umdu svæðunum, en hún þótti halla
nokkuð á ísraelsstjóm.
Reuter
Sagnfræðingurinn Manfred Messerschmidt kannar skjöl á hemaðar-
skjalasafninu í Zagreb í Júgósiavíu í gær.
Reuter.
EGYPTAR og Jórdanir leita nú
stuðnings Vestur-Evrópuríkja
við friðarráðstefnu Miðaustur-
landa og Bandaríkjastjórn lýsti
því yfir að hæstsetti sérfræðing-
Aðstoð Bandaríkjanna við kontraskæruliða:
Atkvæðagreiðslan skiptir sköpum
fyrir síðasta embættisár Reagans
RONALD Reagan, Bandaríkjaforseti, hefur löngum verið þekkt-
ur fyrir að geta komið ýmsum óskamálum sínum í gegn um
Bandaríkjaþing, þó svo að vissulega hafi honum á stundum bragð-
ist bogalistin í veigamiklum málum. Aðstoð Bandaríkjastjómar
við baráttu kontraskæruliða í Nicaragua gegn sósíalistastjóra
sandinista hefur lengi staðið í þingmönnum — yfirleitt ekki vegna
þess að þingmenn telji sandinistastjórnina svo ágæta, heldur
hafa þeir vissar efasemdir um vinavalið þar sem kontrarnir eru.
Að undanförnu hefur svo óttinn við að spilla friðarviðleitni í
Mið-Ameríku svo bæst við. í dag verður tekin fyrir nýjasta til-
laga Reagans um 36,25 miljjón dala aðstoð við kontraskæruliða
og leggur forsetinn regináherslu á að tillagan hljóti samþykkt
þingsins
Sú aðstoð sem forsetinn fer nú
fram á er að minnstu leyti ætluð
til þess að leggja kontrunum lið
í beinum hernaði þeirra gegn
sandínistastjóminni, en áhersla
þess í stað lögð á læknislyf,
sjúkravistir, fæði og klæði, en
eðli aðstoðarinnar er talið auka
líkumar á samþykkt hennar.
Ljóst er að mjög mjótt verður
á mununum í atkvæðagreiðslunni,
hvemig sem fer, og hafa Reagan
og nánustu samstarfsmenn hans
lagt nótt við nýtan dag að undan-
fömu til þess að tryggja tillögunni
brautargengi. Demókratar hafa
81 sætis meirihluta í fulltrúadeild-
inni en eigi að síður er Reagan
talinn hafa talsverða möguleika á
að sannfæra nógu marga þeirra
um mikilvægi aðstoðarinnar til
þess að hún verði samþykkt.
Ekki fer á milli mála að aðstoð-
in er kontraskæmliðum nauðsyn-
leg, en hún er Reagan forseta
ekki síður nauðsynleg, því tapi
hann í þessu máli er ljóst að hann
hefur beðið mikinn pólitískan
hnekki á þessu síðasta ári sínu í
embætti og um leið er nær útilok-
að að hann geti komið annarri
slfkri tillögu í gegn það sem eftir
er kjörtímabilsins. Þá benda sum-
ir á að pólitísk staða forsetans sé
ekki traust fyrir og að hann megi
einfaldlega ekki við enn einu áfall-
inu vilji hann komast hjá því að
eyða síðasta árinu í forsetastóli í
daglegan rekstur ríkisins, heftur
af þinginu til frekari aðgerða.
Reagan gest vitaskuld ekkL
heldur að því að fara úr embætti
með sandínistastjómina jafn-
trygga í sessi og þegar kontramir
hófu skipulegan hemað gegn
henni fyrir sex ámm. Til þess að
koma í veg fyrir það hóf hann
mikla áróðursherferð fyrir
skemmstu til þess að afla fylgis
við frekari stuðning við kontrana.
„Það er vegna frelsishermann-
anna, sem spymt hafa gegn
kommúnistastjóminni, sem
sandínistamir hafa neyðst til þess
að slaka á klónni og eftirláta þjóð-
inni nokkur lýðréttindi," sagði
forsetinn til dæmis í stefnuræðu
sinni fyrir þinginu í fyrri viku.
Til þessa hefur þingið fallist á
óskir forsetans um aðstoð við
kontraskæmliða, þó ekki væri hún
ávallt í sama mæli og forsetinn
og hans menn hefðu kosið.
Hvort sjónvarpsræða Reagans
í gærkvöldi mun hafa tilætluð
áhrif á enn eftir að koma í ljós,
en. það dregur vitaskuld nokkuð
úr þunga hennar að þijár stærstu
sjónvarpsstöðvamar vestanhafs
vildu ekki sýna hana, þar sem þær
töldu forsetann ekki hafa neitt
nýtt fram að færa um málið.
Byggt á fréttaskýringum
Reuters-f réttastof unnar.
ERLENT