Morgunblaðið - 13.02.1988, Page 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. FEBRÚAR 1988
Svartahaf:
Bandarísk og
sovésk herskíp
rekast saman
Samtökin World Press Photo völdu í gær fréttamynd ársins og fyrir valinu varð mynd Anthony
Suau, sem starfar hjá Black Star-ljósmyndaþjónustunni. Myndin var tekin er lögreglan í Suður-
Kóreu hugðist sporna við stúdentaóeirðum.
ÞÆGILEGAR
TÖFFLUR
úr mjúku skinni
m/skinnklæddu korkinnleggi.
Teg.: Clara.
Verð kr.
1.190,-
Einnig fáanlegar með hælbandi.
KRINGW N Domus Medica,
Sími 689212.
VELTU8UNDI 2,
21212
Austurríki:
Fyirum ráðheira deil-
ir á sagnf ræðingana
Ummæli hans vekja hneykslan
Vínarborg. Reuter.
KARL Gruber, fyrrum utanríkis-
ráðherra Austurríkis, dró í gær
i efa að sagnfræðingamir, sem
rannsökuðu fortíð Kurts Wald-
heims, forseta, hafi starfað að
heilindum. Ummæli hans hafa
komið af stað nýjum deilum í
Austurríki.
Gruber sagði að sagnfræðingam-
ir hefðu verið óvinir Waldheims. Sá
þýzki væri sósíaiisti og hinir af
gyðingaættum. Sagnfræðingamir
voru frá Bandaríkjunum, Bretlandi,
Sviss, ísrael og Belgíu. Þeir komust
að þeirri niðurstöðu að Waldheim
Ke'fði " ekki gérst sekur uin
stríðsglæpi en verið kunnugt um
brottflutning gyðinga í flótta-
mannabúðir og aftökur liðsmanna
frelsissveita. Waldheim var aðstoð-
armaður Grubers, sem var utanrík-
isráðherra á ámnum 1945-53. „Ef
hann væri neyddur frá völdum
myndi hann bjóða sig fram aftur
og hljóta endurkjör, ugglaust með
meiri mun en í síðustu kosningum,"
sagði Gmber.
Franz Vranitzky, kanzlari, sendi
sagnfræðingunum skeyti í gær og
bað þá afsökunar á ummælum Gm-
bers. Hann sagði þau ekki endur-
spégla afstöðu rikisstjómarinnar.
Ýmsir þingmenn sögðu ummæli
Gmbers skammarleg. Leiðtogar
austurrískra gyðinga sögðu að til-
raunir Grubers til að gera lítið úr
starfi sagnfræðinganna væm hon-
um ekki sæmandi. Með yfirlýsing-
um sínum væri hann að ala á gyð-
ingahatri.
I viðtali við austurríska fjölmiðla
f gær sagðist Waldheim ekki ætla
að segja af sér. Það væri skylda
sín að þjóna landi sínu og þjóð.
Hann sagðist ekki hafa mótmælt
brottflutningi gyðinga og aftökum
á liðsmönnum frelsissveita þar sem
hann hefði fyrst og fremst hugsað
um sitt eigið skinn. „Já, ég játa það
að ég vildi lifa stríðið af,“ sagði
hann.
Reuter
Mynd ársins
og sagði bandarísku skipin hafa
verið á ólöglegri siglingaleið.
Hefðu þau neitað að hlíta aðvömn-
um sovésku skipanna en ekki var
minnst á fullyrðingar Bandaríkja-
manna að um viljaverk hefði verið
að ræða.
Svartahafið er Sovétmönnum
sérlega mikilvægt í herfræðilegu
tilliti því þaðan liggur leiðin út á
Miðjarðarhaf í gegnum Bospoms-
sund. Umsvif flota Bandaríkja-
manna á þessum slóðum hafa far-
ið vaxandi á undanfömum ámm.
Herskip Sovétmanna og Banda-
ríkjamanna sigla iðulega nærri
hvomm öðmm og hafa oft hlotist
af því árekstrar.
Leiðtogafundur EB-landanna:
Aðstæður leiðtoganna
heimafyrir víða erfiðar
Brussel, frá Kristófer Má Kristóferssyni,
ÞÆR ákvarðanir sem leiðtogar
Evrópubandalagsins (EB) standa
frammi fyrir eru þess eðlis að þær
verða ekki teknar af stjórnmála-
mönnum með takmarkað umboð
eða í kosningabaráttu. Vafalítið
hafa erfiðar pólitiskar aðstæður
sumra leiðtoganna heimafyrir
fréttaritara Morgunblaðsins.
töluverð áhrif á möguleika þeirra
til árangurs.
í Belgíu situr starfsstjóm, sem
hefur takmarkað umboð til að skrifa
undir samkomulag sem hefur um-
talsverðar pólitískar afleiðingar í för
með sér. Sama gildir um ítölsku
stjómina frá síðasta miðvikudegi.
,Frönsku fulltrúarnir á fundinum,
Francois MÍttírrahd og 'J1 Jaeques
Chirac, em líklegir keppinautar um
forsetaembættið í komandi kosningu
þar. Sennilega líta þeir á fundinn sem
innlegg í þá baráttu og Ijóst er að
báðir kysu þeir að sigra „jámfrúna"
frá London á fundinum. Helmut
Kohl kanslari V-Þýskalands stendur
frammi fyrir tvennum fylkiskosning-
um í vor. Annað þessara fylkja, Bad-
en-Wiirtenberg, er það eina sem
flokkur hans, Kristilegi demókrata-
flokkurinn, stjómar einn. Það er
honum og flokki hans því mikils virði
að halda meirihluta sínum þar, Bad-
en-Wurtenberg er dæmigert fyrir þá
landbúnaðarstefnu sem Bretar vilja
feiga og þess vegna er ekki undar-
legt þó Kohl standi fast við hags-
muni þessara skjólstæðinga sinna.
Skoðanakannanir í fylkinu benda til
þess að fylgi flokks hans vélti á nið-
urstöðum fundarins í Brussél. Tals-
menn bændasamtaka þar fullyrða
að það muni hrynja ef Kohl lætur
undan Thatcher.
Ekki úti um EB
Það væri rangt að ætla að úti sé
um EB ef ekki næst samkomulag á
fundinum. Ráðherrafundir þess éiga
sér langa sögu í seinvirkum vinnu-
brögðum. Mikilvægar tillögur hafa
verið til umfjöllunar á þeim í allt að
áratug. Auðvitað verður fjárlaga-
kreppan leyst áður en til greiðslu-
þrots kemur en það er ljóst að fram-
kvæmdastjómin hefur fullan hug á
að notfæra sér hana til að knýja
leiðtogana til samkomulags til langs
tíma um fjárhag bandalagsins. Það
má fullyrða að þetta eru ekki kjörað-
stæður til að taka ígrundaðar
ákvarðanir en ef til vill verður það
ekki öðru vísi gert.
Um þessar mundir greiðir Evrópu-
bandalagið helminginn af öllum
kostnaði við landbúnað innan EB á
móti aðildarríkjunum. Samkvæmt
skoðanakönnun sem birt var í byijun
febrúar og fjallaði um viðhorf bænda
og almennings til landbúnaðarstefn-
unnar og útgjalda vegna hennar er
meirihluti allra íbúa bandalagsins
ánægður með fyrirkomulagið og tel-
ur útgjöldin við hæfi. Það er því
ekki almenningsálitið sem knýr leið-
togana til breytinga á stefnunni
heldur miklu fremur sú aðhalds-
stefna sem ríkt hefur í fjárlagagerð
og ríkisútgjöldum allra vestrænna
þjóða á þessum áratug.
Það má fullyrða að hugmyndir
þeirra frumkvöðla evrópskrar sam-
vinnu sem komu á reglulegum fund-
um leiðtoga aðildarríkjanna á sínum
tíma gengu ekki út á það að leið-
togamir kæmu saman til að þrefa
um tonn eða prósentustig til eða frá.
Það hefur á síðustu árum færst
í vöxt að embættismenn og fagráð-
herrar hafa vísað alls konar deilu-
málum um smáatriði til leiðtoganna.
Fundimir sem upphaflega áttu að
íjalla um sameiginlega stefnu
bandalagsins og taka stórar ákvarð-
anir fara æ meira í þref um magntöl-
ur af ýmsu tagi. Þessi þróun er ef
til vill hættulegust fyrir framtíð
Evrópubandalagsins. En jafnvel þó
svo að árangurinn í Bmssel verði
lítill fá leiðtogamir annað tækifæri
í Hannover í júní.
Washíngton, Reuter.
SOVÉSK og bandarísk herskip
rákust tvívegis saman á Svarta-
hafi í gær. í tilkynningu frá
bandaríska varnarmálaráðu-
neytinu sagði að sovésku skipin
hefðu siglt viljandi á hin banda-
rísku og yrði formlegum mót-
mælum komið á framfæri við
yfirvöld í Sovétrikjunum.
í tilkynningu vamarmálráðu-
neytisins sagði að beitiskipið
Yorktown og tundurspillirinn Car-
on hefðu verið á reglubundinní
siglingu innan 12 mílna landhelgi
Sovétríkjanna, í samræmi við
ákvæði alþjóðalaga þar að lút-
andi. Sovésk freigáta af Mirka-
gerð hefði siglt á Caron og þrem-
ur mínútum síðar hefði önnur so-
vésk freigáta _af Krivak-gerð siglt
á Yorktown. í bæði skiptin hefði
verið um viljaverk að ræða. Banda-
rísku skipin hefðu ekki orðið fyrir
teljandi tjóni og talið væri að
skemmdir á sovésku skipunum
væru óverulegar. Atburðir þessir
áttu sér stað klukkan 11 í gær-
morgun að staðartíma og voru
skipin þá stödd um 9 og 11 mílur
suður af Krímskaga.
Sovéska fréttastofan Tass birti
stutta tilkynningu um atburðinn
ERLENT